Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 1 đến 73

doc 19 trang Người đăng dothuong Lượt xem 584Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 1 đến 73", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 1 đến 73
Ngµy so¹n: 
 TiÕt 1
Hướng dẫn đọc thêm văn bản: Con Rång ch¸u Tiªn
 (TruyÒn thuyÕt)
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 - Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết
 - Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về truyền thống dân tộc.
 - Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện
B.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ.
 1.Kiến thức :
 - Khái niệm thể loại truyền thuyết 
	 - Nhân vật, sự kiện cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn đầu.
 - Bóng dáng lịch sử thời kì dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn họcdân gian thời kì dựng nước	
2.Kĩ năng : 
 - Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết 
 - Nhận ra những sự việc chính của truyện
 - Cảm nhận được những nét đẹp về các chi tiết tưởng tượng kỳ ảo của truyện
3.Thái độ : Giáo dục học sinh lòng tự hào dân tộc, biết tôn vinh nòi giống Rồng Tiên. 
c. ChuÈn bÞ:
- Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n, s­u tÇm tranh ¶nh liªn quan ®Õn bµi häc: 
- Häc sinh: So¹n bµi, tranh vÒ l¹c Long Qu©n vµ ¢u c¬ cïng 100 ng­êi con chia tay lªn rõng xuèng biÓn, s­u tÇm tranh ¶nh vÒ §Òn Hïng hoÆc vïng ®Êt Phong Ch©u.
d. TiÕn tr×nh lªn líp:
1. æn ®Þnh tæ chøc. 
2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ s¸ch vë vµ dông cô häc tËp bé m«n.
3.Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu)
 Ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu tiªn c¾p s¸ch ®Õn tr­êng chóng ta ®Òu ®­îc häc vµ ghi nhí c©u ca dao:
 BÇu ¬i th­¬ng lÊy bÝ cïng	
 Tuy r»ng kh¸c gièng nh­ng chung mét giµn	
 Nh¾c ®Õn gièng nßi mçi ng­êi ViÖt Nam cña m×nh ®Òu rÊt tù hµo vÒ nguån gèc cao quÝ cña m×nh - nguån gèc Tiªn, Rång, con L¹c ch¸u Hång. VËy t¹i sao mu«n triÖu ng­êi ViÖt Nam tõ miÒn ng­îc ®Õn miÒn xu«i, tõ miÒn biÓn ®Õn rõng nói l¹i cïng cã chung mét nguån gèc nh­ vËy. TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn mµ chóng ta t×m hiÓu h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu râ vÒ ®iÒu ®ã.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
? TruyÒn thuyÕt lµ g×.
?TruyÖn Con Rång ch¸u Tiªn ra ®êi trong t/ k× nµo.
- GVh/d: - §äc râ rµng, rµnh m¹ch, nhÊn giäng ë nh÷ng chi tiÕt k× l¹ phi th­êng -> GV ®äc mÉu mét ®o¹n, gäi HS ®äc -> NhËn xÐt ®äc cña HS.
?H·y kÓ tãm t¾t truyÖn tõ 5-7 c©u
?Em h·y gi¶i nghÜa c¸c tõ: Ng­ tinh, Méc tinh, Hå tinh vµ tËp qu¸n. 
? Theå loaïi?
? Cho biÕt PTB§ cña truyÖn ? ng«i kÓ? n/vËt chÝnh.
?Theo em truyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn?
a. Tõ ®Çu ®Õn...Long Trang Þ Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬
b. TiÕp...lªn ®­êng Þ ChuyÖn ¢u C¬ sinh në k× l¹ vµ LLQ vµ ¢u C¬ chia con
c. Cßn l¹i Þ Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn.
I. t×m hiÓu chung:
1.TruyÒn thuyÕt: lµ lo¹i truyÖn d/g kÓ vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn cã liªn quan ®Õn l/sö thêi qóa khø, th­êng cã y/ tè t/ t­îng k× ¶o. Tr/thuyÕt t/ hiÖn th¸i ®é vµ c¸ch ®¸nh gi¸ cña nd ®èi víi c¸c sù kiÖn vµ n/vËt ®­îc kÓ.
- Con Rång ch¸u Tiªn thô«c nhãm c¸c tp truyÖn tr/thuyÕt thêi ®¹i Hïng V­¬ng g/ ®o¹n ®Çu.
