PHềNG GD&ĐT LÂM THAO ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 THCS NĂM HỌC 2013 – 2014 Mụn: Toỏn ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian thi: 150 phỳt (Khụng kể thời gian giao đề) Đề thi cú 01 trang ĐỀ BÀI Cõu 1 (4 điểm): Cho biểu thức Với ; a) Rỳt gọn biểu thức A. b) Tỡm giỏ trị của A khi . c) Với giỏ trị nào của x thỡ đạt giỏ trị nhỏ nhất ? Tỡm giỏ trị nhỏ nhất đú? Cõu 2(3 điểm): a) Chứng minh : Với mọi số tự nhiờn n thỡ an = n(n + 1)(n + 2)(n + 3) + 1 là số chớnh phương. b) Giải phương trỡnh: Cõu 3 (4 điểm): a) Tỡm nghiệm nguyờn của phương trỡnh: 2x2 + 4x = 19 – 3y2. b) Tìm các chữ số a, b sao cho chia hết cho 45 Cõu 4: (7 điểm) 1. Cho nửa đường trũn tõm O đường kớnh BC=2R. Điểm A di động trện nửa đường trũn. Gọi H là hỡnh chiếu của điểm A lờn BC. Gọi Dvà E lần lượt là hỡnh chiếu của H lờn AC và AB. a. Chứng minh: AB . EB + AC . EH = AB2 b.Xỏc định vị trớ điểm A sao cho tứ giỏc AEHD cú diện tớch lớn nhất? Tớnh diện tớch lớn nhất đú theo R. 2. Qua đỉnh A của hỡnh vuụng ABCD cạnh là a, vẽ một đường thẳng cắt cạnh BC ở M và cắt đường thẳng DC ở I. Chứng minh rằng: . Cõu 5 ( 2điểm): Cho x, y, z là 3 số thực dương thỏa món xyz=1. Chứng minh rằng ..................Hết..................... Thớ sinh khụng được sử dụng tài liệu.Giỏm thị coi thi khụng giải thớch gỡ thờm. Họ và tờn thớ sinh..................................................SBD.............................. HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI Mụn: Toỏn 9 Năm học: 2013-2014 Cõu 1 (4 điểm):Cho biểu thức Với (*) a) Rỳt gọn biểu thức A; b) Tỡm giỏ trị của A khi ; c) Với giỏ trị nào của x thỡ đạt giỏ trị nhỏ nhất? tỡm giỏ trị nhỏ nhất đú? Lời giải sơ lược Điểm a) Với điều kiện ta cú: 0,50 0,50 0,50 . 0,50 b) Dờ̃ thṍy : thoả mãn điờ̀u kiện. Khi đú: . 0,50 Do vậy, giỏ trị của biểu thức A là: 0,25 . 0,25 c) Viết lại, =. Để cú GTNN thỡ cú GTLN, hay cú GTNN. 0,25 Ta cú: , dấu "=" xảy ra khi x = 0. Giỏ trị nhỏ nhất của là , xảy ra khi x = 0. 0,75 Cõu 2(3 điểm): a) Chứng minh : Với mọi số tự nhiờn n thỡ an = n(n + 1)(n + 2)(n + 3) + 1 là số chớnh phương. b) Giải phương trỡnh: Cõu í Lời giải sơ lược Điểm 2 4đ a 1,5đ Ta cú : an = n(n + 1) (n + 2) (n + 3) + 1 = (n2 + 3n) (n2 + 3n + 2) + 1 0,5 = (n2 + 3n)2 + 2(n2 + 3n) + 1 = (n2 + 3n + 1)2 0,5 Với n là số tự nhiờn thỡ n2 + 3n + 1 cũng là số tự nhiờn, theo định nghĩa, an là số chớnh phương. 