Giáo án Ngữ văn lớp 7 - Tiết 77 đến 80 - Năm học 2008-2009

TUAÀN 20 NS: 6/1/2010
Tieát 77 ND: 8/1/2010
TUÏC NGÖÕ VEÀ CON NGÖÔØI VAØ XAÕ HOÄI
I MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT.
Qua baøi hoïc giuùp hoïc sinh naém ñöôïc.
1. Kieán thöùc: Hieåu noäi dung, yù nghóa vaø moät soá hình thöùc dieãn ñaït( so saùnh, aån duï, nghóa ñen vaø nghóa boùng) cuûa nhöõng caâu tuïc ngöõ trong baøi hoïc.
2. Kyõ naêng: Thuoäc loøng nhöõng caâu tuïc ngöõ trong vaên baûn, phaân tích ñöôïc nghóa ñen, nghóa boùng.
3. Thaùi ñoä: Coù yù thöùc hoïc taäp vaø laøm theo nhöõng chuaån möïc aáy.
II. CHUAÅN BÒ.
GV: Baøi soaïn, sgk, sgv, baûng phuï.
HS: Soaïn baøi theo heä thoáng caâu hoûi trong sgk.
II TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP.
 1. OÅn ñònh lôùp. 
 2. Kieåm tra baøi cuõ. ? Nhaéc laïi khaùi nieäm theá naøo laø tuïc ngöõ? 
 ? Ñoïc thuoäc loøng 4 caâu tuïc ngöõ vaø neâu nhaän xeùt cuûa em veà ngheä thuaät?
 3. Baøi môùi.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng
GV: Höôùng daãn HS ñoïc chuù thích (SGK trang 12)
GV: Ñoïc vaên baûn, ñoïc ngaét nhòp ñuùng. 
GV: Ñoïc maãu, sau ñoù HS ñoïc laïi.
HS: Ñoïc thaàm laïi töøng caâu tuïc ngöõ. 
? Em haõy phaân tích töøng caâu tuïc ngöõ vôùi caùc noäi dung: yù nghóa, bieän phaùp ngheä thuaät, giaù trò kinh nghieäm, aùp duïng ?
HS: Thaûo luaän nhoùm trong 10 phuùt vaø ghi vaøo baûng phuï ñaõ chuaån bò.
Nhoùm 1: Caâu 1,2.
Nhoùm 2: Caâu 3,4.
Nhoùm 3: Caâu 5,6,7.
Nhoùm 4: Caâu .8,9.
GV: Höôùng daãn hoïc sinh trình baøy treân baûng phuï.
? Theo em, caâu tuïc ngöõ soá 1 muoán noùi vôùi chuùng ta ñieàu gì? 
? Em coù ñoàng tình vôùi nhaän xeùt naøy cuûa ngöôøi xöa hay khoâng? Vì sao?
? Caâu tuïc ngöõ naøy coøn yù nghóa naøo khaùc khoâng? 
 Caâu tuïc ngöõ coøn pheâ phaùn nhöõng keû coi cuûa hôn ngöôøi, an uûi nhöõng tröôøng hôïp khoâng may. (Ngöôøi laøm ra cuûa, chöù cuûa khoâng laøm ra ngöôøi )
? Ñeå dieãn ñaït yù nghóa naøy, caâu tuïc ngöõ ñaõ duøng ngheä thuaät gì ?
 ? Em hieåu gì veà caâu tuïc ngöõ thöù hai? ( quan nieäm thaåm myõ veà neùt ñeïp cuûa con ngöôøi )
 ? Caâu tuïc ngöõ naøy coøn yù nghóa naøo khaùc khoâng? ( söùc khoûe, tính tình, tö caùch )
GV: Gôïi daãn moät vaøi ví duï cuï theå trong ñôøi soáng minh hoïa: ngöôøi coù maùi toùc luùc naøo cuõng goïn gaøng, möôït maø, ñöôïc chaêm chuùt chöùng toû ñaây seõ laø moät ngöôøi coù tính caån thaän, goïn gaøng..
? Caâu tuïc ngöõ naøy coù theå vaän duïng trong tröôøng hôïp naøo? ( Khuyeân con ngöôøi caàn giöõ gìn raêng, toùc cho saïch, ñeïp.?)