2. Đọc - kể
3. Töø khoù: sgk
4. Theå loaïi: Truyeàn thuyeát
5. Phöông thöùc bieåu ñaït chính: Töï söï
6. Boá cuïc: chia laøm 3 phaàn.
 - Gäi HS ®äc ®o¹n 1
?LLQ vµ ¢u c¬ ®­îc giíi thiÖu nh­ thÕ nµo? (Nguån gèc, h×nh d¸ng, tµi n¨ng)
L¹c Long Qu©n 
- Nguån gèc: ThÇn 
- H×nh d¸ng: m×nh rång ë d­íi n­íc
- Tµi n¨ng: nhiÒu phÐp l¹, gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i
¢u c¬:- Nguån gèc: Tiªn 
 - H×nh d¸ng: Xinh ®Ñp tuyÖt trÇn.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chi tiÕt miªu t¶ LLQ vµ ¢u c¬?
-T­ëng t­îng phong phó.
-LLQ lµ 1 vÞ thÇn( thÇn tho¹i), mang p/chÊt nh­ con ng­êi: ®øc ®é, th­¬ng d©n, yªu ghÐt...(lÞch sö ho¸).
? T¹i sao t¸c gi¶ d©n gian kh«ng t­ëng t­îng LLQ vµ ¢u c¬ cã nguån gèc tõ c¸c loµi vËt kh¸c mµ t­ëng t­îng LLQ nßi rång, ¢u C¬ dßng dâi tiªn? §iÒu ®ã cã ý nghÜa g×?
* GV b×nh: ViÖc t­ëng t­îng LLQ vµ ¢u C¬ dßng dâi Tiªn - Rång mang ý nghÜa thËt s©u s¾c. Bëi rång lµ 1 trong bèn con vËt thuéc nhãm linh mµ nh©n d©n ta t«n sïng vµ thê cóng. Cßn nãi ®Õn Tiªn lµ nãi ®Õn vÎ ®Ñp toµn mÜ kh«ng g× s¸nh ®­îc. T­ëng t­îng LLQ nßi Rång, ¢u C¬ nßi Tiªn ph¶i ch¨ng t¸c gi¶ d©n gian muèn ca ngîi nguån 
gèc cao quÝ vµ h¬n thÕ n÷a muèn thÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi cña d©n téc VN ta.
? VËy qua c¸c chi tiÕt trªn, em thÊy h×nh t­îng LLQ vµ ¢u C¬ hiÖn lªn nh­ thÕ nµo?
? Hai ng­êi kÕt duyªn víi nhau cã g× l¹?
-ThÇn rång (d­íi n­íc)- Tiªn n÷ (nói cao)=> chung sèng vî chång n¬i cung ®iÖn.
 -GV: Cuéc h«n nh©n cña hä lµ sù kÕt tinh nh÷ng g× ®Ñp ®Ï nhÊt cña con ng­¬×, thiªn nhiªn, s«ng nói.
? ¢u C¬ sinh në cã g× k× l¹ ? ViÖc ®ã cã ý nghÜa g×? 
* GV b×nh: Chi tiÕt l¹ mang tÝnh chÊt hoang ®­êng nh­ng rÊt thó vÞ vµ giµu ý nghÜa. Nã b¾t nguån tõ thùc tÕ rång, r¾n ®Òu ®Î trøng. Tiªn (chim) còng ®ẻ trøng. TÊt c¶ mäi ng­êi VN chóng ta ®Òu sinh ra tõ trong cïng mét bäc trøng (®ång bµo) cña mÑ ¢u C¬. DTVN chóng ta vèn khoÎ m¹nh, c­êng tr¸ng, ®Ñp ®Ï, ph¸t triÓn nhanh Þ nhÊn m¹nh sù g¾n bã chÆt chÏ, keo s¬n, thÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt gi÷a c¸c céng ®ång ng­êi ViÖt.
? Em h·y quan s¸t bøc tranh trong SGK vµ cho biÕt tranh minh ho¹ c¶nh g×?
? L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ chia con nh­ thÕ nµo? ViÖc chia tay thÓ hiÖn ý nguyÖn g×?
.
? B»ng sù hiÓu biÕt cña em vÒ LS chèng ngo¹i x©m vµ c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n­íc, em thÊy lêi c¨n dÆn cña thÇn sau nµy cã ®­îc con ch¸u thùc hiÖn kh«ng?
