Đề thi học sinh giỏi lớp 9 năm học 2015 – 2016 môn: địa lý

PHÒNG GD& ĐT THANH OAI 
TRƯỜNG THCS ĐỖ ĐỘNG 
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9 NĂM HỌC 2015 – 2016
MÔN: ĐỊA LÝ
(Thời gian làm bài 150 phút – Không kể thời gian giao đề)
Đề thi có: 01 trang
Câu 1 (2,0 điểm) 
 	Trình bày đặc điểm chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất. Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất tạo ra những hệ quả gì?
Câu 2 ( 4,0 điểm ) 
Dựa vào Átlat Địa Lý Việt nam và bảng số liệu sau : Nhiệt độ tại ba trạm khí hậu Hà Nôi, Huế, TP Hồ Chí Minh ( Đơn vị 0C)
Nhiệt độ trung bình tháng (oC)
Tên trạm
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Hà Nội
16,6
17,1
19,9
23,5
27,1
28,7
28,8
28,3
27,2
24,5
21,2
17,9
Huế
20,1
21,4
22,9
25,9
28,4
29,2
29,2
28,9
26,9
25,0
23,3
21,0
TPHồChí Minh
25,8
26,7
27,9
29,0
28,1
27,3
26,8
27,0
26,6
26,6
26,4
25,6
a, Hãy nhận xét và giải thích chế độ nhiệt của nước ta?
 b, Ảnh hưởng của chế độ nhiệt đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp nước ta ?
 C©u 3 ( 4,0 ®iÓm )
a. Tại sao giải quyết viÖc lµm ®ang lµ mét vÊn ®Ò kinh tÕ- x· héi gay g¾t ë n­íc ta? 
b. Để giải quyết việc làm cần phải có những giải pháp nào ?
 Câu 4(6,0 điểm) 
Cho bảng số liệu sau : Số lượng gia súc, gia cầm
Năm 
Trâu ( nghìn con)
Bò ( nghìn con)
Lợn( nghìn con)
Gia cầm( nghìn con)
1990
2854,1
3166,9
12260,5
107,4
1995
2962,8
3638,9
16306,4
142,1
2000
2897,2
4127,9
20193,8
196,1
2002
2814,4
4062,9
23169,5
233,3
a.Vẽ trên cùng một hệ trục tọa độ các đường biểu diễn thể hiện chỉ số tăng trưởng đàn gia súc, gia cầm của nước ta qua các năm ( lấy năn 1990 = 100% )
b.Dựa vào bảng số liệu và biểu đồ đã vẽ nhận xét và giải thích tình hình tằng trưởng đàn gia súc , gia cầm trong thời kỳ 1990 – 2002 
Câu 5(4,0 điểm)
 Dựa vào Atl¸t ®Þa lÝ ViÖt Nam vµ kiÕn thøc ®· häc, h·y tr×nh bµy nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh vÒ tù nhiªn, d©n c­ vµ x· héi cña vïng §ång b»ng s«ng Hång. Nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã cã thuËn lîi vµ khã kh¨n g× cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña vïng.
 .....................................................Hết .......................................................
ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM CHẤM THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9 
NĂM HỌC 2015 – 2016
MÔN: ĐỊA LÝ
Câu 1: (2 điểm)
+Đặc điểm chuyển động:
-Hướng chuyển động: từ Tây sang Đông 0.25 đ
-Trong khi chuyển động, trục tưởng tưởng của Trái Đất luôn nghiêng với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66033’ 0.25 đ
-Thời gian Trái Đất tự quay quanh trục một vòng hết 24h (một ngày đêm). 0.25 đ
-Vận tốc quay khác nhau: lớn nhất ở xích đạo, giảm dần về 2 cực. 0.25 đ
+Hệ quả:
-Sự luân phiên ngày và đêm 0.25 đ
-Chuyển động biểu kiến hàng ngày của Mặt Trời và các thiên thể 0.25 đ
-Giờ trên Trái Đất và đường chuyển ngày quốc tế 0.25 đ
-Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể trên bề mặt Trái Đất 0.25 đ
