Đề cương ôn tập Vật lý 7 học kì I năm học: 2016 – 2017

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP VẬT LÝ 7 HKI
NĂM HỌC: 2016 – 2017
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN.
1. Nhận biết ánh sáng – nguồn sáng và vật sáng:
 - Mắt ta nhận biết( nhìn thấy) được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta.
 - Mắt ta nhận biết( nhìn thấy) một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta.
 -VD: mắt ta nhìn thấy bông hoa có màu đỏ vì có ánh sáng màu đỏ từ bông hoa truyền vào mắt ta,
 - Nguồn sáng: là vật tự nó phát ra ánh sáng.VD: nến, ngọn lửa, mặt trời,
 - Vật sáng: gồm nguồn sáng và vật hắt lại ánh sáng.VD: vỏ chai dưới trời nắng, nến, ngọn lửa,
2. Sự truyền ánh sáng:
 - Định luật truyền thẳng của ánh sáng: trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
 - Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn bằng tia sáng. Tia sáng là đường thẳng có mũi tên chỉ hướng. 
 - Có 3 loại chùm sáng:
 + Chùm sáng song song: là chùm sáng có các tia sáng đi song song với nhau.
 + Chùm sáng hội tụ: là chùm sáng có các tia sáng hội tụ ( cắt nhau) tại một điểm.
 + Chùm sáng phân kỳ: là chùm sáng có các tia sáng loe rộng ra.
4. Định luật phản xạ ánh sáng:
 - Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chúa tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới.
 - Góc phản xạ bằng góc tới( i = i’).
I
S
N
R
i
i’
5. Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng:
 - Tính chất:
 + Ảnh ảo, không hứng được trên màn chắn.
 + Ảnh cao bằng vật.
 + Khoảng cách từ một điểm của vật đến gương bằng khoảng cách từ gương đến ảnh của điểm đó.
 - Vẽ ảnh của vật qua gương: có 2 cách
 + Vận dụng tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng.
 + Vận dụng định luật phản xạ ánh sáng.
 - Ứng dụng gương trong cuộc sống: dùng để soi ảnh, trang trí nhà, kính chiếu hậu cho xe máy,
6. Gương cầu lồi:
 - Tính chất:
 + Ảnh ảo, không hứng được trên màn chắn.
 + Ảnh nhỏ hơn vật.
 - Ứng dụng gương cầu lồi trong cuộc sống: kính chiếu hậu trong xe ô tô, đặt ở những khúc quanh, đoạn đường đèo, đường bị che khuất,
 - Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng có cùng kích thước.
7. Gương cầu lõm:
 - Tính chất:
 + Ảnh ảo, không hứng được trên màn chắn.
 + Ảnh lớn hơn vật.
 - Sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm: gương cầu lõm có tác dụng biến đổi một chùm tia tới song song thành một chùm tia phản xạ hội tụ vào một điểm và ngược lại, biến đổi một chùm tia tới phân kỳ thích hợp thành một chùm tia phản xạ song song.
 - Ứng dụng gương cầu lõm trong cuộc sống: chụp đèn, đun nấu thức ăn, dụng cụ khám răng của nha sĩ,
8. Nguồn âm:
 - Vật phát ra âm gọi là nguồn âm. VD: đàn, trống, chuông,
 - Các vật phát ra âm đều dao động.VD: + Đàn: dây đàn dao động
 + Trống: mặt trống dao động
 + Chuông: thành chuông dao động.
 + Sáo: cột khí trong ống sáo dao động.
9. Độ cao của âm:
 - Tần số là số dao động trong 1 giây. Đơn vị tần số là héc – kí hiệu Hz
 - Dao động nhanh, tần số dao động lớn, âm phát ra càng cao( càng bổng).
 - Dao động chậm, tần số dao động nhỏ, âm phát ra càng thấp( càng trầm).
 - Tai người có thể nghe được âm có tần số trong khoảng 20Hz đến 20 000Hz
 - Những âm có tần số dưới 20Hz gọi là hạ âm.
 - Những âm có tần số lớn hơn 20 000Hz gọi là siêu âm.
10. Độ to của âm:
 - Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng.
 - Dao động mạnh, Biên độ dao động càng lớn, âm càng to.
 - Dao động yếu, Biên độ dao động càng nhỏ, âm phát ra nhỏ
 - Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben(dB).
