Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Tiết 26 đến 30 - Năm học 2006-2007

TUAÀN VI - BAØI 5,6
(Töø tieát 26 ñeán tieát 30)
Tieát 26
Ngaøy soaïn:07/10/2006
Ngaøy daïy:9 /10/2006
Vaên baûn : “TRUYEÄN KIEÀU” CUÛA NGUYEÃN DU
I/Muïc tieâu:
Giuùp HS:
-Naém ñöôïc nhöõng neùt chuû yeáu veà cuoäc ñôøi vaø söï nghieäp vaên hoïc cuûa Nguyeãn Du.
-Treân cô sôû coát truyeän, naém ñöôïc giaù trò cô baûn cuûa Truyeän Kieàu
-GD HS bieát traân troïng nhöõng giaù trò vaên hoaù daân toäc .
II/Ñoà duøng daïy hoïc: Keânh chöõ vaø keânh hình Sgk. Truyeän Kieàu (toaøn taäp)... 
III/Hoaït ñoäng daïy hoïc:
1/Kieåm tra baøi cuõ:
H: Neâu vaén taét caùch PT töø vöïng.Laáy VD minh hoaï.
-Aån duï, hoaùn duï. 	( Baïn aáy coù chaân trong ñoäi tuyeån boùng ñaù cuûa tröôøng.
Toâi cuõng coù maët trong ñoäi vaên ngheä cuûa lôùp.)
-Taoï töø môùi.( caàu truyeàn hình)
-Möôïn tieáng nöôùc ngoaøi.( In- tô -neùt, CPU).
2/Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1:Giôùi thieäu baøi môùi.
Coù moät taùc gia trong doøng vaên hoïc trung ñaïi maø teân tuoåi ñaõ ñi vaøo taâm hoàn cuûa raát nhieàu theá heä ngöôøi daân Vieät Nam, taùc phaåm cuûa oâng ñöôïc dòch ra nhieàu thöù tieáng treân theá giôùi.Oâng laø ai? Oâng chính laø ñaïi thi haøo daân toäc, danh nhaân vaên hoaù theá giôùi, taùc giaû cuûa kieät taùc vaên hoïc:Truyeän Kieàu- Nguyeãn Du.
Hoaït ñoäng 2:Tìm hieåu taùc giaû Nguyenã Du.
H: Em haõy neâu nhöng neùt chính veà cuoäc ñôøi cuûa Nguyeãn Du?
-HS trình bayø theo muïc 1 (Sgk.)
H: Cuõng qua phaàn 1, em haõy chöùng minh cuoäc ñôøi cuûa Nguyeãn Du gaén lieàn vôùi nhöõng bieán coá lòch söû cuoái theá kyû XVIII- ñaàu theá kyû XIX.
(+Cheá ñoä phong kieán khuûng hoaûng traàm troïng.
+Khôûi nghóa noâng daân noãi leân khaép nôi, tieâu bieåu laø khôûi nghóa Taây Sôn.
+Oâng phieâu baït nhieàu nôi roài veà ôû aån ôû queâ noäi Haø Tónh.)
GV: Töøng traûi, coù voán soáng phong phuù. qua nhöõng naêm thaùng troâi daït , gian truaân, vaát vaû long ñong( 1786-1802).
-HS traû lôøi theo taøi lieäu ôû Sgk78.
H: Hoaøn caûnh XH coù aûnh höôûng gì ñeán ngoøi buùt cuûa Nguyeãn Du hay khoâng?
-HS töï ñaùnh giaù baèng naêng löï baûn thaân.
-GV nhaän xeùt yù kieán cuûa HS KL
(Cuoäc ñôøi ñi nhieàu , traûi qua nhieàu bieán coá...ñaõ taïo cho oâng moät voán soáng phong phuù vaø nieàm thoâng caûm saâu saéc vôùi nhaâ daân).
H: Qua phaàn 2, taùc giaû ñaõ coù nhöõng ñaùnh giaù, nhaän xeùt nhö theá naøo veà Nguyeãn Du?
-HS lieät keâ theo Sgk/ 78
-GV choát laïi 2 yù: kieán thöùc vaên hoaù vaø taøi naêng vaên hoïc.
