Giáo án Lịch sử lớp 11 - Bài 7: Những thành tựu văn hóa thời cận đại - Năm học 2016-2017 - Phan Văn Tọi

Chương III
NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA THỜI CẬN ĐẠI
Bài 7
NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA THỜI CẬN ĐẠI
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
	1. Kiến thức
	Sau khi học xong bài học, yêu cầu HS cần:
	- Hiểu được những thành tựu văn học nghệ thuật mà con người đã đạt được trong thời kỳ cận đại từ thế kỉ XVII đến đầu thế kỉ XX.
	- Nắm được cuộc đấu tranh trong lĩnh vực tư tưởng dẫn đến sự ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học.
	2. Kỹ năng
	- Biết sử dụng phương pháp đối chiếu, so sánh các sự kiện.
	- Biết trình bày một vấn đề có tính logic
	- Biết tổng kết kinh nghiệm rút ra bài học.
3. Tư tưởng: Trân trọng và phát huy những giá trị thành tựu văn học - nghệ thuật mà con người đã đạt được trong thời cận đại.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
- GV: Cho HS sưu tầm tranh ảnh, các tác phẩm văn học, nghệ thuật của thời kỳ cận đại từ thế kỉ XVII đến đầu thế kỉ XX.
 - HS: Sách giáo khoa, xem bài trước, sưu tầm một số tranh ảnh về nghệ thuật của thời kỳ cận đại từ thế kỉ XVII đến đầu thế kỉ XX.I. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY HỌC
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC CỦA HỌC SINH:
1. Hoạt động dẫn dắt vào bài (3p): Thời kì cận đại la thời kì CNTB đã thắng thế trên phạm vi toàn thế giới, CNTB chuyển sang giai đoạ CNĐQ, bên cạnh những mâu thuẫn, bất công trong xã hội cần lên án thì đây là thời kì đạt được nhiều thành tựu trên các lĩnh vựcvăn hoá, nghệ thuật, khoa học kĩ thuật để thấy được những thành tựu văn hóa đó, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học hôm nay.
2. Hoạt động hình thành kiến thức (37p):
Hoạt động của GV và HS
Kiến thức HS cần nắm
* Hoạt động 1 (17p): Hiểu được hoàn cảnh và đặc điểm của văn hóa buổi đầu thời cận đại.
- GV hỏi và dẫn dắt, gợi ý vào nội dung chính: Tại sao đầu thời cận đại nền văn hóa thế giới, nhất là ở châu Âu có điều kiện phát triển?
	Gợi ý: Kinh tế phát triển, mối quan hệ xã hội thay đổi, đó chính là hiện thực để có nhiều thành tựu về văn học nghệ thuật giai đoạn này.
I. Sự phát triển của nền văn hóa mới trong buổi đầu thời cận đại đến giữa thế kỉ XIX
a. Bối cảnh
- Kinh tế các nước có điều kiện phát triển sau các cuộc cách mạng tư sản và cách mạng công nghiệp.
- Trong xã hội tồn tại những mối quan hệ cũ, mới chồng chéo phức tạp, đây là hiện thức sống động để các nhà văn, thơ, kịch có điều kiện sáng tác.
-Thành trì của chế độ phong kiến lung lay rệu rã.
* Hoạt động 2: Nhóm
- GV chia HS theo tổ hoặc nhóm, chuẩn bị bài sưu tầm ở nhà từ trước đó một tuần để bài học này.
	GV tổ chức cho HS thảo luận với câu hỏi: Hãy cho biết những thành tựu về mặt tư tưởng, văn hóa đến thế kỉ XIX?
-HS thảo luận nhóm, đại diện trả lời.
- GV chốt lại: 
- Xuất hiện những nhà tư tưởng tiến bộ, những nhà văn, thơ, nhà viết kịch nổi tiếng.
-Trào lưu Triết học Aïnh sáng thế kỉ XVII - XVIII ở Pháp với những con người tiêu biểu như Mông-te-xki-ơ (1689 - 1755), Vôn-te (1694 - 1778), G.G. Rút-tô (1712 - 1778), nhóm Bách khoa toàn thư.
-Thành tựu về văn hóa:
b. Thành tựu
+La Phông-ten với các truyện ngụ ngôn có tính giáo dục mọi lứa tuổi, VD: Gà trống và Cáo
+An-đéc-xen: Con vịt xấu xí, Cô bé bán diêm...
+Ban-dắc: Nhà văn hiện thực Pháp đã phản ánh đầy đủ hiện thực nước Pháp đầu thế kỉ XIX qua các tác phẩm của mình.
+Pu-skin (Nga) với bài thơ: Tôi yêu em,...
+ Tào Tuyết Cần (1716 - 1763) của Trung Quốc với tác phẩm Hồng lâu mộng phản ánh các mối quan hệ trong gia đình, xã hội Trung Quốc thời phong kiến.
+Lê Quý Đôn - nhà bác học của Việt Nam thế kỉ XVIII với những tác phẩm tiêu biểu như Kiến văn tiểu lục; Phủ biên tạp lục,...
	GV hỏi: Những thành tựu văn hóa đầu thời cận đại có tác dụng gì?