11. Môi trường truyền âm:
 - Âm truyền được qua những môi trường rắn, lỏng, khí. Không thể truyền được qua môi trường chân không.
 - Vận tốc truyền âm trong chất rắn > trong chất lỏng > trong chất khí.
12. Phản xạ âm – tiếng vang:
 - Âm phản xạ là âm dội lại khi gặp mặt chắn.
 - Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất 1/ 15 giây.
 - Vật phản xạ âm tốt( hấp thụ âm kém): là những vật cứng có bề mặt nhẵn. VD: mặt gương, mặt đá hoa, tường gạch,
 - Vật phản xạ âm kém( hấp thụ âm tốt): là những vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề. VD: miếng xốp, áo len, ghế dệm mút, 
13. Chống ô nhiễm tiếng ồn:
 - Tiếng ồn bị ô nhiễm là tiếng ồn to và kéo dài, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và hoạt động bình thường của con người.
 - Chống ô nhiễm tiếng ồn:
 + Tác động vào nguồn âm. VD: cấm bóp còi, 
 + Phân tán âm trên đường truyền.VD: trồng nhiều cây xanh, xây tường gạch,
 + Ngăn không cho âm truyền đền tai. VD: treo rèm nhung, phủ dạ, làm trần nhà bằng vật liệu cách âm,
II. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP.
C©u 1: V× sao ë trong phßng ®ãng kÝn cöa kh«ng bËt ®Ìn ta kh«ng nh×n thÊy tê giÊy tr¾ng ®Æt trªn bµn.
Tr¶ lêi: V× tê giÊy kh«ng ph¶i lµ nguån s¸ng nªn kh«ng tù ph¸t ra ¸nh s¸ng, ta chØ nh×n thÊy tê giÊy khi cã ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã råi h¾t l¹i m¾t ta. Nh­ng trong phßng kÝn kh«ng cã ¸nh s¸ng chiÕu vµo tê giÊy nªn ta kh«ng nh×n thÊy tê giÊy ®ã.
C©u 2: Ta dïng mét g­¬ng ph¼ng ®Ó høng ¸nh s¸ng mÆt trêi råi chiÕu vµo trong phßng lµm phßng s¸ng lªn, g­¬ng ph¼ng ®ã cã ph¶i lµ nguån s¸ng hay kh«ng?
TL: G­¬ng ph¼ng ®ã kh«ng ph¶i lµ nguån s¸ng v× nã kh«ng tù ph¸t ra ¸nh s¸ng mµ nã chØ h¾t l¹i ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã.
C©u 3: Ta ®· biÕt vËt mµu ®en kh«ng ph¸t ra ¸nh s¸ng mµ còng kh«ng h¾t l¹i ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã. Nh­ng ban ngµy ta vÉn nh×n thÊy miÕng b×a mµu ®en, chiÕc b¶ng mµu ®en, ... H·y gi¶i thÝch v× sao?
TL: V× ta nh×n thÊy c¸c vËt s¸ng ë xung quanh vËt mµu ®en ®ã do ®ã ph©n biÖt ®­îc vËt mµu ®en víi c¸c vËt xung quanh nã.
C©u 4: Mét ng­êi thî méc thØnh tho¶ng l¹i cÇm thanh gç lªn ng¾m mét lóc, viÖc lµm ®ã cña ng­êi thî méc nh»m môc ®Ých g×? Dùa vµo kiÕn thøc nµo ®Ó lµm viÖc ®ã?
TL: Ng­êi thî méc ng¾m xem thanh gç ®· th¼ng ch­a. Ta dùa vµo ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng. NÕu ta nh×n thÊy tõ ®Çu ®Õn cuèi c¹nh cña thanh gç th× lóc ®ã thanh gç ®· th¼ng.
C©u 5: V× sao nguyÖt thùc th­êng x¶y ra vµo ®ªm r»m ©m lÞch (ngµy 15 ©m lÞch).
TL: V× ®ªm r»m ©m lÞch th× MÆt Trêi, Tr¸i ®Êt, MÆt Tr¨ng míi cã kh¶ n¨ng n»m trªn cïng mét ®­êng th¼ng, lóc ®ã tr¸i ®Êt míi cã kh¶ n¨ng c¶n ¸nh s¸ng cña mÆt trêi kh«ng cho chiÕu tíi mÆt tr¨ng.
