Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện năm học 2015 - 2016 môn: Giáo dục công dân lớp 9

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN 
 TĨNH GIA Năm học 2015 - 2016
 ĐỀ CHÍNH THỨC
 Môn: Giáo dục công dân – Lớp 9
 Thời gian làm bài: 150 phút (không kể giao đề)
Câu 1 (2.0 điểm). Điền vào chỗ trống (¼) những từ, cụm từ thích hợp để hoàn thành một số nội dung của điều luật sau trong Luật giao thông đường bộ năm 2008.
 Điều 35. Các hoạt động khác trên đường bộ.
2. Không được thực hiện các hành vi sau đây: 
a. Họp chợ, mua, ................................. trên đường bộ;
b. Tụ tập đông người ................................. trên đường bộ; 
c.  súc vật trên đường bộ; 
d. Phơi thóc, lúa, rơm rạ, nông sản hoặc ............................... trên đường bộ;
đ. Đặt biển quảng cáo ................................. của đường bộ;
Câu 2 (3.0 điểm). Vì sao bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là vấn đề cấp thiết hiện nay? Là học sinh, cần phải làm gì để bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên ở địa phương em?
Câu 3 (3.0 điểm). Shakespeare đã nói: “Yêu mọi người, tin vài người, đừng xúc phạm đến ai”.
 Câu nói trên thể hiện cho một phẩm chất đạo đức tiêu biểu của con người. Bằng kiến thức đã học, em hãy làm nổi bật phẩm chất đạo đức đó.
Câu 4 (3.0 điểm). Vì sao hợp tác quốc tế là một vấn đề quan trọng và tất yếu của các quốc gia, các dân tộc trên thế giới? Trong quan hệ hợp tác quốc tế, Đảng và Nhà nước ta tuân thủ theo những nguyên tắc nào?
 Em hiểu như thế nào về quan điểm: “Hòa nhập chứ không hòa tan” trong quan hệ giao lưu hợp tác quốc tế?
Câu 5 (2.0 điểm). Nhà nước ta từ khi ra đời đến nay đã ban hành mấy bản Hiến pháp? Đó là những bản Hiến pháp nào? Căn cứ vào đâu để khẳng định: Hiến pháp là đạo luật cơ bản của Nhà nước và có hiệu lực pháp lý cao nhất?
Câu 6 (4.0 điểm). Quan hệ hữu nghị giữa các dân tộc trên thế giới có ý nghĩa như thế nào? Vì sao Đảng và Nhà nước ta thực hiện chính sách hòa bình, hữu nghị với các dân tộc và quốc gia trên thế giới? Công dân - học sinh cần phải làm gì góp phần xây dựng tình đoàn kết, hữu nghị?
Câu 7 (3.0 điểm). Tình huống:
 Bố Hà bị nhiễm HIV, Hà lo lắng và thương bố nên việc học tập ngày càng giảm sút. Mai rủ Hồng đến động viên, giúp đỡ gia đình Hà nhưng Hồng bảo: Tất cả những người bị nhiễm HIV đều có lối sống buông thả, tham gia các tệ nạn xã hội. Nếu chúng mình gần gũi với họ thì sẽ bị lây nhiễm và ảnh hưởng đạo đức.
 Em có đồng ý với ý kiến của bạn Hồng trong tình huống trên không? Vì sao? Nếu em là Mai trong tình huống đó em sẽ làm gì?
Họ tên học sinh: .....................................................................................; Số báo danh: ..........................
HƯỚNG DẪN CHẤM BÀI THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN
 NĂM HỌC 2015- 2016
Môn: Giáo dục công dân – Lớp 9
Câu
Nội dung cần đạt
Biểu điểm
1
(2đ)
 Điền đúng chính xác các từ sau theo thứ tự: 
 a. bán hàng hóa
 b. trái phép
 c. Thả rông
 d. để vật khác
 đ. trên đất
(Mỗi câu phải điền đúng đủ các từ hoặc cụm từ GK mới cho điểm)
0,4đ
0,4đ
0,4đ
0,4đ
0,4đ
2
(3đ)
Cần đảm bảo được các ý sau :
- Nêu khái niệm: 
 + Môi trường là toàn bộ các điều kiện tự nhiên, nhân tạo bao quanh con người có tác động đến đời sống, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên nhiên. 
 + Tài nguyên thiên nhiên là những của cải vật chất sẵn có trong tự nhiên mà con người có thể khai thác, chế biến sử dụng phục vụ cuộc sống con người.
- Vai trò của môi trường và tài nguyên thiên nhiên: 
 + Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống con người, tạo nên cơ sở vật chất để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, tạo cho con người phương tiện sinh sống, phát triển trí tuệ, đạo đức, tinh thần.
 + Nếu môi trường trong lành, sạch đẹp, đảm bảo cân bằng sinh thái sẽ tạo điều kiện thuật lợi cho con người đem hết khả năng của mình để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, tạo cho con người có phương tiện sinh sống, phát triển trí tuệ, đạo đức và tinh thần.
