ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP LỊCH SỬ 8 HK II Câu 1: Nguyên nhân, diễn biến, quá trình thực dân Pháp xâm lược nước ta? *Nguyên nhân: - Từ giữa thế kỉ XIX, các nước tư bản phương Tây đẩy mạnh xâm lược các nước phương Đông để mở rộng thị trường, vơ vét nguyên liệu. - Việt Nam là một đất nước có vị trí địa lí quan trọng - Giàu tài nguyên thiên nhiên -Chế độ phong kiến mục nát Diễn biến: 1/9/1858, Pháp nổ súng mở đầu cuộc xâm lược nước ta tại Đà Nẵng. Quân dân ta dưới sự chỉ huy của Nguyễn Tri Phương đã anh dũng chống trả và bước đầu làm thất bại kế hoạch “Đánh nhanh thắng nhanh” của thực dân Pháp Câu 2: Lập niên biểu cuộc phản công của phái chủ chiến tại kinh thành Huế Thời gian Sự kiện 5/7/1885 Tôn Thất Thuyết hạ lệnh tấn công Tòa Khâm Sứ và đồn Mang Cá 13/7/1885 Vua Hàm Nghi ra chiếu Cần Vương 1886 Tôn Thất Thuyết sang Trung Quốc cầu viện 11/1888 Vua Hàm Nghi bị bắt và đưa sang An-giê-ri ( châu Phi ) 1886-1887 Khởi ngĩa Ba Đình 1883-1892 Khởi nghĩa Bãi Sậy 1885-1896 Khởi nghĩa Hương Khê 28/12/1895 Phan Đình Phùng mất Câu 3: Tại sao nói khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương? -Quy mô, địa bàn hoạt động rộng lớn, gồm 4 tỉnh bắc Trung kì: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình. - Trình độ tổ chức quy cũ, gồm 15 quân thứ do các tướng lĩnh tài ba chỉ huy. - Thời gian tồn tại dài nhất trong các cuộc khởi nghĩa của phong trào Cần Vương. - Khởi nghĩa thất bại đánh dấu mộc kết thúc của phong trào đấu tranh chống Pháp dưới ngọn cờ Cần Vương. - Thành phần lãnh đạo: Phan Đình Phùng - thủ lĩnh uy tín nhất trong p/t ở Nghệ Tĩnh & nhiều thủ lĩnh tài ba khác, tiêu biểu là Cao Thắng. - Phương thức tác chiến: đánh du kích và vận động chiến; có sự chỉ huy phối hợp thống nhất và tương đối chặt chẽ nhờ dựa vào vùng rừng núi hiểm trở; biết sử dụng các phương thức tác chiến linh hoạt, phong phú, biết phát huy tính chủ động, sáng tạo khi giáp trận với đối phương. - Được đông đảo các tần lớp tham gia: công nhân nông dân các lực lượng phong kiến các văn nhân sĩ phu yêu nước. - Có trình độ tổ chức cao trong phong trào và chiền đấu bền bỉ. Câu 4: Hoàn cảnh nội dung, kết cục của trào lưu cải cách duy tân ở nước ta vào cuối thế kỉ XIX Hoàn cảnh: -Về chính trị: Triều đình vẫn thực hiện chính sách nội trị ngoại giao lỗi thời -Về kinh tế: Nông-công-thương nghiệp bị đình trệ, tài chính cạn kiệt -Về xã hội: Mâu thuẫn giai cấp và mâu thuẫn dân tộc ngày càng gay gắt * Nội dung: - Chính trị-giáo dục: Cải tạo quan lại, cải cách chế độ giáo dục, phải học cả chữ, công thương và ngoại ngữ; du học - Kinh tế: + Nông nghiệp: phải áp dụng khoa học-kĩ thuật và thủy lợi, bảo vệ rừng + Công nghiệp: Cần khai thác mỏ quy mô, hợp tác với tư bản nước ngoài có vốn kinh doanh + Thương nghiệp: Mở cửa buôn bán với nước ngoài, phát triển nội thương Xã hội: Bãi bỏ các tập tục phong kiến lạc hậu, mê tín dị đoan Quân sự: Phải xây dựng một quân đội vững mạnh, trang bị đầy đủ về kiến thức và vũ khí quân sự Ngoại giao: Nên giao hảo với nhiều nước tư bản khác Câu 5: Những chuyển biến xã hội VN **Các vùng nông thôn Giai cấp địa chủ phong kiến Phần lớn đầu hang và làm tay sai cho Pháp Một bộ phận nhỏ có tinh thần yêu nước Giai cấp nông dân Bị bần cùng hóa, cực khổ trăm bề Là lực lượng đông đảo hăng hái đấu tranh ** Đô thị phát triển, sự xuất hiện của các giai cấp, tầng lớp mới Tầng lớp tư sản: Bị thực dân Pháp chèn ép, thái độ chính trị rõ rang Tiểu tư sản: Cuộc sống rất bấp bênh, có tinh thần hăng hái đấu tranh Công nhân: Bóc lột nặng nề, có tinh thần đấu tranh mạnh mẽ Câu 6: Trình bày tình hình kinh tế ở nước ta - Trong nông nghiệp, Pháp đẩy mạnh việc cướp đoạt ruộng đất, lập các đồn điền, bóc lột bằng cách phát canh, thu tô - Trong công nghiệp, Pháp tập trung khai thác than và kim loại. Ngoài ra, Pháp đầu tư vào một số ngành khác như xi măng, điện, chế biến gỗ... xây dựng hệ thống giao thông vận tải đường bộ, đường sắt để tăng cường bóc lột kinh tế và phục vụ mục đích quân sự. - Về thương nghiệp, Pháp độc chiếm thị trường Việt Nam, hàng hóa của Pháp nhập vào Việt Nam chỉ bị đánh thuế rất nhẹ hoặc được miễn thuế, nhưng đánh thuế cao hàng hóa của các nước khác. Pháp còn đề ra các thứ thuế mới bên cạnh các loại thuế cũ, nặng nhất là thuế muối, thuế rượu, thuế thuốc phiện... =>Mục đích các chính sách trên của thực dân Pháp là nhằm vơ vét sức người, sức của của nhân dân Đông Dương. Câu 7: Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước của Pháp ở Đông Dương Bắc Kì (Thống sứ) Trung Kì (Khâm sứ) Nam Kì (Thống đốc) Lào (Khâm sứ) Cam-pu-chia (Khâm sứ) Bộ máy chính quyền cấp Kì (Pháp) Bộ máy chính quyền cấp Tỉnh, Huyện (Pháp + Bản xứ) Bộ máy chính quyền cấp Xã, Thôn (Bản xứ) Toàn quyền Đông Dương Nhận xét: + Hệ thống tổ chức bộ máy chính quyền chặt chẽ, với tay xuống tận vùng nông thôn. + Kết hợp giữa nhà nước thực dân và quan lại phong kiến. Mục đích: + Chia rẽ các dân tộc Đông Dương trong sự thống nhất giả tạo. + Tăng cường ách áp bức, kìm kẹp, làm giàu cho tư bản Pháp. + Biến Đông Dương thành một tỉnh của Pháp, xóa tên Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia trên bản đồ thế giới.
Tài liệu đính kèm: