Đề khảo sát học sinh giỏi Lịch sử lớp 9 - Năm học 2015-2016 - Phòng GD & ĐT Nam Trực

§Ò chÝnh thøc
PHÒNG GD-ĐT NAM TRỰC
ĐỀ KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI LỚP 9
NĂM HỌC 2015 - 2016
MÔN: LỊCH SỬ
( Thêi gian lµm bµi 150 phót kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò)
Đề thi có 01 trang 
I. PHÇN I: LÞCH Sö VIÖT NAM
C©u 1 (4,0®iÓm)
Nªu nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ chÝnh trÞ, v¨n hãa, gi¸o dôc cña thùc d©n Ph¸p ®· thi hµnh ë ViÖt Nam sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt. HËu qu¶ cña nh÷ng chÝnh s¸ch Êy ®èi víi ViÖt Nam.
C©u 2 (4,0®iÓm)
 Dùa vµo kiÕn thøc ®· häc vÒ phong trµo c«ng nh©n (1919 -1925), em h·y chøng minh phong trµo c«ng nh©n n­íc ta ph¸t triÓn lªn mét b­íc cao h¬n sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt.
II. PHÇN II: LÞCH Sö THÕ GiíI
C©u 1 (4,0®iÓm)
Trong nh÷ng n¨m 60-70 cña thÕ kØ XX, nÒn kinh tÕ NhËt B¶n cã b­íc ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo? Nguyªn nh©n cña sù ph¸t triÓn ®ã.
C©u 2 (3,0®iÓm)
Tr×nh bµy xu thÕ ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi sau “chiÕn tranh l¹nh”. Trong xu thÕ ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi, c¸c n­íc ASEAN ®· chÝnh thøc ra m¾t “Céng ®ång Kinh tÕ ASEAN” (31/12/2015). Tr­íc sù kiÖn Êy, ViÖt Nam cã nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc g×?
C©u 3 (5,0®iÓm)
 Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kÜ thuËt tõ n¨m 1945 ®Õn nay ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu nµo? Những thành tựu trên có tác động như thế nào đối với đời sống con người? Là một học sinh, em sẽ làm gì để góp phần phát triển nền khoa học - kĩ thuật của đất nước mình?
..............................HÕT.........................
§Ò chÝnh thøc
PHÒNG GD – ĐT NAM TRỰC
HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI LỚP 9
NĂM HỌC 2015 - 2016
MÔN: LỊCH SỬ
I. PHÇN I: LÞCH Sö VIÖT NAM
C©u 1 (4,0®iÓm)
4
Nªu nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ chÝnh trÞ, v¨n hãa, gi¸o dôc cña thùc d©n Ph¸p ®· thi hµnh ë ViÖt Nam sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt. HËu qu¶ cña nh÷ng chÝnh s¸ch Êy ®èi víi ViÖt Nam.
4.0®
* Chính sách chính trị:
- Thùc d©n Ph¸p thi hành chính sách “chia để trị”. Chúng chia nước ta thành 3 kì: Bắc Kì, Trung Kì, Nam Kì với 3 chế độ khác nhau; chia rẽ dân tộc đa số với dân tộc thiểu số; chia rẽ các tôn giáo.
0.5
- Triệt để lợi dụng giai cấp địa chủ phong kiến ở nông thôn để làm tay sai.
0.5
* Chính sách văn hóa, giáo dục của Pháp:
- Triệt để thi hành chính sách văn hóa nô dịch; khuyến khích các hoạt động mê tín dị đoan, các tệ nạn xã hội như rượu chè, cờ bạc, mại dâm,...
0.5
- Hạn chế mở trường, chủ yếu là các trường tiểu học, chỉ có một số ít trường trung học ở các thành phố lớn...
0.5
- Sách, báo xuất bản công khai được lợi dụng tuyên truyền chính sách khai hóa của thực dân và reo rắc ảo tưởng hòa bình hợp tác.