-GV KL chung veà muïc 1,2.Nhaán maïnh söï aûnh höôûng saâu saéc cuûa hoaøn caûnh soáng vaø nhöõng bieán ñoäng XH ñeán ngoøi buùt cuûa oâng.
H: Nhaän xeùt cuûa em veà söï nghieäp vaên hoïc cuûa Nguyeãn Du?
Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu Truyeän Kieàu.
Tieán haønh: GV giôùi thieäu cuoán “ Ñoaïn tröôøng taân thanh” – phieân aâm theo baûn khaéc naêm 1834 – Nhaø xuaát baûn vaên hoùa thoâng tin.
Neâu nguoán goác coát truyeän. Nhaán maïnh söï saùng taïo cuûa Nguyeãn Du.
-GV duøng baûng phuï so saùnh Ñoaïn tröôøng taân thanh vôùi Kim Vaân Kieàu truyeän.
Böôùc 1: HS döïa vaøo Sgk, toùm taét taùc phaåm theo 3 muïc cuûa saùch. Chuù yù ñeán caùc söï kieän chính .
-GV : TK goàm 3254 caâu vôùi 3 phaàn....
-Moät HS toùm taét, caû lôùp nhaän xeùt vaø boå sung.
-GV nhaän xeùt vaø KL.
-GV toùm taét laïi truyeän. Keùm theo daãn chöùng.
-GV boå sung: Maëc duø vieát döïa treân coát truyeän cuûa Thanh Taâm Taøi Nhaân nhöng söï saùng taïo cuûa Nguyeãn Du raát lôùn : vieäc xaây döïng nhaân vaät, mieâu taû thieân nhieân .
Hoaït ñoäng 4:Tìm hieåu giaù trò cuûa Truyeän Kieàu.
-HS ñoïc vaên baûn .
H: Haõy chöùng minh truyeän Kieàu coù giaù trò hieän thöïc vaø nhaân ñaïo?
-HS xaùc ñònh ñöôïc giaù trò hieän thöïc vaø nhaân ñaïo döïa treân caùc luaän cöù trieån khai.
-GV chöùng minh baèng caùc ñoaïn trích Sgk hoaëc caùc caâu thô khaùc .
H: Qua phaàn gôùi thieäu ngheä thuaät cuûa TK ôû Sgk, em haõy ruùt ra nhöõng neùt ñaëc saéc veà ngheä thuaät cuûa TK?
-HS lieät keâ.
-GV minh hoaï baèng caùc nhaân vaät vaø hình aûnh thô phuø hôïp.
* Ngoân ngöõ: Söû duïng töø thuaàn Vieät, Haùn Vieät, ñieån tích, ñieån coá, bieän phaùp tu töø, caùc thaønh ngöõ moät caùch saùng taïo. Ngoân ngöõ trau chuoát, goït giuõa khoâng chæ coù chöùc naêng bieåu ñaït maø coøn coù chöùc naêng thaåm mó.
* Daãn chuyeän: Lôøi taùc giaû, lôøi nhaân vaät, lôøi taùc giaû nhöng mang suy nghó, gioïng ñieäu nhaân vaät.
* Taû thieân nhieân tinh teá, taû caûnh gôïi tình.
* Taû ngöôøi: öôùc leä (Laáy thieân nhieân so saùnh ñeå laøm noãi baät veû ñeïp con ngöôøi, gôïi chöù ít taû). Nhaân vaät mang tính chaát ñieån hình, vöôït qua caùi ngöôõng vaên hoïc ñeå böôùc vaøo ñôøi soáng xaõ hoäi ( Hoaïn Thö, Sôû Khanh, Tuù Baø)
GV KL : Vì nhöõng thaønh töïu Nguyeãn Du ñaõ ñeå laïi cho nenà vaên hoïc daân toäc cuõng nhö neàn vaên hoaù theá giôùi neân oâng ñaõ ñöôïc nhaân daân ta traân trong goïi laø ñaïi thi haøo daân toäc, ñöôïc coâng nhaän laø danh nhaân vaên hoaù theá giôùi.Truyeän Kieàu ñöôïc xem laø kieät taùc vaên hoïc cuûa theá kyû XIX.