C©u 6: V× sao ng­êi l¸i xe « t« kh«ng dïng g­¬ng ph¼ng vµ g­¬ng cÇu lâm ®Ó quan s¸t phÝa sau mµ l¹i dïng g­¬ng cÇu låi.
TL: Dïng g­¬ng ph¼ng th× ¶nh b»ng vËt vµ vïng nh×n thÊy rÊt hÑp. Dïng g­¬ng cÇu lâm th× ¶nh lín h¬n vËt nªn chØ nh×n thÊy mét phÇn vËt cÇn quan s¸t. Dïng g­¬ng cÇu låi ¶nh nhá h¬n vËt nªn quan s¸t ®­îc hÕt vËt vµ vïng nh×n thÊy cña g­¬ng låi lín h¬n vïng nh×n thÊy cña g­¬ng lâm vµ g­¬ng ph¼ng. V× vËy ng­êi l¸i xe chän g­¬ng cÇu låi.
C©u 7: H·y dïng lËp luËn ®Ó chøng tá r»ng ¶nh ¶o cña vËt t¹o bëi g­¬ng cÇu lâm lín h¬n ¶nh ¶o cña vËt ®ã t¹o bëi g­¬ng cÇu låi.
TL: Gäi ¶nh cña vËt t¹o bêi g­¬ng ph¼ng lµ AB, ¶nh t¹o bëi g­¬ng cÇu låi lµ A1B1, cña g­¬ng lâm lµ A2B2. 
 Ta cã ¶nh ¶o cña vËt t¹o bëi g­¬ng cÇu låi nhá h¬n ¶nh ¶o cña vËt ®ã t¹o bëi g­¬ng ph¼ng: A1B1< AB (1)
 L¹i cã ¶nh ¶o cña vËt t¹o bëi g­¬ng ph¼ng nhá h¬n ¶nh ¶o cña vËt ®ã t¹o bëi g­¬ng cÇu lâm: AB < A2B2 (2)
Tõ (1) vµ (2) suy ra: A1B1 < A2B2. 
C©u 8: ë nh÷ng chç ®­êng gÊp khóc cã vËt c¶n che khuÊt, ng­êi ta th­êng ®Æt mét g­¬ng cÇu låi lín. G­¬ng ®ã gióp Ých g× cho ng­êi tham gia giao th«ng?
TL: Gióp ng­êi l¸i xe quan s¸t ®­îc c¸c ph­¬ng tiÖn giao th«ng, ng­êi vµ c¸c vËt c¶n ë phÝa bªn kia ®­êng bÞ che khuÊt, gióp tr¸nh ®­îc tai n¹n giao th«ng.
C©u 9: Nguån s¸ng lµ g×? VËt s¸ng lµ g×? Mçi lo¹i h·y lÊy 4 vÝ dô
TL: Nguån s¸ng lµ nh÷ng vËt tù nã ph¸t ra ¸nh s¸ng.
VÝ dô: MÆt trêi, d©y tãc bãng ®Ìn ®ang ho¹t ®éng, c©y nÕn ®ang ch¸y, bÕp löa ®ang ch¸y.
 VËt s¸ng bao gåm nguån s¸ng vµ nh÷ng vËt h¾t l¹i ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã.
VÝ dô: MÆt tr¨ng, tê giÊy tr¾ng, chiÕc ¸o mµu ®á, con ®om ®ãm.
C©u 10: Ph¸t biÓu ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng? Cã mÊy lo¹i chïm s¸ng? Nªu ®Æc ®iÓm tõng lo¹i?
TL: §Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng: Trong m«i tr­êng trong suèt vµ ®ång tÝnh, ¸nh s¸ng truyÒn ®i theo ®­êng th¼ng.
 Cã ba lo¹i chïm s¸ng: Chïm s¸ng song song, chïm s¸ng héi tô vµ chïm s¸ng ph©n k×.
- Chïm s¸ng song song gåm c¸c tia s¸ng kh«ng giao nhau trªn ®­êng truyÒn cña chóng.
- Chïm s¸ng héi tô gåm c¸c tia s¸ng giao nhau trªn ®­êng truyÒn cña chóng.
- Chïm s¸ng ph©n k× gåm c¸c tia s¸ng loe r«ng ra trªn ®­êng truyÒn cña chóng.
C©u 11: ThÕ nµo nhËt thùc, nguyÖt thùc: Tù tr¶ lêi
C©u 12: Ban ®ªm, dïng mét quyÓn vë che kÝn bãng ®Ìn d©y tãc ®ang s¸ng, trªn bµn sÏ tèi cã khi kh«ng ®äc ®­îc s¸ch. Nh­ng nÕu dïng quyÓn vë che ®Ìn èng th× ta vÉn ®äc ®­îc s¸ch. Gi¶i thÝch v× sao?
TL: Khi dïng quyÓn vë che kÝn bãng ®Ìn d©y tãc ®ang s¸ng, bµn n»m trong vïng bãng tèi sau quyÓn vë , kh«ng nhËn ®­îc ¸nh s¸ng tõ ®Ìn truyÒn tíi nªn kh«ng thÓ ®äc ®­îc s¸ch.
 NÕu dïng quyÓn vë khong thÓ che kÝn ®­îc ®Ìn èng, bµn n»m trong vïng bãng nöa tèi sau quyÓn vë , nhËn ®­îc mét phÇn ¸nh s¸ng cña ®Ìn truyÒn tíi nªn vÉn ®äc ®­îc s¸ch.
C©u 13: Khi ta thæi s¸o th× bé phËn nµo trong s¸o dao ®éng ®Ó ph¸t ra ©m thanh? Ta kiÓm tra ®iÒu ®ã nh­ thÕ nµo?
TL: Khi ta thæi s¸o th× cét kh«ng khÝ ë trong s¸o dao ®éng ®Ó ph¸t ra ©m thanh. Ta cã thÓ kiÓm tra ®iÒu ®ã b»ng c¸ch ®Æt ë lç s¸o vµi tua giÊy nhá, khi thæi vµo s¸o ta sÏ thÊy c¸c tua giÊy nµy dao ®éng.
C©u 14: TÇn sè dao ®éng lµ g×? §¬n vÞ? Mét vËt trong 2 phót dao ®éng ®­îc 240 lÇn. H·y tÝnh tÇn sè dao ®éng cña vËt ®ã?
TL: TÇn sè dao ®éng lµ sè dao ®éng trong 1 gi©y. §¬n vÞ lµ hÐc, kÝ hiÖu Hz.
 Ta ®æi: 2 phót = 120 gi©y. TÇn sè dao ®éng cña vËt ®ã lµ: 240 : 120 = 2Hz
C©u 15: Muèn cho kÌn l¸ chuèi kªu ta ph¶i thæi m¹nh. H·y gi¶i thÝch t¹i sao?
TL: Khi thæi m¹nh ta lµm cho l¸ chuèi ë ®Çu bÑp cña kÌn dao ®éng m¹nh h¬n vµ lµm cho tiÕng kÌn ph¸t ra to h¬n.
C©u 16: TiÕng sÐt vµ tia chíp ®­îc t¹o ra gÇn nh­ cïng mét lóc, nh­ng ta th­êng nh×n thÊy chíp tr­íc khi nghe thÊy tiÕng sÐt. H·y gi¶i thÝch t¹i sao?
TL: §ã lµ v× ¸nh s¸ng truyÒn ®i trong kh«ng khÝ nhanh h¬n rÊt nhiÒu so víi ©m thanh. VËn tèc truyÒn ¸nh s¸ng trong kh«ng khÝ lµ 300 000 000m/s, cßn vËn tèc truyÒn ©m trong khong khÝ kho¶ng 340m/s. V× vËy thêi gian ®Ó tiÐng sÐt truyÒn ®Õn tai ta dµi h¬n thêi gian ¸nh chíp truyÒn ®Õn m¾t ta.
C©u 17: T¹i sao khi ®øng trªn bê ao, hå nãi chuyÖn víi nhau, tiÕng nãi th­êng nghe rÊt râ?
TL: V× khi nãi truyÖn gÇn mÆt ao, hå th× ta kh«ng nh÷ng nghe thÊy ©m trùc tiÕp mµ cßn nghe ®­îc ®ång thêi c¶ ©m ph¶n x¹ tõ mÆt ao, hå.