* GV b×nh: LS mÊy ngµn n¨m dùng n­íc vµ gi÷ n­íc cña d©n téc ta ®· chøng minh hïng hån ®iÒu ®ã. Mçi khi TQ bÞ l©m nguy, ND ta bÊt kÓ trÎ, giµ, trai, g¸i tõ miÒn ng­îc ®Õn miÒn xu«i, tõ miÒn biÓn ®Õn miÒn rõng nói xa x«i ®ång lßng kÒ vai s¸t c¸nh ®øng dËy giÕt kÎ thï. Khi nh©n d©n mét vïng gÆp thiªn tai ®Þch ho¹, c¶ n­íc ®Òu ®au xãt, nh­êng c¬m xÎ ¸o, ®Ó gióp ®ì v­ît qua ho¹n n¹n. vµ ngµy nay, mçi chóng ta ngåi ®©y còng ®·, ®ang vµ sÏ tiÕp tôc thùc hiÖn lêi c¨n dÆn cña Long Qu©n x­a kia b»ng nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc.
 ? NhËn xÐt: ý nghÜa cña chi tiÕt t­ëng t­îng k× ¶o:
? Em h·y cho biÕt, truyÖn kÕt thóc b»ng nh÷ng sù viÖc nµo? ViÖc kÕt thóc nh­ vËy cã ý nghÜa g×?
? VËy theo em, cèt lâi sù thËt LS trong truyÖn lµ ë chç nµo? §Þa danh ®Òn Hïng ë ®©u?
* GV: Cèt lâi sù thËt LS lµ m­êi mÊy ®êi vua Hïng trÞ v×. cßn mét b»ng chøng n÷a kh¼ng ®Þnh sù thËt trªn ®ã lµ l¨ng t­ëng niÖm c¸c vua Hïng mµ t¹i ®©y hµng n¨m vÉn diÔn ra mét lÔ héi rÊt lín ®ã lµ lÔ héi ®Òn Hïng. LÔ héi ®ã ®· trë thµnh mét ngµy quèc giç cña c¶ d©n téc, ngµy c¶ n­íc hµnh qu©n vÒ céi nguån: Dï ai ®i ng­îc vÒ xu«i
 Nhí ngµy giç Tæ mïng m­êi th¸ng ba
vµ chóng ta tù hµo vÒ ®iÒu ®ã. Mét lÔ héi ®éc ®¸o duy nhÊt chØ cã ë VN!
? Theo em, t¹i sao truyÖn nµy ®­îc gäi lµ truyÒn thuyÕt? NhËn xÐt nghÖ thuËt k/c cña nd?
? TruyÖn cã ý nghÜa g×?
 GV: Chèt tæng kÕt- Gäi 1 hs ®äc ghi nhí (sgk-8)
II. §äc - hiÓu v¨n b¶n:
1. Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n vµ ¢u c¬: 
*L¹c Long Qu©n:
 Cã nguån gèc thÇn rång, dßng dâi cao quÝ, cã tµi n¨ng ®øc ®é, th­¬ng d©n, c¨m ghÐt kÎ ¸c.
* ¢u C¬: 
 Thuéc hä ThÇn N«ng ( tiªn), dßng dâi cao quÝ, xinh ®Ñp, thÝch du ngo¹n, yªu c¸i ®Ñp.
à §Ñp k× l¹, lín lao víi nguån gèc v« cïng cao quÝ.
2.ViÖc sinh në k× l¹, viÖc chia con cña ¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n:
* ¢u C¬ sinh në k× l¹:
- Sinh bäc tr¨m trøng, në tr¨m con, ®Ñp ®Ï, kh«i ng«, kh«ng cÇn bó mím, lín nhanh nh­ thæi.
à Chi tiÕt t­ëng t­îng s¸ng t¹o diÖu k× nhÊn m¹nh sù g¾n bã keo s¬n, thÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt gi÷a c¸c céng ®ång ng­êi ViÖt
* ¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n chia con:
 - 50 ng­êi con xuèng biÓn;
 - 50 Ng­êi con lªn nói
à Cuéc chia tay ph¶n ¸nh nhu cÇu ph¸t triÓn DT: lµm ¨n, më réng vµ gi÷ v÷ng ®Êt ®ai. ThÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt DT. Mäi ng­êi ë mäi vïng ®Êt n­íc ®Òu cã chung mét nguån gèc, ý chÝ vµ søc m¹nh.
