Lý thuyết học sinh giỏi lớp 9 năm học 2015

C©u 1:(2®iÓm)
 CÊu tróc nµo lµ vËt chÊt di truyÒn ë cÊp ®é tÕ bµo? C¬ chÕ æn ®Þnh vËt chÊt ®ã qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña tÕ bµo vµ c¬ thÓ?
* VËt chÊt di truyÒn ë cÊp ®é tÕ bµo lµ nhiÔm s¾c thÓ.
* C¬ chÕ æn ®Þnh vËt chÊt ®ã qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña tÕ bµo vµ c¬ thÓ
 - §èi víi loµi sinh s¶n h÷u tÝnh:
 + Qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña tÕ bµo trong cïng mét c¬ thÓ, bé nhiÔm s¾c thÓ ®­îc duy tr× æn ®Þnh nhê c¬ chÕ nguyªn ph©n.
 Sù kiÖn chÝnh lµ lµ sù nh©n ®«i nhiÔm s¾c thÓ ë k× trung gian vµ sù ph©n li ®ång ®Òu nhiÔm s¾c thÓ ë k× sau ®¶m b¶o hai tÕ bµo con sinh ra cã bé nhiÔm s¾c thÓ gièng hÖt mÑ.
 + Qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña c¬ thÓ bé nhiÔm s¾c thÓ ®­îc duy tr× æn ®Þnh nhê sù kÕt hîp cña ba c¬ chÕ nguyªn ph©n, gi¶m ph©n vµ thô tinh. 
 C¸c sù kiÖn quan träng nhÊt lµ sù nh©n ®«i, ph©n li vµ tæ hîp nhiÔm s¾c thÓ trong nguyªn ph©n vµ gi¶m ph©n, sù tæ hîp c¸c nhiÔm s¾c thÓ t­¬ng ®ång cã nguån gèc tõ bè vµ mÑ trong thô tinh ( gi¶m ph©n t¹o giao tö cã bé nhiÔm s¾c thÓ ®¬n béi (n), thô tinh kh«i phôc l¹i bé nhiÔm s¾c thÓ l­ìng béi (2n).
 - §èi víi loµi sinh s¶n sinh d­ìng: bé nhiÔm s¾c thÓ ®­îc duy tr× æn ®Þnh qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña tÕ bµo vµ qua c¸c thÕ hÖ kh¸c nhau cña c¬ thÓ ®Òu nhê c¬ chÕ nguyªn ph©n.
 Sù kiÖn chÝnh lµ lµ sù nh©n ®«i nhiÔm s¾c thÓ ë k× trung gian vµ sù ph©n li ®ång ®Òu nhiÔm s¾c thÓ ë k× sau ®¶m b¶o hai tÕ bµo con sinh ra cã bé nhiÔm s¾c thÓ gièng hÖt mÑ.
Câu 2: (1 điểm)
	Giảm phân là gì ? Vì sao gọi là giảm phân ?
0.5	- Giảm phân là sự phân chia của tế bào sinh dục (2n) ở thời kỳ chín, qua 2 lần phân bào liên tiếp, tạo ra 4 tế bào con đều mang bộ NST đơn bội (n).
0.5	- Gọi là giảm phân vì số NST ở tế bào con (n) giảm đi một nửa so với tế bào mẹ 	(2n).
C©u 3 (®Ò 14 )
Trong loµi thÊy cã hai lo¹i tinh trïng sau víi kÝ hiÖu gen vµ NST giíi tÝnh lµ 
AB DE HI X vµ ab de hi Y .
a-Bé NST l­ìng béi cña loµi lµ bao nhiªu ? nªu tªn loµi ®ã vµ øng dông cña nã trong di truyÒn ?
b-ViÕt kÝ hiÖu bé NST l­ìng béi ®ã ?
C©u 4 (®Ò 15)
xÐt hai cÆp NST th­êng .trªn mçi cÆp NSt chøa hai cÆp gen .Trong loµi thÊy cã hai lo¹i giao tö AB DE vµ ab de cho biÕt kh«ng cã hiÖn t­îng ®ét biÕn .
a-Quy luËt di truyÒn nµo lµm cho sè lo¹i giao tö sinh ra Ýt nhÊt ? H·y viÕt kiÓu gen cña TB sinh dôc 2n sinh ra c¸c lo¹i giao tö nãi trªn ?
b-Quy luËt di truyÒn nµo lµm cho sè lo¹i giao tö lµ nhiÒu nhÊt ? H·y viÕt kiÓu gen cña thµnh phÇn giao tö ®ã ? ý nghÜa cña quy luËt nãi trªn ?