C©u 18: ThÕ nµo lµ nguån ©m? H·y lÊy 3 vÝ dô? C¸c nguån ©m cã chung ®Æc ®iÓm g×? 
TL: VËt ph¸t ra ©m gäi lµ nguån ©m. Tù lÊy vÝ dô.
§Æc ®iÓm: Khi ph¸t ra ©m c¸c vËt ®Òu dao ®éng.
C©u 19: T¹i sao trong phßng kÝn ta th­êng nghe thÊy ©m to h¬n so víi chÝnh ©m ®ã ë ngoµi trêi.
TL: V× khi ë ngoµi trêi ta chØ nghe ®­îc ©m trùc tiÕp ph¸t r«µ×Cn khi trong phßng kÝn th× ta kh«ng nh÷ng nghe thÊy ©m trùc tiÕp mµ cßn nghe ®­îc ®ång thêi c¶ ©m ph¶n x¹ tõ c¸c bøc t­êng.
C©u 20: Khi muèn nghe râ h¬n ng­êi ta th­êng ®Æt bµn tay khum l¹i, s¸t vµo vµnh tai vµ h­íng vÒ phÝa nguån ©m. H·y gi¶i thÝch v× sao?
TL: Lµm nh­ vËy ®Ó h­íng ©m ph¶n x¹ tõ tay ®Õn tai ta gióp ta nghe ®­îc ©m to h¬n.
C©u 21: V× sao trong ®em khuya yªn tÜnh, khi ®i bé ë nh÷ng ngâ hÑp hai bªn cã t­êng cao, ta th­êng nghe thÊy cã tiÕng ch©n nh­ cã ai è ®ang ®i ®»ng sau ta.
TL: §ã lµ ©m ph¶n x¹ tõ ch©n ta. V× ban ®ªm yªn tÜnh nªn ta nghe râ tiÕng vang tõ ch©n cña m×nh lªn hai bªn t­êng vµ ph¶n x¹ l¹i.
C©u 22: Hai nhµ du hµnh vò trô ë ngoµi kho¶ng kh«ng cã thÓ nãi truyÖn víi nhau b»ng c¸ch ch¹m hai c¸i mò cña hä vµo nhau. H·y gi¶i thÝch ©m ®· truyÒn tíi tai hai ng­êi ®ã nh­ thÕ nµo?
TL: TiÕng nãi ®· truyÒn tõ miÖng ng­êi nµy qua kh«ng khÝ ®Õn hai c¸i mò vµ l¹i qua khong khÝ ®Ó ®Õn tai ng­êi kia.
DẠNG bµi tËp:
D¹ng 1: VÏ ¶nh cña vËt t¹o bëi g­¬ng ph¼ng b»ng tÝnh chÊt ¶nh vµ b»ng ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng.
Bµi 1: Cho ®iÓm S ®Æt tr­íc g­¬ng ph¼ng, c¸ch g­¬ng 3 cm nh­ h×nh vÏ.
a. H·y nªn c¸ch vÏ vµ vÏ ¶nh S/ cña S t¹o bëi g­¬ng the hai c¸ch
 C¸ch 1: Dïng tÝnh chÊt ¶nh
 C¸ch 2: Dïng ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng.
b. Qua hai c¸ch vÏ th× ¶nh cã trïng nhau kh«ng? V× sao?
Gi¶i:
a. C¸ch 1: VÏ ¶nh b»ng tÝnh chÊt ¶nh
C¸ch vÏ: 
- VÏ ®­êng th¼ng qua S vµ vuong gãc víi g­¬ng t¹i H.
- X¸c ®Þnh S/ sao cho HS = HS/, ta ®­îc ¶nh S/ cña S.
C¸ch 2: VÏ b»ng ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng.
- LÊy hai ®iÓm tíi I vµ K trªn g­¬ng sau ®ã vÏ hai ph¸p tuyÕn IN1 vµ KN2.
- VÏ hai tia ph¶n x¹ IR1 vµ KR2.
- KÐo dµi hai tia tíi nµy c¾t nhau tÞa S/ lµ ¶nh cña S.
b. Qua hai c¸ch vÏ trªn th× ¶nh trïng nhau, v× mét vËt qua g­¬ng chØ cho mét vÞ trÝ cña ¶nh.