-Châu Âu: ở Pháp có Pi-e Cooc-nây (1606 - 1684) là đại diện xuất sắc của nền bi kịch cổ điển Pháp; La Phông-ten (1621 - 1695) là nhà thơ ngụ ngôn Pháp; Mô-li-e (1622 - 1673) là người mở đầu cho nền hài kịch cổ điển 
Pháp... Ban-dắc (Pháp 1799 - 1850), An-đéc-xen (Đan Mạch, 1805 - 1875), Pu-skin (Nga, 1799 - 1837).
-Châu Á: Tào Tuyết Cần (1716 - 1763) của Trung Quốc; Nhật Bản có nhà thơ, nhà soạn kịch xuất sắc Chi-ka-mát-xư Môn-đa-ê-môn (1653 - 1725); ở Việt Nam thế kỉ XVIII có nhà bác học Lê Quý Đôn (1726 - 1784),...
-Hs dựa vào sgk trả lời
-Gv nhận xét và chốt ý
* Hoạt động 1 (20p): Hiểu thành tựu của văn học, nghệ thuật từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX
	Các em có nhận xét gì về điều kiện lịch sử giai đoạn giữa thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX với thời kỳ đầu cận đại? 
-Hs dựa vào sgk trả lời
-Gv nhận xét và chốt ý
Hãy cho biết những thành tựu tiêu biểu về văn học, nghệ thuật đầu thế kỉ XIX - XX?
-Hs dựa vào sgk trả lời
-Gv nhận xét và chốt ý
c. Tác dụng:
+ Phản ánh hiện thức xã hội ở các nước trên thế giới thời kỳ cận đại.
+ Hình thành quan điểm, tư tưởng của con người tư sản, tấn công vào thành trì của chế độ phong kiến, góp phân vào thắng lợi của chủ nghĩa tư bản.
II. Thành tựu của văn học, nghệ thuật từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX
1. Điều kiện lịch sử
- CNTB được xác lập trên phạm vi toàn thế giới và bước sang giai đoạn CNĐQ
- Giai cấp tư sản nắm quyền thống trị, mở rộng và xâm lược thuộc địa thì đời sống nhân dân lao động bị áp bức ngày càng khốn khổ.
-HS trình bày: Những người khốn khổ của Vích-to Huy-gô phản ánh hiện thực đời sống nhân dân trong xã hội Pháp khi Pháp trở thành đế quốc...
-Tác phẩm Thuốc của Lỗ Tấn phản ánh xã hội Trung Quốc trong bối cảnh bị các nước đế quốc xâu xé...
-Nghệ thuật: cung điện Véc xai được hoàn thành vào năm 1708; Bảo tàng Anh; Viện bảo tàng Ec-mi-ta-giơ; Bảo tàng Lu-vrơ (Pa-ri - Pháp), là bảo tàng bằng hiện vật lớn nhất thế giới (GV cho HS xem ảnh, giới thiệu về quá trình xây dựng và một số hiện vật trong các bảo tàng lớn - Phần này có thể cho HS xem phần mềm ENCARTA 2007)
GV hỏi: Các tác phẩm văn học, nghệ thuật thời kỳ này có gì khác với giai đoạn trước?
-Hs dựa vào sgk trả lời
-Gv nhận xét và chốt ý
-VíchtoHuy-gô(1802-1885):
 Những người khốn khổ
-Lép Tôn-xtôi (1828 - 1910): Chiến tranh và hòa bình
-Mác-Tuên (1935 - 1910): Những cuộc phiêu lưu của Hác-ki-bê-ri (1884)
-Lỗ Tấn (1881 - 1936): A.Q. Chính chuyện; Nhật kí người điên, Thuốc,... 
-Hô-xê Mác-ti (1823 - 1893): nhà thơ nổi tiếng của Cu ba.
-Nghệ thuật: cung điện Véc xai được hoàn thành vào năm 1708; Bảo tàng Anh; Viện bảo tàng Ec-mi-ta-giơ; Bảo tàng Lu-vrơ (Pa-ri-Pháp), là bảo tàng bằng hiện vật lớn nhất thế giới.
-Họa sĩ: Van Gốc (Hà Lan) với tác phẩm Hoa hướng dương, Phu-gita (Nhật Bản), Pi-cát-xô (Tây Ban Nha)...
-Đạt được nhiều thành tựu rực rỡ hơn, phản ánh hiện thực cuộc sống ở cả các nước tư bản và các nước thuộc địa, phản ánh cuộc đấu tranh giai cấp trong xã hội, mong ước một xã hội tốt đẹp hơn,...
* Tác dụng:
-Phản ánh hiện thực xã hội, mong ước xây dựng một xã hội mới tốt đẹp hơn.
III. Trào lưu tư tưởng tiến bộ và sự ra đời của CNXH khoa học(Đọc thêm)
 3. Củng cố và dặn dò (5P):
- Củng cố: Nhấn mạnh những thành tựu mà con người đạt được trong thời cận đại và giá trị nó có ý nghĩa cho đến ngày nay
- Dặn dò: Học bài cũ, chuẩn bị ôn tập
Ký duyệt của Tổ trưởng
Ngày 22/ 10/ 2016
Quách Thành Tiến
 PHẦN RÚT KINH NGHIỆM
..
..
.
Ký duyệt tuần 6, ngày 22/ 9/2012
Quách Thành Tiến