? Töø “saïch”, “thôm” trong caâu thöù ba coù nghóa laø gì ? Hieåu theo nghóa ñen, caâu tuïc ngöõ khuyeân ta ñieàu gì?( duø ñoùi vaãn phaûi aên uoáng saïch seõ, duø raùch phaûi aên maëc thôm tho.)
? Tuy nhieân, ta neân hieåu caâu naøy theo nghóa naøo? ( Nghóa boùng: duø ngheøo khoå, thieáu thoán cuõng phaûi soáng trong saïch).
? Hai veá coù yù nghóa maâu thuaãn hay boå sung cho nhau?
? Veà hình thöùc caâu tuïc ngöõ naøy coù gì ñaëc bieät?
( Vaàn löng, vaàn traéc) .
? Caâu tuïc ngöõ thöù tö nhaán maïnh ñieàu gì ? Em haõy giaûi thích nghóa ñen vaø nghóa boùng cuûa caâu tuïc ngöõ?
 ( Hoïc caùch noùi naêng trong giao tieáp, hoïc ñeå bieát laøm , bieát giöõ mình vaø giao tieáp vôùi ngöôøi khaùc).
GV: Moãi haønh vi cuûa con ngöôøi ñeàu laø söï töï giôùi thieäu mình vôùi ngöôøi khaùc vaø ñeàu ñöôïc ngöôøi khaùc ñaùnh giaù bôûi: “ lôøi noùi goùi vaøng; aên neân ñoïi noùi neân lôøi.”
? Caâu tuïc ngöõ khuyeân ta ñieàu gì ? 
? Em hieåu gì veà hai caâu tuïc ngöõ 5,6? 
? Vaäy veà noäi dung, hai caâu tuïc ngöõ naøy coù quan heä vôùi nhau nhö theá naøo? 
? Ñeå nhaán maïnh vai troø cuûa vieäc hoïc thaày vaø hoïc baïn, caâu tuïc ngöõ naøy duøng loái noùi gì? ( noùi quaù) 
? Caâu tuïc ngöõ thöù 7 khuyeân nhuû ta ñieàu gì ?
GV: Ñaây laø moät truyeàn thoáng quyù baùu cuûa daân toäc ta noù ñöôïc thöïc hieän ôû lôùp, tröôøng ta thöôøng xuyeân.
? Em tìm caâu tuïc ngöõ khaùc coù noäi dung töông töï?
( Laù laønh ñuøm laù raùch.)
? Em hieåu gì veà caâu tuïc ngö thöù 8 õ ?
? Caâu tuïc ngöõ ñöôïc hieåu theo nhöõng nghóa naøo?
 ( nghóa ñen, nghóa boùng )
? Em haõy keå moät vaøi söï vieäc noùi leân loøng bieát ôn cuûa mình ?
?Töø “moät caây”, “ba caây” “chuïm laïi” coù yù nghóa gì ?
? Em tìm moät soá caâu tuïc ngöõ khaùc coù yù nghóa töông töï? 
 Ñoaøn keát thì soáng, chia reõ thì cheát.
 Ñoaøn keát laø söùc maïnh voâ ñòch.
? Caâu tuïc ngöõ naøy söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì? ( AÂnr duï, so saùnh.
? Veà ngheä thuaät, caùc caâu tuïc ngöõ veà con ngöôøi vaø xaõ hoäi coù ñaëc ñieåm gì ñaëc saéc?
 Sau khi hoïc sinh trình baøy xong giaùo vieân treo baûng phuï coù ghi noäi dung yù nghóa caùc caâu tuïc ngöõ.
? Qua caùc caâu tuïc ngöõ vöøa tìm hieåu em coù nhaän xeùt gì veà noäi dung vaø ngheä thuaät? 
GV: Choát laïi phaàn ghi nhôù sgk trang 31.
HS: Ñoïc ghi nhôù.
. 
I. Ñoïc vaø tìm hieåu chuù thích.
1.Ñoïc.
2. Chuù thích. ( SGK trang 12)
II. Phaân tích vaên baûn.
1. Noäi dung. 
Caâu 1: Ñeà cao giaù trò con ngöôøi. Con ngöôøi quí hôn cuûa caûi.