Câu 2:(4 điểm)
a, Nhận xét và giải thích
*Nhận xét 1.5 điểm 
- Nước ta nhận được lượng nhiệt mặt trời lớn 0.25 đ 
- Nhiệt độ trung bình năm đều vượt trên 21 0C 0.25 đ 
- Nhiệt độ tăng dần từ Bắc vào Nam ( hoặc ngược lại ) 0.25 đ
- Thành phố Hồ Chí Minh nóng quanh năm, chênh lệch ít 3.2 0C 0.25 đ 
- Huế chênh lệch 9.10C có mùa đông 0.25 đ 
- Hà nội nhiệt độ chênh lệch lớn 12.50C có một mùa đông lạnh biến động thất thường 0.25 đ 
* Giải thích 1 điểm 
- Do nước ta nằm hoàn toàn trong vành đai nhiệt đới của nửa cầu bắc nên nhận được lương nhiệt mặt trời lớn do vậy có nhiệt độ quanh năm cao 0.25 đ
- Càng vào nam càng gần xích đạo quanh năm ánh sáng mặt trời chiếu vuông góc do đó nhiệt độ quanh năm cao . Vì vậy thành phố Hồ Chí Minh có nhiệt độ cao và điều hòa ít chênh lệch 0.25 đ
- Huế ảnh hưởng của gió mùa đông bắc qua biển biến tính nên ít lạnh hơn miền bắc . Mùa hè ảnh hưởng của gió phơn tây nam khô nóng nên nhiệt độ chênh lệch mùa hạ và mùa đông 0.25 đ
- Hà Nội gần chí tuyến bắc chịu ảnh hưởng trực tiếp của gió mùa đông bắc nên có mùa đông rất lạnh nhiệt độ chênh lẹch lớn giữa mùa hạ và mùa đông biến động thất thường 0.25 đ
b, Ảnh hưởng của chế độ nhiệt đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp nước ta 1.5
- Nhiệt độ quanh năm cao tạo điều kiện cho cây cối sinh trưởng phát triển quanh năm có khả năng sản xuất được nhiều vụ trong năm 0.25 đ
- Cơ cấu cây trồng đa dạng phong phú: Lúa nước, cây công nghiệp nhiệt đới , cây cận nhiệt , ôn đới trên núi trung bình và núi cao 0.5 đ 
- Miền bắc có một mùa đông lạnh ngoài cây trồng nhiệt đới còn có cây trồng ôn đới phát triển ( thêm một vụ cây trồng vụ đông): Su hào, cải bắp, súp lơ.......0.25 đ 
- Chăn nuôi ngoài động vật nhiệt đới: Trâu, bò, lợn.... còn nuôi được động vật ôn đới: cừu, gấu... 0.25 đ
- Sự biến động thất thường của mùa đông miền bắc ảnh hưởng tới năng xuất cây trồng vật nuôi 0.25 đ
Câu 3:( 4 điểm)
* Việc làm là một vấn đề kinh tế-xã hôi lớn ở nước ta hiện nay
- Nước ta có nguồn lao động dồi dào và tăng nhanh mçi n¨m t¨ng thªm hơn 1 triÖu lao ®éng 0.5 đ
-Trong khi nền kinh tế phát triển chưa tương xứng với sự gia tăng lao động nên còn nhiều người trong độ tuổi lao động thất nghiệp hoặc thiếu việc làm 0.5 đ 
Tỷ lệ thất nghiệp ở thành thị và tỷ lệ thiếu việc làm ở nông thôn cao 0.5 đ
Dẫn chứng Năm 2005 ( HS có thể đưa ra số liệu dẫn chứng của thời điểm khác) 
+ Tỷ lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị là 5.3% 0.25 đ
+ Tỷ lệ thiếu việc làm ở nông thôn là 9.3% 0.25 đ 
 Nông thôn: Lao động gắn với nông nghiệp ,việc làm có tính thời vụ ,số lao động nông nhàn tương đối đông
- Nguồn lao động là vốn quí của quốc gia nếu không sử dụng hết sẽ vừa gây lãng phí vừa gây khó khăn cho việc nâng cao chất lượng cuộc sống, xóa đói giảm nghèo, ổn định xã hội 0.5 đ 
*Các phương hướng giải quyết việc làm ở nước ta 
 -Phân bố lại dân cư và nguồn lao động 0.25 đ
-Thực hiện tốt chính sách dân số kế hoạch hóa gia đình 0.25đ
