www.facebook.com/trungtamluyenthiuce Copyright by UCE Corporation Page | 1 Cơ sở vật chất của hiện tượng di truyền I.. Ở cấp độ phân tử Axit Nucleic: ADN (Axit reoxiribonucleic) ARN (Axit ribonucleic) ADN là vật chất di truyền ở đa số các động vật: virut, vi khuẩn, động vật, thực vật ARN là vật chất di truyền ở một số các sinh vật: virut cúm, virut HIV Tại sao ADN được coi là vật chất di truyền ở đa số các sinh vật? * ADN mang thông tin di truyền: là trình tự xác định các nucleotit trên mạch gốc của gen, quy định trình tự các axit amin của phân tử protein tương ứng Vd: Gen 1: Mạch 1T-A-X-G-A-T-G-X Mạch 2A-T-G-X-T-A-X-G * ADN có khả năng tự nhân đôi để truyền đạt thông tin di truyền từ đời trước tới đời sau * Có khả năng phát sinh đột biến tạo ra nguồn biến dị là nguyên liệu cho tiến hóa giúp sinh vật thích nghi làm thế giới sinh vật đa dạng *, Có khả năng tự sửa sai 2. Cấu trúc ADN * Cấu trúc hóa học - Thành phần bao gồm C,H,O,N,P - Khối lượng, kích thước: + Dài hàng trăm micromet (μm) + Khối lượng hàng triệu đvC + Đa phân tử: Nhiều đơn phân (vạn, triệu đơn phân) + Đơn phân là các Nucleotit: -1 phân tử H3PO4 -1 phân tử đường C6H5O4 -1 phân tử bazo nitric Các nucleotit liên kết với nhau bằng mối liên kết hóa trị giữa các nu tạo thành chuỗi polinucleotit (1 mạch đơn) Mạch 1 A-T-G-X-T-A www.facebook.com/trungtamluyenthiuce Copyright by UCE Corporation Page | 2 Mạch 2 T-A-X-G-A-T Có 12 nu và 10 liên kết hóa trị Số liên kết hóa trị= N-2 * Cấu trúc không gian: mô hình xoắn kép ADN là một chuỗi xoắn kép gồm hai mạch xoắn song song và ngược chiều nhau Xoắn từ trái sang phải Xoắn theo chu kì, ,mỗi chu kì xoắn cao 34 ăngstrôn gồm 10 cặp nu Mỗi cặp nu dài 3,4 ăngstrôn 2 mạch đơn liên kết với nhau bằng liên kết Hidro yếu theo NTBS: A liên kết với T G liên kết với X NTBS hệ quả: số lượng các loại A=T, G=X A+G=T+X N=2A+2G=2T+2X Lk H=2A+3G Hai mạch đơn bổ sung cho nhau Mạch 1 A1-T1-G1-X1 Mạch 2 T2-A2-X2-G2 A1=T2, T1=A2, G1=X2, X1=G2 Tỉ số A+T/G+X là đặc trưng cho từng loài (tỉ số đặc thù) Ý nghĩa của NTBS: Làm cho hai mạch luôn song song => đường kính vòng xoắn ổn định Vì NTBS giữa bazo có kích thước lớn (A,G) với bazo có kích thước bé (T,X) nhờ vậy mà phân tử ADN bền vững tương đối Lk Hidro dễ bị đứt dưới sự xúc tác của enzim làm hai mạch đơn ADN dễ tách nhau ra. Mỗi mạch là khuôn mẫu để tổng hợp mạch mới nhờ vậy thông tin được di truyền cho thế hệ sau. Số lượng liên kết Hidro làm cho phân tử ADN bền vững với nhiệt 3 . Chức năng của ADN Mang thông tin di truyền www.facebook.com/trungtamluyenthiuce Copyright by UCE Corporation Page | 3 Truyền đạt thông tin di truyền Có khả năng phát sinh đột biến Có khả năng tự sửa sai 4. Tính chất của ADN Tính đa dạng: vô số loại phân tử ADN khác nhau do thay đổi trật tự sắp xếp các nu Tính đặc thù: các phân tử ADN của các loài khác nhau thì khác nhau Tính ổn định: hàm lượng ADN trong nhân tế bào luôn ổn định, được duy trì từ thế hệ này sang thế hệ khác nhờ quá trình tự nhân đôi của ADN, sự phân li tổ hợp của NST qua phân bào và thụ tinh
Tài liệu đính kèm: