Giáo án Đại số 8 tiết 15: Chia đa thức cho đơn thức

Tuaàn :8 Ngaøy
Tieát 16: §11 CHIA ÑA THÖÙC CHO ÑÔN THÖÙC
 I. MUÏC TIEÂU : 
Kieán thöùc : HS bieát ñöôïc khi naøo ña thöùc A chia heát cho ñôn thöùc B, hieåu ñöôïc qui taéc chia ña thöùc cho ñôn thöùc. 
Kó naêng : Vaän duïng toát qui taéc vaøo giaûi baøi taäp.
Thaùi ñoä : Reøn tính caån thaän, chính xaùc.
 II. CHUAÅN BÒ :
GV : Baûng phuï ghi baøi taäp, buùt daï, phaán maøu, thöôùc thaúng.
HS : Baûng nhoùm, buùt daï. Oân taäp quy taéc chia ñôn thöùc cho ñôn thöùc vaø giaûi caùc baøi taäp theo yeâu caàu
 III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC :
Toå chöùc lôùp : 1’
Kieåm tra baøi cuõ : 6’
 ÑT
 Caâu hoûi
 Ñaùp aùn 
Ñieåm
TB
 - Khi naøo ñôn thöùc A chia heát cho ñôn thöùc B?
- Phaùt bieåu qui taéc chia ñôn thöùc cho ñôn thöùc .
- Chöõa baøi taäp 41tr7 SBT. Laøm tính chia: 
a) 18x2y2z : 6xyz ; 
 b) 5a3b : (- 2a2b) 
- Ñôn thöùc A chia heát cho ñôn thöùc B khi moãi bieán cuûa B ñeàu laø bieán cuûa A vôùi soá muõ khoâng lôùn hôn soá muõ cuûa noù trong A.
- Phaùt bieåu qui taéc chia ñôn thöùc cho ñôn thöùc nhö SGK tr 26
- Baøi taäp 41tr7 SBT. Laøm tính chia:
 a) 18x2y2z : 6xyz = 3xy ; 
 b) 5a3b : (- 2a2b) = 
2ñ
2ñ
3ñ
3ñ
3. Baøi môùi :
Giôùi thieäu baøi :1’(ñvñ): Neâu qui taéc nhaân ña thöùc vôùi ñôn thöùc? Chia ña thöùc cho ña thöùc ta laøm theá naøo ?
Tieán trình baøi daïy :
TL
Hoaït ñoäng cuûa GV 
Hoaït ñoäng cuûa HS 
Kieán thöùc
12’
HĐ1:QUY TAÉC
HÑ1: Quy taéc :
Treo baûng phuï ghi baøi ?1 (sgk), yeâu caàu HS ñoïc ñeà .
Yeâu caàu HS thöïc hieän theo höôùng daãn ?1.
GV: Ghi keát quaû .
Giôùi thieäu:5x + 4x2 - goïi laø thöông cuûa pheùp chia ña thöùc (15x2y2 + 12x3y2 - 10xy2) cho ñôn thöùc 3xy2.
Nhaéc laiï caùch thöïc hieän pheùp chia treân ?
Khi chia ña thöùc A cho ñôn thöùc B ta laøm nhö theá naøo ?
GVChoát quy taéc SGK.
Yeâu caàu HS nhaéc laïi quy taéc chia ña thöùc cho ñôn thöùc .
Moät ña thöùc chia heát cho moät ñôn thöùc caàn nhöõng ñieàu kieän gì ?.
Yeâu caàu HS laøm baøi 63 (sgk)
Nhaän xeùt .
Chuù yù , trong thöïc teá ta coù theå tính nhaåm vaø boû bôùt moät soá pheùp tính trung gian. . . 
Ngoaøi ra ,ta coù theå giaûi baøi toaùn treân baèng caùch khaùc khoâng ?
Coøn coù caùch naøo thöïc hieän pheùp chia deã daøng hôn khoâng ?. ( chuyeån yù ).
GV yeâu caàu HS thöïc hieän 
HS Ñoïc ñeà ?1
Ñöùng taïi choå traû lôøi mieäng 
(15x2y2 + 12x3y2 - 10xy2):
3xy2 
=15x2y2:3xy2+ 12x3y2:3xy2 
- 10xy2: 3xy2 
=5x + 4x2 - 
Chia moãi haïng töû cuûa ña thöùc cho ñôn thöùc . . .
 Neâu quy taéc : . . . chia moãi haïng töû cuûa A cho B roài coäng caùc keát quaû vôùi nhau .
 Nhaéc laïi quy taéc .
 . . taát caû caùc haïng töû cuûa ña thöùc phaûi chia heát cho ñôn thöùc .
leân baûng giaûi .
A chia heát cho B , vì caùc haïng töû cuûa A ñeàu chia heát cho B
Keát quaû : 
= x + xy +3
 Laéng nghe .
Coù ñaët nhaân töû chung .
y2(15x +17xy +18 )
Quy taéc 
? 1
(15x2y2 + 12x3y2 - 10xy2):
3xy2 
=15x2y2:3xy2+ 12x3y2:3xy2 
- 10xy2: 3xy2 
=5x + 4x2 - 
* Qui taéc : ( SGK)
Muoán chia ña thöùc A cho ñôn thöùc B (tröôøng hôïp caùc haïng töû cuûa A ñeàu chia heát cho ñôn thöùc B), ta chia moãi haïng töû cuûa A cho B roài coäng caùc keát quaû vôùi nhau.
Ví duï : (SGK)
Baøi 63 (SGK).
A chia heát cho B (vì moãi haïng töû cuûa A ñeàu chia heát cho B ).
Tính (15xy2 +17 xy3 +18y2) :6y2 = 
x + xy +3
7’
HĐ2:AÙP DUÏNG
Treo baûng phuï baøi ?2(sgk).
Yeâu caàu HS thöïc hieän pheùp chia theo quy taéc ñaõ hoïc .
Nhaän xeùt , söûa chöõa .
Treo baûng phuï ghi ?2 .
Em haõy nhaän xeùt baïn Hoa giaûi ñuùng hay sai ?.
 Baïn ñaõ vaän duïng phöông phaùp naøo ñeå giaûi baøi toaùn treân ?
Vaäy , ta coù theå vaän duïng phöông phaùp phaân tích ña thöùc thaønh nhaân töû ñeå thöïc hieän pheùp chia .
Töông töï :Yeâu caàu HS thöïc hieän pheùp chia baøi b/
Nhaâïn xeùt , söûa chöõa
Khi chia ña thöùc cho ñôn thöùc ta coù nhöõng phöông phaùp naøo ?
Ñeå cuûng coá laïi caùch giaûi chia ña thöùc cho ñôn thöùc , ta giaûi caùc baøi taäp sau .
 Ghi ñeà baøi ?2.
(4x4 – 8x2y2+15x5y):( - 4x2)
=- x2+2y2 – 3x3y 
 Quan saùt baûng phuï .
Nhaän xeùt : Baïn Hoa giaûi ñuùng .
Vaän duïng phöông phaùp phaân tích ña thöùc thaønh nhaân töû .
Laéng nghe .
 Leân baûng thöïc hieän :
Keát quaû :
= 4x2 -5y -
HS: Coù 2 phöông phaùp
+ Söû duïng quy taéc .
+ Duøng phöông phaùp ñaët nhaân töû chung .
?2 :
 a/Thöïc hieän pheùp chia 
(4x4 – 8x2y2+15x5y):( - 4x2)
=- x2+2y2 – 3x3y 
b/ ( 20x4y – 25x2y2 – 3x2y):5x2y
= 4x2 -5y -
16’
HĐ3:CUÛNG COÁ
HÑ3: Cuûng coá :
Yeâu caàu HS nhaéc laïi quy taéc chia ña thöùc cho ñôn thöùc .
Treo baûng phuï baøi 64 a,b/ tr28 (SGK) .
Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm 
 Treo baûng nhoùm 
Ñeà nghò caùc nhoùm nhaän xeùt 
Nhaän xeùt , söûa chöõa .
Töông töï :Ghi baøi 65 
Neâu phöông phaùp giaûi baøi toaùn treân ?
HD: Ñôn thöùc chia (y-x)2 =(x-y)2
 Yeâu caàu HS thöïc hieän caùch 1 (ñaët nhaân töû chung ).
 Nhaän xeùt , söûa chöõa .
Muoán giaûi caùch 2 , ta ñaët x-y= z , Vaäy baøi toaùn ñöôïc vieát laïi nhö theá naøo ?.
GV: Nhaän xeùt söûa chöõa .
HS: Nhaéc laïi quy taéc (sgk) tr27
Thaûo luaän nhoùm giaûi theo yeâu caàu cuûa GV.
Keát quaû :
a/ ( - 2x5+3x2 – 4x3):2x2 
= - x3 + - 2x 
b/ (x3 – 2x2y +3xy2):(x)
=-2x2 + 4xy -6y2 
 Laéng nghe .
 Ghi baøi 65 SGK.
Duøng phöông phaùp ñaët nhaân töû chung .
Hoaëc thöïc hieän quy taéc chia .
C1:[3(x-y)4 +2(x-y)3 – 5(x-y)2]: (x-y)2
=(x-y)2[3(x-y)2 +2(x-y) -5] : (x-y)2 =
 = 3(x-y)2 +2(x-y) -5
HS: Vieát laïi :
[3z4 + 2z3 -5z2 ]: z2
=3z2 + 2z – 5
= 3(x-y)2 +2(x-y) -5
3. Baøi taäp :
Baøi 64: Laøm tính chia.
Xem noäi dung baûng phuï .
Baøi 65 : Laøm tính chia .
[3(x-y)4 +2(x-y)3 – 5(x-y)2]: (y-x)2
=[3(x-y)4 +2(x-y)3 – 5(x-y)2]: (x-y)2 
=(x-y)2[3(x-y)2 +2(x-y) -5] : (x-y)2 =
 = 3(x-y)2 +2(x-y) -5
 4. Hướng dẫn về nhà :2’
Hoïc thuoäc qui taéc chia ñôn thöùc cho ñôn thöùc, chia ña thöùc cho ñôn thöùc.
Baøi taäp veà nhaø 44, 45, 46, 47 tr8 SBT
Oân laïi pheùp tröø ña thöùc, pheùp nhaân ña thöùc ñaõ saép xeáp, haèng ñaúng thöùc ñaùng nhôù Baøi taäp daønh cho HS gioûi :
Tìm giaù trò lôùn nhaát cuûa bieåu thöùc :
M = 
 IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG
 Tuaàn 9 Ngaøy soaïn :11/10/09
 Tieát 17: Luyện Tập
	 I .MUÏC TIEÂU:
1. Kiến thức :Giuùp HS cuõng coá khaéc saâu quy taéc chia ña thöùc cho ñôn thöùc baèng caùch thöïc hieän quy taéc , hoaëc ñaët nhaân töû chung .
2. Kỹ năng : Reøn luyeän kyõ naêng thöïc hieän chia ña thöùc cho ñôn thöùc , ñaëc bieät khi chia ñôn thöùc coù daáu aâm .
3. Thái độ :Giaùo duïc cho HS tính caån thaän chính xaùc .
 II. CHUAÅN BÒ : 
	1.GV: Thöôùc , Baûng phuï ghi baøi 66 (sgk), baøi taäp traéc ngheäm phaàn cuûng coá .
2.HS: Thöôùc , baûng nhoùm.
 III. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY:
OÅn ñònh :(1 phuùt)
Kieåm tra : (5 phuùt)
ĐT
Caâu hoûi 
Ñaùp aùn
Ñieåm 
TB
1/ Neâu quy taéc chia ña thöùc cho ñôn thöùc ?.
