1 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com Ch-¬ng 3. §iÖn häc 17. Sù nhiÔm ®iÖn do cä x¸t I. kiÕn thøc c¬ b¶n * Cã thÓ lµm nhiÔm ®iÖn c¸c vËt b»ng c¸ch cä x¸t. * VËt bÞ nhiÔm ®iÖn ( mang ®iÖn tÝch) cã kh¶ n¨ng hót c¸c vËt kh¸c. - Duøng moät tôø giaáy ñeå gaàn maøn hình cuûa maùy truyeàn hình hoaëc maùy tính, tôø giaáy bò huùt vaøo. Maøn hình ñaõ ñöôïc tích ñieän. Vì vaäy khi laøm vieäc laâu daøi ôû gaàn maøn hình thì coù haïi cho söùc khoeû. Ta c?n luu yù : - Khi söû duïng maùy tính phaûi ñeå maét caùch maøn hình ít nhaát laø 50cm. - Duøng kính chaén maøn hình (Glass filter). - Cheá taïo con laéc nhieãm ñieän. Duøng tôø giaáy nhoâm daùn kín quaû boùng baøn. Duøng sôïi daây maûnh daøi khoaûng 15cm coät vaøo ñaàu cuûa moät caây buùt chì. Ñaët caây buùt chì naèm caân baèng treân moät ñeá cao (naép bình). Duøng caùc loaïi thöôùc coï xaùt vaøo nhöõng vaät khaùc nhau vaø nghieân cöùu söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät naøy II. C¸c bµi tËp 17.1 Bôi b¸m vµo c¸nh qu¹t ®iÖn v× : A. Khi qu¹t ch¹y nhanh bôi bÞ cuèn vµo do vËy bôi b¸m l¹i. B. C¸nh qu¹t cä x¸t víi kh«ng khÝ bÞ nhiÔm ®iÖn vµ hót bôi. C. Giã lµm cho bôi xo¸y vµo b¸m lªn c¸nh qu¹t ®iÖn. 2 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com D. C¸nh qu¹t quay t¹o ra nh÷ng vßng xo¸y hót bôi. E. Khi qu¹t quay giã thæi phÝa tr-íc Ðp bôi vµo c¸nh qu¹t. Chän c©u ®óng trong c¸c c©u trªn. 17.2 Chän c©u ®óng trong c¸c nhËn ®Þnh sau: A. ChØ cã c¸c vËt r¾n khi cä x¸t míi bÞ nhiÔm ®iÖn. B. ChÊt láng kh«ng bÞ nhiÔm ®iÖn khi cä x¸t. C. C¸c vËt ®Òu cã kh¶ n¨ng bÞ nhiÔm ®iÖn. D. Khi nhiÔm ®iÖn nhiÖt ®é cña vËt thay ®æi. E. NhiÖt ®é cña vËt t¨ng, vËt cã thÓ bÞ nhiÔm ®iÖn. 17.3 Xe « t« sau mét thêi gian dµi chuyÓn ®éng, nã sÏ: A. NhiÔm ®iÖn, do cä x¸t vµo kh«ng khÝ. B. Kh«ng bao giê bÞ nhiÔm ®iÖn. C. ChØ nhiÔm ®iÖn khi « t« ch¹y víi tèc ®é lín . D. Kh«ng khÝ mÒm nªn cä x¸t kh«ng g©y nhiÔm ®iÖn. E. Do kh«ng khÝ lu«n thay ®æi nªn « t« kh«ng nhiÔm ®iÖn. Kh¼ng ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 17.4 C¸c ®¸m m©y tÝch ®iÖn do nguyªn nh©n: A. Giã thæi lµm l¹nh c¸c ®¸m m©y. B. H¬i n-íc chuyÓn ®éng cä x¸t víi kh«ng khÝ. C. Khi nhiÖt ®é cña ®¸m m©y t¨ng. D. Khi nhiÖt ®é thay ®æi ®ét ngét. E. Khi ¸p suÊt cña ®¸m m©y thay ®æi. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 17.5. Chän các c©u ®óng trong c¸c nhËn ®Þnh sau: a. Khi mét vËt hót c¸c vËt kh¸c, chøng tá nã ®· nhiÔm ®iÖn. b. Mét vËt nhiÔm ®iÖn cã thÓ hót c¸c vËt kh¸c. c. Mét vËt nhiÔm ®iÖn cã thÓ hót c¸c vËt kh¸c hoÆc phãng ®iÖn qua c¸c vËt kh¸c. d. Mét vËt nhiÔm ®iÖn chØ hót c¸c vËt ë gÇn nã. 17.6. Khi cä x¸t th-íc nhùa vµo m¶nh d¹, nhËn ®Þnh nµo sau ®©y ®óng: a. Th-íc nhùa bÞ nhiÔm ®iÖn cßn m¶nh d¹ kh«ng nhiÔm ®iÖn. b. Th-íc nhùa vµ m¶nh d¹ ®Òu bÞ nhiÔm ®iÖn. c. Th-íc nhùa chØ nhiÔm ®iÖn khi cä x¸t l©u vµo m¶nh d¹. 17.7. Khi cä x¸t mét chiÕc ®òa thuû tinh vµo tÊm lôa, ®òa thuû tinh nãng lªn ®ång thêi nhiÔm ®iÖn. Nh- vËy do cä x¸t ®òa thuû tinh nãng lªn nªn bÞ nhiÔm ®iÖn. Nãi nh- vËy cã ®óng kh«ng? T¹i sao? 17.8. T¹i sao c¸nh qu¹t ®iÖn t¹o ra giã mµ vÉn bÞ bôi b¸m? 17.9. Khi c¸nh qu¹t ho¹t ®éng nã cä x¸t liªn tôc víi kh«ng khÝ vµ nã bÞ nhÔm ®iÖn vµ nã hót c¸c h¹t bôi nªn bôi b¸m vµo. Cã hai m¶nh giÊy b×a gièng nhau ®-îc treo trªn hai sîi chØ t¬ mét bÞ nhiÔm ®iÖn vµ mét kh«ng nhiÔm ®iÖn. Lµm thÕ 3 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com nµo ®Ó nhËn ra m¶nh nµo nhiÔm ®iÖn nÕu kh«ng ®-îc sö dông mét dông cô nµo? 17.10. Vµo nh÷ng ngµy hanh kh« kh«ng nªn lau cöa kÝnh hoÆc mµn h×nh Tivi b»ng kh¨n kh« mµ chØ cÇn lÊy chæi l«ng quÐt nhÑ. T¹i sao? 17.11. Treo hai qu¶ cÇu BÊc b»ng c¸c sîi t¬. Trong ®ã cã mét qu¶ cÇu nhiÔm ®iÖn mét kh«ng nhiÔm ®iÖn. Hái khi ®-a chóng l¹i gÇn nhau th× cã hiÖn t-îng g× xÈy ra? 17.12. Mét cuèn s¸ch cò, l©u n¨m giÊy bÞ Èm rÊt khã lËt c¸c trang s¸ch. §Ó t¸ch rêi c¸c trang s¸ch mµ kh«ng lµm r¸ch giÊy ta lµm thÕ nµo? 17.13. H·y cho biÕt c¸ch nhËn biÕt mét vËt bÞ nhiÔm ®iÖn (kh«ng ®-îc sö dông bót thö ). 17.14. Trong c¸c ph©n x-ëng dÖt may ng-êi ta th-êng treo c¸c tÊm kim lo¹i ®· nhiÔm ®iÖn ë trªn cao. Lµm nh- vËy cã t¸c dông g×? t¹i sao? 17.15. Khi lau kÝnh b»ng dÎ kh« ta thÊy c¸c sîi b«ng b¸m vµo kÝnh bëi: A. TÊm kÝnh bÞ nãng lªn nªn cã thÓ hót c¸c sîi b«ng. B. NhiÖt ®é cña tÊm kÝnh thay ®æi do vËy nã hót c¸c sîi b«ng. C. TÊm kÝnh bÞ nhiÔm ®iÖn do vËy nã hót c¸c sîi b«ng. D. Khi lau chïi, kÝnh bÞ x-íc vµ hót c¸c sîi b«ng. E. Khi lau s¹ch tÊm kÝnh nh½n h¬n nªn cã thÓ hót c¸c sîi b«ng. Chän c©u tr¶ ®óng trong c¸c c©u trªn. 17.16. Cã thÓ nhËn biÕt vËt nhiÔm ®iÖn b»ng c¸ch: A. §-a vËt cã kh¶ n¨ng tÝch ®iÖn l¹i gÇn, nã bÞ hót. B. §-a vËt nhÑ l¹i gÇn nã sÏ bÞ hót. C. §-a c¸c sîi t¬ l¹i gÇn nã bÞ duçi th¼ng. D. §-a c¸c sîi tãc l¹i gÇn tãc chóng bÞ xo¾n l¹i. E. Bóng mét vµi h¹t bôi thÊy bôi b¸m. Chän c©u sai trong c¸c c©u trªn. 17.17. Choïn caâu ñuùng : A- Chæ coù caùc vaät raén môùi bò nhieãm ñieän. B- Chæ coù caùc chaát raén vaø loûng bò nhieãm ñieän. C- Chaát khí khoâng bao giôø bò nhieãm ñieän. D- Taát caû moïi v?t ñeàu coù khaû naêng nhieãm ñieän. 