I.Nguyeãn Du:
1.Nguyeãn Du(1765-1820), teân chöõ Toá Nhö, hieäu Thanh Hieân.Queâ laøng Tieân Ñieàn-Huyeän Nghi Xuaân-tænh Haø Tónh.
-Sinh tröôûng trong moät gia ñình quyù toäc, coù 
nhieàu ñôøi laøm quan to vaø coù truyeàn thoàng vaên hoïc.
-Cuoäc ñôøi oâng gaén boù saâu saéc vôùi nhöõng bieán coá lòch söû cuoái TK XVIII-ñaàu TK XIX.
-Laøm quan döôùi trieàu Nguyeãn vôùi taâm traïng buoàn chaùn,u uaát.
-Töøng traûi, coù voán soáng phong phuù. 
2.-Coù kieán thöùc vaên hoaù saâu roäng, laø moät thieân taøi vaên hoïc, moät nhaø nhaân ñaïo chuû nghóa lôùn.
3.Söï nghieäp: Ñeå laïi nhieàu taùc phaåm coù giaù trò vieát nbaèng chöõ Haùn vaø chöõ Noâm.Xuaát saéc nhaát laø Ñoaïn tröôøng taân thanh, thöôøng goïi laø Truyeän Kieàu.
ÞLaø nhaø thô lôùn cuûa daân toäc, danh nhaân vaên hoaù theá giôùi.
II.Truyeän Kieàu
1.Lai lòch Truyeän Kieàu
-Nguyeãn Du vieát TK ñaàu theá kyû XIX( 1905-1909)
-Saùng taùc döïa theo coát truyeän Kim Vaân Kieàu truyeän cuûa Thanh Taâm Taøi Nhaân(TQ). Tuy nhieân phaàn saùng taïo cuûa Nguyeãn Du laø raát lôùn.
2.Toùm taét truyeän. goàm 3254.
Phaàn thöù nhaát: Gaëp gôõ vaø ñính öôùc.
Phaàn thöù hai:Gia bieán vaø löu laïc.
Phaàn thöù ba: Ñoaøn tuï.
2.Giaù trò truyeän Kieàu.
a.Giaù trò hieän thöïc:
-Laø böùc tranh xaõ hoäi ñaày nhöõng baát coâng vaø taøn baøo.
b.Giaù trò nhaân ñaïo:
-Leân aùn toá caùo caùc theá löïc xaáu xa.
-Thöông caûm tröôùc soá phaän bi kòch cuûa con ngöôøi, ñeà cao taøi naêng , nhaân phaåm vaø khaùt voïng chaân chính cuûa con ngöôøi.
c.Giaù trò ngheä thuaät :
-Keát tinh thaønh töïu ngheä thuaät vaên hoïc daân toäc veà ngoân ngöõ, theå loaïi, ñaëc bieät laø theå luïc baùt ñaït ñeán ñænh cao. 
-Ngheä thuaät töï söï phaùt trieån vöôït baäc:
+ Daãn chuyeän.
+ Mieâu taû thieân nhieân ( chaân thöïc, sinh ñoäng, tinh teá – taû caûnh nguï tình).
+ Xaây döïng nhaân vaät nhaân vaät ( mieâu taû daùng veû, haønh ñoäng, noäi taâm; ngoân ngöõ ñoái thoaïi vaø ñoäc thoaïi).
3/Cuûng coá:
H: Neâu nhöõng hieåu bieát cô baûn nhaát cuûa em veà ñaïi thi haøo Nguyeãn Du?
H: Vì sao Truyeän Kieàu ñöôïc xem laø kieät taùc vaên hoïc?
( dung löôïng, giaù trò hieän thöïc- nhaân ñaïo-ngheä thuaät .)
-GV choát vaø goïi HS ñoïc ghi nhôù.
GV: Ñoá kieàu
H: Truyeän kieàu em thuoäc ñaõ laâu
Ñoá em ñoïc ñöôïc moät caâu heát Kieàu
Traû lôøi:
Traêm naêm trong coûi ngöôøi ta
Mua vui cuõng ñöôïc moät vaøi troáng canh
H: Truyeän kieàu em thuoäc ñaõ laâu
Ñoá em ñoïc ñöôïc moät naêm ngöôøi
Traû lôøi:
Naøy choàng naøy chò naøy cha
Naøy laø em ruoät, naøy laø em daâu
4/Daën doø:Toùm taét toaøn boä taùc phaåm trong khoaûng 20 doøng? Naém ñöôïc taùc giaû vaø giaù trò taùc phaåm.
Soaïn Chò em Thuùy Kieàu vaø Caûnh ngaøy xuaân.
Baøi taäp: Choïn moät trong hai baøi taäp.
Veû tranh chaân dung Thuùy Kieàu, Thuùy Vaân vaø caûnh ngaøy xuaân theo caûm nhaän cuûa em.
Choïn ñoaïn thô em thích nhaát vaø bình.
BAÛNG PHUÏ
( Baûng so saùnh Ñoaïn tröôøng taân thanh vôùi Kim Vaân Kieàu truyeän)
Ñ T 
T T
Theo yù KV
KT
So saùnh do Nguyeãn Du saùng taùc
Boá cuïc
Tö töôûng
Taû 
caûnh
Taû ngöôøi
Nhôù ngöôøi yeâu
Nhôù
 cha meï
Baên khoaên
Taâm 
lí yeâu ñöông
Coäng
Boû 
yù
Chuyeån 
yù
Coù yù nghóa toân giaùo
Coù tinh thaàn tieán boä
3254
1313
357
171
38
23
124
196
1941
2/3
15
20
4
------------------------------*------------------------------
Tieát 27
Ngaøy soaïn:07/10/2006
Ngaøy daïy: 10/10/2006
Vaên baûn :CHÒ EM THUYÙ KIEÀU
I/Muïc tieâu:
Giuùp HS: 
-Thaáy ñöôïc ngheä thuaät mieâu taû nhaân vaät cuûa Nguyeãn Du: khaéc hoaï nhöõng neùt rieâng veà nhan saéc, taøi naêng, tính caùch, soá phaän Thuyù Vaân, Thuyù Kieàu baêng buùt phaùp ngheä thuaät coå ñieån.
-Thaáy ñöôïc caûm höùng nhaân ñaïo trong ñoaïn trích: traân troïng, ca ngôïi veû ñeïp con ngöôøi, ñaëc bieät laø veû ñeïp ngöôøi phuï nöõ.
-Bieát vaän duïng baøi hoïc ñeå mieâu taû nhaân vaät.
II/Ñoà duøng daïy hoïc: Baûng phuï, phieáu hoïc taäp, tranh aûnh minh hoïa.
III/Hoaït ñoäng daïy hoïc:
1/Kieåm tra baøi cuõ:
H: Giaù trò nhaân ñaïo vaø ngheä thuaät cuûa Truyeän Kieàu? 
2/Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1: GV giôùi thieäu baøi môùi.
-Noùi ñeán TK laø noùi ñeán ngheä thuaät taû ngöôøi cuûa Nguyeãn Du. Noùi ñeán ngheä thuaät taû ngöôøi cuûa Nguyeãn Du khoâng theå naøo khoâng nhaéc ñeán ñoaïn trích “Chò em Thuyù Kieàu”.
Hoaït ñoäng 2: Ñoïc vaên baûn vaø tìm hieåu chuù thích.
Böôùc 1: Ñoïc vaên baûn .
-GV höôùng daãn ñoïc vaø ñoïc maãu. Chuù yù phaùt aâm, ngaét nhòp, gioïng ñieäu nheï nhaøng.
-HS ñoïc laïi ( 2 em).
Böôùc 2: Xaùc ñònh vò trí ñoaïn trích.
H: Ñoaïn trích thuoäc phaàn naøo trong taùc phaåm?
-HS traû lôøi.
-GV KL: phaàn 1, töø caâu 15 ñeán 35.
Böôùc 3: Tìm hieåu chuù thích.
-HS chuù yù caùc chuù thích 2,3,5,6.
Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu vaên baûn .
H: Tìm hieåu keát caáu ñoaïn thô vaø nhaän xeùt keát caáu aáy co ùlieân quan theá naøo vôùi trình töï mieâu taû nhaân vaät cuûa taùc giaû?
Gôïi yù : 4 phaàn ( 4/4/8/4)
Böôùc 2: Veû ñeïp chung cuûa hai chò em.