 Nhaân hoùa, so saùnh ñoái laäp : “moät” “möôøi”, giöõa 2 veá)
Caâu 2: Theå hieän caùch nhìn nhaän, ñaùnh giaù veà con ngöôøi.
Caâu 3. Khuyeân ta phaûi giöõ gìn phaåm giaù trong baát cöù hoaøn caûnh naøo , ñöøng vì ngheøo tuùng maø laøm ñieàu xaáu xa, toäi loãi.
Caâu 4: Khuyeân ta phaûi coù tinh thaàn hoïc hoûi ñeå bieát ñoái nhaân xöû theá, trong giao tieáp vaø thaønh thaïo trong coâng vieäc.
Caâu 5: Nhaán maïnh vai troø cuûa ngöôøi thaày trong vieäc höôùng daãn, giuùp ñôõ HS hoïc taäp.
Caâu 6: Ñeà cao vieäc hoïc hoûi baïn beø 
 Khuyeân ta phaûi bieát taän duïng caû hai hình thöùc hoïc baïn vaø hoïc thaày ñeå naâng cao trình ñoä. 
ðBoå sung cho nhau
Caâu 7 : Khuyeân con ngöôøi phaûi coi ngöôøi khaùc nhö baûn thaân mình ñeå quí troïng , thöông yeâu ñoàng loaïi.
Caâu 8 : Lôøi khuyeân veà loøng bieát ôn ñoái vôùi nhöõng ñaõ laøm ra thaønh quaû cho mình höôûng thuï.
Caâu 9 : Söùc maïnh cuûa söï ñoaøn keát .
2. Ngheä thuaät. 
-Dieãn ñaït baèng so saùnh : caâu 1. 6,7
-Dieãn ñaït baèng hình aûnh aån duï; caâu 8,9
-Töø vaø caâu coù nhieàu nghóa caâu 2,3,4,8,9.
III. Toång keát.
Ghi nhôù ( SGK trang 13)
IV. Luyeän taäp. 
Tuïc ngöõ ñoàng nghóa vaø traùi nghóa 
 4. Cuûng coá. ? Tìm moät soá caâu tuïc ngöõ veà con ngöôøi vaø xaõ hoäi maø em bieát .
5. Daën doø. - Hoïc baøi, söu taàm moät soá caâu ca dao, tuïc ngöõ.
 - Chuaån bò baøi: caâu ruùt goïn 
Ruùt kinh nghieäm:
Tuaàn 21 NS: 9/1/2010
Tieát 78 ND:11/1/2010
RUÙT GOÏN CAÂU
I.MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT.
Qua tieát hoïc giuùp hoïc sinh naém ñöôïc.
1.Kieán thöùc: - Naém ñöôïc caâu ruùt goïn.
 - Hieåu ñöôïc taùc duïng cuûa ruùt goïn caâu.
2. Kyõ naêng: Chuyeån ñöôïc töø caâu ñaày ñuû sang caâu ruùt goïn vaø ngöôïc laïi.
3. Thaùi ñoä: Coù yù thöùc hoïc taäp vaø vaän duïng vaøo baøi laøm.
II. CHUAÅN BÒ.
GV: Baøi soaïn, sgk, sgv, baûng phuï.
HS: Soaïn baøi theo heä thoáng caâu hoûi trong sgk.
III. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP.
 1) OÅn ñònh lôùp.
 2)Kieåm tra baøi cuõ: Em haõy ñoïc nhöõng caâu tuïc ngöõ ñoàng nghóa hoaëc traùi nghóa vôùi nhöõng caâu tuïc ngöõ veà con ngöôøi vaø xaõ hoäi? 
 3)Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng
HÑ1 : Tìm hieåu veà caâu ruùt goïn. 
HS: Ñoïc ví duï trong sgk trang 14.
? Caáu taïo cuûa hai caâu a, b coù gì khaùc nhau?
? Haõy tìm nhöõng töø ngöõ coù theå duøng laøm chuû ngöõ trong ví duï treân ?