17.18. Xe chaïy moät thôøi gian daøi. Sau khi xuoáng xe, sôø vaøo thaønh xe, ñoâi luùc ta thaáy nhö bò ñieän giaät. Nguyeân nhaân : A- Boä phaän ñieän cuûa xe bò hö hoûng. B- Thaønh xe coï xaùt vaøo khoâng khí neân xe bò nhieãm ñieän. C- Do moät soá vaät duïng baèng ñieän gaàn ñoù ñang hoaït ñoäng. D- Do ngoaøi trôøi sắp coù côn doâng. 17.19. Sau moät thôøi gian hoaït ñoäng, caùnh quaït dính nhieàu buïi vì : A- Caùnh quaït coï xaùt vôùi khoâng khí, bò nhieãm ñieän neân huùt nhieàu buïi. B- Caùnh quaït bò aåm neân huùt nhieàu buïi. C- Moät soá chaát nhôøn trong khoâng khí ñoïng laïi ôû caùnh quaït vaø huùt nhieàu buïi. 4 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com D- Buïi coù chaát keo neân baùm vaøo caùnh quaït. 17.20. Trong hình v? naøo sau ñaây, caùc quaû caàu ñaõ bò nhieãm ñieän : A- 1 vaø 2 B- B- 2 vaø 3 C- C- 3 vaø 1 D- D- 1, 2, 3 17.21. Em haõy giaûi thích nghòch lí sau ñaây : - Caøng lau chuøi baøn gheá thì caøng baùm nhieàu buïi baån - Caøng chaûi toùc, toùc caøng döïng ñöùng. 17.22. Taïi sao ôû caùc xe chôû xaêng daàu thöôøng coù moät ñoaïn daây xích thaû xuoáng maët ñöôøng ? 17.23. Ñaây laø nhöõng hình aûnh noùi veà hieän töôïng saám seùt. Em haõy noùi leân noäi dung cuûa töøng hình : 18. Hai lo¹i ®iÖn tÝch I. kiÕn thøc c¬ b¶n * Cã hai lo¹i ®iÖn tÝch lµ ®iÖn tÝch d-¬ng vµ ®iÖn tÝch ©m.C¸c vËt nhiÔm ®iÖn cïng lo¹i th× ®Èy nhau, kh¸c lo¹i th× hót nhau. * Nguyªn tö gåm h¹t nh©n mang ®iÖn tÝch d-¬ng vµ c¸c ªlectr«n m¹ng ®iÖn tÝch ©m chuyÓn ®éng xung quanh h¹t nh©n. * Mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m nÕu nhËn thªm ªlectr«n, nhiÔm ®iÖn d-¬ng nÕu mÊt bít ªlectr«n. 5 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com - Söï huùt vaø ñaåy giöõa caùc vaät tích ñieän coù nhieàu öùng duïng trong coâng nghieäp vaø trong ñôøi soáng, chaúng haïn nhö phöông phaùp sôn tónh ñieän, caùch thu gom tro bay ra töø caùc oáng khoùi nhaø maùy, cheá taïo maùy in phun möïc, maùy photocopy, maùy in la – de Sau ñaây laø nguyeân taéc hoïat ñoäng cuûa maùy in la-de - Tín hieäu töø maùy vi tính ñöôïc ñöa vaøo maùy in lade. Tia la-de (1) ñöôïc chieáu ñeán heä thoáng thaáu kính quay ñeå taïo laïi hình aûnh treân troáng. - Khi bò chieáu saùng, troáng ñöôïc tích ñieän. Tuøy thuoäc vaøo tín hieäu maø tia la-de maïnh hay yeáu khieán choã bò chieáu ñöôïc tích ñieän nhieàu hay ít. - Maët troáng tieáp xuùc vôùi möïc ñöôïc tích ñieän traùi daáu neân möïc ñöôïc huùt leân maët troáng. Choã naøo tích ñieän maïnh thì möïc caøng nhieàu, khi in ra seõ caøng ñaäm (2). - Sau ñoù khi troáng quay, maët troáng in möïc leân giaáy (3). - Giaáy ñöôïc caùn eùp vaø saáy khoâ (4). In baèng la-de coù ñoä neùt raát cao vaø mòn vì tia la- de laø chuøm aùnh saùng song song raát heïp. Caùch laøm moät ñieän nghieäm ñôn giaûn. Caét moät tôø giaáy nhoâm coù kích thöôùc 1cm - 20cm. Gaáp ñoâi tôø giaáy laïi vaø treo vaøo moät sôïi daây chæ. (hình veõ 1). Neáu kheùo tay, baïn coù theå laøm moät ñieän nghieäm nhö ôû hình veõ 2. Ñöa caùc vaät bò nhieãm ñieän laïi gaàn vaø quan saùt hieän töôïng xaûy ra. 6 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com II. C¸c bµi tËp 18.1 Chän c©u sai trong c¸c nhËn ®Þnh sau: A. Mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m th× lu«n lu«n nhiÔm ®iÖn ©m. B. Mét vËt c« lËp nhiÔm ®iÖn d-¬ng th× lu«n bÞ nhiÔm ®iÖn d-¬ng. C. Mét vËt tÝch ®iÖn d-¬ng, nhËn thªm ®iÖn ©m,cã thÓ nhiÔm ®iÖn ©m. D. Mét vËt mang ®iÖn ©m cã thÓ mÊt bít ®iÖn ©m vµ vÉn tÝch ®iÖn. E. Mét vËt tÝch ®iÖn d-¬ng nhËn thªm ªlectr«n vÉn mang ®iÖn d-¬ng. 18.2 Nguyªn tö lu«n cÊu t¹o bëi : A. §iÖn tÝch d-¬ng vµ ®iÖn tÝch ©m hót nhau t¹o thµnh. B. Mét phÇn mang ®iÖn tÝch d-¬ng vµ mét phÇn mang ®iÖn ©m. C. H¹t nh©n mang ®iÖn tÝch d-¬ng, electr«n mang ®iÖn tÝch ©m. D. Nhê t-¬ng t¸c gi÷a c¸c ®iÖn tÝch ©m vµ ®iÖn tÝch d-¬ng. E. Sù liªn kÕt gi÷a c¸c ®iÖn tÝch tr¸i dÊu. Chän c©u ®óng trong c¸c nhËn ®Þnh trªn. 18.3 Mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m khi: A. VËt ®ã nhËn thªm ªlectr«n. B. VËt ®ã mÊt bít ªlectr«n. C. VËt ®ã ®· nhiÔm ®iÖn mÊt bít ªlectr«n.. D. VËt mang ®iÖn d-¬ng mÊt bít ªlectr«n. E. VËt mang ®iÖn d-¬ng nhËn thªm ªlectr«n. Chän kh¼ng ®Þnh ®óng nhÊt trong c¸c c©u trªn. 18.4 Mét vËt nhiÔm ®iÖn d-¬ng khi: A.VËt ®ã nhËn thªm ªlectr«n. B. VËt ®ã mÊt bít ªlectr«n. A. VËt ®ã ®· nhiÔm ®iÖn mÊt bít ªlectr«n. B. VËt mang ®iÖn ©m mÊt bít ªlectr«n. 7 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com C. VËt mang ®iÖn d-¬ng nhËn thªm ªlectr«n. Chän kh¼ng ®Þnh ®óng nhÊt