0.5
* Hậu quả: 
- Các chính sách chính trị, văn hóa, giáo dục của thực dân Pháp giữ nước ta trong vòng lạc hậu, ngày càng lệ thuộc vào Pháp, gây nên sự chia rẽ trong đất nước ta, mâu thuẫn xã hội chồng chéo, đan xen...
0.5
- Gây ra tâm lí tự ti trong một bộ phận nhân dân ta, lµm ¶nh h­ëng ®Õn tinh thần đấu tranh...
0.5
- Các tệ nạn xã hội ảnh hưởng nghiêm trọng, kéo dài đến đời sống nhân dân, ổn định xã hội...
0.25
- NhiÒu ng­êi mï ch÷ gây nên những khó khăn lớn cho đất nước...
0.25
C©u 2 (4,0®iÓm)
Dùa vµo kiÕn thøc ®· häc vÒ phong trµo c«ng nh©n (1919 -1925), em h·y chøng minh phong trµo c«ng nh©n n­íc ta ph¸t triÓn lªn mét b­íc cao h¬n sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt.
4.0®
1/ Hoµn c¶nh 
1,0®
* ThÕ giíi:
C¸ch m¹ng th¸ng Mười Nga (1917) lµ cuéc c¸ch m¹ng v« s¶n ®Çu tiªn trªn thÕ giíi giµnh th¾ng lîi, ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi c¸ch m¹ng n­íc ta, nhÊt lµ phong trµo c«ng nh©n.
0,25
§Çu n¨m 1919, Quèc tÕ céng s¶n ra ®êi cã chñ tr­¬ng ñng hé phong trµo c¸ch m¹ng thuéc ®Þa, ®· g¾n c¸ch m¹ng thuéc ®Þa víi c¸ch m¹ng chÝnh quèc.
0,25
Thêi k× nµy phong trµo thuû thñ Ph¸p ë VN vµ phong trµo c«ng nh©n, thuû thñ Trung Quèc ë c¸c c¶ng lín nh­ c¶ng Áo M«n, Th­îng H¶i, H­¬ng C¶ng ®Êu tranh ®· cã t¸c ®éng ®Õn phong trµo c«ng nh©n n­íc ta...
0,25
* Trong n­íc:
Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt, thùc d©n Ph¸p tiÕn hµnh khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø hai, ®· t¨ng c­êng chÝnh s¸ch bãc lét, lµm bÇn cïng ho¸ nh©n d©n ta, nhÊt lµ giai cÊp c«ng nh©n.
0,25
2/ DiÔn biÕn
2,0 ®
- Cïng víi phong trµo ®Êu tranh cña giai cÊp t­ s¶n vµ tiÓu t­ s¶n, phong trµo ®Êu tranh cña giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam cã bø¬c tiÕn míi, tuy cßn lÎ tÎ tù ph¸t nh­ng ®· nãi lªn ý thøc giai cÊp ®ang ph¸t triÓn nhanh chãng.
0,25
+ N¨m 1919, c«ng nh©n ë nhiÒu n¬i ®· ®Êu tranh ®ßi t¨ng l­¬ng, gi¶m giê lµm, nh­ng vÉn cßn mang tÝnh lÎ tÎ, thiÕu tæ chøc vµ liªn kÕt. (25 vô ®Êu tranh).
0,25
+ N¨m 1920, c«ng nh©n Sµi Gßn - Chî Lín ®· thµnh lËp C«ng héi ®á (bÝ mËt) do T«n §øc Th¾ng ®øng ®Çu.
0,5
+ N¨m 1922, c«ng nh©n viªn chøc ë c¸c së c«ng th­¬ng t­ nh©n B¾c kú ®ßi tr¶ l­¬ng ngµy chñ nhËt, thî nhuém ë Chî Lín b·i c«ng.
0,25
+ N¨m 1924, c«ng nh©n dÖt, r­îu ë Nam §Þnh, Hµ Néi, H¶i D­¬ng b·i c«ng.