H: Veû ñeïp chung cuûa hai chò em ñöôïc bieåu hieän qua caâu thô naøo?
H: Taùc giaû söû duïng ngheä thuaät gì vaø taùc duïng cuûa ngheä thuaät ñoù?
GV: Mai gôïi leân hình daùng maûnh deû nhö caây mai caây truùc ; tinh thaàn trong traéng nhö tuyeát. Hình aûnh mang yù nghóa töôïng tröng cho veû ñeïp veà ngoaïi hình cuõng nhö taâm hoàn cuûa hai chò em hoï.
Böôùc 3:Chaân dung Thuyù Vaân.
-HS ñoïc laïi 4 caâu thô noùi veà Thuyù Vaân.
H:Chaân dung Thuyù Vaân ñöôïc mieâu taû qua töø ngöõ naøo?
H: Nhaän xeùt veà caùc bieän phaùp tu töø trong ñoaïn mieâu taû TV?Taùc dung?
( hoa :mieäng. Ngoïc: tieáng noùi; khuoân traêng : khuoân maët...Aån duï, öôùc leä)
GV nhaán maïnh: veû ñeïp ñeán noåi TN cuõng phaûi nhöôøng.
H: Veû ñeïp cæa Thuyù Vaân baùo tröôùc soá phaän cuoäc ñôøi naøng nhö theá naøo?
-GV KL.
Böôùc4: Chaân dung Thuyù Kieàu.
H: Veû ñeïp TK ñöôïc giôùi thieäu nhö theá naøo?
( hai caâu ñaàu).
H: Chi tieát naøo cho thaáy veû ñeïp cuï theå cuûa TK?
Taùc giaû söû duïng ngheä thuaät öôùc leä ôû choå naøo?
( Laøn thu ....sôn
Moät .......thaønh”
H: Ngheä thuaät öôùc leä trong ñoaïn mieâu taû TK gioáng vaø khaùc khi mieâu taû TV nhö theá naøo?
GV: Khi mieâu taû TV, taùc giaû ñi vaøo chi tieát cuï theå nhö da, toùc, mieäng, tieáng noùi, khuoân maët...Nhöõng khi taû TK taùc giaû ñi saâu vaøo ñoâi maét...
Ñaëc bieät veû ñeïp cuûa TK khieùn TN phaûi ghen, phaûi hôøn...
H: Khoâng chæ saéc saûo, TK coøn laø ngöôøi raát nhieàu taøi naêng? CM.
H: Nhaän xeùt chung veà TK? Veû ñeïp vaø taøi naêng ñoù nhö baøo tröôùc ñieàu gì?
GV: ñöa ra moät soá caâu thô theå hieän quan ñieåm PK veà caùi ñeïp, caùi taøi...
HS trao ñoåi nhoùm caâu hoûi 6( 83)
-HS thaûo luaän, baùo caùo ( daïng bình )
-GV nhaän xeùt, KL: Taùc giaû daønh cho TK nhieàu caâu thô hôn ; giôùi thieäu TV tröôùc laøm neàn roài môùi giôùi thieäu TK. Veû ñeïp TK hôn caû TN khieán TN phaûi hôøn ghen, TV chæ ñöôïc Tn nhöôøng ,..thoâi.Ñaëc bieät, TK coøn coù taøi naêng veïn toaøn.
H: Vaäy mieâu taû öôùc leä laø gì?
-Söû duïng nhöõng quy öôùc trong bieåu hieän ngheä thuaät nhö duøng hình töôïng TN ñeïp: traêng, hoa tuyeát...ñeå noùi veà veû ñeïp con ngöôøi.
-Nghieâng veà ngheä thuaät gôïi: taùc ñoäng tôùi ngöôøi ñoï qua söï töôûng töôïng chöù khoâng taû cuï theå, tæ mæ.
VD: “Laøn thu thuyû, neùt xuaân sôn”.
H: Thaønh coâng cuûa Nguyeãn Du trong ñoïan trích treân laø gì?
-HS traû lôøi, GV choát vaø goïi HS ñoïc ghi nhôù.
I. Ñoïc vaên baûn vaø tìm hieåu chuù thích.
1. Ñoïc vaên baûn .
2.Vò trí ñoaïn trích ( Sgk)
-Töø caâu 15 ñeán caâu 36.
3. Tìm hieåu chuù thích
II.Tìm hieåu vaên baûn .
1.Keát caáu: 4phaàn( 4/4/8/4).
-Boán caâu ñaàu: giôùi thieäu veû ñeïp chung cuûa hai 
chò em.
- Boán caâu tieáp : Mieâu taû veû ñeïp cuûa Thuyù Vaân.
-Taùm caâu tieáp theo : Khaéc hoaï chaân dung Thuyù Kieàu.
-Boán caâu cuoái:Nhaän xeùt chung veà cuoäc soáng cuûa hai chò em.
2.Veû ñeïp chung cuûa hai chò em:
“ Mai coát caùch ,tuyeát tinh thaàn
Moãi ngöôøi moät veû, möôøi phaân veïn möôøi”.
-Ngheä thuaät aån duï, hình aûnh mang yù nghóa töôïng tröng, pheùp tieåu ñoái ®Khaéc hoaï veû ñeïp cuûa hai chò em Thuyù Kieàu: veû ñeïp thanh tao trong saùng. Moãi ngöôøi coù veû ñeïp rieâng nhöõng ñeàu raát hoaøn haûo.
3.Chaân dung Thuyù Vaân.
“ Vaân ......trang troïng....”
®Caâu thô môû ñaàu giôùi thieäu khaùi quaùt veû ñeïp cao sang,quyù phaùi cuûa Thuyù Vaân. 
 “Khuoân traêng ñaày ñaën........nôû nang
 Hoa cöôøi ngoïc thoát ñoan trang
 Maây thua...............tuyeát nhöôøng .........”
®Buùt phaùp mieâu taû coù tính chaát öôùc leä, keát hôïp töø ngöõ coù tính chaát choïn loïc, ngheä thuaät aån duï ( hoa , ngoïc, khuoân traêng...) laøm noåi baät veû ñep trung thöïc, phuùc haäu maø quyù phaùi cuûa ngöôøi thieáu nöõ.
ÞVeû ñeïp ñoù baùo tröôùc moät cuoäc ñôøi yeân vui, haïnh phuùc vaø toát ñeïp.
4.Chaân dung Thuyù Kieàu.
* Nhan saéc:
“Saéc saûo, maën maø
So .....taøi, saéc..........hôn”
Phaùc thaûo chung veà veû ñeïp cuûa Thuyù Kieàu.
“Laøn thu thuyû, neùt xuaân sôn
Hoa ghen..........lieãu hôøn..........
Nghieâng nöôùc nghieâng thaønh”
®Mieâu taû coù tính chaát öôùc leä , aån duï, nhaân hoaù, 
 söû duïng ñieån tích .
Veû ñeïp ñöôïc ví nhö laøn nöôùc muøa thu vaø nuùi röøng muøa xuaân.Vì ñaây laø thôøi ñieåm ñeïp nhaát trong moät naêm. 
Veû ñeïp saéc saûo, coù söùc loâi cuoán khieán Tn phaûi ghen, phaûi hôøn.
*Taøi naêng: thi, hoaï, caàm...
Laø ngöôøi phuï nöõ taøi saéc veïn toaøn. Ñieàu ñoù nhö baùo tröôùc moät cuoäc ñôøi daâu beå, moät soá phaän ñau thöông. Bôõi theo quan nieäm cuõ thì “Hoàng nhan, baïc meänh”, “Chöõ taøi chöõ meänh kheùo laø gheùt nhau”, “Trôøi xanh quen thoùi maù hoàng ñaùnh ghen”, “Chöõ taøi lieàn vôùi chöõ tai moät vaàn”.
III. Toång keát: * Ghi nhôù( Sgk/83).
3/Cuûng coá:
Caâu 1:Thaønh coâng veà ngheä thuaät trong ñoaïn trích laø gì?
a.Öôùc leä
b.So saùnh aån duï
c.Nhaân hoaù
d.Caû 3 yù treân.
Caâu 2: Ngheä thuaät naøo laø ñaëc saé nhaát?
( Öôùc leä).