* ý nghÜa cña chi tiÕt t­ëng t­îng k× ¶o:
- T« tÝnh ®Ëm tÝnh chÊt k× l¹, lín lao, ®Ñp ®Ï cña c¸c nh©n vËt, sù kiÖn.
- ThÇn k×, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi, d©n téc ®Ó chóng ta thªm tù
hµo, tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn, d©n téc
- Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña t¸c phÈm.
3. Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn 
 - Con tr­ëng lªn ng«i vua, lÊy hiÖu Hïng V­¬ng, lËp kinh ®«, ®Æt tªn n­íc.
 - Gi¶i thÝch nguån gèc cña ng­êi VN lµ con Rång, ch¸u Tiªn.
à C¸ch kÕt thóc muèn kh¼ng ®Þnh nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn lµ cã thËt
III.Tæng kÕt:
1.NghÖ thuËt: K/ chuyÖn t­ëng t­îng, cã nhiÒu chi tiÕt k× ¶o.
2.Néi dung:
 Nh»m gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc cao quÝ cña ng­êi VN, ý nguyÖn ®oµn kÕt d©n téc, thèng nhÊt céng ®ång ng­êi ViÖt.
4.3 .Ghi nhí: (sgk-8) 
* Ho¹t ®éng 3: 
1. Häc xong truyÖn: Con Rång, ch¸u Tiªn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? v× sao?
2. KÓ tªn mét sè truyÖn t­¬ng tù gi¶i thÝch nguån gèc cña d©n téc VN mµ em biÕt?
- Kinh vµ Ba Na lµ anh em - Qu¶ bÇu mÑ (kh¬ me)
- Qu¶ trøng to në ra con ng­êi (m­êng).
III. LuyÖn tËp:
IV. Cñng cè: Ghi nhí
V. HDVN
- Häc bµi, thuéc ghi nhí. §äc kÜ phÇn ®äc thªm
- So¹n bµi: “B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy”. T×m c¸c t­ liÖu kÓ vÒ c¸c d©n téc kh¸c hoÆc trªn thÕ giíi vÒ viÖc lµm b¸nh hoÆc quµ d©ng vua.
E. RKNBD: 
..........................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngµy so¹n: 
TiÕt 2
	H­íng dÉn ®äc thªm: 
 B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy
 (TruyÒn thuyÕt) 
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểu được nội dung, ý nghĩa và một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong văn bản 
«  Bánh chưng, bánh giầy »
B.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ.
1.Kiến thức :
 - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm văn học thuộc thể loại truyền thuyết
 - Cốt lõi lịch sử thời kì dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm thuộc nhóm truyền thuyết thời kì Hùng Vương.
 - Cách giải thích của người Việt cổ về một phong tục và quan niệm lao động, đề cao nghề nông- một nét đẹp văn hoá người Việt
Giúp học sinh hiểu được nguồn gốc bánh chưng bánh giày.
 2.Kĩ năng : 
 - Đọc – hiểu một văn bản thuộc thể loại truyền thuyết.
 - Nhận ra những sự việc chính trong truyện.
 3.Thái độ :
 -Thể hiện lòng tự hào về trí tuệ dân tộc về phong tục tập quán tốt đẹp của người Việt Nam
c. ChuÈn bÞ: 
- GV: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. S­u tÇm tranh ¶nh vÒ c¶nh nh©n d©n ta chë l¸ dong, xay ®ç gãi b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy.
- HS: So¹n bµi theo c©u hái sgk; S­u tÇm tranh ¶nh gãi b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy...
d. tiÕn tr×nh giê d¹y: 
1.æn ®Þnh tæ chøc. 
2. KiÓm tra bµi cò: 
 -Hái: Em hiÓu thÕ nµo truyÒn thuyÕt? Nªu ý nghÜa cña truyÒn thuyÕt "Con Rång, ch¸uTiªn"? Trong truyÖn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao em thÝch?
-YCTL: Tr¶ lêi ®óng k/n tr/ thuyÕt; ý nghÜa:Nh»m gi¶i thÝch, suy t«n gièng nßi..., ý nguyÖn ®oµn kÕt céng ®ång dtVN.