C©u 5 (®Ò 52 )
 H·y chøng minh trong ph©n bµo nguyªn ph©n NST ®ãng xo¾n vµ th¸o xo¾n cã tÝnh chÊt chu k× ,nhê ®ã mµ NST ®· ®¶m b¶o sù kÕ tôc vËt chÊt di truyÒn qua c¸c thÕ hÖ tÕ bµo ?
C©u 6(1.5®iÓm): 
a. Sè l­îng nhiÔm s¾c thÓ 2n trong tÕ bµo cã ph¶n ¸nh tr×nh ®é tiÕn hãa cña loµi kh«ng? Gi¶i thÝch? 
b. NhiÔm s¾c thÓ cã c¸c ®Æc tÝnh c¬ b¶n nµo mµ ®­îc coi lµ c¬ së vËt chÊt di truyÒn ë cÊp ®é tÕ bµo?
Câu 7(2 điểm ). 
Tại sao nói sự đóng và duỗi xoắn của NST ở những tế bào có khả năng phân chia mang tính chất chu kỳ ? Sự đóng và duỗi xoắn của NST có ý nghĩa sinh học như thế nào?
C©u 8: (1,5 ®iÓm)
	Trong chu kú nguyªn ph©n cña tÕ bµo, ë mçi kü h·y chän mét ®Æc ®iÓm quan träng nhÊt vÒ biÕn ®æi h×nh th¸i cña nhiÔm s¾c thÓ vµ nªu ý nghÜa cña sù biÕn ®æi ®ã.
C©u 9: a/ TÝnh ®Æc tr­ng cña bé NST ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo? Sè l­îng NST trong bé l­ìng béi cña loµi cã ph¶n ¸nh tr×nh ®é tiÕn ho¸ cña loµi kh«ng? LÊy vÝ dô minh ho¹. Nãi trong tÕ bµo l­ìng béi, NST lu«n tån t¹i thµnh tõng cÆp t­¬ng ®ång, cã ®óng kh«ng?
a/ TÝnh ®Æc tr­ng cña bé NST ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo? Sè l­îng NST trong bé l­ìng béi cña loµi cã ph¶n ¸nh tr×nh ®é tiÕn ho¸ cña loµi kh«ng? LÊy vÝ dô minh ho¹. Nãi trong tÕ bµo l­ìng béi, NST lu«n tån t¹i thµnh tõng cÆp t­¬ng ®ång, cã ®óng kh«ng?
 b/ C¬ chÕ nµo ®¶m b¶o cho bé NST cña loµi æn ®Þnh?
a
- TÝnh ®Æc tr­ng:
+ Sè l­îng: Mçi loµi SV cã mét bé NST ®Æc tr­ng vÒ sè l­îng: VD: ng­êi: 46 NST; 
+ H×nh th¸i: NST cã h×nh th¸i ®Æc tr­ng ë k× gi÷a cña nguyªn ph©n. Mçi loµi cã mét bé NST víi h×nh d¹ng ®Æc tr­ng riªng: VD: ë ruåi dÊm cã 2 cÆp h×nh ch÷ V, 1 cÆp h×nh h¹t, 1 cÆp h×nh que (ë ruåi c¸i)
+ CÊñ tróc: Trªn NST, mçi gen n»m ë mét vÞ trÝ , mang tÝnh ®Æc tr­ng cho loµi.
Sè l­îng NST kh«ng ph¶n ¸nh tr×nh ®é tiÕn ho¸ cña loµi, VD: bé NST ë ng­êi: 46, ë gµ 78
- Kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c cÆp NST trong tÕ bµo sinh d­ìng ®Òu tån t¹i thµnh cÆp t­¬ng ®ång, VD: ë nh÷ng loµi ®¬n tÝnh, cÆp NST giíi tÝnh XY
b
C¬ chÕ ®¶m b¶o æn ®Þnh bé NST:
- ë nh÷ng loµi sinh s¶n h÷u tÝnh: nhê sù kÕt hîp 3 qu¸ tr×nh nguyªn ph©n, gi¶m ph©n vµ thô tinh.