trong c¸c c©u trªn. 18.5. Mét qu¶ cÇu mang ®iÖn th× khèi l-îng cña nã cã thay ®æi hay kh«ng? 18.6. Hai vËt tÝch ®iÖn ®-îc treo trªn hai sîi chØ t¬, c¶ hai bÞ lÖch khái vÞ trÝ c©n b»ng ( nh- h×nh vÏ). H·y ®iÒn dÊu cña ®iÖn tÝch mµ c¸c vËt cã thÓ bÞ nhiÔm. a b 18.7. Mét häc sinh cho r»ng, khi cho mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m tiÕp xóc víi mét vËt kh«ng nhiÔm ®iÖn th× c¶ hai vËt ®Òu bÞ nhiÔm ®iÖn ©m. §iÒu ®ã ®óng hay sai? V× sao? 18.8. Ba qu¶ cÇu nhá A, B, C d-îc treo vµo ba sîi d©y t¬ (bè trÝ nh- h×nh vÏ) a. Cho qu¶ cÇu C tÝch ®iÖn ©m. Hái qu¶ cÇu A vµ B tÝch ®iÖn g×? b. H·y so s¸nh ®iÖn tÝch cña qu¶ cÇu A vµ C. A B C 18.9. T¹i sao trong c¸c thÝ nghiÖm ®Ó kiÓm tra c¸c vËt nhiÔm ®iÖn, ng-êi ta th-êng sö dông qu¶ cÇu bÊc nhá? 18.10. Chän c©u ®óng trong c¸c nhËn ®Þnh sau: A. Mét vËt nhiÔm ®iÖn lµ vËt ®ã lu«n lu«n mang ®iÖn tÝch. B. Mét vËt mang ®iÖn tÝch cã thÓ bÞ nhiÔm ®iÖn. C. NhiÔm ®iÖn lµ cã sù hót hay ®Èy nhau gi÷a c¸c vËt mang ®iÖn. D. Khi mét vËt nhiÔm ®iÖn nã lu«n lu«n thõa ªlÐctron. E. Khi mét vËt m¹ng ®iÖn lu«n lu«n thiÕu c¸c ªlectr«n. 18.11. Chän c©u ®óng trong c¸c nhËn ®Þnh sau: A. VËt tÝch ®iÖn chØ hót c¸c chÊt c¸ch ®iÖn nh- giÊy, l«ng chim. B. Mét vËt tÝch ®iÖn lu«n bÞ c¸c vËt kh«ng tÝch ®iÖn hót. C. VËt nhiÔm ®iÖn hót mét vËt kh¸c chøng tá vËt kia nhiÔm ®iÖn. D. Hai vËt nhiÔm ®iÖn chóng lu«n lu«n ®Èy nhau. E. Mét vËt kh«ng tÝch ®iÖn kh«ng thÓ hót c¸c vËt kh¸c. 18.12. Vaät chaát ñöôïc caáu taïo bôûi caùc nguyeân töû. Nguyeân töû goàm : A- Haït nhaân ôû giöõa mang ñieän tích aâm, caùc ñieän tích döông chuyeån ñoäng quanh haït nhaân. B- Haït nhaân khoâng mang ñieän tích, caùc ñieän tích döông vaø aâm quay chung quanh haït nhaân. 8 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com C- Haït nhaân mang ñieän tích döông, caùc eâlectroân mang ñieän tích aâm quay chung quanh haït nhaân. D- Haït nhaân mang ñieän tích döông, caùc eâlectroân mang ñieän tích döông quay chung quanh haït nhaân. 18.13. Choïn caâu ñuùng: A- Neáu vaät A tích ñieän döông, vaät B tích ñieän aâm thì A vaø B ñaåy nhau. B- Neáu vaät A tích ñieän aâm, vaät B tích ñieän döông thì A vaø B ñaåy nhau. C- Neáu vaät A tích ñieän döông vaø vaät B tích ñieän aâm thì A vaø B huùt nhau. D- Neáu vaät A tích ñieän döông, vaät B tích ñieän döông thì A vaø B huùt nhau. 18.14. Neáu A ñaåy B, B ñaåy C thì : A- A vaø C coù ñieän tích cuøng