 S N1 N2
	 R1 R2
 i i/ i i/
 H I K
 S/
Bµi 2: Cho vËt AB ®Æt tr­íc g­¬ng ph¼ng nh­ h×nh vÏ, h·y nªu c¸ch vÏ vµ vÏ ¶nh A/B/ cña AB qua g­¬ng ph¼ng.
Gi¶i
C¸ch vÏ: 
VÏ A/ ®èi xøng víi A qua g­¬ng
VÏ B/ ®èi xøng víi B qua g­¬ng
Nèi A/ víi B/ ta ®­îc ¶nh A/B/ cña AB qua g­¬ng.
 H×nh vÏ: 
 A B 
 A/
	 B/
D¹ng 2: D¹ng vÏ tia tíi, tia ph¶n x¹, tÝnh gãc tíi hoÆc gãc ph¶n x¹.
 Chó ý gãc ph¶n x¹ b»ng gãc tíi: i = i/
Bµi tËp: Cho tia tíi SI t¹o víi mÆt g­¬ng mét gãc 300. H·y tÝnh gãc tíi vµ gãc ph¶n x¹ rèi vÏ tia tíi vµ tia ph¶n x¹.
 Gi¶i:
V× ph¸p tuyÒn vu«ng gãc víi mÆt g­¬ng nªn gãc tíi i cã sè ®o b»ng:
 i = 900 – 300 = 600
Theo ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¶nh s¸ng th× gãc ph¶n x¹ i/ = i = 600
 Tù vÏ h×nh.
D¹ng 3: TÝnh tÇn sè dao ®éng: LÊy sè lÇn giao ®éng chia cho thêi gian tÝnh b»ng gi©y th× ®ã lµ tÇn sè víi ®¬n vÞ lµ Hz.
D¹ng 4: TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm khi biÕt ©m ph¸t ®i vµ tiÕng vang déi l¹i.
VÝ dô 1: NÕu ta nghe thÊy tiÕng sÐt sau 3gi©y kÓ tõ khi nh×n thÊy chíp, h·y tÝnh kho¶ng c¸ch tõ n¬i cã sÐt ®Õn n¬i ta ®øng. BiÕt vËn tèc truyÒn ©m trong kh«ng khÝ lµ 340m/s. (mÐt trªn gi©y)
Gi¶i:
	BiÕt thêi gian t = 3s, vËn tèc v = 340m/s. VËy kho¶ng c¸ch tõ n¬i cã sÐt ®Õn chç ta ®øng lµ:
 S = v. t = 340. 3 = 1020m
 §/s: 1020m
VÝ dô 2: Mét ng­êi ®øng ë ®Çu mét c¨n phßng khi ph¸t ra tiÕng nãi sau 0,04gi©y th× ng­êi ®ã nghe ®­îc tiÕng vang cuèi cïng trë l¹i tai m×nh. Hái kho¶ng c¸ch tõ ng­êi ®ã ®Õn cuèi c¨n phßng lµ bao nhiªu m. BiÕt vËn tèc truyÒn ©m thanh trong kh«ng khÝ lµ 340m/s
Gi¶i
 Thêi gian ®Ó ©m tõ miÖng cña ng­êi ®ã truyÒn ®Õn bøc t­êng lµ:
 t = 0, 04 : 2 = 0,02s
 Kho¶ng c¸ch tõ chç ng­êi ®øng ®Õn cuèi phßng ®ã lµ:
 S = v. t = 340. 0,02 = 6,8m
 §/s: 6,8m
Chó ý: ë bµi to¸n nµy khi ®· nghe ®­îc ©m ph¶n x¹ th× ©m ®· truyÒn ®Õn bøc t­êng råi ph¶n x¹ l¹i tai ta, nh­ vËy mÊt hai lÇn thêi gian.
VÝ dô 3: Mét tµu thuû ë trªn mÆt n­íc sau khi ph¸t ra siªu ©m vµ thu ®­îc ©m ph¶n x¹ tõ ®¸y biÓn sau1 gi©y©uHü tÝnh ®é s©u cña ®¸y biÓn. BiÕt vËn tèc truyÒn ©m trong n­íc lµ 1500m/s
 Lµm gièng vÝ dô 2
TRƯỜNG THCS ĐỀ KIỂM TRA HKI NĂM HỌC 2016 - 2017
 NGUYỄN THÀNH HÃN MÔN: VẬT LÍ. LỚP 9 
 Tổ: Toán – Lí - Tin Thời gian làm bài: 45 phút ( Không kể thời gian giao đề)
 (Đề tham khảo)
A. TRẮC NGHIỆM (3 đ)
Ghi vào giấy làm bài thi chữ cái đứng trước các phương án trả lời đúng:
Câu 1. Mắt ta nhận biết ánh sánh khi
xung quanh ta có ánh sáng. B. ta mở mắt.