( chuùng ta , ngöôøi Vieät Nam, chuùng em) 
? Theo em vì sao chuû ngöõ trong caâu a ñöôïc löôïc boû ? ( laøm caâu goïn hôn, thoâng tin nhanh hôn )
? Haõy xaùc ñònh nhöõng caâu in ñaäm thieáu thaønh phaàn naøo ?
 ( thieáu thaønh phaàn vò ngöõ )
? Vaäy ta coù theå khoâi phuïc laïi thaønh phaàn vò ngöõ ñoù nhö theá naøo ?
(Hai ba ngöôøi ñuoåi theo noù. Roài ba boán ngöôøi, saùu baûy ngöôøi cuõng theo noù.)
? Caâu traû lôøi trong ví duï3 thieáu nhöõng thaønh phaàn naøo ? 
-Coù theå khoâi phuïc laïi khoâng ? 
( Ngaøy mai, tôù seõ ñi Haø Noäi)
GV: Nhö vaäy khi noùi hoaïc vieát ta coù theå löôïc boû moät soá thaønh phaàn cuûa caâu ta goïi nhöõng tröôøng hôïp ñoù laø ruùt goïn caâu.
? Vaäy em hieåu theá naøo laø caâu ruùt goïn ?
Baøi taäp nhanh.
? Thaønh phaàn naøo bò löôïc boû trong hai caâu sau?
 - Thöông ngöôøi nhö theå thöông thaân.( Thieáu TPCN
 - Toát goã hôn toát nöôùc sôn. ( Thieáu noøng coát caâu)
? Em haõy khoâi phuïc laïi caâu naøy cho ñaàu ñuû ?
? Em tìm ví duï veà caâu ruùt goïn?
HÑ2: Tìm hieåu caùch duøng caâu ruùt goïn.
GV: Treo baûng phuï coù ghi caùc ví duï.
? Nhöõng caâu gaïch chaân thieáu thaønh phaàn naøo? 
? Em haõy khoâi phuïc laïi nhöõng caâu treân?
HS: Thaûo luaän nhoùm trong 5 phuùt.
? Coù neân ruùt goïn caâu nhö vaäy khoâng? Taïi sao?
 Ruùt goïn caâu nhö vaäy laøm caâu khoâng ñaày ñuû noäi dung.
 GV: Töø ñoù ta thaáy khoâng phaûi luùc naøo cuõng ruùt goïn caâu laø toát, ñaëc bieät khi chuùng ta giao tieáp vôùi ngöôøi lôùn khoâng ñöôïc duøng caâu ruùt goïn. Phaûi theâm töø daï thöa vaøo ñaàu caâu hoaëc aï vaøo cuoái caâu GV: Choát laïi cho hoïc sinh ñoïc ghi nhôù.
 HÑ3: Höôùng daãn luyeän taäp.
HS: Ñoïc baøi taäp1 vaø thaûo luaän nhanh.
? Caùc caâu treân ruùt goïn thaønh phaàn naøo? Em haõy khoâi phuïc laïi?
HS: Ñoïc baøi taäp 2 vaø thaûo luaän nhanh.
I. Theá naøo laø ruùt goïn caâu .
* Xeùt ví duï ( sgk trang 14 )
-Vd 1 :
a. Hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi,hoïc môû. 
( Thieáu CN )
b. Chuùng ta hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi, hoïc môû.
-Vd 2: Hai ba ngöôøi ñuoåi theo noù. Roài ba boán ngöôøi, saùu baûy ngöôøi . (Thieáu VN)
àCaâu ñaày ñuû laø “Roài ba boán ngöôøi, saùu baûy ngöôøi cuõng ñuoåi theo noù”
Vd3: -Bao giôø caäu ñi Haø Noäi?
 -Ngaøy mai.
( Thieáu TPCN, TPVN )
àCaâu ñaày ñuû laøø “Ngaøy mai tôø seõ ñi Haø Noäi”
* Ghi nhôù sgk trang 15.
II Caùch duøng caâu ruùt goïn.
* Xeùt ví duï sgk trang 15.
 Vd1: Saùng chuû nhaät, Chaïy loaên quaêng. Nhaûy daây. Chôi keùo co. 
( thieáu TPCN )
 Khoâng neân ruùt goïn caâu nhö vaäy vì khoâng ñaày ñuû noäi dung caâu noùi .
Vd2 : -Meï ôi, hoâm nay con ñöôïc moät ñieåm 10.
 -Con ngoan quaù! Baøi naøo ñöôïc ñieåm 10 theá ? 
 -Baøi kieåm tra toaùn.
 Caâu coäc loác , khoâng leã pheùp.
 Ruùt goïn caâu phaûi chuù yù ñeán noäi dung dieãn ñaït, vaø saéc thaùi bieåu caûm cuûa caâu.
 * Ghi nhôù( sgk trang 16)
III. Luyeän taäp. 
BT1
b. Ruùt goïn TPCN ( Chuùng ta).
c. Ruùt goïn TPCN ( Ngöôøi ).
d. Ruùt goïn noøng coát caâu ( Chuùng ta neân nhôù raèng).
BT2
a.( Toâi) Böôùc tôùi Ñeøo Ngang,
b.( Toâi )Döøng chaân ñöùng laïi,
 4. Cuûng coá. Khi ruùt goïn, ta caàn chuù yù nhöõng ñieàu gì ?
 5. Daën doø. Hoaøn chænh caùc baøi taäp, hoïc baøi. Soaïn baøi: Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn nghò luaän.
Tuaàn 21 NS: 10/1/2010
Tieát 79 ND:12/1/2010
ÑAËC ÑIEÅM CUÛA VAÊN BAÛN NGHÒ LUAÄN
I.MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT.
Kieán thöùc: Naém ñaëc ñieåm cuûa vaên nghò luaän: coù luaän ñieåm, luaän cöù vaø luaän chöùng.
Kyõ naêng: 
Bieát xaùc ñònh luaän ñieåm, luaän cöù vaø laäp luaän cho moät vaên baûn.
B ieát xaây döïng luaän ñieåm, luaän cöù vaø trieån khai laäp luaän.
Thaùi ñoä: Coù yù thöùc xaây döïng luaän ñieåm vaø laäp luaän.
II.CHUAÅN BÒ.
GV: Baøi soaïn, sgk, sgv.
HS: Soaïn baøi theo heä thoáng caâu hoûi trong sgk.
III. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP.
 1. OÅn ñònh lôùp.
 2. Kieåm tra baøi cuõ. ( Kieåm tra söï chuaån bò cuûa hoïc sinh) 
 3. Baøi môùi.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng
Hoaït ñoäng 1 : Tìm hieåu luaän ñieåm
GV: Cho HS ñoïc laïi vaên baûn “Choáng naïn thaát hoïc” trong SGK trang 7
? Luaän ñieåm chính cuûa baøi vieát laø gì ? luaän ñieåm ñoù ñöôïc neâu ra döôùi daïng caâu gì?
 Luaän ñieåm ñöôïc neâu ra döôùi daïng caâu khaúng ñònh.
? Luaän ñieåm ñoù ñöôïc neâu ra döôùi daïng naøo vaø ñöôïc cuï theå hoùa thaønh nhöõng caâu vaên naøo trong baøi ?
HS: Thaûo luaän nhoùm trong 3 phuùt sau ñoù trình baøy.
àCuï theå thaønh vieäc laøm, laø nhöõng ngöôøi ñaõ bieát chöõ haõy daïy cho nhöõng ngöôøi chöa bieát chöõ vaø nhöõng ngöôøi chöa bieát chöõ phaûi gaéng söùc maø hoïc cho bieát; phuï nöõ laïi caøng phaûi hoïc. Nhö theá laø choáng naïn thaát hoïc coâng vieäc phaûi laøm ngay.
? Luaän ñieåm ñoùng vai troø gì trong vaên nghò luaän ? 
 Luaän ñieåm laø linh hoàn cuûa baøi vieát, thoáng nhaát caùc ñoaïn vaên thaønh moät khoái.
? Muoán coù söùc thuyeát phuïc thì luaän ñieåm phaûi ñaït yeâu caàu gì ?
? Nhö vaäy em hieåu theá naøo laø luaän ñieåm ?
Hoaït ñoäng 2 : Tìm hieåu luaän cöù 
? Theá naøo laø luaän cöù?
? Chæ ra nhöõng lyù leõõ, daãn chöùng cuï theå ñöôïc ñöa ra trong vaên baûn choáng naïn thaát hoïc ?
