Đề thi học sinh giỏi cấp trường môn Địa lý Lớp 10 (Cơ bản) - Năm học 2016-2017 - Trường THPT Phạm Văn Đồng

SỞ GD & ĐT QUẢNG NGÃI ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG 2016-2017
 THPT PHẠM VĂN ĐỒNG Môn: Địa lí – Lớp 10 CB, Thời gian: 180 phút
Câu 1: 3 điểm 
Trận chung kết bóng đá World cup 2018 sẽ được tổ chức tại thủ đô Mát-xcơ-va ( LB 
Nga ) vào lúc 16 giờ ngày 15 tháng 7 năm 2018. Vậy, ở Việt Nam sẽ được xem tiếp phát trực tiếp qua vệ tinh: từ lúc mấy giờ Hà nội ? Biết rằng: Mát-xcơ-va ở kinh độ 37°37'56" Đông.
Câu 2: 3 điểm
Giả sử trục Trái Đất nghiêng một góc 55° ( thay vì 66°33' so với mặt phẳng quỹ đạo như hiện nay ) thì có những thay đổi gì về chí tuyến, vòng cực và đới khí hậu ?
Câu 3: 4 điểm
Quan sát sơ đồ sau : 	
a ) Cho biết ở đây có sự hoạt động của loại gió gì và giải thích sơ lược về nguyên nhân hình thành ?
®
LỤC
ĐỊA
ĐẠI
DƯƠNG
©
 © : áp cao ( + ) , ® : áp thấp ( - ) 
 b ) Quan sát sơ đồ dưới đây: hãy trình bày nguyên nhân hình thành gió fơn và tính độ cao h của núi ?	
nóng khô
ẩm
h ?
BIỂN
A ( 27,3° c )
B ( 42,5°c )
A ( 25°c )
○
 ○
Câu 4: 3 điểm
Khi nào thì gia tăng dân số tự nhiên, gia tăng dân số cơ học: có giá trị +, -, và = 0 ?
Câu 5: 4 điểm
Vẽ biểu đồ thích hợp và nhận xét về sự chuyển dịch cơ cấu giá trị xuất - nhập khẩu của Hoa Kỳ thời kỳ 1995 - 2004. ( Đơn vị : tỉ USD )
Năm :
1995
1998
2001
2004
Xuất khẩu :
584,7
382,1
730,8
818,5
Nhập khẩu :
770,9
944,4
1179,2
1525,7
Câu 6: 3 điểm
Điền vào ô trống tình hình xuất nhập khẩu và cán cân ngoại thương, kim ngạch 
ngoại thương của các cường quốc về xuất nhập khẩu trong năm 2004 (Đơn vị: Tỉ USD)
Năm
Hoa Kỳ
Trung Quốc
CHLB Đức
Xuất khẩu
?
858,9
914,8
Nhập khẩu
?
?
?
Cán cân ngoại thương
- 707,4
+ 24,5
?
Kim ngạch ngoại thương
2345,4
?
1632,3
----------------------------------------------------------------------
SỞ GD & ĐT QUẢNG NGÃI ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG 2016-2017
 THPT PHẠM VĂN ĐỒNG Môn: Địa lí – Lớp 10 CB, Thời gian: 180 phút
ĐÁP ÁN:
Câu 1: 3 điểm 
Người ta chia Trái Đất ra 360° kinh tuyến & 24 múi giờ. Vậy, mỗi múi giờ sẽ chứa 
( 360 : 24 ) = 15° kinh tuyến.
=> Mát – xcơ va ở múi giờ số: ( 37 : 15 ) = 2,47
( Nếu chính xác ở múi số 2 thì 2 X 15° = 30° Đ => Xa nhất sẽ lên đến 30° + 7,5° = 37°30' Đ ) 
Vậy, Mát – xcơ va ở kinh độ 37° 37' 56" Đông sẽ thuộc múi giờ số 3 ( 1,0 điểm )
Mà Hà Nội ( Việt Nam ) ở múi giờ số 7, => Giờ GMT của Việt Nam sau Nga ( 7 – 3 ) 
= 4 múi giờ. Khi Nga 16 giờ thì tương ứng Việt Nam sẽ được xem truyền hình trực tiếp trận chung kết từ lúc ( 16 + 4 ) = 20 giờ ( 1,5 điểm ) ( tức 8 giò tối cùng ngày 15 / 7 / 2018 : 0,5 điểm )
Câu 2: 3 điểm 
- 2 đường chí tuyến Bắc và Nam: thay vì 23° 27' sẽ tăng lên ( 90 – 55 ) = 35° ( 1,0 điểm )
- 2 đường vòng cực Bắc và Nam: thay vì 66° 33' sẽ giảm xuống 55° ( 1,0 điểm )
=> Đới khí hậu nhiệt đới và hàn đới sẽ mở rộng thêm, trong khi đới khí hậu ôn đới sẽ thu hẹp lại. ( 1,0 điểm )
Câu 3: 4 điểm 
 a ) • Đây là gió mùa – mùa hè ( 0,5 điểm )
• Giải thích : - Do sự nóng lên hoặc lạnh đi không đều giữa lục địa và đại dương theo 
 mùa. ( 0,5 điểm ) 
 - Cụ thể : lục địa nóng nhanh khi góc nhập xạ trong năm của Mặt Trời đến 
 bán cầu đó tăng dần → hình thành áp thấp. Trong khi, đại dương tích 
 nhiệt chậm nên t°c vẫn còn thấp → hình thành áp cao. ( 1,0 điểm )
b ) • Cứ lên cao 100 mét : t°c giảm 0,6°c → Đến độ cao nào đó, gió ẩm sẽ gây mưa ở phía sườn đón gió. Khi gió vượt qua sườn núi bên kia và đi xuống ( bên phía sườn khuất gió ) trở nên khô nóng: cứ xuống 100 mét thị t°c lại tăng 1°c ( 1,0 điểm )
• Tính bình quân 100 mét t°c tăng 0,4°c ( 1°c – 0,6°c = 0,4°c ) hay 1000 mét tăng 4°c.