C. 	có ánh sánh truyền vào mắt ta. D. không có vật chắn sáng.
Câu 2. Vật nào dưới đây là nguồn sáng: 
	A. Mặt Trăng. 	B. Ngọn nến đang cháy. C. Quyển vở. 	D. Bóng đèn điện 	
Câu 3. Khi có nguyệt thực thì?
	A. Trái Đất bị Mặt Trăng che khuất.	B. Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất.
	C. Mặt Trăng không phản xạ ánh sáng nữa. 	D. Mặt Trời ngừng không chiếu sáng Mặt Trăng nữa.
Câu 4. Nếu điểm S cách gương phẳng 70cm thì ảnh S’ của điểm S qua gương cách điểm S một khoảng:
	A. 140 cm B. 150 cm C. 160 cm D. 70 cm 
Câu 5. Hiện tượng nào dưới đây là hiện tượng phản xạ ánh sáng:
	A. Nhìn thấy bóng cây trên sân trường.
	B. Nhìn thấy quyển vở trên bàn.
	C. Nhìn thấy con cá trong bể nước to hơn so với quan sát ở ngoài không khí.
	D. Nhìn xuống mặt nước thấy cây cối ở bờ ao bị mọc ngược so với cây cối trên bờ. 
Câu 6. Ảnh tạo bởi gương cầu lồi có các tính chất là:
A. nhỏ hơn vật. 	B. lớn bằng vật.
 	C. lớn hơn vật. 	D. Ảnh thật.	E.ảnh ảo 
Câu 7. Gương cầu lồi được sử dụng làm gương chiếu hậu trên xe ô tô. Vì:
	A. Ảnh nhìn thấy trong gương rõ hơn. B. Ảnh nhìn thấy trong gương lớn hơn. 
	C. Vùng nhìn thấy của gương rộng hơn. D. Vùng nhìn thấy sáng rõ hơn. 
Câu 8. Vì sao nhờ có gương phản xạ đèn pin có thể chiếu đi xa?
	A. Vì nhờ có gương ta có thể nhìn thấy những vật ở xa. 	B. Vì gương cho ảnh ảo nhỏ hơn vật.
	C. Vì gương cầu lõm cho chùm phản xạ song song. 	D.Vì gương hắt ánh sáng trở lại. 
Câu 9. Một vật khi phát ra âm thanh thì nó có đặc điểm:
	A. đứng yên B. dao động C. phát âm D. im lặng.
Câu 10. Đơn vị đo tần số âm là:
	A. Hz . 	B. N. 	C. dB. 	D. kg.
Câu 11. Vật phát ra âm to hơn khi nào:
	A. Khi vật dao động nhanh hơn B. Khi vật dao động chậm hơn
	C. Khi vật dao động mạnh hơn D. Khi vật dao động yếu hơn
 Câu 12. Để tránh được tiếng vang trong phòng, thì phòng phải có kích thước nào sau đây:
	A. Nhỏ hơn 11,5m .	B . Lớn hơn 11,5m.	C. Lớn hơn 11,35m.	D. Nhỏ hơn 11,35m.
B. TỰ LUẬN (7 đ)
Câu 1. Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng?
Câu 2. Vì sao khi đặt bàn tay ở dưới một ngọn đèn điện dây tóc thì thấy bóng của bàn tay trên mặt bàn rõ nét? 
Câu 3. Âm phản xạ là gì? Khi nào tai ta nghe thấy tiếng vang? Những vật phản xạ âm tốt là những vật như thế nào? Cho ví dụ?
. M
 Câu 4. Một vật sáng AB đặt trước một gương phẳng (hình vẽ). 
B
 a) Hãy vẽ ảnh của vật AB tạo bởi gương phẳng. 
 b) Đặt mắt tại điểm M nhìn vào gương, hãy vẽ tia sáng 
A
xuất phát từ A đến gương cho tia phản xạ lọt vào mắt.