- ë nh÷ng loµi sinh s¶n v« tÝnh: nhê qu¸ tr×nh nguyªn ph©n.
Câu 10 : ( 3đ) Nêu ý nghĩa sinh học của quá trình nguyên phân, giảm phân và thụ tinh?
C©u 11 
1) ThÕ nµo lµ nhiÔm s¾c thÓ kÐp, nhiÔm s¾c thÓ t­¬ng ®ång, nhiÔm s¾c thÓ th­êng, nhiÔm s¾c thÓ giíi tÝnh?
	2) Nªu ý nghÜa cña c¸c qu¸ tr×nh ®¶m b¶o sù æn ®Þnh bé nhiÔm s¾c thÓ qua c¸c thÕ hÖ ë loµi sinh s¶n h÷u tÝnh?
1) ThÕ nµo lµ nhiÔm s¾c thÓ kÐp, nhiÔm s¾c thÓ t­¬ng ®ång, nhiÔm s¾c thÓ th­êng, nhiÔm s¾c thÓ giíi tÝnh?
- NST kÐp lµ NST ®· tù nh©n ®«i gåm 2 cr«matit (2 nhiÔm s¾c tö chÞ em), g¾n với nhau ở t©m ®éng , mçi cr«matit bao gåm mét ph©n tö ADN vµ pr«tªin lo¹i hist«n. 
- NST t­¬ng ®ång lµ c¸c NST gièng nhau vÒ h×nh d¹ng, kÝch th­íc, ë thÓ l­ìng béi mçi cÆp NST t­¬ng ®ång gåm mét chiÕc cã nguån gèc tõ bè, mét chiÕc cã nguån gèc tõ mÑ, c¸c gen trªn NST còng tån t¹i thµnh cÆp t­¬ng øng. 
- NST th­êng lµ nh÷ng NST mang gen quy ®Þnh tÝnh tr¹ng th­êng, gièng nhau ë giíi ®ùc vµ giíi c¸i, chiÕm phÇn lín sè l­îng trong bé NST. 
- NST giíi tÝnh lµ nh÷ng NST kh¸c nhau gi÷a giíi ®ùc vµ giíi c¸i, chñ yÕu mang c¸c gen quy ®Þnh giíi tÝnh, th­êng cã mét cÆp.
2) Nªu ý nghÜa cña c¸c qu¸ tr×nh ®¶m b¶o sù æn ®Þnh bé nhiÔm s¾c thÓ qua c¸c thÕ hÖ ë loµi sinh s¶n h÷u tÝnh? 	
- Nguyªn ph©n: Lµ c¬ së cña sù sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn, trong ®ã bé NST cña hîp tö ®­îc sao chÐp nguyªn vÑn qua c¸c thÕ hÖ tÕ bµo.
- Gi¶m ph©n: Lµm cho sè l­îng NST trong giao tö gi¶m cßn mét nöa so víi bé NST l­ìng béi, t¹o tiÒn ®Ò cho sù kh«i phôc sè l­îng NST qua thô tinh.
- Thô tinh: Sù kiÖn quan träng nhÊt lµ sù tæ hîp 2 bé NST ®¬n béi cña giao tö ®ùc vµ c¸i, t¹o thµnh bé NST l­ìng béi cña hîp tö.
Câu 12: ( 3 điểm )
a/ Hãy cho biết bộ NST 2n đặc trưng của các loài sinh vật được duy trì ổn định từ thế hệ này sang thế hệ khác nhờ vào quá trình nào? Hãy giải thích?
b/ Nguyên nhân nào làm bộ NST đặc trưng của loài không được duy trì ổn định?
Câu 13 (3,5 điểm).
a) Hoạt động của nhiễm sắc thể ở kì đầu, kì giữa và kì sau trong giảm phân I có gì khác với trong nguyên phân?
	 b) Kết quả của giảm phân I có điểm nào khác căn bản so với kết quả của giảm phân II? Trong hai lần phân bào của giảm phân, lần nào được coi là phân bào nguyên nhiễm, lần nào được coi là phân bào giảm nhiễm?
2.
3.5đ
a.
- Ở kì đầu của giảm phân I: Có sự tiếp hợp và có thể có sự bắt chéo giữa các NST trong cặp NST tương đồng. Nguyên phân không có.
