Tìm hiểu cấu trúc đề thi THPTquốc gia 2015 môn Ngữ Văn

 Tìm hiểu cấu trúc đề thi THPT quốc gia 2015 Môn Ngữ văn 
 Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 1 - 
TÌM HIỂU CẤU TRÚC ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2015 
Môn Ngữ văn 
I/ CẤU TRÚC ĐỀ THI ĐẠI HỌC MÔN NGỮ VĂN 
Nói về cấu trúc đề thi đại học môn Ngữ văn từ năm 2010 - 2014, học sinh cần lưu ý một số điểm sau: 
- Thứ nhất, đề thi đại học từ năm 2010 đến 2011 chủ yếu tập trung ở lớp 12. Tuy nhiên, nói một cách 
chính xác, nội dung lớp 10, lớp 11 vẫn thường xuyên xuất hiện trong đề thi đại học. Đó là vấn đề học sinh 
cần phải chú ý. 
- Thứ hai, từ năm 2014, đề thi đại học môn Ngữ văn năm nay có sự thay đổi lớn nhất về cấu trúc và nội 
dung. Đề thi không còn phần tự chọn, Câu 1 (2 điểm) chuyển từ câu hỏi tái hiện kiến thức văn học trong 
chương trình học thành câu đọc – hiểu một đoạn ngữ liệu không có trong chương trình học chính khoá. Cả 
hai ngữ liệu được lấy từ phần Đọc thêm trong SGK Ngữ văn 12. 
- Thứ ba, trong đề thi đại học luôn có một câu Nghị luận xã hội (3 điểm). Để giải quyết tốt các bài văn 
Nghị luận xã hội, ngoài kiến thức được học trong nhà trường, học sinh còn phải tăng cường kiến thức bên 
ngoài, trên sách báo, trong cuộc sống, đặc biệt những vấn đề đang diễn ra trong cuộc sống hàng ngày. Do 
đây là câu hỏi khá tự do, không có bài học sẵn trong sách, đòi hỏi tính chủ động rất cao ở học sinh, nên 
tiếp xúc với câu hỏi thuộc dạng này, học sinh phải rất linh hoạt và chủ động, phải thể hiện được những 
chính kiến của mình trước một vấn đề (chẳng hạn: niềm tin, sự trung thực, vẻ đẹp tâm hồn, thái độ 
sống) câu hỏi nêu ra, phải có sự sáng tạo. 
Để nắm được cấu trúc đề thi đại học môn Ngữ văn khối C từ năm 2010 - 2014, học sinh tham khảo phân 
bổ đề thi 5 năm qua bảng sau: 
CÁC CÂU HỎI TRONG ĐỀ THI MÔN NGỮ VĂN TỪ NĂM 2010 - 2014 
Câu hỏi 
Năm 
2010 2011 2012 2013 2014 
Tái hiện 
kiến thức 
 văn học 
(bao gồm 
kiến thức về 
tác giả, tác 
phẩm, giai 
đoạn văn 
học, chi tiết 
văn học...) 
Đọc - hiểu 
(đối với năm 
2014) 
Sự đa dạng 
mà thống nhất 
của phong 
cách nghệ 
thuật Hồ Chí 
Minh 
Trong phần mở 
đầu bản Tuyên 
ngôn độc lập, Chủ 
tịch Hồ Chí Minh 
đã trích dẫn những 
bảng tuyên ngôn 
nào? Việc trích 
dẫn đó có ý nghĩa 
gì? 
Trong tác phẩm Ai 
đã đặt tên cho 
dòng sông?, Hoàng 
Phủ Ngọc Tường đã 
ví vẻ đẹp dòng sông 
này với hình ảnh 2 
người phụ nữ. Ý 
nghĩa của những 
hình ảnh ấy. 