3. Bµi míi: 
 Hµng n¨m cø mçi khi tÕt ®Õn, xu©n vÒ, nh©n d©n ta, con ch¸u cña vua Hïng tõ miÒn ng­îc ®Õn miÒn xu«i, vïng rõng nói còng nh­ vïng biÓn l¹i n« nøc, hå hëi chë l¸ dong, xay g¹o, gi· g¹o, gãi b¸nh. Quang c¶nh Êy lµm sèng l¹i truyÒn thuyÕt "B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy".
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
- Gv gäi HS ®äc truyÖn
? Em h·y kÓ tãm t¾t truyÖn
- Hïng V­¬ng vÒ giµ muèn truyÒn ng«i cho con nµo lµm võa ý, nèi chÝ nhµ vua.
- C¸c «ng lang ®ua nhau lµm cç thËt hËu, riªng Lang Liªu ®­îc thÇn m¸ch b¶o, dïng g¹o lµm hai thø b¸nh ®Ó d©ng vua.
- Vua cha chän b¸nh cña lang Liªu ®Ó tÕ trêi ®Êt cïng Tiªn V­¬ng vµ nh­êng ng«i cho chµng.
- Tõ ®ã n­íc ta cã tôc lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy vµo ngµy tÕt.
? Gi¶i thÝch tõ: Tæ tiªn, phóc Êm, tiªn v­¬ng..
? Cho biÕt PTBDD cña truyÖn? ng«i kÓ, c¸c nh©n vËt, nh©n vËt chÝnh lµ ai?
?Theo em, truyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn?
- Bè côc: 3 phÇn
a. Tõ ®Çu...chøng gi¸m
b. TiÕp ....h×nh trßn
c. Cßn l¹i
I. t×m hiÓu chung:
.1. §äc , kÓ, chó thÝch:
2. Töø khoù: Sgk 
3. Theå loaïi : Truyeàn thuyeát
 - “Bánh chưng bánh giầy” thuộc nhóm tác phẩm các TT thời đại HV dựng nước
4. PTBĐ : Töï söï.
5. Boá cuïc: 3 phaàn.
? Më ®Çu c©u chuyÖn muèn giíi thiªô víi chóng ta ®iÒu g×?
? Vua Hïng chän ng­êi nèi ng«i trong hoµn c¶nh nµo? 
? ý ®Þnh cña vua ra sao?(qua ®iÓm cña vua vÒ viÖc chän ng­êi nèi ng«i) 
? Vua chän ng­êi nèi ng«i b»ng h×nh thøc g×?
- §iÒu kiÖn vµ h×nh thøc truyÒn ng«i cã g× ®æi míi vµ tiÕn bé so víi ®­¬ng thêi? 
- Qua ®©y, em thÊy vua Hïng lµ vÞ vua nh­ thÕ nµo? 
->§©y lµ mét vÞ vua anh minh.
* GV: Trong truyÖn d©n gian gi¶i ®è lµ1 trong nh÷ng lo¹i thö th¸ch khã kh¨n ®èi víi nh©n vËt, kh«ng hoµn toµn theo lÖ truyÒn ng«i tõ c¸c ®êi tr­íc: chØ truyÒn cho con tr­ëng. Vua chó träng tµi chÝ h¬n tr­ëng thø- 
* Cho HS ®äc phÇn 2
? §Ó lµm võa ý vua, c¸c «ng Lang ®· lµm g×?
? V× sao Lang Liªu ®­îc thÇn b¸o méng?
- Lang Liªu:
+ Trong c¸c con vua, chµng lµ ng­êi rhiÖt thßi nhÊt
+ Tuy lµ Lang nh­ng tõ khi lín lªn chµng ra ë riªng, ch¨m lo viÖc ®ång ¸ng, trång lóa, trång khoai. Lang Liªu th©n th× con vua nh­ng phËn th× gÇn gòi víi d©n th­êng
* GV: C¸c nh©n vËt må c«i, bÊt h¹nh th­êng ®­îc thÇn, bôt hiÖn lªn gióp ®ì mçi khi bÕ t¾c.
? V× sao thÇn chØ m¸ch b¶o mµ kh«ng lµm gióp lÔ vËt cho lang Liªu?
- ThÇn vÉn dµnh chç cho tµi n¨ng s¸ng t¹o cña Lang Liªu.
- Tõ gîi ý, lang Liªu ®· lµm ra hai lo¹i b¸nh.
? KÕt qu¶ cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng Lang nh­ thÕ nµo?
? V× sao hai thø b¸nh cña lang Liªu ®­îc vua chän ®Ó tÕ Trêi, §Êt, Tiªn V­¬ng vµ Lang Liªu ®­îc chän ®Ó nèi ng«i vua?
*GV:
- Hai thø b¸nh cña Lang Liªu võa cã ý nghÜa thùc tÕ: quÝ h¹t g¹o, träng nghÒ n«ng (lµ nghÒ gèc cña ®Êt n­íc lµm cho ND ®­îc no Êm) võa cã ý nghÜa s©u xa: §Ò cao sù thê kÝnh Trêi, §Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta.
- Hai thø b¸nh hîp ý vua chøng tá tµi ®øc cña con ng­êi cã thÓ nèi chÝ vua. §em c¸i quÝ nhÊt cña trêi ®Êt cña ruéng ®ång do chÝnh tay m×nh lµm ra mµ tiÕn cóng Tiªn V­¬ng, d©ng lªn vua th× ®óng lµ con ng­êi tµi n¨ng, th«ng minh, hiÕu th¶o.
?TruyÒn thuyÕt b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy cã néi dung vµ ý nghÜa g×?
? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn.
? Häc truyÖn nµy, chóng ta cÇn ghi nhí ®iÒu g×?
II. §äc - hiÓu v¨n b¶n:
1. Vua Hïng chän ng­êi nèi ng«i
- Hoµn c¶nh: giÆc ngoµi ®· yªn, ®Êt n­íc th¸i b×nh, ND no Êm, vua ®· giµ muèn truyÒn ng«i.
- ý cña vua: ng­êi nèi ng«i vua ph¶i nèi ®­îc chÝ vua, kh«ng nhÊt thiÕt lµ con tr­ëng.
- H×nh thøc: ®iÒu vua ®ßi hái mang tÝnh chÊt mét c©u ®è ®Ó thö tµi.
2. Cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng lang
- C¸c «ng lang thi nhau lµm cç thËt hËu, thËt ngon.
-Lang Liªu ®· s¸ng t¹o lµm ra hai lo¹i b¸nh.
3 KÕt qu¶ cuéc thi
- Lang Liªu ®­îc chän lµm ng­êi nèi ng«i.
III.Tæng kÕt:
.1.Néi dung:
 - Gi¶i thÝch nguån gèc hai lo¹i b¸nh cæ truyÒn.
- Gi¶i thÝch phong tôc lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy vµ tôc thê cóng tæ tiªn cña ng­êi ViÖt.
- §Ò cao nghÒ n«ng trång lóa n­íc.
- Quan niÖm duy vËt th« s¬ vÒ Trêi, §Êt.
- ¦íc m¬ vua s¸ng, t«i hiÒn, ®Êt n­íc th¸i b×nh, nh©n d©n no Êm.
2.NghÖ thuËt:
-K/c t­ëng t­îng 
3. Ghi nhí: (sgk-12)
- §ãng vai Hïng V­¬ng kÓ l¹i truyÖn b¸nh ch­ng, b¸nh GiÇy?
2.ý nghÜa cña phong tôc ngµy tÕt nh©n d©n ta lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy.
- §Ò cao nghÒ n«ng, ®Ò cao sù thê kÝnh Trêi, §Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta. Cha «ng ta ®· x©y dùng phong tôc tËp qu¸n cña m×nh tõ nh÷ng ®iÒu gi¶n dÞ nh­ng rÊt linh thiªng, giµu ý nghi·. Quang c¶nh ngµy tÕt nh©n d©n ta gãi hai lo¹i b¸nh cßn cã ý nghÜa gi÷ g×n truyÒn thèng v¨n ho¸ ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc vµ lµm sèng l¹i truyÒn thuyÕt B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy.
3. ChØ ra vµ ph©n tÝch mét sè chi tiÕt trong truyÖn mµ em thÝch nhÊt.
- Lang Liªu ®­îc thÇn b¸o méng: ®©y lµ chi tiÕt thÇn k× lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña truyÖn, nªu lªn gi¸ trÞ cña h¹t g¹o ë mét ®Êt n­íc mµ c­ d©n sèng b»ng nghÒ n«ng, thÓ hiÖn c¸i ®¸ng quÝ, c¸i ®¸ng tr©n träng cña s¶n phÈm do con ng­êi lµm ra.