 + Nếu môi trường bị ô nhiểm, việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên không có kế hoạch sẽ gây mất cân bằng sinh thái, làm cho môi trường bị suy thoái đó là nguyên nhân gây ra mưa, bão, lũ lụt, hạn hán kéo dài làm ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của con người như đói nghèo, bệnh tật, thất học.... 
- Thực trạng của môi trường và tài nguyên thiên nhiên: Hiện nay môi trường và tài nguyên thiên nhiên đang bị đe doạ bởi chất thải của các nhà máy, xí nghiệp, các công trình vv... bởi sự thiếu hiểu biết và thiếu ý thức của con người đã làm cho môi trường bị ô nhiễm nặng nề, tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt, thiên tai lũ lụt thường xuyên xảy ra. 
 Vì vậy, bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên và trách nhiệm của mọi người và toàn xã hội. 	 
- Liên hệ: 
+ Hiểu giá trị của môi trường và tài nguyên thiên nhiên để có ý thức trách nhiệm bảo vệ. 
+ Tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên như: Tham gia vệ sinh công cộng, trồng cây gây rừng, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ động thực vật, thuỷ - hải sản, nguồn nước vv... Tuyên truyền cho những người xung quanh cùng tích cực tham gia bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên. 	 
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,5đ
0,25đ
0,5đ
0,5đ
3 (3đ)
Cần đảm bảo được các ý sau:
- Khẳng định trên thể hiện đức tính tôn trọng người khác. Đó là phẩm chất đạo đức cần thiết ở trong mọi thời đại.
- Tôn trọng người khác là sự đánh giá đúng mức, coi trọng danh dự phẩm giá và lợi ích của người khác.
- Người biết tôn trọng người khác sẽ được người khác tôn trọng lại. Mọi người biết tôn trọng lẫn nhau sẽ góp phần làm cho quan hệ xã hội trong sáng, lành mạnh và tốt đẹp.
- Nêu được những hành vi thiếu tôn trọng người khác trong cuộc. sống hàng ngày cần phê phán...
- Tầm quan trọng của tôn trọng người khác ở mọi lúc, mọi nơi... 
- Liên hệ trách nhiệm của học sinh...
0,5 đ
0,5 đ
0,5 đ
0,5 đ
0,5 đ
0,5 đ
4 (3đ)
Cần đảm bảo được các ý sau:
- Hợp tác quốc tế là một vấn đề quan trọng và tất yếu của các quốc gia, các dân tộc trên thế giới. Vì:
 - Hợp tác là cùng chung sức làm việc, giúp đỡ hỗ trợ lẫn nhau trong công việc, lĩnh vực nào đó vì mục đích chung. 
 - Hợp tác quốc tế là một vấn đề quan trọng và tất yếu của các quốc gia, các dân tộc trên thế giới vì hiện nay thế giới đang đứng trước những vấn đề bức xúc có tính toàn cầu (bảo vệ môi trường, hạn chế sự bùng nổ dân số, khắc phục tình trạng đói nghèo, phòng ngừa và đẩy lùi những bệnh hiểm nghèo...) mà không một quốc gia riêng lẻ nào có thể tự giải quyết được. 
- Trong quan hệ hợp tác quốc tế, Đảng và Nhà nước ta tuân thủ theo những nguyên tắc: 
 + Tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn ven lãnh thổ của nhau, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, không dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực. 
 + Bình đẳng và cùng có lợi. 
 + Giải quyết các bất đồng và tranh chấp bằng hòa bình. 
 + Phản đối mọi âm mưu và hành động gây sức ép, áp đặt và cường quyền. 
- Câu: “Hòa nhập chứ không hòa tan” là quan điểm của chúng ta trong quá trình hội nhập quốc tế. Được hiểu như sau:
+ Trong xu thế hội nhập, hợp tác quốc tế ngày càng sâu rộng, chúng ta muốn phát triển phải có sự giao lưu với các dân tộc khác, với nền văn hóa khác. Trong quá trình giao lưu đó, dân tộc ta sẽ tiếp thu tinh hoa văn hóa và những thành tựu khoa học kĩ thuật tiên tiến của nhân loại đó là hòa nhập. 	
+ Tuy nhiên trong quá trình ấy chúng ta luôn biết kế thừa, giữ gìn, phát huy truyền thống dân tộc, tiếp thu có chọn lọc, không đánh mất bản sắc riêng của mình, không bị đồng hóa bởi các dân tộc khác đó là không hòa tan. 	 
- HS biết liên hệ tinh thần hợp tác trong học tập, lao động. 	