 ĐỀ KIỂM TRA HKI VẬT LÝ LỚP: 7
NĂM HỌC 2016-2017
Môn : Lý 7
Thời gian làm bài : 45 phút
( không kể thời gian chép, phát đề )
Đề :(đề kiểm tra có 2 trang)
A. TRẮC NGHIỆM: Chọn phương án trả lời đúng cho các câu sau
Câu 1. Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi là
	A. Anh ảo, không hứng được trên màn, luôn nhỏ hơn vật.
	B. Ảnh thật, hứng được trên màn, nhỏ hơn vât.
	C. Ảnh ảo, không hứng được trên màn, bằng vật.
	D. Ảnh thật, hứng được trên màn, bằng vật.
Câu 2. Vật nào dưới đây không được gọi là nguồn âm
	A. Dây đàn dao động.
	B. Mặt trống dao động.
	C. Chiếc sáo đang để trên bàn.
	D. Âm thoa dao động.
Câu 3. Âm thanh phát ra từ cái trống khi ta gõ vào nó sẽ to hay nhỏ, phụ thuộc vào 
	A. Độ căng của mặt trống.
	B. Kích thước của rùi trống.
	C. Kích thước của mặt trống.
	D. Biên độ dao động của mặt trống.
Câu 4. Khi ta nghe thấy tiếng trống, bộ phận dao động phát ra âm là
	A. Dùi trống.
	B. Mặt trống.
	C. Tang trống.
	D. Viền trống.
Câu 5. Trên ô tô, xe máy người ta thường gắn gương cầu lồi để quan sát các vật ở phía sau mà không dùng gương phẳng vì:
	A. ảnh nhìn thấy ở gương cầu lồi rõ hơn ở gương phẳng.
	B. ảnh nhìn thấy trong gương cầu lồi to hơn ảnh nhìn thấy trong gương phẳng.
	C. vùng nhìn thấy của gương cầu lồi sáng rõ hơn gương phẳng.
	D. vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng.
Câu 6 Trong các lớp học, người ta lắp nhiều bóng đèn ở các vị trí khác nhau mà không dùng một bóng đèn có công suất lớn ? Câu giải thích nào sau đây là đúng?
	A. Để cho lớp học đẹp hơn.
	B. Chỉ để tăng cường độ sáng cho lớp học.
	C. Để cho học sinh không bị chói mắt.
	D. Để tránh bóng tối và bóng nửa tối khi học sinh viết bài.
Câu 7. Ta nghe được âm to và rõ hơn khi
	A. Âm phản xạ truyền đến tai cách biệt với âm phát ra.
	B. Âm phản xạ truyền đến tai cùng một lúc với âm phát ra. 	
Hình 1
	C. Âm phát ra không đến tai, âm phản xạ truyền đến tai. 
	D. Âm phát ra đến tai, âm phản xạ không truyền đến tai.
Câu 8. Mặt Trăng ở vị trí nào trong hình 1 thì người đứng ở điểm A trên Trái Đất nhìn thấy nguyệt thực?
	A. Vị trí 1 	C. Vị trí 3
	B. Vị trí 2 	D. Vị trí 4
A. TỰ LUẬN
Câu 9.a, Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng 1đ
S
R
N
I
I
N'
i
i'
b, Hãy xác định tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ và pháp tuyến trong sự phản xạ ánh sáng được biểu diễn bởi hình 1? 0,5đ
Câu 10. Âm phản xạ là gì? Khi nào tai ta nghe thấy tiếng vang? Những vật phản xạ âm tốt là những vật như thế nào? cho ví dụ? 1,5đ
Câu 11. Hãy đề ra ba biện pháp cơ bản để chống ô nhiễm tiếng ồn? Hãy nêu các biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn cho khu Nội Trú em ở (2đ(
Câu 12.:Nếu nghe thấy tiếng sét sau 2 giây kể từ khi nhìn thấy chớp , thì em có thể biết được khoảng cách từ nơi mình đứng đến chổ sét đánh là bao nhiêu không? “V=340m/s’ 1đ
Hết
 ĐỀ KIỂM TRA HKI VẬT LÝ LỚP: 7
Vì sao