- Ở kì giữa I: Các NST kép xếp thành 2 hàng trên mặt phẳng xích đạo của thoi vô sắc, còn trong NP các NST kép xếp thành 1 hàng trên mặt phẳng xích đạo của thoi vô sắc.
- Ở kì sau I: 
	+ Có sự phân li của mỗi NST kép trong cặp tương đồng về 1 cực của tế bào, ở nguyên phân là sự phân li của mỗi NST đơn.
	+ Có sự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các NST kép trong cặp tương đồng, ở nguyên phân là sự phân li đồng đều.
0.5
0.5
0.5
0.5
b.
- Qua giảm phân I, số lượng NST ở tế bào con giảm đi 1 nửa nhưng mỗi NST ở trạng thái kép.
- Qua giảm phân II, từ 1 tế bào chứa n NST kép hình thành 2 tế bào con, mỗi tế bào con chứa n NST đơn.
- Trong 2 lần phân bào: lần I giảm nhiễm, lần II nguyên nhiễm.
0.5
0.5
0.5
Câu 14
	- Bộ NST có tính đặc trưng cho từng loài sinh vật. Em hãy chứng minh?
	- Tại sao diễn biến của NST trong kì sau của giảm phân I là cơ chế tạo nên sự khác nhau về nguồn gốc NST trong bộ đơn bội (n NST) ở các tế bào con được tạo thành qua giảm phân ?
	- Trong giờ thực hành một học sinh đếm được trong tế bào sinh dưỡng của một người chứa 45 nhiễm sắc thể. Người này thuộc giới tính nào, hãy nêu đặc điểm của người có bộ NST nói trên? Cho rằng các NST thường, tồn tại thành cặp tương đồng. 
*NST có tính đặc trưng cho từng loài sinh vật về hình dạng và số lượng NST:
a- Số lượng :
+ Trong tế bào sinh dưỡng bộ NST lưỡng bội của tế bào là 2n. 
Ví dụ : ở người 2n = 46
 ở ruồi Giấm: 2n = 8
+ Trong tế bào giao tử, số lượng NST giảm đi một nửa:
ví dụ : ở người 2n = 46 thì số lượng NST trong tế bào giao tử là n = 23, ở ruồi Giấm: n = 4
Tuy nhiên số lượng NST không phản ánh mức độ tiến hóa của loài. ví du ở người 2n = 46 ; ở gà 2n =78
b- Về hình dạng kích thước:
+ NST có hình dạng khác nhau: hình que, hình chữ V, hình hạt.
+ Ở các loài khác nhau NST có kích thước khác nhau
+ NST có hình dạng đặc trưng nhất ở kì giữa của quá trình phân bào.
1,0
1,0
0,5
c- Vì ở kì sau của giảm phân I diễn ra sự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các cặp NST kép tương đồng, chúng có thể bắt chéo với nhau, nên có sự khác nhau về nguồn gốc NST trong bộ đơn bội (n NST) ở các tế bào con được tạo thành qua giảm phân, tạo ra vô số biến dị tổ hợp phong phú. 
0,5 
d- Người có 45 NST đã cho là nữ
e- Đặc điểm:
+ Cặp NST giới tính bị khuyết 1 chiếc (OX)
+ Bị mắc hội chứng Tớcnơ: Nữ lùn, cỏ ngắn, tuyến vú không phát triển, trưởng thành không có kinh nguyệt, tử cung nhỏ, si đần vô sinh. 
0.5 
0,5
C©u 15 ( 1,25®)
	Tr×nh bµy nh÷ng diÔn biÕn c¬ b¶n cña NST trong qu¸ tr×nh nguyªn ph©n? Sù duçi xo¾n tèi ®a ë kú trung gian vµ sù ®ãng xo¾n tèi ®a ë kú gi÷a cã vai trß g× 
C©u 11: Mçi ý ®óng ®­îc 0.25®
- DiÔn biÕn c¬ b¶n cña NST trong nguyªn ph©n:
Các kì
Những biến đổi cơ bản của NST
Kì đầu
- NST bắt đầu đóng xoắn và co ngắn nên có hình thái rõ rệt. Các NST đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động.