- Lêi cña vua nãi vÒ hai lo¹i b¸nh: ®©y lµ c¸ch "®äc", c¸ch "th­ëng thøc" nhËn xÐt vÒ v¨n ho¸. Nh÷ng c¸i b×nh th­êng, gi¶n dÞ song l¹i nhiÒu ý nghÜa s©u s¾c ®ã còng chÝnh lµ ý nghi· t­ t­ëng, t×nh c¶m cña nh©n d©n vÒ hai lo¹i b¸nh vµ phong tôc lµm b¸nh.
- §äc truyÖn nµy, em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao?
III.LuyÖn tËp:
1. TËp kÓ chuyÖn.
2. ý nghÜa cña phong tôc ngµy tÕt nh©n d©n ta lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy.
3. ChØ ra vµ ph©n tÝch mét sè chi tiÕt trong truyÖn mµ em thÝch nhÊt.
IV. Cñng cè: ý nghÜa cña truyÖn
V. HDVN: 
 - Häc bµi, thuéc ghi nhí.
- ChuÈn bÞ bµi: Tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt
E. RKNBD:
..............................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngµy so¹n: 
 TiÕt 3:
Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng ViÖt
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Nắm chắc định nghĩa về từ, cấu tạo của từ.
- Biết phân biệt các kiểu cấu tạo từ.
B.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ
1.Kiến thức: 
- Nhận diện, phân biệt được:
+ Từ và tiếng
+ Từ đơn và từ phức.
+ Từ ghép và từ láy.
- Phân tích cấu tạo từ
2.Kĩ năng : Biết cách sử dụng từ trong việc đặt câu.
3.Thái độ: Chăm chỉ, luôn có tinh thần học hỏi tìm hiểu từ và cấu tạo từ của TV
c. ChuÈn bÞ: 
- Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. B¶ng phô 
- Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo y/c bµi häc.
d. TiÕn tr×nh lªn líp: 
1. æn ®Þnh tæ chøc: 
2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi
3. Bµi míi : 
	ë TiÓu häc, c¸c em ®· ®ùoc häc vÒ tiÕng vµ tõ. TiÕt häc nµy chóng ta sÏ t×m hiÓu s©u thªm vÒ cÊu t¹o cña tõ tiÕng ViÖt ®Ó gióp c¸c em sö dông thuÇn thôc tõ tiÕng ViÖt.
H§1: H×nh thµnh kh¸i niÖm vÒ tõ
* GV treo b¶ng phô ®· viÕt VD.
? C©u v¨n nµy lÊy ë v¨n b¶n nµo?
? Tr­íc mçi g¹ch chÐo lµ 1 tõ, em h·y cho biÕt c©u v¨n trªn cã mÊy tõ ? Vµ cã bao nhiªu tiÕng( mçi mét con ch÷ lµ mét tiÕng)
? VËy tiÕng vµ tõ trong c©u v¨n trªn cã cÊu t¹o ntn? TiÕng dïng ®Ó lµm g×?
? 9 tõ trong VD trªn khi kÕt hîp víi nhau cã t¸c dông g×?(t¹o ra c©u cã ý nghÜa)
? Tõ dïng ®Ó lµm g×?
? Khi nµo mét tiÕng cã thÓ coi lµ mét tõ?
? Tõ nhËn xÐt trªn em h·y rót ra kh¸i niÖm tõ lµ g×?
* GV nhÊn m¹nh kh¸i niÖm vµ cho hs ®äc ghi nhí
H§2: H×nh thµnh kh¸i niÖm tõ ®¬n, tõ phøc.
* GV treo b¶ng phô
? Dùa vµo kiÕn thøc ®· häc ë tiÓu häc em h·y ®iÒn c¸c tõ vµo b¶ng ph©n lo¹i?
* HS lÇn l­ît lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng ph©n lo¹i.
? Qua viÖc lËp b¶ng, em h·y nhËn xÐt, tõ ®¬n vµ tõ phøc cã g× kh¸c nhau?
? Hai tõ phøc trång trät, ch¨n nu«i cã g× gièng vµ kh¸c nhau?