Caâu 3: Vieäc mieâu taû chaân dung hai chò em TV-TK cuûa taùc giaû nhaèm döï baùo soá phaän cuûa moãi ngöôøi? Ñuùng hay sai? Haõy CM.
4/Daën doø: Hoïc thuoäc ñoaïn trích. Vieát ñoaïn vaên ngaén neâu caûm nhaän cuûa em veà nhaân vaät TK.
Soaïn “Caûnh ngaøy xuaân”
-----------------------------*-----------------------------
Tieát 28
Ngaøy soaïn:9/ 10/2006
Ngaøy daïy: 11/10/2006
CAÛNH NGAØY XUAÂN
I/Muïc tieâu:
Giuùp HS :
-Thaáy ñöôïc ngheä thuaät mieâu taû caûnh thieân nhieân cuûa Nguyeãn Du.
-Vaän duïng vaøo baøi hoïc ñeå vieát vaên taû caûnh.
II/Ñoà duøng daïy hoïc: Baûng phuï, phieáu hoïc taäp.
III/Hoaït ñoäng daïy hoïc:
1/Kieåm tra baøi cuõ:
Baûng phuï:
H: Nhaän ñònh naøo noùi ñuùng nhaát veà ngheä thuaät taû ngöôøi cuûa Nguyeãn Du?
Söû duïng nhieàu bieän phaùp tu töø vaø bieän phaùp lí töôûng hoùa nhaân vaät.
Söû duïng hình aûnh öôùc leä, töôïng tröng.
Söû duïng ñieån coá vaø bieän phaùp ñoøn baåy.
Caû a, b, c ñeàu ñuùng.
Ñaùp aùn: ( d ) 
2/Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1: Giôùi thieäu baøi.
GV: ÔÛ ñoaïn trích “ Chò em Thuyù Kieàu”, chuùng ta ñaõ bieát ñeán buùt phaùp taû ngöôøi taøi tình cuûa Nguyeãn Du. Khoâng nhöõng theá, oâng coøn laø baäc thaày veà ngheä thuaät mieâu taû thieân nhieân. Ñieàu ñoù ñaõ ñöôïc khaúng ñònh qua ñoaïn trích “Caûnh ngaøy xuaân”.
-GV ghi ñeà baøi.
Hoaït ñoäng 2: Giôùi thieäu vò trí ñoaïn trích.
H: Ñoaïn trích naèm ôû phaàn naøo cuûa Truyeän Kieàu?
( Phaàn ñaàu : Gaëp gôõ vaø ñính öôùc. Tieáp theo ñoaïn trích Chò ...Kieàu. Tröôùc ñoaïn trích Kieàu gaëp Kim Troïng.
Töø caâu 39 ñeán caâu 56.
-GV höôùng daãn ñoïc vaø ñoïc maãu.
-HS ñoïc laïi.
-GV kieåm tra vieäc tìm hieåu chuù thích cuûa HS thoâng qua vieäc yeâu caàu HS dieãn xuoâi moät vaøi caâu thô coù töø chuù thích.
VD: Caâu thô ñaàu tieân trong ñoaïn trích coù nghóa laø gì?
Hoaëc : Em hieåu nhö theá naøo laø Thieàu quang chín chuïc...
Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu vaên baûn .
Böôùc 1: Tìm hieåu keát caáu.
H : Keát caáu ñoaïn trích goàm maáy phaàn? Noäi dung töøng phaàn?
( 4/ 8/ 8)
Löu yù: theo trình töï thôøi gian cuûa buoåi du xuaân.
Böôùc 2 :Phaân tích 4 caâu ñaàu.
GV: Nhaø thô Thanh Haûi trong baøi Muøa xuaân nho nhoû ñaõ vieát: 
 “Moïc giöõa doøng soâng xanh
Moät boâng hoa tim tím
Ôi con chim chieàn chieän
Hoùt chi maø vang löøng...”
Vaäy, muøa xuaân trong thô Nguyenã Du ñöôïc khaéc hoaï nhö theá naøo, chuùng ta cuøng tìm hieåu qua boán caâu ñaàu ñoaïn trích.
-HS ñoïc laïi 4 caâu ñaàu.
H: Nhöõng chi tieát naøo trong 4 caâu thô ñaàu gôïi leân ñaëc ñieåm cuûa muøa xuaân?