-Thực hiện đa dạng hóa các hoạt động sản xuất (nghề truyền thống,tiểu thủ công...),chú ý thích đáng đến các ngành dịch vụ 0.25 đ
-Tăng cường hợp tác liên kết để thu hút vốn đầu tư nước ngoài,mở rộng sản xuất hàng xuất khẩu 0.25 đ
-Đa dạng hóa các loại hình đào tạo để nâng cao trình độ lao động 0.25 đ
-Đẩy mạnh xuất khẩu lao động 0.25 đ 
Câu 4 (6 điểm )
Lập bảng sử lý số liệu : 1 đ 
Năm 
Trâu ( nghìn con)
Bò ( nghìn con)
Lợn( nghìn con)
Gia cầm( nghìn con)
1990
100
100
100
100
1995
103,8
116,7
133
132,3
2000
101,5
132,4
164,7
182,6
2002
98,6
130,4
189
217,2
Vẽ đúng 4 đường chính xác khoa học chú giải rõ ràng đẹp: 2 đ 
Nhận xét :1 đ 
Đàn bò, lợn, gia cầm đều tăng tuy nhiên tốc độ tăng khác nhau : Đàn bò tăng 30.4% tăng trung bình 2.5%/năm Đàn lợn tăng 89% tăng TB 7.4%/năm Gia cầm 117.2% tăng TB 9.8%/năm 0.5 đ
Đàn gia cầm tăng mạnh nhất tăng gấp 1.3 lần đàn lợn và gấp 3.8 lần đàn bò 0.25đ
Đàn trâu có xu hướng giảm và giảm 1.4% 0.25 đ 
Giải thích 2 đ
Đàn gia súc, gia cầm tăng do:
Tác động của đường lối đổi mới và chính sách đưa chăn nuôi trở thành nghành sx chính trong nông nghiệp 0.25 đ
Cơ sở chế biến thức ăn được đảm bảo ngày càng phát triển .Công nghiệp chế biến ngày càng phát triển 0.25 đ
Các dịch vụ giống, thú y ngày càng chú trọng 0.25 đ
Thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước PT,mở rộng 0.25 đ
Gia cầm tăng mạnh do thời gian nuôi ngắn vốn ít quay vòng nhanh 0.25 đ
Đàn lợn tăng nhanh do là nguồn cung cấp thực phẩm chính 0.25 đ
Đàn bà tăng chậm do DT đồng cỏ ít vốn lớn..0.25 đ
Đàn trâu giảm do cơ giới hoá trong nông nghiệp ngày càng phổ biến nên nhu cầu nuôi lấy sức kéo giảm 0.25 đ
(Câu 5(4,0 điểm)
*§Æc ®iÓm tù nhiªn: 2.5 đ
+ X¸c ®Þnh vÞ trÝ, giíi h¹n cña vïng §ång b»ng s«ng Hång. 0.5 đ
+ §Þa h×nh ®ång b»ng ch©u thæ; ®Êt phï sa mµu mì; khÝ hËu nhiÖt ®íi Èm giã mïa cã mïa ®«ng l¹nh; m¹ng l­íi s«ng ngßi dµy ®Æc..., thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp nhiÖt ®íi cã c¬ cÊu c©y trång ®a d¹ng...1 đ
+ Tµi nguyªn kho¸ng s¶n: khÝ tù nhiªn, than n©u, sÐt cao lanh ...., ph¸t triÓn mét sè ngµnh c«ng nghiÖp; tµi nguyªn biÓn, tµi nguyªn du lÞch giµu tiÒm 0.5 đ
n¨ng.
+ Khã kh¨n vÒ tù nhiªn: khÝ hËu thÊt th­êng, rÐt ®Ëm, rÐt h¹i,...; Ýt chñng lo¹i kho¸ng s¶n ....0.5 đ
*§Æc ®iÓm d©n c­, x· héi: 1.5 đ 
+ Lµ vïng cã d©n c­ ®«ng ®óc nhÊt c¶ n­íc, nguån lao ®éng dåi dµo, thÞ tr­êng tiªu thô réng lín 0.5 đ
+ Cã tr×nh ®é d©n trÝ cao hơn mức trung bình cả nước ( 94.5 % năm cả nước 90.3% năm 1999 ) 0.25đ
+ Lµ vïng cã kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n hoµn thiÖn nhÊt trong c¶ n­íc, cã mét sè ®« thÞ h×nh thµnh tõ l©u ®êi, thµnh phè c¶ng H¶i Phßng lµ cöa ngâ quan träng h­íng ra biÓn; cã nhiÒu di tÝch lÞch sö vµ c¸c ®iÓm danh lam th¾ng c¶nh, lÔ héi..... 0.25 đ 
+ Khã kh¨n: tØ lÖ thÊt nghiÖp, thiÕu viÖc lµm cßn kh¸ cao Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cßn thÊp, .... 0.5 đ
DUYỆT CỦA BGH DUYỆT CỦA TỔ CM NGƯỜI RA ĐỀ 
 Nguyễn Thị Huệ