0,25
+ §Æc biÖt, th¸ng 8/1925, cuéc b·i c«ng cña thî m¸y x­ëng Ba Son ë c¶ng Sµi Gßn víi môc ®Ých ng¨n c¶n tµu chiÕn Ph¸p chë lÝnh sang tham gia ®µn ¸p phong trµo ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña nh©n d©n vµ thñy thñ Trung Quèc.
0,5
KL: Phong trµo c«ng nh©n (1919 -1925), ®· ®¸nh dÊu mét b­íc tiÕn míi cña phong trµo c«ng nh©n VN: 
- Nã thÓ hiÖn sù tr­ëng thµnh quan träng cña c«ng nh©n VN. C¸c cuéc ®Êu tranh b­íc ®Çu ®· cã sù l·nh ®¹o ( tổ chức công hội đỏ lãnh đạo), cã kế hoạch rõ ràng, chuẩn bị chu đáo. 
- Thể hiện tính liên kết với các tầng lớp khác (viên chức, trí thức Sài Gòn) và với cả công nhân thủy thủ Trung Quốc. 
- Mục tiêu đấu tranh rõ ràng, không chỉ nhằm mục tiêu kinh tế mà còn mang tính chính trị; thÓ hiÖn tinh thần ®oµn kÕt quèc tÕ.
- иnh dÊu c«ng nh©n Việt Nam b¾t ®Çu chuyÓn tõ ®Êu tranh tù ph¸t sang ®Êu tranh tù gi¸c có tổ chức. 
1,0®
II. PHÇN II: LÞCH Sö THÕ GiíI
C©u 1 (4,0®iÓm)
Trong nh÷ng n¨m 60-70 cña thÕ kØ XX, nÒn kinh tÕ NhËt B¶n cã b­íc ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo? Nguyªn nh©n cña sù ph¸t triÓn ®ã.
.
4,0®
* Trong nh÷ng n¨m 60-70 cña thÕ kØ XX, nÒn kinh tÕ NhËt B¶n cã b­íc ph¸t triÓn
2,5®
- Trong nh÷ng n¨m 60-70 cña thÕ kØ XX, kinh tÕ NhËt B¶n ®¹t ®­îc b­íc ph¸t triÓn “thÇn k×”:	
0,25®
+ VÒ tæng s¶n phÈm quèc d©n: n¨m 1950 chØ ®¹t ®­îc 20 tØ USD, nh­ng ®Õn n¨m 1968 ®· ®¹t tíi 183 tØ USD v­ît lªn thø 2 thÕ giíi sau MÜ (830 tØ USD).	
0,5®
+ VÒ c«ng nghiÖp: trong nh÷ng n¨m 1960, tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n h»ng n¨m lµ 15%, nh÷ng n¨m 1961-1970 lµ 13,5%
0,5®
+ N«ng nghiªp: trong nh÷ng n¨m 1967-1969, nhê ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc - kü thuËt hiÖn ®¹i, ®· cung cÊp h¬n 80% nhu cÇu l­¬ng thùc trong n­íc, 2/3 nhu cÇu thÞt s÷a, nghÒ ®¸nh c¸ rÊt ph¸t triÓn. 
0,5®
+ VÒ khoa häc, kÜ thuËt: NhËt lµ mét trong nh÷ng n­íc ®¹t nhiÒu thµnh tùu to lín, nghiªn cøu, s¸ng chÕ, ph¸t minh. Lµ mét trong nh÷ng quèc gia hµng ®Çu vÒ KH-CN ®Æc biÖt lµ ®iÖn tö, ®iÖn l¹nh.
0,25®
 - Tõ nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kØ XX cïng víi MÜ vµ T©y ¢u, NhËt B¶n trë thµnh mét trong ba trung t©m tµi chÝnh kinh tÕ thÕ giíi.
0,5®
* Nguyªn nh©n cña sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ NhËt B¶n
1,5®
- Khách quan: 
	+ Sự phát triển chung của nền kinh tế thế giới.