Gôïi yù : thôøi gian, khoâng gian.
H: Em hieåu nhö theá naøo veà hai caâu thô ñaàu?
+ thôøi gian troâi nhanh nhö thoi ñöa.
+Eùn bay löôïn ñaày trôøi nhö thoi ñöa.
H: Caâu thô söû duïng thuû phaùp gì? (Gôïi? Taû? Keát hôïp caû hai?)
GV: -Öôùc leä ( Ngaøy .........ñöa)
 -Cuï theå ( Thieàu quang............saùu möôi).
Cha oâng ta coù caâu: Thôøi gian thaám thoaét thoi ñöa.
Nhö vaäy, ta taïm chaáp nhaän phöông aùn “Thôøi gian 
Ngaøy xuaân troâi qua nhanh nhö thoi ñöa.
H: Khoâng gian ngaøy xuaân ñöôïc taùc giaû mieâu taû nhö theá naøo? Nhaän xeùt veà buùt phaùp mieâu taû cuûa taùc giaû?
“Coû non xanh taän chaân trôøi
Caûnh leâ traéng ñieåm moät vaøi boâng hoa”.
ÔÛ caâu thô naøy, Nguyeãn Du ñaõ laáy yù töù töø moät caâu thô coå cuûa Trung Quoác( Phöông thaûo lieân thieân bích; Leâ chi soå ñieåm hoa).Nhöng oâng khoâng baèng loøng vôùi caâu thöù hai: treân caønh leâ coù maáy boâng hoa).Oâng thay baèng “ñieåm”.
H: Em coù theå töôûng töôïng vaø taû laïi böùc tranh muøa xuaân baèng lôøi cuûa em?
GV: Thaûm coû non traûi roäng tôùi taän chaân trôøi laø gam maøu neàn cho böùc tranh xuaân.Treân neàn maøu xanh aáy ñieåm xuyeát vaøi boâng leâ traéng. Söï keát hôïp maøu saéc haøi hoaø ñeán möùc tuyeät dieäu.
Böôùc 3: 
H: Trong tieát Thanh minh coù maáy hoaït ñoäng chính?
 Phieáu hoïc taäp.
H: Tìm nhöõng töø ngöõ theå hieän khoâng khí leã hoäi?
-DT
-TT
-ÑT
H: Caùc töø treân thuoäc loaïi töø naøo neáu chia theo caáu taïo ngöõ phaùp:
a.Töø phöùc
b.Töø ñôn.
c.Töø gheùp.
d.Töø laùy.
GV: Vieäc keát hôïp caùc töø gheùp , töø laùy vöøa laø ÑT, DT, TT gôïi leân hình aûnh, hoaït ñoäng , taâm traïng...
H: Phaân tích giaù trò bieåu caûm cuûa töø “noâ nöùc yeán anh”, “ngöïa xe nhö nöôùc, aùo quaàn nhö neâm”
H: ÔÛ treân laø phaàn hoäi, phaàn leã trong tieát Thanh minh ñöôïc theå hieän qua caâu thô naøo?
Caâu thô ñoù noùi leân ñieàu gì ( yù nghóa gì?) : “Thoi vaøng voù raéc tro tieàn giaáy bay”?
Ñònh höôùng: Ñaây laø moät vaán ñeà tính ngöôõng cuûa nhaân daân ta. Chaéc chaén ñaây vaãn laø moät neùt vaên hoaù ñeïp theå hieän tính caûm ñoái vôùi ngöôøi ñaõ khuaát. Nhöõng ñaùng tieác laø neùt vaên hoaù ñoù ñaõ bò bieán töôùng. Ngöôøi ta thi nhau ñoát vaøng maõ, cuùng baùi ñeå mong ngöôøi aâm phuø hoä, keå caû caàu cho chuyeän hoïc haønh, vieäc laøm giaøu, vieäc thaêng quan tieán chöùc...
GV: Khi mieâu taû, taùc giaû taäp trung mieâu taû phaàn leã hay phaàn hoäi?
Leã: 2 caâu.
Hoäi: 4 caâu.
Böôùc 4:
-HS ñoïc laïi 6 caâu cuoái.
H: Caûnh