Trong truyện 
ngắn Hai đứa 
trẻ của Thạch 
Lam, ấn tượng 
của nhân vật 
Liên về Hà Nội 
có những nét nổi 
bật nào? Hình 
ảnh Hà Nội có ý 
nghĩa gì đối với 
tâm hồn Liên? 
Nghị luận 
xã hội 
Như một thứ 
a-xit vô hình, 
Biết tự hào về bản 
thân là cần thiết 
Kẻ cơ hội thì nôn 
nóng tạo ra thành 
Nhà nghiên cứu 
Trần Đình Hượu 
Kẻ mạnh 
không phải 
 Tìm hiểu cấu trúc đề thi THPT quốc gia 2015 Môn Ngữ văn 
 Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 2 - 
thói vô trách 
nhiệm ở mỗi 
cá nhân có thể 
ăn mòn cả 
một xã hội. 
Trình bày suy 
nghĩ của mình 
về tinh thần 
trách nhiệm 
và thói vô 
trách nhiệm 
của con người 
trong cuộc 
sống hiện nay. 
nhưng biết xấu hổ 
còn quan trọng 
hơn. 
Hãy viết một bài 
văn ngắn trình bày 
suy nghĩ về ý kiến 
trên. 
tích, người chân 
chính thì kiên nhẫn 
lập nên thành tựu. 
Hãy viết một bài 
văn ngắn trình bày 
suy nghĩ về ý kiến 
trên. 
có nêu một nhận 
xét về lối sống 
của người Việt 
Nam truyền 
thống: Không ca 
tụng trí tuệ mà 
ca tụng sự khôn 
khéo. Khôn khéo 
là ăn đi trước, lội 
nước theo sau, 
biết thủ thế, giữ 
mình, gỡ được 
tình thế khó 
khăn. 
Hãy bày tỏ quan 
điểm sống của 
chính mình. 
là kẻ giẫm 
lên vai kẻ 
khác để thỏa 
mãn lòng ích 
kì. Kẻ mạnh 
chính là kẻ 
giúp đỡ kẻ 
khác trên đôi 
vai mình. 
Nêu ý kiến 
về điều làm 
nên sức 
mạnh chân 
chính của 
mỗi con 
người cũng 
như của 
quốc gia. 
Nghị luận 
văn học 
Chƣơng 
trình chuẩn: 
Cảm nhận vể 
hai đoạn thơ 
sau trong bài 
thơ Đây thôn 
Vĩ Dạ (Hàn 
Mặc Tử) 
và Tràng 
giang (Huy 
Cận). 
Chƣơng trình 
Chuẩn: 
Phân tích tình 
huống truyện 
trong tác 
phẩmChữ ngƣời 
tử tù (Nguyễn 
Tuân). 
Chƣơng trình 
Chuẩn: 
Cảm nhận vẻ đẹp sử 
thi của hình tượng 
nhân vật Tnú trong 
tác phẩm Rừng xà 
nu của Nguyễn 
Trung Thành. 
Chƣơng trình 
Chuẩn: 
Bình luận về 
những ý kiến 
khác nhau về 
hình tượng người 
lính trong bài 
thơ Tây 
Tiến (Quang 
Dũng). 
Về hình 
tượng sông 
Hương trong 
Ai đã đặt 
tên cho 
dòng 
sông? của 
Hoảng Phủ 
Ngọc 
Tường, có ý 
kiến cho 
rằng: Vẻ đẹp 
nổi bật của 
sông Hương 
là cảnh sắc 
thiên nhiên 
thơ mộng, 
tình tứ.Ý 
kiến khác thì 
nhấn 
mạnh: Vẻ 
đẹp bề sâu 
của sông 
Hương là 
những trầm 
tích văn hóa, 
Chƣơng 
trình Nâng 
cao: 
Cảm nhận về 
hai đoạn văn 
trong truyện 
ngắnNgƣời 
lái đò Sông 
Đà (Nguyễn 
Tuân) và Ai 
đã đặt tên 
cho dòng 
sông? (Hoàng 
Phủ Ngọc 
Tường). 
