Đề cương ôn tập môn sinh học lớp 8 năm 2015-2016

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP MÔN SINH HỌC LỚP 8 NĂM 2015-2016
Câu 1: Em hãy nêu các bước lập khẩu phần cho trước?
Tìm hiểu bảng số liệu khẩu phần.
Xây dựng khẩu phần.
Lập bảng phân tích số liệu khẩu phần:
+ Kẻ bảng tính toán.
+ Điền tên thực phẩm và lượng cung cấp A.
+ Xác định lượng thải bỏ A1
 A1= A x tỉ lệ thải bỏ.
+ Xác định lượng thực phẩm ăn đc A2
 A2=A-A1
Tính giá trị của từng loại thực phẩm và điền vào bảng.
Cộng các số liệu đã liệt kê, đối chiếu với bảng nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người VN và có kế hoạch điều chỉnh.
Câu 2: Nêu quá trình tạo thành nước tiểu và quá trình thải nước tiểu:
Quá trình tạo thành nước tiểu: Nước tiểu đc tạo thành ở các đv chức năng của thận bao gồm: Quá trình lọc máu ở cầu thận để tạo thành nc tiểu đầu, quá trình hấp thụ lại các chất cần thiết, quá trình bài tiết các chất độc và các chất không cần thiết ở ống thận tạo thành nc tiểu chính thức và ổn định 1 số thành phần của máu.
Quá trình thải nc tiểu: Nc tiểu chính thức đổ vào bể thận qua ống dẫn nc tiểu, xuống tích trữ ở bóng đái rồi đc thải ra ngoài nhờ hđ của cơ vòng ống đái, cơ bóng đái và cơ bụng.
Câu 3: a) Nêu vị trí và các thành phần của não bộ:
 b) Nêu cấu tạo và chức năng của trụ não, não trung gian, tiểu não
a) Vị trí và các thành phần của não bộ:
- Não bộ từ dưới lên bao gồm: trụ não, tiểu não, não trung gian và đại não.
b) Cấu tạo và chức năng của trụ não, não trung gian, tiểu não:
 * Trụ não:
 - Cấu tạo:
 + Trụ não gồm: hành não, cầu não, não giữa (cuống não và củ não sinh tư).
+ Chất trắng ở ngoài nối tủy sống với các phần trên của não.
+ Chất xám: ở trong, tập trung thành các nhân xám, nơi xuất phát của các dây thần kinh não.
+ Có 12 đôi dây thần kinh não gồm 3 loại: cảm giác, vận động và dây pha.
Chức năng: điều khiển, điều hòa hđ của các nội quan ( tuần hoàn, hô hấp, tiêu hóa).
*Não trung gian
- Vị trí: nằm giữa trụ não và đại não.
- Cấu tạo: gồm đồi thị và vùng dưới đồi. Đồi thị và các nhân xám vùng dưới đồi là chất xám.
- Chức năng: đk quá trình trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt.
 * Tiểu não:
- Tiểu não nằm sau trụ não, dưới đại não.
- Cấu tạo: chất xám nằm ngoài, chất trắng nằm trong.
- Chức năng: điều hòa, phối hợp các cử động phức tạp và giữu thăng bằng cơ thể.
Câu 4: a) Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe
 b) Cần làm gì để giữ gìn sức khỏe, giữ gìn và bảo vệ hệ thần kinh?
 c) Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đới với hệ thần kinh
a) Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
- Ngủ là nhu cầu sinh lý của cơ thể. Bản chất của giấc ngủ ngon là 1 quá trình ức chế tự nhiên có tác dụng bảo vệ, phục hồi khả năng làm việc (hđ của hệ thần kinh).
- Để có giấc ngủ tốt cần:
 + Tạo ra một phản xạ chuẩn bị cho giấc ngủ: ngủ đúng giờ, nằm hít thở sau,.
 + Tránh những yếu tố ảnh hưởng tới giấc ngủ: không ăn no trc khi ngủ, không dùng chất kích thích trc khi ngủ, đảm bảo nơi ngủ yên tĩnh.
b) Để giữ gìn sức khỏe, giữ gìn và bảo vệ hệ thần kinh cần:
- Đảm bảo giấc ngủ hằng ngày để phục hồi khả năng làm việc của hệ thần kinh sau một ngày làm việc căng thẳng.
- Giữ cho tâm hồn thanh thản, tránh suy nhĩ lo âu.
Xây dựng một chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lí.
c) Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đới với hệ thần kinh:
- Tránh sử dụng các chất gây hại cho hệ thần kinh: thuốc lá, rượu, ma túy, Đặc biệt kiên quyết tránh xa ma túy.
Câu 5: a) Nêu đặc điểm của hệ nội tiết.
 b) Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết.
 c) Hoocmon
a) Đặc điểm của hệ nội tiết.
 Hệ nội tiết điều hòa quá trình sinh lý của cơ thể. Chất tiết (hoocmon) tác động thông qua đường máu nên chậm nhưng kéo dài trên diện rộng.
b) Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết.
- Giống nhau: các tế bào tuyến đều tạo ra các sản phẩm tiết.
- Khác nhau:
 + Sản phẩm của tuyến nội tiết là hoocmon ngấm thẳng vào máu.
 + Sản phẩm của tuyến ngoại tiết tập trung vào ống dẫn đi ra ngoài.
-Ví dụ:
 + Các tuyến nội tiết: tuyến yên, tuyến giáp, tuyến trên thận,
 + Các tuyến ngoại tiết: tuyến nc bọt, tuyến nhờn, tuyến vị,
 + Tuyến pha: tuyến tụy , tuyến sinh dục
c) Hoocmon:
- Tính chất của hoocmon;
 + Mang tính đặc hiệu, có hoạt tính sinh học rất cao, chỉ với một lượng nhỏ cũng có thể gây hiệu quả rõ rệt đến các quá trình sinh lý của cơ thể.
 + Hoocmon không mang tính đặc trưng cho loài.
- Vai trò của Hoocmmon:
 + Duy trì đc tính ổn định của mt bên trong cơ thể.
 + Điều hòa các quá trình sinh lí diễn ra bình thường.
Câu 6: Tuyến tụy và tuyến trên thận:
Tuyến tụy:
Tuyến tụy là 1 tuyến pha vừa tiết dịch tiêu hóa, vừa tiết hoocmon.
Có 2 loại hoocmon: insulin và glucagon có tác dụng điều hòa lượng đường trong máu luôn ổn định:
+ Insulin: làm giảm đường huyết khi đường huyết tăng
+ Glucagon: làm tăng đường huyết khi đường huyết giảm.
Tuyến trên thận:
Tuyến trên thận gồm 1 đôi nằm trên đỉnh 2 quả thận.
Cấu tạo: Màng liên kết, Vỏ tuyến (lớp cầu, lóp sợi, lớp lưới),Tủy tuyến.
Chức năng:
+ Phần vỏ: tiết các hoocmoon có tác dụng điều hòa đường quyết, điều hòa các muối natri, kali trong máu và làm thay đổi các đặc tính sinh dục nam.
+ Phần tủy: tiết ađrênalin và norađrênalin có tác dụng điều hòa hđ tim mạch và hô hấp, góp phần cùng glucagon điều chỉnh lượng đường trong máu.