	+ VËn dông tèt những thành tựu của Cách mạng khoa học-kĩ thuật.
0,5®
- Chủ quan:
	+ TruyÒn thèng v¨n hãa, gi¸o dôc l©u ®êi cña ng­êi NhËt - s½n sµng tiÕp thu nh÷ng gi¸ trÞ tiÕn bé cña thÕ giíi nh­ng vÉn gi÷ ®­îc b¶n s¾c d©n téc;
	+ HÖ thèng tæ chøc cã hiÖu qu¶ cña c¸c xÝ nghiÖp, c«ng ti NhËt B¶n;
	+ Vai trß quan träng cña Nhµ n­íc trong viÖ ®Ò ra c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn, n¾m b¾t ®óng thêi c¬ vµ sù ®iÒu tiÕt cÇn thiÕt ®Ó ®­a nÒn kinh tÕ liªn tôc t¨ng tr­ëng;
	+ Con ng­êi NhËt B¶n ®­îc ®µo t¹o chu ®¸o, cã ý chÝ v­¬n lªn, cÇn cï lao ®éng, ®Ò cao kØ luËt vµ coi träng tiÕt kiÖm. 
1,0®
C©u 2 (3,0®iÓm)
Tr×nh bµy xu thÕ ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi sau “chiÕn tranh l¹nh”. Trong xu thÕ ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi, c¸c n­íc ASEAN ®· chÝnh thøc ra m¾t “Céng ®ång Kinh tÕ ASEAN” (31/12/2015). Tr­íc sù kiÖn Êy, ViÖt Nam cã nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc g×?
3,0®
* Các xu thế phát triển chung của thế giới sau “chiến tranh lạnh”
2,0®
Tháng 12-1989, Mĩ và Liên Xô tuyên bố chấm dứt “chiến tranh lạnh”. Từ đó, tình hình thế giới có nhiều biến chuyển và diễn ra theo các xu hướng sau:
0,25®
- Một là, xu thế hoà hoãn và hoà dịu trong quan hệ quốc tế.
0,25®
- Hai là, sự tan rã của Trật tự hai cực Ianta và thế giới đang tiến tới xác lập một Trật tự thế giới đa cực, nhiều trung tâm. Nhưng Mĩ lại chủ trương “thế giới đơn cực” để dễ bề chi phối, thống trị thế giới.
0,25®
- Ba là, từ sau “chiến tranh lạnh” và dưới tác động to lớn của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật, hầu hết các nước đều ra sức điều chỉnh chiến lược phát triển, lấy kinh tế làm trọng điểm.
0,5®
- Bốn là, tuy hoà bình thế giới được củng cố, nhưng từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, ở nhiều khu vực lại xảy ra những vụ xung đột quân sự hoặc nội chiến giữa các phe phái (như ở Liên bang Nam Tư cũ, châu Phi và một số nước ở Trung Á)
0,25®
- Tuy nhiên, xu thế chung của thế giới ngày nay là hoà bình ổn định và hợp tác phát triển kinh tế. Đây vừa là thời cơ, vừa là thách thức đối với các dân tộc khi bước vào thế kỉ XXI
0,5®
Trong xu thÕ ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi, c¸c n­íc ASEAN ®· chÝnh thøc ra m¾t “Céng ®ång Kinh tÕ ASEAN” (31/12/2015). Tr­íc sù kiÖn Êy, ViÖt Nam cã nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc.
1,0®
* Thêi c¬
- ViÖt Nam đẩy mạnh xuất khẩu, thu hút đầu tư nước ngoài, nhanh chóng bắt nhịp với xu thế và trình độ phát triển kinh tế của khu vực và thế giới.
- Mét sè mÆt hµng ®­îc c¾t giảm chi phí nhập khẩu, hạ giá thành sản phẩm, tiếp cận các thị trường rộng lớn hơn.