HS: Thaûo luaän nhoùm trong 3 phuùt.
? Ñeå coù söùc thuyeát phuïc taùc giaû ñaõ ñöa ra nhöõng daãn chöùng cuï theå naøo?
 Caùc daãn chöùng : “Vôï chöa bieát thì choáng baûo, em chöa bieát thì anh baûo ”
? Em coù nhaän xeùt gì veà caùc lí leõ, daãn chöùng maø taùc giaû ñöa ra?
? Vaäy theá naøo laø luaän cöù?
GV: Choát laïi ghi nhôù trong sgk.
HS: Ñoïc ghi nhôù.
Hoaït ñoäng 3 :Tìm hieåu laäp luaän
? Em chæ ra trình töï laäp luaän cuûa vaên baûn choáng naïn thaát hoïc?
HS: Thaûo luaän nhoùm trong 3 phuùt.
? Em coù nhaän xeùt gì veà caùch laäp luaän cuûa taùc giaû?
? Vaäy taát caû nhöõng quan ñieåm, tö töôûng , lyù leõ, daãn chöùng trong vaên baûn “Choáng naïn thaát hoïc” ñeàu theå hieän moät muïc ñích chính laø gì ?
? Vaäy theá naøo laø laäp luaän ? 
Hoaït ñoäng 4: Höôùng daãn luyeän taäp.
GV: Cho HS phaân tích vaên baûn “Caàn taïo ra thoùi quen toát trong ñôøi soáng ”
? Vaên baûn naøy coù luaän ñieåm chính laø gì ?
? Luaän cöù trong vaên baûn naøy laø nhöõng lyù leõ vaø daãn chöùng naøo ? 
? Em coù nhaän xeùt gì veà caùch laäp luaän cuûa taùc giaû?
I. Luaän ñieåm,luaän cöù vaø laäp luaän .
1. Luaän ñieåm.
- Luaän ñieåm chính cuûa baøi qua nhan ñeà “Choáng naïn thaát hoïc”.
+ Phaùp thi haønh chính saùch ngu daân..
+ Ta ñaõ daønh ñoäc laäp naâng cao daân trí.
+ Moïi ngöôøi Vieät nam tröôùc phaûi bieát ñoïc. bieát vieát chöõ Quoác ngöõ .
 Luaän ñieåm phaûi chaân thaät, ñuùng ñaén, ñaùp öùng nhu caàu thöïc teá.
 Luaän ñieåm theå hieän tö töôûng , quan ñieåm cuûa baøi vieát; thoáng nhaát caùc ñoaïn, phaûi ñuùng ñaén chaët cheõ, ñaùp öùng nhu caàu thöïc teá .
 * Ghi nhôù chaám 2 (SGK trang 19).
2. Luaän cö.ù
- Phaùp haïn cheá môû tröôøng hoïc.. boùc loät daân ta.
- Haàu heát ngöôøi Vieät Nam muø chöõ..
- Ngöôøi ñaõ bieát daïy cho nhöõng ngöôøi chöa bieát..
- Ngöôøi chöa bieát gaéng maø hoïc..
- Phuï nöõ caøng phaûi hoïc..
 Lí leõ saéc beùn, chaët cheõ, ñuùng ñaén, daãn chöùng tieâu bieåu, toaøn dieän.
 Luaän cöù laø caùc lí leõ, daãn chöùng taùc giaû ñöa ra laøm cô sôû cho luaän ñieåm.
 * Ghi nhôù trang 19.
3.Laäp luaän.
- Lí do vì sao phaûi choáng naïn thaát hoïc..
- Choáng naïn thaát hoïc ñeå laøm gì..
- Bieän phaùp thöïc hieän.
 Laäp luaän theo trình töï chaët cheõ, roõ raøng.
* Ghi nhôù SGK trang 19
II. Luyeän taäp. 
 Vaên baûn “Caàn taïo ra thoùi quen toát trong ñôøi soáng ”.