2/ Laøm tính chia :
(3x2y2 +6x2y3 – 12xy):3xy 
1/ Neâu ñuùng quy taéc :. . .
2/ Tính ñuùng : 
(3x2y2 +6x2y3 – 12xy):3xy =3x2y2:3xy+6x2y3 :3xy 12xy:3xy
=xy + 2xy2 – 4 
4ñ
3ñ
3ñ
Baøi môùi :
ÑVÑ(1’): Ñeå cuûng coá quy taéc chia ña thöùc cho ñôn thöùc , vaän duïng toát quy taéc vaøo giaûi baøi taäp , hoâm nay ta tieán haønh luyeän taäp .
TL
HÑ CUÛA GIAÙO VIEÂN
HÑ CUÛA HOÏC SINH
NOÄI DUNG
5’
HÑ1:Chöõa baøi taäp :
Treo baûng phuï baøi 66/tr29 (sgk). Ai ñuùng ,ai sai .
Yeâu caàu ñoïc ñeà .Thaûo luaän 1 phuùt , ñöùg taïi choå traû lôøi .
Yeâu caàu HS nhaän xeùt , GV nhaän xeùt boå sung .
Goïi HS leân baûng thöïc hieän pheùp chia .
Nhaän xeùt , boå sung .
Ñoïc ñeà , thaûo luaän theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân 
Traû lôøi :
Haø traû lôøi sai 
Quang traû lôøi ñuùng , vì baäc cuûa bieán trong A lôùn hôn baäc cuûa bieán ñoù trong B.
Leân baûng thöïc hieän :
Keát quaû :=x2 – 2x +3y 
1. Baøi 66(sgk): Ai ñuùng ,ai sai?
+ Haø traû lôøi sai .
+Quang traû lôøi ñuùng .
Thöïc hieän pheùp chia
(5x4 – 4x3 +6x2y) : 2x2
=5x4: 2x2 – 4x3 : 2x2+ 6x2y: 2x2
=x2 – 2x +3y .
25’
HÑ2:Giaûi baøi taäp :
Daïng 1: Laøm tính chia .
 Ghi ñeà baøi 1 (SBT).Laøm tính chia 
a/ (x5 + 12x3 – 9x2 ): 4x2 
b/ (3x5y2 - 4x2y3 ):x2y2
c/ (9x2 y – 3xy2) : (- 4xy)
Caùc baøi toaùn treân coù söï gioáng vaø khaùc nhau nhö theá naøo ?.
Yeâu caàu HS laàn löôït leân baûng giaûi .
Theo doõi nhaän xeùt , söûa chöõa .
Ghi ñeà baøi 3 (SBT) .
[3(x-y)5 – 2(x-y)4 +3(x-y)2]:5(x-y)2 
H: Baøi toaùn treân coù maáy caùch giaûi , ta laøm tính chia nhö theá naøo ?.
Yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm 
Thöïc hieän hai caùch giaûi (5’ ).
treo baûng nhoùm .
Yeâu caàu HS nhaän xeùt .
Daïng 2 : Tìm x bieát .
Baøi taäp 2(SBT)
(5ax3 -3ax2): ax2 =7 (vôùi a laø haèng soá khaùc 0 )
Muoán tìm x ta laøm nhö theá naøo ?.
Yeâu caàu HS leân baûng giaûi .
GV ñöa baøi taäp theâm:
Cho HS thaûo luaän nhoùmgiaûi
 Ghi ñeà baøi vaøo vôû .
Gioáng :laø pheùp chia ña thöùc cho ñôn thöùc .
Khaùc :Heä soá nguyeân döông, nguyeân aâm vaø phaân soá 
Leân baûng giaûi ,keát quaû 
a/ (x5 + 12x3 – 9x2 ): 4x2
= x3 + 3x -
b/ (3x5y2 - 4x2y3 ):x2y2
=6x3 – 8y 
c/ (9x2 y – 3xy2) : (- 4xy)
=x + y
HS : Coù hai caùch giaûi .
+Ñaët nhaân töû chung 
+ Duøng quy taéc .
(Ñaët x-y =z )
Caùch 1: (x-y)2 [3(x-y)3 – 2(x-y)2 +3] : 5(x-y)2
= (x-y)3 -(x-y)2 +
Caùch 2: Ñaët x-y=z 
Neân : [ 3z5 -2z4+3z2): 5z 
=z3 -z2 +
=(x-y)3 -(x-y)2 +
Ghi ñeà baøi taäp 2.
Muoán tìm x ta thöùc hieän pheùp chia ña thöùc cho ñôn thöùc .
HS: Leân baûng giaûi .
5x -3 =7 
5x =10 => x=2
Daïng 1: Laøm tính chia 
Baøi 1:Laøm tính chia .
a/ (x5 + 12x3 – 9x2 ): 4x2
=x5:4x2 + 12x3 : 4x2 – 9x2 : 4x2
= x3 + 3x -
b/ (3x5y2 - 4x2y3 ):x2y2
3x5y2:x2y2 - 4x2y3:x2y2 =6x3 – 8y 
c/ (9x2 y – 3xy2) : (- 4xy)
 = 9x2 y : (- 4xy) – 3xy2: (- 4xy)
=x + y
Baøi 3:Laøm tính chia 
[3(x-y)5 – 2(x-y)4 +3(x-y)2]:5(x-y)2 
= (x-y)2 [3(x-y)3 – 2(x-y)2 +3] : 5(x-y)2
= (x-y)3 -(x-y)2 +
Daïng 2 : Tìm x bieát .
Baøi taäp 2(SBT)
(5ax3 -3ax2): ax2 =7 (vôùi a laø haèng soá khaùc 0 )
Giaûi.
(5ax3 -3ax2): ax2 =7
5ax3: ax2 -3ax2: ax2 =7
5x -3 =7 
5x =10 => x=2 
Vaäy x=2
GT theâm
6’
HÑ3 : Cuûng coá .
Treo baûng phuï baøi taäp traéc nghieäm .
1/ Cho A=(4x10y -xy7) ,B= 2xnyn A chia heát cho B khi n baèng : A.1 B.2 C.3 D.4
2/ Cho A=(21x2y3 -9x4y2) ,B= 7xn+1yn+1, A chia heát cho B khi n baèng : A.1 B.2 C.3 D.4
3/ (5xy2 – 11 x3y ) : * = 5y -*
 * laø nhöõng ñôn thöùc gì ?
 Ñöùng taïi choå traû lôøi .
1/ choïn n =1
2/ Choïn n =1 
3/ *1 = xy 
 *2 = 11x2
 4. Höôùng daãn veà nhaø :(2’)
- Hoïc thuoäc quy taéc chia ña thöùc cho ñôn thöùc .
- Xem laïi caùc baøi taäp vöøa giaûi , chuù yù töøng daïng baøi cuï theå .
-Baøi taäp veà nhaø :
Baøi 4 : Laøm tính chia : a/ ( xy2 +x2y3 ) : 5xy
	 b/ (4u2 v3 – 9u3v3):u2v2 
HD : Vaän dung quy taéc chia ña thöùc cho ñôn thöùc .
Baøi taäp daønh HSG: Baøi 5 : Chöùng minh ña thöùc 2008x2009 – 2009x2008 +1 chia heát cho ña thöùc (x-1)2
HD: Phaân tích ña thöùc 2008x2009 – 2009x2008 +1 thaønh nhaân töû coù thöøa soá (x-1)2
Gôïi ñoäng cô :Baøi treân laø daïng toaùn chia ña thöùc cho ña thöùc . Qut taéc giaûi nhö theá naøo ?
“Caùc em nghieân cöùu tröôùc baøi chia ña thöùc cho ña thöùc” .
 IV. RUÙT KINH NGHIEÄM BOÅ SUNG: