Phương pháp giải bài tập di truyền của menđen Sinh học 12

 www.facebook.com/trungtamluyenthiuce Copyright by UCE Corporation 
Page | 1 
PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP DI TRUYỀN 
CỦA MENĐEN 
 Phương pháp giải bài tập về quy luật di truyền 
B1: xác định tính trội lặn 
B2: quy ước 
B3: dựa vào điều kiện bài để xác định quy luật( phân li hoặc phân li độc lập) từ đó viết 
sơ đồ lai, xác định kiểu gen, kiểu hình 
 Phương pháp xác định tính trội, lặn 
 cách 1: nếu P thuần chủng khác nhau bởi các cặp tính trạng tương phản F1 đồng 
tính kiểu hình đã có ở bố mẹ từ đó suy ra tính trạng xuất hiện ở F1 là tính trạng 
trội 
 cách 2: dựa vào tỉ lệ kiểu hình ở đời con 
+ nếu xuất hiện tỉ lệ 3:1 thì kiểu hình có tỉ lệ chiếm 3 phần là tính trạng trội, còn 
lại là tính trạng lặn suy ra kỉêu gen P: Aa x Aa 
 cách 3: P có kiểu hình giống nhau nhưng sinh con có kiểu hình khác P suy ra kiểu 
hình của P là tính trạng trội, còn kiểu hình ở F1 là tính trạng lặn 
 Chú ý: 
- nếu tỉ lệ kiểu hình ở F1 là 1:2:1 thì đó là trội không hoàn toàn 
- nếu tỉ lệ kiểu hình ở F1 là 2:1 thì đó là hiện tượng gen gây chết 
1. Quy luật phân ly(lai 1 cặp tính trạng) 
a. thí nghiệm: 
P(tc): hoa đỏ x hoa trắng 
F1: 100% hoa đỏ 
F1x Type equation here. F1: 3đỏ:1 trắng(F2) 
b. phương pháp nhận diện quy luật phân li 
 www.facebook.com/trungtamluyenthiuce Copyright by UCE Corporation 
Page | 2 
- trong TH 1 gen quy định 1 tính trạng, tính trạng trội là trội hoàn toàn, khi xét phép lai 
về 1 cặp tính trạng nếu kết quả của phép lai cho tir lệ kiểu hình là 3:1 suy ra quy luật di 
truyền chi phối là phân li và kiểu gen của cơ thể đem lai là dị hợp 
- nếu đời con lai thu được tỉ lệ kiểu hình là 1:1 suy ra đây là phép lai phân tích và kiểu 
gen của cơ thể đem lai là Aa x Aa 
2. Quy luật phân li độc lập( lai 2 cặp tính trạng tương phản) 
a. thí nghiệm: 
P(tc): hạt vàng, vỏ trơn x hạt xanh, vỏ nhăn 
F1: 100%vàng trơn 
F1x F1: 315 vàng trơn: 108 vàng nhăn: 101 xanh trơn: 32 xanh nhăn 
Nhận xét: P(tc) khác nhau bởi 2 cặp tính trạng tương phản, F1 đồng tính suy ra vàng 
trội hoàn toàn với xanh, trơn trội hoàn toàn so với nhăn 
- xét từng tính trạng ở đời con: 
+tính trạng màu sắc: vàng/xanh=(315+108)/(101+32)=3:1 
+ tính trạng hình dạng : trơn/ nhăn=(315+101 )/(108+32)=3:1 
vậy cặp tính trạng màu sắc và hình dạng phân li không phụ thuộc vào nhau 
- xét sự di truyền chung: 315:108:101:32=9:3:3:1=(3:1)x(3:1) 
vậy 2 sự di truyền xảy ra đồng thời với nhau 
b. Các dấu hiệu nhận diện quy luật phân li độc lập 
- trong TH mỗi gen quy định 1 tính trạng tính trạng trội là trội hoàn toàn, khi xét sự di 
truyền về 2 cặp tính trạng nếu xảy ra 1 trong các TH sau thì kết luận sự di truyền của 2 
cặp tính trạng tuân theo quy luật phân li độc lập: 
+ kết quả của phép lai cho tỉ lệ KH: 9:3:3:1 và KG của cơ thể đem lai phải dị hợp về 2 
cặp gen 
 www.facebook.com/trungtamluyenthiuce Copyright by UCE Corporation 
Page | 3 
+ nếu kết quả của phép lai cho tỉ lệ KH 1:1:1:1 suy ra KG của cơ thể đem lai là AaBb x 
aabb 
+ nếu kết quả của phép laic ho tỉ lệ loại KH mang 2 tính trạng trội ( A_B_)=9/16; loại 
KH A_bb=3/16; loại KH aaB_=3/6; loại KH aabb=1/16 
Như vậy khi xét chung 2 cặp tính trạng bằng tích các tỉ lệ khi xét riêng và bằng kết quả 
bài ra thì đó là phân li độc lập 
3. Hệ quả phân li độc lập 
- xác đinh số loại KG,KH, tỉ lệ KG, tỉ lệ KH khi các gen phân li độc lập 
PLĐL= các gen nằm trên các cặp NST tương đồng khác nhau 
gọi n là số cặp gen dị hợp 
+ số loại giao tử =2^n 
+ số tổ hợp giao tử tạo thành = số loại giao tử đực x số loại giao tử cái 
+ số loại KG(KH)= tích số loại KG(KH) từng cặp 
+ tỉ lệ KG(KH)= tích số tỉ lệ KG(KH) từng cặp 
 CHÚ Ý: nếu bài hỏi đời con liên quan đến số alen trội hoặc alen lặn 
+ B1: xét số alen= 2 x số gen=y 
+B2: tổ hợp chứa x alen trội hoặc lặn=xCy 
B3: xác xuất= xCy/tổng số tổ hợp giao tử 
 www.facebook.com/trungtamluyenthiuce Copyright by UCE Corporation 
Page | 4