 - Caàn phaân bieät thoùi quen toát vaø thoùi quen xaáu, taïo ra thoùi quen toát vaø boû thoùi quen xaáu trong ñôøi soáng xaõ hoäi ( luaän ñeà )
 - Lí leõ, daãn chöùng:
 Cuï theå : + Daäy sôùm, ñuùng heïn, giuõ lôøi höùa, ñoïc saùchthoùi quen toát.
 + Huùt thuoác laù, caùu giaän, maát tröï töï, gaït taøn thuoác böøa baõi, vöùt raùc böøa baõi laøm maát veä sinh  laø thoùi quen xaáu.
 Laäp luaän chaêït cheû coù söùc thuyeát phuïc.
 4. Cuûng coá : ? Moät baøi vaên nghò luaän ñeàu phaûi coù nhöõng ñaëc ñieåm gì ?
5. Daën doø: Hoïc baøi – ñoïc kyõ baøi tham khaûo “ích lôïi cuûa vieäc ñoïc saùch ”ñeå laäp yù cho baøi luyeän taäp trang 23 .
Rót kinh nghiÖm
.
Tuaàn 21 NS: 10/1/2010
Tieát 80 ND: 12/1/2010
ÑEÀ VAÊN NGHÒ LUAÄN VAØ VIEÄC LAÄP DAØN YÙ
CHO BAØI VAÊN NGHÒ LUAÄN
I.MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT.
 Qua tieát hoïc giuùp hoïc sinh naém ñöôïc.
Kiến thức: Hiểu đặc điểm và cấu tạo của đề bài văn nghị luận, các bước tìm hiểu đề bài văn nghị luận, yêu cầu chung của bài văn nghị luận.
Kỹ năng: Nhận biết luận điểm, tìm hiểu đề bài, tìm ý, lập ý.
Thaùi ñoä: Coù yù thöùc tìm hieåu ñeà, laäp yù, laäp daøn baøi.
II. CHUAÅN BÒ.
GV: Baøi soaïn, sgk, sgv, baûng phuï.
HS: Soaïn baøi theo heä thoáng caâu hoûi trong sgk.
III. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP.
 1. OÅn ñònh lôùp.
 2. Kieåm tra baøi cuõ. 	? Theá naøo laø luaän ñieåm, luaän cöù vaø laäp luaän? Muoán coù söùc thuyeát phuïc thì luaän ñieåm, luaän cöù, laäp luaän phaûi ñaït yeâu caàu gì?
 3. Baøi môùi.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng
Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu noäi dung vaø tính chaát cuûa ñeà vaên nghò luaän
GV: Treo baûng phuï ghi 11 ñeà trong sgk.
HS: Ñoïc caùc ñeà treân.
? Caùc ñeà vaên neâu treân coù theå xem laø ñeà baøi, ñaàu ñeà ñöôïc khoâng? Neáu duøng laøm ñeà baøi cho ñeà vaên saép vieát coù ñöôïc khoâng?
Coù. Ñeà vaên nghò luaän cung caáp ñeà baøi cho baøi vaên neân duøng ñöôïc. Ñeà baøi cuûa baøi vaên theå hieän chuû ñeà cuûa noù.
? Caên cöù vaøo ñaâu ñeå nhaän ra caùc ñeà treân laø ñeà vaên nghò luaän?
 Moãi ñeà neâu ra moät soá khaùi nieäm, moät vaán ñeà lyù luaän.
GV: Phaân tích cho hoïc sinh thaáy, chæ coù phaân tích, chöùng minh thì môùi giaûi quyeát ñöôïc caùc ñeà ra treân.
GV: Neáu ñeà neâu leân moät tö töôûng, moät quan ñieåm thì hoïc sinh coù hai thaùi ñoä.
 Neáu ñoàng tình thì trình baøy yù kieán ñoàng tình.
 Neáu phaûn ñoái thì pheâ phaùn noù laø sai traùi.
? Tính chaát cuûa ñeà vaên coù yù nghóa gì ñoái vôùi vieäc laøm vaên?
 Ñònh höôùng cho baøi vieát.
Hoaït ñoäng 2: Giuùp hoïc sinh tìm hieåu ñeà vaên nghò luaän.
Neâu ñeà baøi: “Chôù neân töï phuï”
? Ñeà neâu leân vaán ñeà gì?
? Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghò luaän ôû ñaây laø gì?
? Khuynh höôùng cuûa ñeà laø khaúng ñònh hay phuû ñònh?
? Ñeà baøi naøy ñoøi hoûi ngöôøi vieát phaûi laøm gì?
? Töø vieäc tìm hieåu ñeà treân, tröôùc moät ñeà vaên, muoán laøm toát em phaûi laøm gì?
Hoaït ñoäng 3: Laäp yù cho baøi vaên nghò luaän.
? Vôùi ñeà baøi “ Chôù neân töï phuï” em haõy xaùc laäp luaän ñieåm?
 Töï phuï laø ñaùnh giaù quaù cao taøi naêng, thaønh tích, do ñoù coi thöôøng ngöôøi khaùc, keå aû ngöôøi treân mình.
 Chaúng haïn coøn treû maø töï phuï.
Töï phuï laø thoâng minh, hoïc gioûi.
? Ñeå laäp luaän cho tö töôûng “ Chôù neân töï phuï” ngöôøi ta neâu ra nhöõng caâu hoûi nhö theá naøo?
? Haõy lieät keâ nhöõng ñieàu coù haïi do töï phuï vaø choïn lí leõ, daãn chöùng ñeå thuyeát phuïc moïi ngöôøi?
? Em haõy xaây döïng traät töï laäp luaän cho ñeà treân?
? Coù ba caùch laäp luaän cho caâu tuïc ngöõ ruùt goïn “Ñoùi cho saïch, raùch cho thôm” em choïn caùch naøo?
Ñoùi cuõng cho saïch, raùch cuõng cho thôm.
Ñoùi cho saïch coøn raùch cho thôm.
Neáu ñoùi cho saïch thì raùch phaûi cho thôm.
? Qua ñoù em coù nhaän xeùt gì veà ñeà vaên nghò luaän?
? Ñeà vaên nghò luaän coù tính chaát nhö theá naøo?
? Tìm hieåu ñeà vaên nghò luaän laø phaûi laøm gì?
? Laäp yù cho baøi vaên nghò luaän laø phaûi laøm gì?
Töø caùc caâu hoûi treân giaùo vieân choát laïi ghi nhôù trong sgk.
HS: Ñoïc yeâu caàu cuûa baøi taäp vaø thaûo luaän nhoùm trong 4 phuùt.
I. Tìm hieåu ñeà vaên nghò luaän.
1.Noäi dung vaø tính chaát cuûa ñeà vaên nghò luaän.
Noäi dung: Neâu ra vaán ñeà ñeå baøn baïc, ngöôøi vieát baøy toû yù kieán cuûa mình veà vaán ñeà ñoù.
Tính chaát: Ngôïi ca, phaân tích, khuyeân nhuû, phaûn baùc.
=> Ñònh höôùng cho baøi vieát.
2.Tìm hieåu ñeà vaên nghò luaän.
 * Xeùt ñeà vaên: Chôù neân töï phuï.
- Noäi dung vaán ñeà: baøn veà thoùi töï phuï.
 Taùc haïi cuûa tính töï phuï (luaän ñeà)
 Töï phuï daãn tôùi chuû quan hö vieäc.
 Töï phuï gaây maát ñoaøn keát, khoâng ñöôïc moïi ngöôøi quyù meán, giuùp ñôõ.
- Ñoái töôïng höôùng ñeán: khuyeân nhuû con ngöôøi.
 Xaùc ñònh ñuùng vaán ñeà, phaïm vi. tính chaát cuûa baøi.
=> Laøm baøi khoûi sai leäch.
II. Laäp yù cho baøi vaên nghò luaän.
1.Luaän ñieåm: Töï phuï laø moät thoùi xaáu neân moïi ngöôøi caàn loaïi boû tính töï phuï.
- Trong cuoäc soáng.
- Trong hoïc taäp.
- Trong lao ñoäng.
2. Tìm luaän cöù.
- Töï phuï laø gì?
- Vì sao khoâng neân töï phuï?
- Töï phuï coù haïi nhö theá naøo?
+ Laøm cho moïi ngöôøi xa laùnh
+ Laøm haïi ngöôøi khaùc.
+ Haïi chính baûn thaân mình.
Xaây döïng laäp luaän.
- Töï phuï