0,25đ
0,5đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,5đ
0,25đ
0,5đ
5
(2đ)
 Cần đảm bảo được các ý sau:
* Khái niệm Hiến pháp: Hiến pháp là đạo luật cơ bản của Nhà nước, có hiệu lực pháp lý cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Mọi văn bản pháp luật khác đều được xây dựng, ban hành trên cơ sở các quy định của Hiến pháp, không được trái với Hiến pháp.
* Nhà nước ta từ khi ra đời đến nay ban hành 5 bản Hiến pháp:
 - Hiến pháp 1946.
 - Hiến pháp 1959.
 - Hiến pháp 1980.
 - Hiến pháp 1992.
 - Hiến pháp 2013.
* Có 2 căn cứ để khẳng định: Hiến pháp là đạo luật cơ bản của Nhà nước, có hiệu lực pháp lý cao nhất.
- Căn cứ thứ nhất: 
 + Hiến pháp là cơ sở nền tảng của hệ thống pháp luật. Các quy định của Hiến pháp là nguồn, là căn cứ pháp lý cho tất cả các ngành luật.
 + Luật và các văn bản dưới luật phải phù hợp với tinh thần và nội dung Hiến pháp. Các văn bản pháp luật trái với Hiến pháp đều bị bãi bỏ.
- Căn cứ thứ hai:
 + Việc soạn thảo, ban hành hay sửa đổi, bổ sung Hiến pháp phải tuân theo thủ tục đặc biệt, được quy định trong điều 147 của Hiến pháp.
 + Điều 147: Chỉ Quốc hội mới có quyền sửa đổi Hiến pháp. Việc sửa đổi Hiến pháp phải được ít nhất là hai phần ba tổng số đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành.
0,25 đ
0,25 đ
0,1 đ
0,1 đ
0,1 đ
0,1 đ
0,1 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
6
(4đ)
 Cần đảm bảo được các ý sau:
- Ý nghĩa quan hệ hữu nghị giữa các dân tộc trên thế giới: 
+ Tạo cơ hội và điều kiện để các nước, các dân tộc hợp tác về nhiều mặt (kinh tế, văn hóa, khoa học, y tế, giáo dục).
+ Tạo sự hiểu biết lẫn nhau, tránh gây mâu thuẫn, căng thẳng dẫn đến nguy cơ chiến tranh.
- Đảng và Nhà nước ta luôn thực hiện chính sách đối ngoại hòa bình hữu nghị giữa các dân tộc, quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới: 
+ Quan hệ hữu nghị đó đã làm cho thế giới hiểu thêm về đất nước, con người, công cuộc đổi mới của Việt Nam, về đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước ta. 
+ Giúp ta tranh thủ được sự đồng tình ủng hộ và hợ tác ngày càng rộng rãi của thế giới đối với Việt Nam.
- Công dân –học sinh: 
 + Có trách nhiệm thể hiện tình đoàn kết hữu nghị với bạn bè và người nước ngoài bằng thái độ, cử chỉ, việc làm và sự thân thiện trong cuộc sống hằng ngày.
 + Biết thể hiện tình hữu nghị với người nước ngoài khi gặp gỡ, tiếp xúc trong các tình huống khi có người nước ngoài đến thăm trường, khi giao lưu với các bạn học sing quốc tế, khi có khách nước ngoài đến tham quan du lịch, tìm hiểu 
 + Có thái độ tôn trọng, thân thiện; sẳn sàng giúp đỡ, không kì thị xa lánh, chế nhạo ngôn ngữ, trang phục của họ.
+ Tích cực tham gia các hoạt động đoàn kết hữu nghị do nhà trường, địa phương tổ chức
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
7
(3đ)
Cần đảm bảo được các ý sau:
* Không đồng ý với ý kiến của bạn Hồng . 
* Vì : 
- Không phải tất cả những người bị nhiễm HIV đều có lối sống buông thả, tham gia các tệ nạn xã hội mà có thể do nhiều nguyên nhân như: Bác sĩ bị lây nhiễm từ bệnh nhân, chiến sĩ công an bị lây nhiễm từ tội phạm ... 
- HIV/AIDS không lây nhiễm qua tiếp xúc thông thường (không lây qua đường hô hấp) 
- HIV lây qua 03 con đường: Truyền máu, quan hệ tình dục bừa bãi, truyền từ mẹ sang con. 
- Mỗi người chúng ta cần có những hiểu biết đầy đủ về HIV/ AIDS để chủ động phòng tránh cho bản thân và gia đình, không được phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS và gia đình của họ.
* Nếu em là Mai:
+ Em sẽ giải thích cho Hồng rõ về bệnh HIV/AIDS. 
+ Khuyên Hồng nên đến nhà Hà chơi để động viên Bố của Hà. + Nếu Bố của Hà có bị nhiễm HIV thì cũng không nên phân biệt đối xử mà nên gần gũi, động viên Bố của Hà cho Bố của Hà vơi bớt nỗi cô đơn, buồn tủi. 
0,5 đ
0,5 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,5 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,5 đ