+ Gièng: ®Òu lµ tõ phøc (gåm hai tiÕng)
+ Kh¸c: Ch¨n nu«i: gåm hai tiÕng cã quan hÖ vÒ nghÜa
 ? VËy tõ phøc ®­îc t¹o ra b»ng c¸ch ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa ®­îc gäi lµ tõ g×?
- Trång trät gåm hai tiÕng cã quan hÖ l¸y ©m
? Tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c tiÕng ®­îc gäi lµ tõ g×?
? ThÕ nµo lµ tõ ®¬n, tõ phøc? Tõ phøc cã mÊy lo¹i, ®ã lµ nh÷ng lo¹i nµo?
 * HS ®äc ghi nhí
* Qua bµi häc ta cã thÓ dùng thµnh s¬ ®å sau( dïng s¬ ®å t­ duy)
i. Kh¸i niÖm vÒ tõ
 1. VÝ dô: 
ThÇn /d¹y/ d©n/ c¸ch/ trång trät/, ch¨n nu«i/vµ/ c¸ch/ ¨n ë/.( Con Rång ch¸u Tiªn)
 2. NhËn xÐt:
 - VD trªn cã 9 tõ, 12 tiÕng.
 - Cã tõ chØ cã mét tiÕng, cã tõ 2 tiÕng.
 - TiÕng dïng ®Ó t¹o tõ
 - Tõ dïng ®Ó t¹o c©u.
 - Khi mét tiÕng cã thÓ t¹o c©u, tiÕng Êy trë thµnh mét tõ.
 à Tõ lµ ®¬n vÞ ng«n ng÷ nhá nhÊt dïng ®Ó t¹o c©u.
* Ghi nhí : T13/SGK
II. Tõ ®¬n vµ tõ phøc:
 1. VÝ dô: 
 Tõ /®Êy /n­íc/ ta/ ch¨m/ nghÒ/ trång trät/, ch¨n nu«i /vµ /cã/ tôc/ ngµy/ tÕt/ lµm /b¸nh ch­ng/, b¸nh giÇy/.
* §iÒn vµo b¶ng ph©n lo¹i:
 - Cét tõ ®¬n: tõ, ®Êy, n­íc, ta....
 - Cét tõ ghÐp: ch¨n nu«i
 - Cét tõ l¸y: trång trät.
* NhËn xÐt :
 à Tõ ®¬n lµ tõ chØ gåm cã mét tiÕng.
 à Tõ phøc gåm cã 2 tiÕng trë lªn
- Tõ ghÐp: ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ mÆt nghÜa.
- Tõ l¸y: Tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c tiÕng.
* Ghi nhí: SGK - Tr13:
 Tõ 
 Tõ ®¬n
Tõ phøc
Tõ ghÐp
Tõ l¸y
BTI: 
-HS §äc vµ thùc hiÖn yªu cÇu bµi tËp 1(sgk-14)
- C¸c g tr/bµy- n/xÐt- gv chèt
BT2:
-Hs ®äc ,thùc hiÖn y/c sgk.
-Hs t/bµy -> n/xÐt -> ®¸p ¸n.
BT3: 
-HS lµm bµi theo y/c sgk
-Tr/ bµy- n/ xÐt -> ®¸p ¸n
BT4: -HS t/bµy -n/xÐt- GV chèt.
BT5: Gäi hs t/bµy b¶ng. KT ®éng n·o.
-lµm theo y/c sgk - n/xÐt - GV cho ®¸p ¸n.
Bµi 1:
a. Tõ nguån gèc, con ch¸u thuéc kiÓu tõ ghÐp.
b. Tõ ®ång nghÜa víi tõ nguån gèc: Céi nguån, gèc g¸c...
c. Tõ ghÐp chØ qua hÖ th©n thuéc: cËu mî, c« d×, chó ch¸u, anh em.
Bµi 2: C¸c kh¶ n¨ng s¾p xÕp:
- ¤ng bµ, cha mÑ, anh chÞ, cËu mî...
- B¸c ch¸u, chÞ em, d× ch¸u, cha anh...
Bµi 3: 
- Nªu c¸ch chÕ biÕn b¸nh: b¸nh r¸n, b¸nh n­ín

Tài liệu đính kèm:

  • docGiao_an_Ngu_van_6.doc