0,5 b 1,5đ Đặt 0,25 (với a, b, c > 0). Khi đú phương trỡnh đó cho trở thành: 0,5 a = b = c = 2 0,5 Suy ra: x = 2016, y = 2017, z = 2018. 0,25 Cõu 3 (4 điểm): a) Tỡm nghiệm nguyờn của phương trỡnh: 2x2 + 4x = 19 – 3y2. b) Tìm các chữ số a, b sao cho M 45 Cõu í Lời giải sơ lược Điểm 3 3đ a 2đ Ta cú: 2x2 + 4x = 19 - 3y2 4x2 + 8x = 38 – 6y2 4x2 + 8x + 4 = 42 – 6y2 (1) 0,5 Vỡ , mà nờn: y = 0; 0,5 + Với y = 1 , từ (1) ị Trường hợp này phương trỡnh cú 2 nghiệm nguyờn là: (2;1) và (-4;1). + Với y = -1 Thỡ từ (1) ị Trường hợp này pt cú 2 nghiệm nguyờn là: (2;-1) và (-4;-1). 0,5 + Với pt này khụng cú nghiờm nguyờn vỡ VT chia hết cho 2, VP khụng chia hết cho 2. 0,25 + Với y = 0, từ(1) ị PT này khụng cú nghiệm nguyờn vỡ VT chia hết cho 2; VP khụng chia hết cho 2. Vậy PT đó cho cú cỏc nghiệm nguyờn là: (-4;1); (2;1);(-4;-1); (2;-1) 0,25 b 2đ Ta thấy 45 = 5.9 mà (5 ; 9) = 1 để M 45 Û M 5 và 9 0,5 Xét M 5 Û b ẻ {0 ; 5} 0,25 Nếu b = 0 ta có số M 9 Û a + 5 + 6 + 0 M 9 ị a + 11 M 9 ị a = 7 0,5 Nếu b = 5 ta có số M 9 Û a + 5 + 6 + 0 M 9 ị a + 16 M 9 ị a = 2 0,5 Vậy: a = 7 và b = 0 ta có số 7560 a = 2 và b = 5 ta có số 2560 0,25 Cõu 4: (7 điểm) 1. Cho nửa đường trũn tõm O đường kớnh BC=2R. Điểm A di động trện nửa đường trũn. Gọi H là hỡnh chiếu của điểm A lờn BC. Gọi Dvà E lần lượt là hỡnh chiếu của H lờn AC và AB. a. Chứng minh: AB . EB + AC . EH = AB2 b.Xỏc định vị trớ điểm A sao cho tứ giỏc AEHD cú diện tớch lớn nhất? Tớnh diện tớch lớn nhất đú theo R. 2. Qua đỉnh A của hỡnh vuụng ABCD cạnh là a, vẽ một đường thẳng cắt cạnh BC ở M và cắt đường thẳng DC ở I. Chứng minh rằng: . Cõu í Lời giải sơ lược Điểm 4 7đ 1 4đ 1 a) Chứng minh được tứ giỏc ADHE là hỡnh chữ nhật Suy ra AB . EB = HB2 AC . EH = AC . AD = AH2 => ĐPCM 1 b) S(ADHE)= AD.AE 1 S(ADHE) 0,5 Vậy Max S(ADHE)=Khi AD = AE Hay A là điểm chớnh giữa của cung AB 0,5 2 3đ Vẽ Ax AI cắt đường thẳng CD tại J. Ta cú AIJ vuụng tại A, cú AD là đường cao thuộc cạnh huyền IJ, nờn: (1) 1 Xột hai tam giỏc vuụng ADJ và ABM, ta cú: AB = AD = a; (gúc cú cạnh tương ứng vuụng gúc) 0,5 . Suy ra: AJ = AM 1 Thay vào (1) ta được: (đpcm) 0,5 Cõu 5 ( 2điểm): Cho x, y, z là 3 số thực dương thỏa món xyz=1. Chứng minh rằng Sơ lược lời giải Điểm Đặt x=a3 y=b3 z=c3 ,a,b,c >0 thỡ x, y, z >0 và abc=1.Ta cú 0,25 a3 + b3=(a+b)(a2+b2-ab)(a+b)ab, do a+b>0 và a2+b2-abab a3 + b3+1 (a+b)ab+abc=ab(a+b+c)>0 0,5 Tương tự ta cú 0,25 , Cộng theo vế ta cú 0,5 =++ = Dấu bằng xảy ra khi x=y=z=1 0,5 Cỏc cỏch khỏc đỳng vẫn cho điểm tối đa
Tài liệu đính kèm: