Đề thi môn: lịch sử 10 thời gian làm bài: 180 phút, không kể thời gian phát đề

ĐỀ THI ĐỀ XUẤT
ĐỀ THI MÔN: LỊCH SỬ 10 THPT
Thời gian làm bài: 180 phút, không kể thời gian phát đề
Câu 1( 2.0 điểm)
 Giải thích vì sao văn hóa của các quốc gia cổ đại phương Tây: Hy lạp và Rô Ma đạt tới trình độ sáng tạo cao hơn thời kỳ trước. Ảnh hưởng của nền văn hóa này đối với nhân loại. 
Câu 2 ( 2.0 điểm )
 Kể tên các cuộc phát kiến địa lý trong thời Hậu kỳ trung đại Tây Âu. Giải thích tại sao phát kiến địa lý coi là cuộc cách mạng về giao thông và tri thức
 Câu 3 ( 2.5 điểm )
 Chiến thắng nào của dân tộc ta trong cuộc đấu tranh chống phong kiến phương Bắc đã mở ra thời đại mới cho dân tộc ta. Tóm tắt diễn biến và nhận xét về chiến thắng đó.
Câu 4 ( 2.0 điểm )
 Cuộc kháng chiến chống ngoại xâm bảo vệ độc lập dân tộc của nhân dân ta ở thế kỷ XVIII diễn ra và giành thắng lợi như thế nào? 
Câu 5 ( 1.5 điểm )
 Những biểu hiện của sự phát triển thủ công nghiệp và thương nghiệp của quốc gia Đại Việt từ thế kỷ X đến thế kỷ XV. 
 ..Hết
ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM
LỊCH SỬ 10
 ( Đáp án, thang điểm: gồm 03 trang)
Câu
 Nội dung
Điểm
1
Giải thích vì sao văn hóa của các quốc gia cổ đại phương Tây Hy lạp và Rô Ma đạt tới trình độ sáng tạo cao hơn thời kỳ trước. Ảnh hưởng của nền văn hóa này đối với nhân loại. 
2.0 
1. Nguyên nhân: Các quốc gia cổ đại phương Tây ra đời muộn hơn nên tiếp thu được những tinh hoa của VH phương Đông.
0.25
- Sự phát triển của công cụ sản xuất và kinh tế: Biết sử dụng đồ sắt sớm nên nền kinh tế thương nghiệp , buôn bán với bên ngoài rất phát triển từ đó VH có điều kiện phát triển.
0.25
-Thể chế dân chủ chủ nô tạo điều kiện cho con người tự do phát huy tài năng sáng tạo của mình.
0.25
-Chế độ chiếm hữu nô lệ dựa trên sự bóc lột sức lao động nặng nề của nô lệ, tạo ra nguồn của cải vật chất lớn nuôi sống XH, tạo nên 1 tầng lớp quý tộc chủ nô chỉ chuyên lao động trí óc, làm chính trị hoặc sáng tạo khoa học nghệ thuật.
0.25
2. Ảnh hưởng:+ Văn hoá Hy Lạp, Rô Ma là những phát minh khoa học: Tính lịch chính xác, phát minh chữ viêt, hệ thống chữ cái, hệ số La Mã và là những cống hiến lớn lao của cư dân Địa Trung Hải cho nền văn minh nhân loại. 
0.25
+ Văn hoá Hy Lạp, Rô Ma đạt tới trình độ khái quát hoá trong nhiều lĩnh vực khoa học, nhất là khoa học tự nhiên đã để lại những định lý, định đề có giá trị đặt tiền đề, đặt nền móng cho khoa học nhân loại sau này. 
0.5
+ Văn học nghệ thuật mang tính nhân đạo sâu sắc, đề cao cái thiện, cái đẹp đạt đến trình độ hoàn thiện ngôn ngữ cổ đại...Văn hoá Hy Lạp, Rô Ma thể hiện sức sáng tạo kỳ diệu của con người, để lại di sản văn hoá vô giá đóng góp vào kho tàng văn hoá của nhân loại trong các thời kỳ sau 
0.25
2
 Kể tên các cuộc phát kiến địa lý trong thời Hậu kỳ trung đại Tây Âu. Giải thích tại sao phát kiến địa lý coi là cuộc cách mạng về giao thông và tri thức
2.0 
1. Các cuộc phát kiến lớn: - Năm 1487, B. Đi-a –Xơ là hiệp sĩ Hoàng gia đã dẫn đầu đoàn thám hiểm đi vòng qua cực nam của châu Phi
0.25
- Tháng 8- 1492, C. Cô-lôm-bô dẫn đầu đoàn thủy thủ TBN đi về hướng Tây, sau hơn 2 tháng .Cô- lôm-bô được coi là người phát hiện ra châu Mỹ
0.25
- Tháng 7-1497 Va-xco- đơ Ga – ma chỉ huy đoàn thuyền Bồ Đào Nha đi tìm đường sang phương Đông
0.25
- Từ năm 1519 đến 1522 Ph. Ma –gien-lan là người đã thực hiện chuyến đi đầu tiên vòng quanh thế giới bằng đường biển
0.25
2. Giải thích:- Con người lần đầu tiên hình dung được hình ảnh chính xác về hành tinh, bề rộng và hình thái trái đất. ..mở ra những con đường mới, những vùng đất mới, những dân tộc mới, những kiến thức mới ..
0.5
- Thị trường thế giới được mở rộng, hàng hải quốc tế phát triển đem về cho tầng lớp thương nhân châu Âu những nguyên liệu quý giá vô tận, những kho vàng bạc châu báu khổng lồ, thúc đẩy thương nghiệp châu Âu phát triển
0.5
3
Chiến thắng nào của dân tộc ta trong cuộc đấu tranh chống phong kiến phương Bắc đã mở ra thời đại mới cho dân tộc ta. Tóm tắt diễn biến và nhận xét về chiến thắng đó.
2.5
1. Chiến thắng mở ra thời đại mới cho dân tộc ta là chiến thắng Bạch Đằng 938 do Ngô Quyền lãnh đạo
0.5
2. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938: - Tóm tắt tiểu sử của Ngô Quyền: Người Đường Lâm sinh năm 898. Là người giỏi võ nghệ, sức khoẻ hơn người, từng theo Dương Đình Nghệ lập công lớn. Nhận được tin Dương Đình Nghệ bị Kiều Công Tiễn giết hại... tháng 10 năm 938 Ngô Quyền kéo quân từ Ái Châu ..
0.25
- Được sự ủng hộ của quân sĩ và nhân dân Ngô Quyền nhanh chóng tiến vào thành Đại La, bắt giết Kiều Công Tiễn. Sau đó dùng kế đóng cọc trên sông Bạch Đằng . Đồng thời cho quân thủy, bộ mai phục hai bên bờ sông...
0.25
- Khi quân giặc kéo sang, Ngô Quyền cho quân khiêu chiến... quân giặc trúng kế... Ngô Quyền chỉ huy đại quân từ ba phía đổ ra đánh giết dữ dội. Quân giặc đại bại...
0.5
3. Nhận xét: Là trận quyết chiến chiến lược, “một vũ công cao cả vang dội đến nghìn thu”, được ghi vào lịch sử dân tộc như một biểu tượng sáng ngời của truyền thống yêu nước ý chí bất khuất quật cường...
0.25
- Chiến thắng Bạch Đằng đã đánh bại hoàn toàn ý chí xâm lược của nhà Nam Hán, bảo vệ vững chắc nền độc lập tự chủ vừa mới giành được. Khẳng định niềm tin vào sức mạnh của dân tộc trong cuộc chiến đấu chống giặc ngoại xâm... Chấm dứt hoàn toàn ách đô hộ của phong kiến phương Bắc, mở ra thời đại mới: thời đại độc lập tự chủ lâu dài
0.5
- Trong chiến thắng này, Ngô Quyền đã biết phát huy nghệ thuật quân sự của dân tộc, lợi dụng yếu tố “Thiên thời, địa lợi, nhân hoà”, nghệ thuật “thủy chiến” độc đáo, tranh thủ thời cơ 
0.25
4
 Cuộc kháng chiến chống ngoại xâm bảo vệ độc lập dân tộc của nhân dân ta ở thế kỷ XVIII diễn ra và giành thắng lợi như thế nào? 
2.0
1. Kháng chiến chống quân lược Xiêm: - Năm 1785 được Nguyễn Ánh cầu cứu, vua Xiêm tổ chức đạo quân thủy, bộ gồm 5 vạn người xâm lược nước ta
0.25
- Nguyễn Huệ được sự ủng hộ của nhân dân tổ chức trận địa Rạch Gầm – Xoài Mút. Trận đánh diến ra nhanh gọn trong ngày 19-1-1785 đúng như ông dự tínhđập tan tham vọng của quân Xiêm 
0.25
2. Khángchiến chống xâm lược Thanh : - Năm 1789 được vua Lê Chiêu Thống cầu cứu, 29 vạn quân Thanh vào xâm lược nước ta
0.25
- Nguyễn Huệ làm lễ lên ngôi Hoàng Đế ..chỉ huy đạo quân tiến ra Bắc
0.25
- Sáng ngày 5 tết Kỷ Dậu mở cuộc tiến công Ngọc Hồi, Đống Đagiải phóng Thăng Long 
0.5
- Kháng chiến thắng lợi đánh bại âm mưu xâm lược của nhà Thanh, bảo vệ nền độc lập dân tộc. Chiến thắng Ngọc Hồi, Đống Đa đi vào lịch sử là một trong những chiến công hiển hách nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc 
0.5
5
Những biểu hiện sự phát triển của thủ công nghiệp và thương nghiệp thế kỷ X đến thế kỷ XV
1.5
1. Biểu hiện sự phát triển thủ công nghiệp: Các nghề thủ công cổ truyền như đúc đồng, rèn sắt, làm đồ gốm, tiếp tục phát triển, chất lượng ngày càng nâng cao. Một số mỏ đồng, , bạc được khai thác. Bước đầu hình thành một số làng nghề thủ công
0.25
- Đồ gốm tráng men độc đáo, in hình được đem trao đổi ở nhiều nơicác nghề trạm khắc đá, làm đồ trang sức, làm giấy, nhuộm vải..- Các quan xưởng chuyên lo đúc tiền, rèn vũ khí, đóng thuyền chiếnđược thành lập, Thời kỳ nhà Hồ đã chế tạo được súng thần cơ, đóng thuyền chiến có lầu
0.25
2. Thương nghiệp: + Nội thương: Việc giao lưu buôn bán giữa các làng, các vùng ngày càng nhộn nhịp, hang hóa phong phú. Các chợ làng, chợ huyện được hình thành
0.25
- Thăng Long thời nhà Lý là đô thị lớn với nhiều phố phường.phát triển phồn thịnh với 36 phố phường.
0.25
- Ngoại thương; Vùng biên giới Việt – Trung từ thời Lý đã hình thành các địa điểm trao đổi hàng hóa. Lái buôn hai nước đem đủ thứ lụa là, hương liệu, ngà voi, đến trao đổi
0.25
- Năm 1149 nhà Lý cho lập trang Vân Đồn làm vùng hải cảng trao đổi hàng hóa với nước ngoài. Lạch Trường (Thành Hóa) cũng là một vùng hải cảng buôn bán.
0.25
 Hết