daáu. B- A vaø C coù ñieän tích traùi daáu. C- A, B, C coù ñieän tích cuøng daáu. D- B vaø C trung hoaø. 18.15. Choïn caâu ñuùng : A- Moät vaät trung hoaø veà ñieän neáu mang nhieàu ñieän tích döông hôn ñieän tích aâm. B- Moät vaät trung hoaø veà ñieän neáu mang ñieän tích aâm baèng vôùi ñieän tích döông. C- Moät vaät trung hoaø veà ñieän neáu mang nhieàu ñieän tích aâm hôn ñieän tích döông. D- Moät vaät trung hoaø veà ñieän neáu maát bao nhieâu ñieän tích aâm thì nhaän baáy nhieâu ñieän tích döông. 18.16. Duøng moät thanh thuûy tinh ñaõ ñöôïc nhieãm ñieän ñöa ñeán gaàn quaû caàu kim loaïi treo treân giaù (hình veõ). Ta thaáy ban ñaàu quaû caàu bò huùt veà thanh thuûy tinh, sau khi quaû caàu chaïm vaøo thanh thuûy tinh thì noù laïi bò ñaåy ra. Em haõy giaûi thích taïi sao ? 18.17. Duøng töø ñieån vaät lí phoå thoâng hoaëc truyeän keå veà caùc nhaø vaät lí, em haõy tra cöùu vaø vieát vaøi doøng veà caùc nhaø baùc hoïc sau : - Coulomb – Franklin 9 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com 18.18. Neáu A huùt B, B huùt C, C ñaåy D thì : A- A vaø C coù ñieän tích traùi daáu. B- B vaø D coù ñieän tích cuøng daáu. C- A vaø D coù ñieän tích cuøng daáu. D- A vaø D coù ñieän tích traùi daáu. 18.19. Laáy thanh thuyû tinh coï xaùt vôùi mieáng luïa. Mieáng luïa tích ñieän aâm. Sau ñoù ta thaáy thanh thuyû tinh ñaåy vaät B, huùt vaät C vaø huùt vaät D. Thanh thuyû tinh nhieãm ñieän gì ? Caùc vaät B, C, D nhieãm ñieän gì ? Giöõa B vaø C, C vaø D, B vaø D xuaát hieän löïc huùt hay löïc ñaåy ? 19. dßng ®iÖn - nguån ®iÖn I. kiÕn thøc c¬ b¶n * Dßng ®iÖn lµ dßng c¸c ®iÖn tÝch dÞch chuyÓn cã h-íng. * Mçi nguån ®iÖn ®Òu cã hai cùc. Dßng ®iÖn ch¹y trong m¹ch ®iÖn kÝn bao gåm c¸c thiÕt bÞ ®iÖn ®-îc nèi liÒn víi hai cùc cña nguån ®iÖn b»ng d©y ®iÖn. Caùch söû duïng pin : - Choïn pin ñuùng kích côõ. - Laép vaøo maïch ñuùng cöïc - Khi pin yeáu, phaûi thay pin. - Neáu khoâng duøng moät thôøi gian daøi, phaûi laáy pin ra khoûi thieát bò ñeå khoûi chaûy nöôùc gaây hö hoûng, ræ seùt. 10 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com - Khi thay pin, phaûi thay toaøn boä pin, khoâng duøng pin môùi hoaëc cuõ laãn loän. Alessandro Volta (1745 – 1827), nhaø baùc hoïc ngöôøi YÙ ñaõ phaùt minh ra nguoàn ñieän moät chieàu ñaàu tieân. Ñoù laø 600 taám keõm coù dieän tích moãi taám laø 9dm2 ñöôïc ñaët choàng leân nhau (chính vì vaäy, thuaät ngöõ “pin” xuaát phaùt töø “pile” nghóa laø ño à vaät choàng chaát). Hieäu ñieän theá cuûa nguoàn ñieän naøy leân ñeán 500V. Naêm 1877, Leclancheù (kó sö ngöôøi Phaùp)ø ñaõ cheá taïo ra pin Leclancheù (Lô-claêng- seâ) maø ta coøn duøng ñeán ngaøy nay. - Pin chanh Duøng hai thanh baèng ñoàng vaø keõm caém vaøo moät traùi chanh. Duøng voân keá ño hai ñaàu cuûa thanh ta thaáy voân keá chæ moät giaù trò naøo ñoù. Vaäy traùi chanh trôû thaønh nguoàn ñieän. Baïn coù theå duøng pin chanh töï cheá taïo ñeå duy trì hoaït ñoäng cuûa moät chieác ñoàng hoà ñieän. II. C¸c bµi tËp 19.1 Dßng ®iÖn cã thÓ chuyÓn dêi trong c¸c vËt d-íi ®©y: A. Sø. B. Kim lo¹i. C. Gç kh«. D. Poliªtilen. E. Ni l«ng. 11 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com 19.2. Nguån ®iÖn lµ thiÕt bÞ: A. S¶n xuÊt ra c¸c ªlectr«n. B. Trªn ®ã cã ®¸nh dÊu hai cùc. C. §Ó duy tr× dßng ®iÖn trong m¹ch. D. Lu«n bÞ nhiÔm ®iÖn. E. Cã hai cùc ©m d-¬ng. Chän kh¼ng ®Þnh ®óng nhÊt. 19.3. SÏ cã dßng ®iÖn ch¹y qua khi: A. Khi nèi c¸c thiÕt bÞ tiªu thô ®iÖn víi nguån ®iÖn. B. M¹ch ®iÖn cã chøa ®Çy ®ñ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn vµ nguån ®iÖn. C. C¸c thiÕt bÞ ®iÖn vµ ngu«ng ®-îc nèi kÝn b»ng d©y dÉn. D. Khi nguån ®iÖn cã ®iÖn vµ cã c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. E. Trong m¹ch ph¶i ®Çy ®ñ c«ng t¾c vµ c¸c linh kiÖn. Chän c©u ®óng trong c¸c tr¶ lêi trªn. 19.4. T¹i sao khi l¾p pin vµo ra®i« hay c¸c thiÕt bÞ dïng pin kh¸c cÇn ph¶i kiÓm tra xem ®· ®óng ký hiÖu “cùc” cña nã cha? 19.5. T¹i sao ë c¸c tiÖm ®iÖn l¹i b¸n ®ñ c¸c pin hay ¾c quy lín nhá kh¸c nhau? 19.6. T¹i sao ta kh«ng nªn nèi hai cùc cña nguån ®iÖn b»ng c¸c sîi d©y kim lo¹i. 19.7. T¹i sao nh÷ng ng-êi b¸n hay söa ch÷a ¾c quy th-êng nh¾c nhë kh¸ch hµng, nªn th-êng xuyªn lau chïi s¹ch sÏ trªn bÒ cña mÆt ¾c quy? 19.8. T¹i sao c¸c xe chë x¨ng dÇu ng-êi ta buéc mét sîi d©y xÝch s¾t vµo bÖ xe vµ th¶ ®Çu kia xuèng ®Êt. 19.9. Nguån ®iÖn kh«ng cã dÊu cùc d-¬ng vµ cùc ©m, ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc c¸c cùc cña nguån ®iÖn b»ng c¸c dông cô sau: a. Bót thö ®iÖn, cuén d©y. b. Bãng ®Ìn vµ c«ng t¾c 19.10. Nèi hai qu¶ cÇu A vµ B b»ng mét A B sîi d©y kim lo¹i ( h×nh vÏ). Hái cã dßng ®iÖn không ch¹y qua d©y dÉn trong tr-êng hîp nào sau: A. A tÝch ®iÖn d-¬ng, B kh«ng tÝch ®iÖn. B. A vµ B kh«ng tÝch ®iÖn. C. A tÝch ®iÖn ©m, B kh«ng tÝch ®iÖn. D. A kh«ng tÝch ®iÖn, B tÝch ®iÖn d-¬ng. E. A kh«ng tÝch ®iÖn, B tÝch ®iÖn ©m. 19.11. Dßng ®iÖn lµ: A. Dßng c¸c ªlectr«n chuyÓn dêi cã h-íng. B. Dßng c¸c ®iÖn tÝch ©m chuyÓn dêi cã h-íng. C. Dßng c¸c ®iÖn tÝch chuyÓn dêi cã h-íng. D. Dßng c¸c ®iÖn tÝch ©m chuyÓn dÞch. E. Sù chuyÓn dÞch c¸c ®iÖn tÝch. NhËn ®Þnh nµo ®óng nhÊt trong c¸c tr-êng hîp trªn? 12 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần Văn Thảo – DĐ: 0934040564 Mail: tranvanthao1985.vllt@gmail.com 19.12. Mét bãng ®Ìn ®ang s¸ng, qu¹t ®iÖn ®ang ch¹y chøng tá: A. Dßng ®iÖn ch¹y qua chóng. B. C¸c ®iÖn tÝch ch¹y qua d©y dÉn. C. C¸c h¹t mang ®iÖn ®ang chuyÓn dêi trong d©y dÉn. D. Bãng ®Ìn vµ qu¹t ®ang bÞ nhiÔm ®iÖn. E. Chóng ®ang tiªu thô n¨ng l-îng ®iÖn. Kh¼ng ®Þnh nµo trªn ®©y sai? 19.13. Choïn caâu ñuùng : A- Chæ coù caùc haït mang ñieän döông chuyeån ñoäng coù höôùng môùi taïo ra doøng ñieän. B- Chæ coù caùc eâlectroân chuyeån ñoäng coù höôùng môùi taoï ra doøng ñieän. C- Chæ khi naøo vöøa coù haït mang ñieän döông vaø aâm cuøng chuyeån ñoäng coù höôùng thì môùi taïo ra doøng ñieän. D- Caùc caâu A, B, C ñeàu sai. 19.14. Phaùt bieåu naøo sau ñaây laø khoâng chính xaùc ? A- Nguoàn ñieän laø nguoàn cung caáp doøng ñieän laâu daøi ñeå caùc thieát bò ñieän coù theå hoaït ñoäng. B- Nguoàn ñieän luoân coù hai cöïc : aâm vaø döông. C- Boùng ñeøn buùt thöû ñieän saùng chöùng toû coù ñieän tích dòch chuyeån qua noù. D- Khi maéc boùng ñeøn vaøo maïch ñieän maø ñeøn khoâng saùng thì nguyeân nhaân chính laø do daây toùc boùng ñeøn ñaõ bò ñöùt. 19.15. Thieát bò naøo sau ñaây laø nguoàn ñieän ? A- Quaït maùy. B- AÊc-quy. C- Beáp löûa. D- Ñeøn pin. 19.16. ÔÛ caùc xe ñaïp, coù gaén theâm ñi-na-moâ, khi baùnh xe quay, ñi-na-moâ quay theo vaø phaùt ra doøng ñieän laøm saùng caùc boùng ñeøn. Tuy nhieân, ôû moät soá xe neáu quan saùt kó ta chæ thaáy chæ coù moät sôïi daây ñöôïc noái töø ñi-na-moâ ñeán boùng ñeøn. Sôû dó nhö vaäy laø vì : A- Ñi-na-moâ thöïc chaát khoâng phaûi laø moät nguoàn ñieän. B- Ñi-na-moâ laø moät nguoàn ñieän moät cöïc, chæ caàn moät daây noái ñeán boùng ñeøn laø ñeøn saùng. C- Ñi-na-moâ laø moät nguoàn ñieän coù hai cöïc nhö moïi nguoàn ñieän khaùc, daây thöù hai laø söôøn xe ñaïp. D - Caùc laäp luaän treân ñeàu sai. 19.17. Cho caùc maïch ñieän nhö sau. Maïch ñieän laøm cho boùng ñeøn saùng laø : 13 Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 7 Ths Trần
Tài liệu đính kèm: