Kỳ thi chọn học sinh giỏi môn Sinh học cấp thành phố - Năm học 2015-2016 - Sở GD & ĐT Cần Thơ

Trang 1/2 
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI THCS CẤP THÀNH PHỐ 
 THÀNH PHỐ CẦN THƠ NĂM HỌC 2015-2016 
 Khóa ngày 13 tháng 4 năm 2016 
 MÔN: SINH HỌC 
 (Đề thi có 02 trang) Thời gian làm bài:150 phút, không kể thời gian phát đề 
Câu 1. (2,0 điểm) Ở sa mạc, cỏ lạc đà có rễ ăn sâu xuống đất tới 20-30 mét để lấy nước 
ngầm. Bên cạnh đó, nhiều loài cây khác lại có rễ lan rộng sát mặt đất để hút sương đêm. Ở 
các bãi triều lầy ven biển, ngoài cây đước, còn có một số cây khác cũng có bộ rễ độc đáo, ví 
dụ như cây bần, cây mắm có rất nhiều rễ thở mọc ngược lên như những mũi chông xung 
quanh gốc, vừa giúp cây đứng vững trong bùn, vừa làm thêm chức năng hô hấp. Các cây 
đước, vẹt,  sống ở bãi lầy ven biển còn có hiện tượng sinh sản hữu tính hiếm thấy ở thực 
vật là sự hình thành “trụ mầm”. Điều này giúp cho hạt có thể phát triển được trong điều kiện 
nước triều ngập hàng ngày. 
1. Dựa vào thông tin trên, hãy cho biết đặc điểm thích nghi của rễ ở một số cây sống ở 
môi trường: sa mạc; bãi lầy ven biển. 
2. Vì sao hạt của cây đước, cây vẹt vẫn phát triển được trong điều kiện nước triều ngập 
hàng ngày? Mô tả ngắn gọn sự hình thành cây con từ hạt ở cây đước, cây vẹt. 
Câu 2. (2,0 điểm) Hoàn thành bảng so sánh đặc điểm cấu tạo của lớp Hình nhện và lớp Sâu 
bọ sau: 
 Tên lớp 
 Đặc điểm 
Hình nhện 
Đại diện : Nhện nhà 
Sâu bọ 
Đại diện : Châu chấu 
Râu 
Phân chia cơ thể 
Phần phụ ngực để di chuyển 
Cơ quan hô hấp 
Câu 3. (2,0 điểm) Một thí nghiệm được tiến hành trên vật mẫu là ếch đồng gồm các bước 
như sau: 
- Bước 1: 
 + Gói ếch trong khăn vải, để hở đầu 
 + Tay trái cầm ếch, tay phải cầm kéo cắt một mảnh da đầu khoảng giữa hai mắt từ mũi 
đến cuối phần đầu. 
 + Cắt mở nắp sọ bằng kéo: Cắt một đường ngang sụn xương mũi, luồn mũi kéo vào trong 
hộp sọ, đưa sát mũi kéo vào mặt trong vách xương để cắt, tránh làm tổn thương não. Cắt từng 
bên của nắp sọ rồi dùng kẹp để bẩy xương lên. Cắt bỏ màng não. Dùng kim mũi mác chia tiểu 
não (dải ngang sau thùy thị giác) thành 2 nửa, chọc sâu xuống và gạt ngang sang bên phải 
hoặc bên trái. 
- Bước 2: Để một lát cho ếch hết choáng, quan sát tư thế ếch nhảy, bơi trong nước. 
- Bước 3: So sánh với ếch bình thường và rút ra kết luận. 
1. Thí nghiệm trên nhằm mục đích gì? 
2. Hãy dự đoán kết quả quan sát ở bước 2 và rút ra kết luận. 
Câu 4. (2,0 điểm) Chó, mèo dùng các cơ quan cảm giác như mũi, tai để nhận biết sự thay đổi 
của môi trường xung quanh, ngay cả khi ngủ. Thông thường, tư thế ngủ của chó và mèo hoàn 
toàn khác nhau: Chó giữ mõm xuống dưới chân trước, mèo cài tai xuống dưới chân trước. 
Điều này có ích gì với chúng? Giải thích. 
Câu 5. (4,5 điểm) Ở một loài thực vật, alen A qui định quả tròn trội hoàn toàn so với alen a 
qui định quả dài; alen B qui định hoa đỏ trội hoàn toàn so với alen b qui định hoa trắng. Tiến 
ĐỀ CHÍNH THỨC 
Trang 2/2 
hành giao phấn giữa hai cây bố, mẹ thuần chủng: Cây quả tròn, hoa trắng với cây quả dài, hoa 
đỏ thu được F1. Tiếp tục cho F1 giao phấn với cây quả dài, hoa đỏ, ở F2 thu được tỉ lệ phân li 
kiểu hình như sau: 3 cây quả tròn, hoa đỏ : 3 cây quả dài, hoa đỏ : 1 cây quả tròn, hoa trắng : 
1 cây quả dài, hoa trắng. 
1. Hãy biện luận và viết sơ đồ lai từ P đến F2. Biết rằng quá trình phát sinh giao tử và quá 
trình thụ tinh của các cây đang xét đều diễn ra bình thường. 
2. Giả sử gen qui định hình dạng quả ở trạng thái đồng hợp lặn sẽ gây chết ở giai đoạn 
hợp tử (các hợp tử chứa cặp gen aa bị chết) thì phép lai giữa hai cây quả tròn ở F1 với nhau sẽ 
cho tỉ lệ phân li kiểu gen và tỉ lệ phân li kiểu hình ở đời con như thế nào? 
3. Nếu cặp nhiễm sắc thể mang cặp gen qui định hình dạng quả của F1 không phân li ở 
lần phân bào thứ nhất trong quá trình phát sinh giao tử thì sẽ thu được kết quả thế nào khi tiến 
hành lai phân tích cây F1? Biết rằng mọi diễn biến khác trong quá trình phát sinh giao tử và 
thụ tinh đều diễn ra bình thường. 
Câu 6. (3,5 điểm) Ở một loài vi khuẩn, xét gen B có chiều dài bằng 0,204µm. Gen B tham 
gia tổng hợp một phân tử ARN thông tin. ARN thông tin được tổng hợp từ gen B có tỉ lệ các 
loại mA : mU : mG : mX tương ứng chia theo tỉ lệ 1,0 : 2,5 : 2,5 : 4,0. 
1. Hãy xác định số lượng và tỉ lệ % từng loại nucleotit của gen B. 
2. Gen B bị đột biến tạo thành gen b. Gen b có chiều dài bằng với chiều dài của gen B 
nhưng nhiều hơn gen B 1 liên kết hydro. Hãy xác định dạng đột biến gen và số lượng 
nucleotit mỗi loại của gen b. 
3. Cặp gen Bb cùng nhân đôi 2 lần liên tục thì số lượng nucleotit từng loại mà môi trường 
nội bào cung cấp cho quá trình này bằng bao nhiêu? 
Câu 7. (4,0 điểm) Sơ đồ sau minh họa về mối quan hệ dinh dưỡng giữa các loài trong một 
quần xã sinh vật: 
1. Hãy xác định "tên gọi" của sơ đồ trên và nêu khái niệm của nó. Trong sơ đồ, loài nào 
vừa là sinh vật tiêu thụ cấp 2, vừa là sinh vật tiêu thụ cấp 3? 
2. Ta có thể thành lập sơ đồ tương tự như trên trong một quần thể sinh vật được không? 
Vì sao? 
3. Hãy dự đoán và phân tích ngắn gọn về sự tồn tại của "sơ đồ" trên nếu "cỏ" trong quần 
xã đang xét bị tiêu diệt hoàn toàn. 
---------- HẾT ---------- 
Ghi chú: Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị không giải thích gì thêm. 
Họ và tên thí sinh: .............................. Số báo danh: 
Chữ kí giám thị 1:.................... Chữ kí giám thị 2:................ 
Cỏ 
Bọ rùa Ếch 
Châu chấu 
Gà rừng 
Dê 
Cáo Hổ 
Diều hâu 
Vi sinh vật