0,5®
* Th¸ch thøc
- ViÖt Nam ®øng tr­íc sù cạnh tranh về dịch vụ đầu tư, c¹nh tranh vÒ chÊt l­îng hµng hãa, sức ép rất lớn về cải cách thể chế, tái cơ cấu kinh tế, nâng cao trình độ khoa học - công nghệ
0,5®
C©u 3 (5,0®iÓm)
Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kÜ thuËt tõ n¨m 1945 ®Õn nay ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu nµo? Những thành tựu trên có tác động như thế nào đối với đời sống con người? Là một học sinh, em sẽ làm gì để góp phần phát triển nền khoa học - kĩ thuật của đất nước mình?
5,0®
* Những thành tựu tiêu biểu của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay:
2,0®
- Khoa học cơ bản: Đạt nhiều thành tựu to lớn trong các lĩnh vực Toán, Lý, Hóa, Sinh... được ứng dụng vào kĩ thuật và sản xuất, phục vụ cuộc sống...
0.5
- Công cụ sản xuất mới: Máy tính điện tử, máy tự động và hệ thống máy tự động... 
0.25
- Vật liệu mới: Tìm ra những vật liệu mới thay thế những vật liệu tự nhiên dần vơi cạn: Pô-li-me, ti tan,... 
0.25
- Năng lượng mới: Tìm và sử dụng ngày càng phổ biến những nguồn năng lượng mới như năng lượng nguyên tử, năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng thủy triều...
0.25
- "Cách mạng xanh" trong nông nghiệp: Điện khí hóa, cơ giới hóa, hóa học hóa... năng suất cây trồng tăng, khắc phục tình trạng thiếu ăn kéo dài...
0.25
- Giao thông vận tả, thông tin liên lạc: máy bay siêu âm khổng lồ, tàu hỏa tốc độ cao; những phương tiện thông tin liên lạc, phát sóng vô tuyến hiện đại qua vệ tinh...
0.25
- Chinh phục vũ trụ: phóng thành công vệ tinh nhân tạo, đưa con người lên Mặt Trăng, thực hiện các chuyến bay dài ngày trong vũ trụ...
0.25
* Tác động của cuộc cách mạng khoa học- kĩ thuật đó đối với đời sống con người.
2,0®
Tích cực
1,0®
- Cho phép con người thực hiện những bước nhảy vọt chưa từng thấy về lực lượng sản xuất và năng suất lao động, nâng cao mức sống và chất lượng cuộc sống của con người với những hàng hóa mới và tiện nghi sinh hoạt mới...
- Đưa tới những thay đổi lớn về cơ cấu dân cư lao động với xu hướng tỉ lệ dân cư lao động trong nông nghiệp và công nghiệp giảm dần, tỉ lệ dân cư lao động trong các nghành dịch vụ ngày càng tăng lên, nhất là ở các nước phát triển cao...
Tiêu cực
1,0®
- Chế tạo vũ khí và các phương tiện quân sự có sức tàn phá và hủy diệt sự sống...
- Nạn ô nhiễm môi trường, việc nhiễm phóng xạ nguyên tử, những tai nạn lao động và tai nạn giao thông, dịch bệnh mới cùng những đe dọa về đạo đức xã hội và an ninh đối với con người...
Là một học sinh, em sẽ làm gì để góp phần phát triển nền khoa học - kĩ thuật của đất nước mình?
1,0®
Học sinh bày tỏ được suy nghĩ theo hướng tích cực như: Tích cực học tập và rèn luyện, hưởng ứng các cuộc thi sáng tạo khoa học - kĩ thuật do các cấp tổ chức; không ngừng tìm tòi, khám phá để có ý tưởng sáng tạo....
Ghi chú:
- Yêu cầu chữ viết rõ ràng, trình bày mạch lạc.
- Học sinh có thể diễn đạt khác nhưng đúng với nội dung thì vẫn cho điểm tối đa.
- Điểm toàn bài không làm tròn số.
 ------------------------------Hết----------------------------------