Chƣơng trình 
Nâng cao: 
Phân tích đoạn thơ 
trích từ bài 
thơ Đất nƣớc 
(Trích trường ca 
Mặt đường khát 
vọng của Nguyễn 
Khoa Điềm) 
Chƣơng trình 
nâng cao: 
Cảm nhận về 2 đoạn 
thơ trong 2 bài 
thơ Đây thôn Vĩ 
Dạ (Hàn Mặc Tử) 
và Tƣơng 
tƣ(Nguyễn Bính). 
Chƣơng trình 
Nâng cao: 
Bình luận về ý 
kiến: sự nhẫn 
nhục của nhân 
vật Từ (Đời 
thừa - Nam Cao) 
không đáng 
trách, chỉ đáng 
thương; còn sự 
nhẫn nhục của 
người đàn bà 
hàng chài (Chiếc 
thuyền ngoài 
xa - Nguyễn 
 Tìm hiểu cấu trúc đề thi THPT quốc gia 2015 Môn Ngữ văn 
 Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 3 - 
Minh Châu) thì 
vừa đáng thương 
vừa đáng trách. 
lịch sử. Hãy 
bình luận 
các ý kiến 
trên. 
II/ PHÂN TÍCH CẤU TRÚC ĐỀ THI ĐẠI HỌC MÔN NGỮ VĂN TỪ 2010 - 2014 
Đề thi đại học môn Ngữ văn từ năm 2010 - 2014 không có sự thay đổi về số lượng câu hỏi và số điểm của 
từng câu. Đề thi bao gồm 3 câu hỏi sau: 
Câu 1 (2 điểm): Tái hiện kiến thức về giai đoạn văn học, tác giả, tác phẩm Văn học Việt Nam. 
Câu 2 (3 điểm): Vận dụng kiến thức xã hội và đời sống để viết bài nghị luận xã hội ngắn (không quá 600 
từ). 
– Nghị luận về một tư tưởng đạo lí. 
– Nghị luận về một hiện tượng đời sống. 
Câu 3 (5 điểm): Từ năm 2010 đến 2013, học sinh có thể lựa chọn một trong hai câu hỏi sau: 
Câu III.a: Theo chương trình chuẩn (5 điểm) 
Câu III.b: Theo chương trình nâng cao (5 điểm) 
Tuy nhiên, đến năm 2014, phần tự chọn đã bị lược bỏ, thay vào đó, mọi học sinh đều phải làm chung một 
câu hỏi. 
Câu hỏi 
Mức độ yêu 
cầu 
Phân tích, đánh giá 
Tái hiện kiến thức văn 
học(bao gồm kiến thức về tác 
giả, tác phẩm, giai đoạn văn 
học, chi tiết văn học...). 
Đọc - hiểu(đối với với năm 
2014). 
Dễ 
Câu hỏi tái hiện kiến thức văn học: Từ năm 2010 - 
2013, Câu 1 (chiếm 2 điểm trong đề thi) thường yêu cầu 
tái hiện kiến thức văn học. 
 Dạng bài này thường được ra dưới dạng: 
- Tái hiện lại giai đoạn văn học: hoàn cảnh lịch sử, đặc 
điểm nội dung, nghệ thuật, các tác giả - tác phẩm tiêu biểu 
của từng thời kì. 
- Tái hiện tác gia / tác giả văn học: những nét chính về sự 
nghiệp sáng tác, quan điểm sáng tác và phong cách nghệ 
thuật của các tác gia / tác giả... 
- Tái hiện kiến thức trong tác phẩm văn học: hoàn cảnh 
sáng tác, ý nghĩa nhan đề, giá trị tư tưởng nghệ thuật, dẫn 
 Tìm hiểu cấu trúc đề thi THPT quốc gia 2015 Môn Ngữ văn 
 Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 4 - 
chứng, chi tiết, nhân vật, chủ đề... 
 Trong đề thi đại học, câu hỏi tái hiện kiến thức thường ở 
mức độ câu hỏi dễ, yêu cầu học sinh tư duy ở mức độ nhận 
biết kiến thức, hiểu kiến thức và tái hiện sơ bộ kiến thức. 
Cụ thể, câu hỏi này thường yêu cầu 2 mức độ: 
 - Mức độ nhận biết: tái hiện được kiến thức (về giai đoạn 
văn học, tác phẩm văn học, tác gia/tác giả...). 
- Mức độ thông hiểu: nêu được ý nghĩa của các kiến thức 
đó. 
Ví dụ: Câu hỏi trong đề thi khối C năm 2013: "Trong 
truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam, ấn tượng của 
nhân vật Liên về Hà Nội có những nét nổi bật nào? Hình 
ảnh Hà nội có ý nghĩa gì đối với tâm hồn Liên?". Đề bài 
này yêu cầu 2 mức độ 
- Mức độ nhận biết: Nêu những nét nổi bật trong ấn tượng 
của Liên về Hà Nội. 
- Mức độ thông hiểu: Nếu ý nghĩa của hình ảnh Hà Nội đối 
với tâm hồn Liên. 
 Câu hỏi Đọc - hiểu: Từ năm 2014, câu hỏi tái hiện kiến 
thức được thay thế bằng câu hỏi Đọc - Hiểu: Đọc - 
hiểu một đoạn ngữ liệu không có trong chương trình học 
chính khoá. Cả hai ngữ liệu được lấy từ phần Đọc thêm 
trong SGK Ngữ văn 12. 
Nội dung các câu hỏi trong phần đọc – hiểu thường để làm 
rõ 2 vấn đề: 
Một là: điểm đặc sắc về nghệ thuật. Thường yêu cầu học 
sinh nắm vững các kiến thức về phần Tiếng Việt trong 
chương trình Ngữ văn THCS và THPT. 
Hai là: nét chính về nội dung. Có thể yêu cầu nêu giá trị tư 
tưởng của đoạn văn bản đó hoặc một nội dung nào đó 
thông qua việc phân tích giá trị của các yếu tố nghệ thuật 
 Nghị luận xã hội 
Trung bình, 
Tương đối 
khó 
Từ năm 2010 - 2014, Nghị luận xã hội là câu hỏi chiếm 3 
điểm trong đề thi đại học môn Ngữ văn. 
Nghị luận xã hội thường ra theo 3 dạng: 
 Tìm hiểu cấu trúc đề thi THPT quốc gia 2015 Môn Ngữ văn 
 Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 5 - 
- Nghị luận về một tƣ tƣởng, đạo lí. 
- Nghị luận về một hiện tƣợng xã hội. 
- Nghị luận về một vấn đề trong tác phẩm văn học. 
Các vấn đề cần nghị luận thường được đưa ra bởi một câu 
nói, nhận định, nhận xét... 
 Dạng bài Nghị luận xã hội thường yêu cầu học sinh ở 3 
mức độ tư duy: 
- Mức độ thông hiểu: Giải thích được ý kiến, nhận định. 
- Mức độ vận dụng: Bàn luận, đánh giá ý kiến (đưa ra 
quan điểm cá nhân với vấn đề cần nghị luận và bảo vệ, dẫn 
chứng được quan điểm đó). 
- Mức độ vận dụng cao: Rút ra bài học từ vấn đề cần nghị 
luận. 
Gợi ý dàn ý bài văn nghị luận xã hội 
Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn vấn đề cần bàn luận. 
Thân bài: 
- Trả lời câu hỏi “là gì”: Giải thích khái niệm (nếu có). 
Phần này có thể giải thích nghĩa đen, nghĩa bóng... tùy theo 
từng vấn đề. 
- Trả lời câu hỏi “như thế nào”: Nêu biểu hiện của vấn đề 
trong cuộc sống, trong văn chương. 