Kì giữa
- Các NST kép đóng xoắn cực đại. Các NST kép xếp thành hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Kì sau
- Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động thành 2 NST đơn phân li về 2 cực của tế bào.
Kì cuối
- Các NST đơn dãn xoắn dài ra, ở dạng sợi mảnh dần thành nhiễm sắc.
- NST duçi xo¾n cùc ®¹i ë kú trung gian ®Ó NST cã thÓ thùc hiÖn ®­îc c¸c ho¹t ®éng chøc n¨ng nh­: Nh©n ®«i NST chuÈn bÞ cho nguyªn ph©n, tæng hîp mARNNST ®ãng xo¾n cùc ®¹i ë kú gi÷a cña nguyªn ph©n cã t¸c dông gióp NST ph©n li dÔ dµng vÒ 2 cùc cña tÕ bµo
Câu 16 (2 điểm). 
Một giao tử của một cơ thể ruồi giấm có kiểu di truyền AbDdY
Xác định các loại giao tử của cơ thể ruồi giấm trên có thể tạo ra.
Phân tích: 
1- GT này chứa NST giới tính tính Y chứng tỏ cơ thể ruồi giấm mang loại GT này là giới đực. 
2- GT này mang cả cặp gen Dd vì vậy đây là GT đột biến dị bội thể
3- Ngoài loại GT đột biến thì cơ thể này vẫn có thể tạo GT bình thường
( kí hiệu AbDd hiểu là gen hay NST đều được)
4- Để tạo GT AbDdY cơ thể mang loại GT này có thể có kiểu gen: 
AABbDdXY: Cho 8 loại GT bình thường và 8 loại GT đột biến 
AAbbDdXY: Cho 4 loại GT bình thường và 4 loại GT đột biến
AaBbDdXY: Cho 16 loại GT bình thường và 16 loại GT đột biến
AabbDdXY: Cho 8 loại GT bình thường và 8 loại GT đột biến
Câu 17 (2,0 điểm).
Bằng cách nào mà NST ở sinh vật nhân thực có thể chứa được phân tử ADN dài hơn rất nhiều lần so với chiều dài của nó?
Câu 18
Ở một loài động vật, xét 100 tinh bào bậc 1 có 2 cặp nhiễm sắc thể ký hiệu AaBb. Trong quá trình giảm phân của các tinh bào trên có 98 tinh bào giảm phân bình thường còn 2 tinh bào giảm phân không bình thường (rối loạn lần giảm phân 1 ở cặp nhiễm sắc thể Aa, giảm phân 2 bình thường, cặp Bb giảm phân bình thường). Xác định số lượng tinh trùng được tạo ra từ 100 tinh bào bậc 1 nói trên và tỉ lệ tinh trùng ab?
2
(1,5đ)
* Tổng số tinh trùng tạo ra:
1 tinh bào bậc 1 giảm phân cho 4 tinh trùng => 100 tinh bào bậc 1 giảm phân cho 400 tinh trùng...................................................................................
* Tỉ lệ tinh trùng ab:
- Xét riêng cặp nhiễm sắc thể Aa:
 + 98 tế bào giảm phân bình thường cho: 196 tinh trùng A , 196 tinh trùng a
 + 2 tế bào xảy ra rối loạn giảm phân I cho 4 tinh trùng chứa cả A và a (Aa) và 4 tinh trùng không chứa cả A và a ký hiệu (O) => Tỉ lệ tinh trùng về cặp NST này là: 
0,49A: 0,49a: 0,01Aa : 0,01 O....................................................................................
- Cặp nhiễm sắc thể Bb giảm phân bình thường cho 2 loại tinh trùng với tỉ lệ: 
0,5B: 0,5b.......................................................................................................................... 
- Tỉ lệ tinh trùng ab: 0,49a x 0,5b = 0,245........................................................................
(Học sinh có thể làm theo cách khác nếu đúng vẫn cho điểm tối đa)
0,25
0,5
0,25
0,5
C©u 19: ( 1 ®iÓm )
Trong kú sau cña gi¶m ph©n I, nhiÔm s¾c thÓ ®· diÔn biÕn theo c¬ chÕ nµo ®Ó h×nh thµnh nªn c¸c tÕ bµo con ( n ) cã nguån gèc kh¸c nhau? Cho ký hiÖu vÒ nhiÔm s¾c thÓ vµ gi¶i thÝch (cã thÓ dïng s¬ ®å).
