Đề khảo sát chất lượng học kì II Ngữ văn lớp 7 - Năm học 2015-2016 - Phòng GD & ĐT Thanh Hóa

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO
 THÀNH PHỐ THANH HÓA
ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC KÌ II
 NĂM HỌC: 2015 -2016
Môn: NGỮ VĂN – LỚP 7
Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
ĐỀ CHẴN
Câu 1: (2.0 điểm)
	a. Thế nào là câu chủ động? Cho một ví dụ về câu chủ động?
b. Tìm cụm chủ - vị dùng để mở rộng câu trong ví dụ sau đây và cho biết cụm chủ - vị được mở rộng làm thành phần gì của câu?
 Con mèo nhảy làm đổ lọ hoa.
Câu 2: (2.0 điểm)
Thế nào là phép tương phản trong nghệ thuật văn chương? Chỉ ra hai mặt tương phản được thể hiện trong văn bản “Sống chết mặc bay” của Phạm Duy Tốn?
Câu 3: (6.0 điểm)
	Giải thích câu tục ngữ “Thương người như thể thương thân”.
 Hết .
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO
 THÀNH PHỐ THANH HÓA
ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC KÌ II
 NĂM HỌC: 2015 -2016
Môn: NGỮ VĂN – LỚP 7
Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
ĐỀ LẺ
Câu 1: (2.0 điểm)
	a. Thế nào là câu bị động? Cho một ví dụ về câu bị động?
b. Tìm cụm chủ - vị dùng để mở rộng câu trong ví dụ sau đây và cho biết cụm chủ - vị được mở rộng làm thành phần gì của câu?
Cái cặp này khóa bị hỏng.
Câu 2: (2.0 điểm)
Thế nào là phép tăng cấp trong nghệ thuật văn chương? Phép tăng cấp được thể hiện qua những cảnh nào trong văn bản “Sống chết mặc bay” của Phạm Duy Tốn? 
Câu 3: (6.0 điểm)
Giải thích câu tục ngữ “Thương người như thể thương thân”.
 Hết .
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC KÌ II
NĂM HỌC 2015 - 2016
MÔN NGỮ VĂN – Lớp7 (Đề chẵn)
Câu
Nội dung
Điểm
Câu 1
a. 
- Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người, vật khác (chỉ chủ thể của hoạt động).
- Cho ví dụ đúng.
0,5 điểm
0,5 điểm
b. 
- Cụm chủ vị dùng để mở rộng câu: Con mèo nhảy.
- Cụm chủ vị dùng để mở rộng câu làm thành phần chủ ngữ.
0,5 điểm
0,5 điểm
Câu 2
- Phép tương phản trong nghệ thuật là việc tạo ra những hành động, cảnh tượng, tính cách trái ngược nhau để qua đó làm nỏi bật một ý tưởng bộ phận trong tác phẩm hoặc tư tưởng chính của tác phẩm.
- Hai mặt tương phản:
+ Cảnh người dân đang hộ đê trong trạng thái nguy kịch.
+ Cảnh tên quan đang cùng nha lại chơi bài trong đình với không khí tĩnh mịch, nghiêm trang.
0,5 điểm
1,5 điểm
Câu 3
*Yêu cầu:
- Về hình thức: Bài viết đảm bảo là một bài văn hoàn chỉnh, bố cục rõ ràng, trình bày mạch lạc, sạch sẽ và ít sai lỗi chính tả, ngữ pháp.
- Về nội dung: Bài viết cần đạt được một số ý cơ bản sau:
a. Mở bài
- Dẫn dắt để giới thiệu nội dung vấn đề và trích dẫn câu tục ngữ.
b. Thân bài
- Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ.
+ Thương thân: yêu thương, chăm sóc, giữ gìn, quí trọng bản thân mình.
 + Thương người: yêu thương, chia sẻ, giúp đỡnhững người xung quanh.
=> Lời nhắn nhủ: yêu thương, trân trọng người khác như yêu thương, trân trọng chính bản thân mình.
- Phải “Thương người như thể thương thân” bởi:
+ Không ai có thể sống đơn độc, lẻ loi mà cần phải có sự hòa nhập cộng đồng.
+ Nhiều người có hoàn cảnh đáng thương cần sự chung tay giúp đỡ của người khác, của cộng đồng để có thêm sức mạnh vươn lên trong cuộc sống.
+ Mọi người cùng tiến bộ, phát triển thì xã hội, đất nước cũng sẽ phát triển tốt đẹp hơn.
+ Giúp đỡ người khác là niềm hạnh phúc, nó sẽ khiến ta thấy thanh thản hơn.
+ Đây là nét đẹp truyền thống đạo đức của dân tộc ta.
- Tinh thần “thương người như thể thương thân” được thể hiện:
+ Xem việc quan tâm giúp đỡ người khác là lẽ sống và phải xuất phát từ tình cảm chân thành, tự nguyện, tự giác.
+ Giúp đỡ người khác bằng những việc làm thiết thực phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của mình. 
+ Cần lên án, phê phán những người có lối sống ích kỉ, hẹp hòi
(Nêu dẫn chứng về tinh thần tương thân tương ái của dân tộc ta trong chiến tranh; phong trào từ thiện hiện nay, đặc biệt là phong trào từ thiện của học sinh để làm sáng tỏ những điều đã giải thích).
+ Những việc đã, đang và sẽ làm của bản thân.
c. Kết bài
- Câu tục ngữ thể hiện một đạo lí đúng đắn.
- Lời khuyên.
0,5 điểm
5,5 điểm
0,25 điểm
1,0 điểm
2,0 điểm
2,0 điểm
0,25 điểm
Lưu ý: Trên đây là những gợi ý định hướng, giám khảo có thể vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm, không rập khuôn máy móc. Cần trân trọng những sáng tạo của học sinh.
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC KÌ II
NĂM HỌC 2015 - 2016
MÔN NGỮ VĂN – Lớp7 (Đề lẻ)
Câu
Nội dung
Điểm
Câu 1
a. 
- Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào (chỉ đối tượng của hoạt động).
- Cho ví dụ đúng.
0,5 điểm
0,5 điểm
b. 
- Cụm chủ vị dùng để mở rộng câu: khóa bị hỏng.
- Cụm chủ vị dùng để mở rộng câu làm thành phần vị ngữ.
0,5 điểm
0,5 điểm
Câu 2
- Phép tăng cấp trong nghệ thuật văn chương là lần lượt đưa thêm chi tiết và chi tiết sau phải cao hơn chi tiết trước qua đó làm rõ thêm bản chất một sự việc, hiện tượng muốn nói.
- Sự tăng cấp được thể hiện trong văn bản
+ Miêu tả mức độ của trời mưa, của độ nước sông dâng cao, của nguy cơ đê vỡ, của cảnh hộ đê vất vả, căng thẳng mà người dân đang phải gánh chịu.
+ Miêu tả mức độ đam mê bài bạc của tên quan phụ mẫu.
0,5 điểm
1,0 điểm
0,5 điểm
Câu 3
*Yêu cầu:
- Về hình thức: Bài viết đảm bảo là một bài văn hoàn chỉnh, bố cục rõ ràng, trình bày mạch lạc, sạch sẽ và ít sai lỗi chính tả, ngữ pháp.
- Về nội dung: Bài viết cần đạt được một số ý cơ bản sau:
a. Mở bài
- Dẫn dắt để giới thiệu nội dung vấn đề và trích dẫn câu tục ngữ.
b. Thân bài
- Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ.
+ Thương thân: yêu thương, chăm sóc, giữ gìn, quí trọng bản thân mình.
+ Thương người: yêu thương, chia sẻ, giúp đỡ những người xung quanh.
=> Lời nhắn nhủ: yêu thương, trân trọng người khác như yêu thương, trân trọng chính bản thân mình.
- Phải “Thương người như thể thương thân” bởi:
+ Không ai có thể sống đơn độc, lẻ loi mà cần phải có sự hòa nhập cộng đồng.
+ Nhiều người có hoàn cảnh đáng thương cần sự chung tay giúp đỡ của người khác, của cộng đồng để có thêm sức mạnh vươn lên trong cuộc sống.
+ Mọi người cùng tiến bộ, phát triển thì xã hội, đất nước cũng sẽ phát triển tốt đẹp hơn.
+ Giúp đỡ người khác là niềm hạnh phúc, nó sẽ khiến ta thấy thanh thản hơn.
+ Đây là nét đẹp truyền thống đạo đức của dân tộc ta.
- Tinh thần “thương người như thể thương thân” được thể hiện:
+ Xem việc quan tâm giúp đỡ người khác là lẽ sống và phải xuất phát từ tình cảm chân thành, tự nguyện, tự giác.
+ Giúp đỡ người khác bằng những việc làm thiết thực phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của mình. 
 + Cần lên án, phê phán những người có lối sống ích kỉ, hẹp hòi
(Nêu dẫn chứng về tinh thần tương thân tương ái của dân tộc ta trong chiến tranh; phong trào từ thiện hiện nay, đặc biệt là phong trào từ thiện của học sinh để làm sáng tỏ những điều đã giải thích).
+ Những việc đã, đang và sẽ làm của bản thân.
c. Kết bài
- Câu tục ngữ thể hiện một đạo lí đúng đắn.
- Lời khuyên.
0,5 điểm
5,5 điểm
0,25 điểm
1,0 điểm
2,0 điểm
2,0 điểm
0,25 điểm
Lưu ý: Trên đây là những gợi ý định hướng, giám khảo có thể vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm, không rập khuôn máy móc. Cần trân trọng những sáng tạo của học sinh.