=> t°c giũa A và B chênh lệch: 42,5°c – 27,3°c = 15,2°c
Vậy h = ( 15,2: 4 ) x 1000 = 3800 mét = 3,8 km ( 1,0 điểm )
Câu 4: 3 điểm ( Mỗi ý đúng: cho 0,5 điểm )
Có giá trị + khi: - Tỉ suất sinh > Tỉ suất tử, - Tỉ suất nhập cư > Tỉ suất xuất cư
Có giá trị - khi: - Tỉ suất sinh < Tỉ suất tử, - Tỉ suất nhập cư < Tỉ suất xuất cư
Có giá trị = 0 khi: - Tỉ suất sinh = Tỉ suất tử, - Tỉ suất nhập cư = Tỉ suất xuất cư
Câu 5: 4 điểm a ) Xử lý số liệu ra % : ( 0,5 điểm )
Năm :
1995
1998
2001
2004
Xuất khẩu :
43.1
28.8
38.3
34.9
Nhập khẩu :
56.9
71.2
61.7
65.1
b ) Vẽ biểu đồ: dạng miền ( 2,0 điểm ) * Yêu cầu: đúng, đủ, đẹp
( % )
100
 90 NHẬP KHẨU
 80
 70 56,9 71,2 61,7 65,1
 60
 50
 40
 30
 20 XUẤT KHẨU
 10 43,1 28,8 38,3 34,9
 0
 1995 1998 2001 2004	 ( Năm )
Biểu đồ về sự chuyển dịch giá tị xuất – nhập khẩu của Hoa Kỳ ( 1995 – 2004 )
c ) Nhận xét: ( 1,5 điểm ) ( Cứ mỗi ý đúng: cho 0,25 điểm )
* Từ 1995 → 2004: - Về tỉ USD: + Xuất khẩu tăng giảm không ổn định, nhìn chung là 
 tăng + Nhập khẩu tăng liên tục
- Về %: + Xuất khẩu và nhập khẩu đều tăng giảm không ổn định
	 + Nhìn chung thì xuất khẩu và nhập khẩu đều tăng	
* Trong từng năm thì: + Nhập luôn > Xuất + Nhập siêu 
Câu 6: 3 điểm ( Mỗi ý đúng: cho 0,5 điểm )
Năm
Hoa Kỳ
Trung Quốc
CHLB Đức
Xuất khẩu
819,0
858,9
914,8
Nhập khẩu
1526,4
834,4
717,5
Cán cân ngoại thương
- 707,4
+ 24,5
+ 197,3
Kim ngạch ngoại thương
2345,4
1693,3
1632,3
-------------------------------------------------------------------------
MỘ ĐỨC : Ngày : 21 / 4 / 2017 ☼ G. V. B. M. Huỳnh – Thà
SỞ GD & ĐT QUẢNG NGÃI ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG 2016-2017
 THPT PHẠM VĂN ĐỒNG Môn: Địa lí – Lớp 10 CB, Thời gian: 180 phút
MA TRẬN ĐỀ :
Tên chủ đề :
Nhận
biết
Thông
hiểu
Vận dụng 
Cộng :
Cấp độ thấp 
Cấp độ cao
Bài 5: Hệ quả chuyển động tự 
 quay quanh trục của Trái 
 Đất
1,0 đ
2,0 đ
3,0 đ
= 30 %
Bài 6: Hệ quả chuyển động quanh 
 Mặt Trời của Trái Đất
1,5 đ
1,5 đ
3,0 đ
= 40 %
Bài 12: Sự phân bố khí áp. Một 
 số loại gió chính.
1,0 đ
1,0 đ
1,0 đ
1,0 đ
4,0 đ
= 40 %
Bài 22: Dân số và sự gia tăng dân 
 số.
1,5 đ
1,5 đ
3,0 đ
= 30 %
Bài 39: Địa lí ngành thương mại.
1,0 đ
2,0 đ
4,0 đ
7,0 đ
= 70 %
Tổng số câu: 6
Tổng số điểm : 20,0 = 200 %
5,0 đ
=50,0%
5,0 đ
=50,0%
5,0 đ
=50,0%
5,0 đ
=50,0%
20 đ
=200,0%
MỘ ĐỨC : Ngày : 21 / 4 / 2017 ☼ G. V. B. M. Huỳnh – Thà