Đề thi học sinh giỏi cấp huyện Giáo dục công dân lớp 9 - Năm học 2016-2017

ĐỀ CHÍNH THỨC
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN
NĂM HỌC: 2016 - 2017
MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN
Thời gian làm bài 150 phút
Câu 1: (6.0 điểm)
 	a) Tệ nạn xã hội là gì? Tác hại của các tệ nạn xã hội? Em hãy nêu một số qui định của pháp luật về phòng chống các tệ nạn xã hội?
 	b) Tình huống:
Năm học vừa qua Nam thi tốt nghiệp đạt loại giỏi và thi đậu vào một trường đại học ở thành phố Hồ Chí Minh. Gia đình, dòng họ và bạn bè đều hãnh diện về Nam. Lên thành phố được gần một năm, Nam bắt đầu quen được nhiều bạn bè và từ đó Nam bị bạn bè rủ rê tụ tập ăn chơi. Một lần Nam được bạn mời hút thử ma túy, từ lần đó Nam bị nghiện ma túy luôn, bao nhiêu tiền ba mẹ cho ăn học Nam đều dồn hết cho vào các cuộc chơi thâu đêm và ma túy. Nam bỏ bê việc học và đầu năm học thứ hai Nam bị nhà trường đuổi học vì bị phát hiện sử dụng ma túy. 
- Ma túy là gì? Những nguyên nhân nào dẫn đến Nam bị nghiện ma túy?
- Nếu em là Nam em sẽ làm gì để không sa vào ma túy và học tập tốt hơn?
Câu 2: ( 4.0 điểm)
	a) Môi trường là gì? Nêu chủ đề môi trường thế giới năm 2016?
	b) Hiện tượng xâm nhập mặn vào đầu mùa khô năm 2016 vừa qua gây tổn thất lớn đến sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản của vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói chung và huyện Kế Sách nói riêng, theo em nguyên nhân cơ bản nào dẫn đến việc xâm nhập măn nêu trên?
Câu 3: (3.0 điểm)
 	Hiện nay cả nước ta đang tích cực học tập và làm theo tấm cương đạo đức Hồ Chí Minh. Em hiểu như thế nào về phẩm chất đạo đức “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”? 	
Câu 4: (4.0 điểm)
a) Theo em, cần phải làm gì để có tình bạn trong sáng lành mạnh ? 
Trước tình trạng bạo lực học đường hiện nay, em hãy đề xuất một vài biện pháp để ngăn chặn hiện tượng này ? 
Câu 5: (3.0 điểm)
	a) Ngày 20/11 hằng năm là dịp để học sinh nói riêng và người dân Việt Nam nói chung đến thăm hỏi, chúc mừng các thế hệ Thầy Cô giáo, điều này nói lên truyền thống gì của dân tộc Việt Nam? Truyền thống ấy thể hiện đạo lý gì của người dân Việt Nam?
	b) Ngày 4/12/2016 vừa qua, Đảng, Nhà nước ta đã quyết để tang theo nghi thức Quốc tang (treo cờ rủ tại cơ quan, công sở...) đối với một người bạn lớn, một người đồng chí lớn của Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam. Người đó là ai? Nghi thức Quốc tang của Việt Nam trong ngày 4/12 vừa qua thể hiện điều gì?
HẾT
HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN GDCD
Năm học 2016-2017
Câu 1: (6 điểm)
a) Tệ nạn xã hội là hiện tượng xã hội bao gồm hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức, pháp luật, gây hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời sống xã hội. Có nhiều tệ nạn xã hội nhưng nguy hiểm nhất là cờ bạc, ma tuý, mại dâm. (0.75điểm)
* Tác hại: 
- Ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ, tinh thần và đạo đức con người, làm tan vỡ hạnh phúc gia đình, suy thoái giống nòi, rối loạn trật tự xã hội và làm giảm sút nền kinh tế gia đình, đất nước; gây đại dịch AIDS, dẫn đến cái chết. (0.75 điểm)
* Những quy định của pháp luật: 
- Cấm đánh bạc dưới bất kì hình thức nào, nghiêm cấm tổ chức đánh bạc.
- Nghiêm cấm sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng, tổ chức sử dụng, cưỡng bức, lôi kéo sử dụng trái phép chất ma tuý. Những người nghiện ma tuý bắt buộc phải cai nghiện. 
- Nghiêm cấm hành vi mại dâm, dụ dổ hoặc dẫn dắt mại dâm.
- Trẻ em không được đánh bạc, hút thuốc và dùng chất kích thích có hại cho sức khỏe. Nghiêm cấm lôi kéo trẻ em đánh bạc, cho trẻ em uống rượu, hút thuốc, dùng chất kích thích; nghiêm cấm dụ dỗ, dẫn dắt trẻ em mại dâm, bán hoặc cho trẻ em sử dụng những văn hóa phẩm đồi trụy, đồ chơi hoặc chơi trò chơi có hại cho sự phát triển lành mạnh của trẻ. (1.5 điểm)
b) Tình huống: (3 điểm)
- Ma túy là một chất gây nghiện khi xâm nhập vào cơ thể chúng ta nó sẽ kích thích trung ương thần kinh tạo ra nhiều ảo giác làm cho con người không tự chủ được bản thân, là chất dễ gây nghiện dù chỉ thử một lần, là con đường ngắn nhất dẫn đến căn bệnh AIDS, gây ra cái chết nếu thiếu hiểu biết về ma túy. (1điểm)
- Những nguyên nhân dẫn đến Nam bị nghiện ma túy: (1điểm)
+ Nam thiếu hiểu biết về tác hại của ma túy.
+ Không tự chủ bản thân. 
+ Nam tò mò muốn tìm thử cảm giác lạ.
+ Nam bị bạn bè xấu rủ rê, lôi kéo. 
- Nếu em là Nam em sẽ không chơi và không nghe theo lời dụ dỗ của những bạn bè xấu, luôn phải biết tự chủ bản thân, không tò mò và phải luôn tìm hiểu tác hại của ma túy để phòng tránh. Khuyên bạn bè và mọi người không nên sử dụng ma túy, tố giác những nơi buôn bán, tàng trữ, tổ chức sử dụng chất ma túy cho cơ quan chức năng để kịp thời xử lí (1điểm).
Câu 2: (4.0 điểm)
a) Môi trường là toàn bộ điều kiện tự nhiên, nhân tạo bao quanh con người, có tác động đến đời sống, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên nhiên. Những điều kiện đó đã có sẵn trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra (1.0 điểm)
Chủ đề môi trường thế giới năm 2016 là “Tiếng gọi thiên nhiên và hành động của chúng ta” (1.0 điểm)
b) Các nguyên nhân cơ bản sau: (2 điểm)
- Do ảnh hưởng biến đổi khí hậu, mực nước biển ngày càng dâng cao nên mực nước triều trung bình vùng ven biển có xu thế tăng;
- Dòng chảy kiệt từ thượng nguồn sông Mekong
- Khả năng trữ nước cuối mùa mưa lũ vùng Đồng bằng sông Cửu Long ngày càng giảm (đặc biệt là vùng Đồng Tháp Mười và vùng Tứ giác Long Xuyên);
	 - Việc sử dụng nước trong sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản đầu mùa mưa nhiều làm giảm lượng nước trên các sông làm cho nước mặn có điều kiện xâm nhập vào đất liền;
- Các cửa sông không được bồi đắp (do lũ thấp nên lượng phù sa bồi đắp ít, lại bị xói mòn) đã tạo điều kiện cho nước mặn lên cao;
- Hệ thống rừng ngập mặn bị tàn phá nặng nề, không ngăn được tốc độ dòng chảy + gió mùa làm cho nước mặn theo dòng chảy đi sâu vào đất liền.
Câu 3:(3.0 điểm) Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là tấm gương sáng về đạo đức, trong đó Bác rất chú trọng phẩm chất đạo đức của người cách mạng về “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”.
- Cần: Là lao động cần cù, siêng năng, làm việc có kế hoạch, sáng tạo, có năng suất cao, tự lực cánh sinh, không lười biếng ỷ lại, không dựa dẫm.
- Kiệm: Là tiết kiệm sức lao động, thời giờ, tiết kiệm tiền của nhân dân, của nhà nước, của bản thân mình; tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ; không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi; không phô trương hình thức, không liên hoan chè chén lu bù.
- Liêm: Tức là luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân; phải trong sạch, không tham lam, không hám danh hám lợi, phải quang minh chính đại; không hủ hóa, không nhỏ nhen ít kỉ
- Chính: Nghĩa là không tà, nghĩa là thẳng thắn, đứng đắn; không tự cao tự đại, luôn chịu khó học tập cầu tiến, luôn tự kiểm điểm để phát triển điều hay, sửa đổi điều dở của mình.
- Chí công vô tư: Là công bằng, không thiên vị, giải quyết công việc theo lẽ phải, xuất phát từ lợi ích chung và đặt lợi ích chung lên lợi ích cá nhân.
Cần, kiệm, liêm, chính sẽ dẫn đến chí công vô tư và ngược lại. 
Câu 4: (4.0 điểm)
Để xây dựng tình bạn trong sáng lành mạnh, học sinh cần phải:
- Đối với bạn bè ở lớp, ở trường và ở trong cộng đồng luôn thể hiện tình cảm, thái độ, lời nói, cách cư xử việc làm phù hợp với tình bạn trong sáng, không vì mục đích khác ;
- Tôn trọng, tự hào và có ý thức giữ gìn tình bạn trong sáng lành mạnh đã có, không phân biệt giới tính, dân tộc; không phân biệt giàu nghèo;
- Thể hiện lòng mong muốn xây dựng tình bạn trong sáng lành mạnh; biết quý trọng những người có ý muốn như mình. ( 2.0 điểm)
b) Để ngăn chặn tình trạng bạo lực học đường cần phải:
	- Mỗi học sinh cần phải xây dựng cho mình một ý thức lập trường vững chắc, tự làm chủ suy nghĩ và hành động; không để bạn bè, người xấu lôi kéo vào những hoạt động, những mối quan hệ thiếu lành mạnh.
- Đối với gia đình: Các bậc cha mẹ thường xuyên quan tâm gần gũi con cái, theo dõi các mối quan hệ, diễn biến tâm trạng và phân tích phải trái, đúng sai giúp con mình có nhận thức đúng đắn và điều chỉnh hành vi kịp thời
- Đối với nhà trường: Thường xuyên theo dõi, GD tính cách, hành động , hướng các em biết ứng xử tốt, biết cảm ơn , biết xin lỗi; có các biện pháp ngăn ngừa và hóa giải các mâu thuẩn nhằm tránh xảy ra bạo lực .
- Đối với xã hội: Củng cố nâng cao chất lượng môi trường xã hội văn minh tiến bộ; có các biện pháp ngăn chặn, lên án những hoạt động tác hại đến môi trường xã hội lành mạnh. (2.0 điểm)
Câu 5: (3 điểm)
a) Thể hiện truyền thống “Tôn sư trọng đạo”, truyền thống ấy nói lên đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” của người VN. (1 điểm)
b) Ông là Phi-đen Ca-xtơ-rô, là vị lãnh tụ huyền thoại của Nhân dân Cuba và thế giới.
Việc để tang Ông theo nghi thức Quốc tang là thể hiện sự tiếc thương, lòng kính trọng và tình hữu nghị sắt son giữa Đảng, Nhà Nước và Nhân dân Việt nam-Cuba. (2 điểm)
Hết