 	- C¬ chÕ: Do hiÖn t­îng ph©n ly ®éc lËp vµ tæ hîp tù do cña c¸c nhiÔm s¾c thÓ ë kú sau cña gi¶m ph©n I.
 - Ký hiÖu: 2 cÆp NST t­¬ng ®ång lµ A, a vµ B, b. ë kú gi÷a NST ë tr¹ng th¸i kÐp: (A A) (a a), (B b) (b b).
0.25	- Do sù ph©n ly ®éc lËp vµ tæ hîp tù do cña c¸c cÆp NST kÐp t­¬ng ®ång khi vÒ 2 cùc cña tÕ bµo, cho nªn tæ hîp NST kÐp ë tÕ bµo con ®­îc t¹o ra khi kÕt thóc lÇn ph©n bµo I cã 2 kh¶ n¨ng:
(A A) (B B), (a a) (b b)
(A A) (b b), (a a) (B B)
 - V× vËy qua gi¶m ph©n cã thÓ t¹o ra 4 lo¹i giao tö lµ: AB, Ab, aB vµ ab.
( NÕu tÕ bµo cã n cÆp NST t­¬ng ®ång th× sè lo¹i giao tö cã thÓ ®­îc t¹o ra lµ 2n ).
C©u 20: (0,75 ®iÓm) Mét tÕ bµo sinh tinh cã 4 cÆp nhiÔm s¾c thÓ t¬ng ®ång kÝ hiÖu AaBbDdEe gi¶m ph©n. ViÕt kÝ hiÖu nhiÔm s¾c thÓ ë k× ®Çu I, k× cuèi I gi¶m ph©n?
C©u IX
0,75®
Mét tÕ bµo sinh tinh cã 4 cÆp nhÔm s¾c thÓ t­¬ng ®ång kÝ hiÖu AaBbDdEe gi¶m ph©n. ViÕt kÝ hiÖu nhiÔm s¾c thÓ ë k× ®Çu I, k× cuèi I gi¶m ph©n?
- K× ®Çu I: AAaaBBbbDDddEEee
0,25
- K× cuèi I: hai trong 16 lo¹i cã thÓ cã sau:
0,5
AABBDDEE 
vµ
aabbddee
AABBDDee
vµ
aabbddEE
AABBddEE
vµ
aabbDDee
 AABBddee 
vµ
aabbDDEE
AAbbDDEE 
vµ
aaBBddee
AAbbDDee 
vµ
aaBBddEE
AAbbddEE 
vµ
aaBBDDee
AAbbddee vµ aaBBDDEE
C©u 21: ë gµ cã bé nhiÔm s¾c thÓ 2n = 78, mét nhãm tÕ bµo cïng lo¹i gåm tÊt c¶ 2496 nhiÔm s¾c thÓ ®¬n ®ang ph©n li vÒ hai cùc tÕ bµo. 
 a) Nhãm tÕ bµo ®ã ®ang ë thêi k× ph©n bµo nµo? Sè l­îng tÕ bµo lµ bao nhiªu?
	b) Gi¶ sö nhãm tÕ bµo trªn ®­îc sinh ra tõ mét tÕ bµo gèc ban ®Çu, th× trong toµn bé qu¸ tr×nh ph©n bµo ®ã cã bao nhiªu thoi ph©n bµo ®­îc h×nh thµnh? BiÕt r»ng tèc ®é ph©n bµo cña c¸c thÕ hÖ tÕ bµo lµ ®Òu nhau. 	
§¸p ¸n
a) TÝnh sè tÕ bµo:
- Nhãm tÕ bµo ®ã ®ang ë k× sau nguyªn ph©n hoÆc gi¶m ph©n II.
- Sè l­îng tÕ bµo (x):
 + Tr­êng hîp 1: nÕu tÕ bµo ®ang ë k× sau nguyªn ph©n 
 x = 2496 : (78 x 2) = 16 tÕ bµo 
 + Tr­êng hîp 2: nÕu tÕ bµo ®ang ë k× sau gi¶m ph©n II
 x = 2946 : 78 = 32 tÕ bµo
0.25
0.25
0.25
b) TÝnh sè thoi ph©n bµo:
- Tr­êng hîp 1: c¸c tÕ bµo ®ang ë k× sau nguyªn ph©n
 Sè thoi ph©n bµo = 1 + 2 + 4 + 8 + 16 = 31 thoi
- Tr­êng hîp 2: c¸c tÕ bµo ®ang ë k× sau gi¶m ph©n II
 Sè tÕ bµo sinh giao tö lµ: 32 : 2 = 16
 + Sè thoi trong giai ®o¹n nguyªn ph©n lµ: 24 - 1 = 15 thoi
 + Sè thoi trong giai ®o¹n gi¶m ph©n lµ: 16 x 3 = 48 thoi
 Tæng sè thoi cña c¶ qu¸ tr×nh lµ: 15 + 48 = 63 thoi 
(ThÝ sinh cã thÓ gi¶i theo c¸ch kh¸c)
0.25
0.5
C©u 22
 Bé nhiÔm s¾c thÓ cña loµi ®­îc ký hiÖu nh­ sau: T ®ång d¹ng víi t, D ®ång d¹ng víi d, H ®ång d¹ng víi h. (mçi ch÷ c¸i øng víi 1 nhiÔm s¾c thÓ ®¬n). ViÕt ký hiÖu bé nhiÔm s¾c thÓ cña loµi ë c¸c k×:
Cña ph©n bµo nguyªn ph©n?
Kú tr­íc I,kú cuèi II cña ph©n bµo gi¶m ph©n? (NÕu kh«ng cã sù trao ®æi ®o¹n vµ ®ét biÕn).
a-Trong ph©n bµo nguyªn ph©n: ( 1,5®)
Kú trung gian: §Çu kú: TtDdHh. Cuèi kú: TTttDDddHHhh. 0,25®
Kú tr­íc: TTttDDddHHhh. 0,25® 
Kú gi÷a: TTttDDddHHhh. 0,25®
Kú sau : Mçi cr«matÝt trong NST kÐp t¸ch nhau qua t©m ®éng di chuyÓn vÒ 2 cùc cña TB. 0,25®
Kú cuèi : T¹o 2 TB con, mçi TB cã bé NST : TtDdHh 0,5®
 b- Trong ph©n bµo gi¶m ph©n(0,5®)
Kú tr­íc I: TTttDDddHHhh. 0,25®
Kúcuèi II: T¹o ra 8 lo¹i TB chøa nguån gèc NST kh¸c nhau:
TDH, tDH, TdH, TDh, Tdh, tDh, tdH, tdh. 0,25®
Câu 23 
a/ Có ý kiến cho rằng bệnh mù màu, máu khó đông là bệnh của nam giới vì bệnh
chỉ xuất hiện ở người nam. Em hãy cho biết nhận định trên là đúng hay sai? Giải thích.
b/ Hai hợp tử của cùng một loài nguyên phân liên tiếp một số lần không bằng nhau, môi trường nội bào đã cung cấp nguyên liệu tương đương với 612 nhiễm sắc thể đơn. Hợp tử hai có số lần nguyên phân gấp đôi số lần nguyên phân của hợp tử một. Ở kì giữa của nguyên phân, trong mỗi tế bào có 34 nhiễm sắc thể kép. Hãy tìm:
b.1/ Số lần nguyên phân của hợp tử một và hợp tử hai. b.2/ Số loại giao tử tối đa có thể thu được qua giảm phân. b.3/ Số kiểu hợp tử tối đa có thể thu được qua thụ tinh.
Biết quá trình giảm phân và thụ tinh diễn ra bình thường.
2
a/ Sai
- Bệnh mù màu, máu khó đông do gen lặn / nằm trên NST giới tính X không có alen trên Y.