- Trả lời câu hỏi “vì sao”: Lí giải nguyên nhân vấn đề, hiện 
tượng hay phẩm chất... 
- Bàn luận về vấn đề, đánh giá phẩm chất, hiện tượng...; đặt 
ra một số câu hỏi lật ngược lại vấn đề, nhìn vấn đề sâu hơn 
ở nhiều góc độ... Ví dụ: hiện tượng/ phẩm chất/ ý kiến ấy 
có luôn đúng/sai/tốt/xấu? 
- Rút ra bài học về nhận thức và hành động cho bản thân. 
Phần này cần viết chân thành, trung thực, tránh khuôn sáo, 
cứng nhắc. 
Kết bài: Tóm lại vấn đề cần bàn luận. 
Nghị luận văn học 
Đánh giá 
học sinh ở 
nhiều mức 
Nghị luận văn học là câu hỏi chiếm nhiều điểm nhất trong 
đề thi đại học. Đây cũng là nội dung kiến thức yêu cầu cao 
nhất, nhằm kiểm tra khả năng phân tích, tổng hợp và tư 
 Tìm hiểu cấu trúc đề thi THPT quốc gia 2015 Môn Ngữ văn 
 Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 6 - 
độ từ dễ đến 
khó. 
duy khoa học, khả năng diễn đạt và cảm thụ văn học của 
học sinh. 
Nghị luận văn học thường được ra dưới dạng bài phân 
tích, bình luận, cảm nhận về một tác phẩm văn học, nhân 
vật trong tác phẩm, tình huống truyện, đoạn thơ... 
Nghị luận văn học yêu cầu học sinh tư duy ở cả 4 mức độ 
nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao. Trong đó: 
- Mức độ nhận biết: Trình bày sơ lược về tác phẩm, tác 
giả. 
- Mức độ thông hiểu, vận dụng: Phân tích nội dung, diễn 
biến của tình huống truyện, ý nghĩa của tình huống hoặc 
phân tích đoạn thơ hoặc phân tích nhân vật... 
- Mức độ vận dụng cao: Rút ra bài học nhận thức và hành 
động hoặc đánh giá chung về vấn đề cần nghị luận. 
Khi làm bài nghị luận văn học, trước tiên, học sinh nên 
hình thành một dàn ý, xác định hướng triển khai các luận 
điểm, luận cứ trong bài; dàn ý ấy có thể thay đổi trong quá 
trình làm bài, nhưng việc xác định và thay đổi ấy cũng sẽ 
giúp các em có một bài làm mạch lạc, tránh lan man. cần 
tránh việc biến phân tích thơ thành diễn xuôi và phân tích 
văn xuôi thành kể chuyện, các em cần lưu ý các yếu tố hình 
thức trong thơ để tìm ra nội dung cảm xúc gửi gắm trong 
từng yếu tố như vần, thanh, nhịp điệu, các biện pháp tu từ, 
các từ ngữ, hình ảnh...; còn trong văn xuôi tự sự, cần phân 
tích ý nghĩa các chi tiết, từ nhân vật với ngoại hình, cử chỉ, 
hành động, lời đối thoại, độc thoại đến các chi tiết liên 
quan đến nghệ thuật trần thuật, điểm nhìn, nghệ thuật xây 
dựng tình huống... Tuyệt đối tránh ngôn ngữ kể, ví dụ 
như:" một hôm, giữa lúc ấy, sau đó thì” 
TÌM HIỂU THÔNG TIN VỀ CHƢƠNG TRÌNH THI THỬ THPT QUỐC GIA 2015 
Cập nhật thông tin mới nhất về chƣơng trình Thi thử THPT quốc gia 2015 
Tìm hiểu thêm về cấu trúc đề thi các môn 
Giải đáp thắc mắc đề thi thử THPT quốc gia 2015 
Ban tƣ vấn môn Toán 
 Nguồn: Hocmai.vn