- Kiểu gen nam bệnh XaY, / kiểu gen nữ bệnh XaXa
- Bệnh thường xuất hiện ở nam, ít xuất hiện ở nữ / vì ở nữ tồn tại cặp NST XX nên gen lặn khó biểu hiện ra kiểu hình
0,25
0,25x2
0,25x2
0,25x2
b.1/ Mỗi tế bào ở kỳ giữa có 34 NST kép à 2n = 34
Gọi k là số lần nguyên phân của hợp tử 1 (k > 0)
à số lần nguyên phân của hợp tử 2 là 2k
Theo đề bài ta có: 2n.(2k + 22k - 2) = 612
Û 2 k + 2 2k = 20
Û 2 k + 2 2k – 20 = 0
Đặt 2 k = t
Û t + t 2 – 20 = 0
Giải phương trình ta được: k = 2 à 2k = 4
Vậy số lần nguyên phân hợp tử 1 là 2 số lần nguyên phân hợp tử 2 là 4
b.2/	Số loại giao tử là 2n = 2 17
b.3/	Số kiểu hợp tử = 2n x 2n = 2 34
Học sinh có thể làm cách khác nếu đúng vẫn cho đủ điểm
C©u 24(4 ®iÓm)
Mét hîp tö nguyªn ph©n víi tÊc ®é duy tr× kh«ng ®æi qua c¸c lÇn. Mçi chu k× nguyªn ph©n kÐo dµi trong 16 phót, thêi gian cña giai ®o¹n chuÈn bÞ(k× trung gian) dµi b»ng thêi gian ph©n bµo chÝnh thøc vµ c¸c k× ph©n bµo chÝnh thøc cã thêi gian b»ng nhau.
a) X¸c ®Þnh thêi gian cña mçi k× trong 1 chu k× nguyªn ph©n.
b) Sau khi hîp tö tr¶i qua 1 giê cña qu¸ tr×nh nguyªn ph©n th× hîp tö ®ã ®ang ë lÇn nguyªn ph©n thø mÊy, thuéc k× nµo ?
5
4 ®iÓm
a) Thêi gian cña mçi k× trong chu k× nguyªn ph©n:
- Thêi gian k× chuÈn bÞ(k× trung gian) = thêi gian ph©n bµo chÝnh thøc trong mçi chu k× lµ:16 phót: 2 = 8 phót
- C¸c k× trong ph©n bµo chÝnh thøc cã thêi gian b»ng nhau :
8 phót : 4( 4 k× cña nguyªn ph©n) = 2 phót
1®
1®
b) Sau khi hîp tö nguyªn ph©n ®­îc 1 giê= 60 phót => ta cã :
60 phót =16 phót x 3 + 12 phót
Vµ 12 phót= 8 phót +2phót+ 2 phót
VËy sau 1 giê nguyªn ph©n, hîp tö nµy tr¶i qua 3 lÇn ph©n bµo vµ ®ang ë lÇn nguyªn ph©n thø 4, võa xong k× gi÷a 
1®
1®
Câu 25 (1,0 điểm). 
 Nguyên nhân làm cho bộ nhiễm sắc thể ®Æc tr­ng cña loµi được giữ nguyên qua nguyên phân và giảm đi một nửa qua giảm phân? Bộ nhiễm sắc thể được giữ nguyên qua nguyên phân và giảm đi một nửa qua giảm phân có ý nghĩa như thế nào?
2
1.0
- Nguyên nhân làm cho bộ NST giữ nguyên trong nguyên phân: Có sự tự nhân đôi và phân li đồng đều của các nhiễm sắc thể về hai cực của tế bào.
0.25
- Nguyên nhân làm cho bộ nhiễm sắc thể giảm đi một nửa trong giảm phân:
+ Giảm phân gồm hai lần phân bào liên tiếp nhưng sự tự nhân đôi của NST chỉ xảy ra có 1 lần.
+ Có sự phân li của hai nhiễm sắc thể trong cặp NST tương đồng.
0.25
- Ý nghĩa
+ Nguyên phân là cơ chế duy trì ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ tế bµo và qua các thế hệ cơ thể trong sinh sản vô tính.
+ Giảm phân làm cho giao tử chỉ chứa bộ NST đơn bội, khi giao tử đực và cái kết hợp với nhau trong thụ tinh đã khôi phục bộ NST lưỡng bội đặc trưng của loài.
+ Giảm phân kết hợp với thụ tinh và nguyên phân là cơ chế duy tr× æn ®Þnh bé NST l­ìng béi ®Æc tr­ng cña loµi qua c¸c thÕ hÖ trong sinh sản hữu tính.
0.5
C©u 26 (1.5 ®iÓm):
Tr×nh bµy nh÷ng biÕn ®æi vµ ho¹t ®éng cña NST kÐp trong nguyªn ph©n. Sù ®ãng xo¾n vµ th¸o xo¾n cña NST cã ý nghÜa g×? 
1
(1.5®)
1
*Nh÷ng biÕn ®æi