Đề cương ôn tập Giáo dục công dân lớp 6 - Năm học 2016-2017

Đề cương ôn tập GDCD
Bài 12:Công ước liên hợp quốc về quyền trẻ em.
Câu 1 Theo công ước Liên hợp Quốc thì mỗi nhóm quyền cần thiết như thế nào đối với cuộc sống của trẻ em? Ở địa phương em đã có những hoạt động góp phần bảo vệ các quyền của trẻ em:
* Có 4 nhóm quyền rất cần thiết cho cuộc sống của trẻ.
-Quyền sống còn: Những quyền được sống sinh ra được làm người, được nuôi dưỡng ,được chăm sóc. 
-Quyền được bảo vệ :Trẻ phải được bảo vệ khỏi mọi hình thức đối xử bóc lột xâm hại ,bỏ rơi. 
-Quyền được phát triển: quyền được học tập vui chơi ...phát triển lành mạnh 
-Quyền được tham gia: có quyền nói lên ý kiến của mình ,bày tỏ nguyện vọng của mình ,được người lớn tôn trọng . 
 * Ở địa phương em đã có những hoạt động góp phần bảo vệ các quyền của trẻ em:
 - Xây dựng trường học,
 - Tiêm ngừa, khám sức khỏe cho trẻ em,
 - Trẻ em đến tuổi đi học đều được đi học,
 - Khuyến khích, giúp dỡ, tạo mọi điều kiện cho trẻ em đến trường,
 - Mở các khu vui chơi lành mạnh cho trẻ em 
Câu 2: Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em ra đời có ý nghĩa gì? 
- Đối với trẻ em:Công ước LHQ là điều kiện cần thiết để trẻ em được sống hạnh phúc ,được yêu thương, chăm sóc dạy dỗ phát triển .
- Đối với thế giới: Trẻ em là chủ nhân tương lai của thế giới .Trẻ em được phát triển đầy đủ sẽ xây dựng thêm một thế giới tương lai tốt đẹp,văn minh tiến bộ.
Bài 13:Công dân nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Câu 1/Công dân là gì ? Quốc tịch là gì ?Công dân Việt Nam là ai ? Nêu một số trường hợp được công nhận là công dân Việt Nam.
-Công dân : là người dân của một nước . 
-Quốc tịch :là căn cứ xác định công dân của một nước 
-Công dân Việt Nam: là người mang Quốc tịch Việt Nam.
- Trường hợp được công nhận là công dân Việt Nam :
	+ Người Việt Nam đi công tác có thời hạn ở nước ngoài.
	+ Người Việt Nam định cư và không nhập quốc tịch ở nước ngoài.
	+ Người Việt Nam dưới 18 tuổi.
	+ Người Việt Nam bị phạt tù giam.
Bài 14: Thực hiện trật tự an toàn giao thông. 
Câu 1 :  Để đảm bảo an toàn giao thông chúng ta cần làm gì ? Hãy mô tả biển báo cấm đi xe đạp và biển báo nguy hiểm sắp đến trường học.
* Phải tuyệt đối chấp hành hệ thống báo hiệu giao thông bao gồm hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, tín hiệu đèn giao thông ; Biểu báo hiệu vạch kẻ đường; Cọc tiêu đường bảo vệ, hàng rào chắn.
* Mô tả biển báo cấm đi xe đạp: có dạng hình tròn, viền đỏ, nền trắng, kí hiệu hình vẽ chiếc xe đạp màu đen.
* Mô tả biển báo nguy hiểm sắp đến trường học: hình tam giác đều, viền đỏ, nền vàng, kí hiệu hình vẽ em bé đang đi học mày đen.
Câu 2: Hãy mô tả và nêu ý nghĩa các nhóm biển báo giao thông mà em đã được học ? Biểu hiện thiếu tôn trọng luật an toàn giao thông? Bản thân em đã làm gì để góp phần đảm bảo trật tự an toàn giao thông ?
-Biển báo cấm:có hình tròn viền màu đỏ nền màu trắng hình vẽ màu đen thể hiện điều cấm.
-Biển báo nguy hiểm:có hình tam giác đều viền màu đỏ nền màu vàng hình vẽ màu đen thể hiện điều nguy hiểm cần phải đề phòng.
-Biển hiệu lệnh:có hình tròn nền màu xanh lam chữ viết màu trắng báo hiệu điều phải thi hành. 
-Biển chỉ dẫn: có hình vuông hoặc hình chữ nhật gồm màu xanh lam. Chữ viết màu trẳng báo nội dung chỉ dẫn
* Biểu hiện thiếu tôn trọng luật an toàn giao thông:
-Đi xe máy không đội nón bảo hiểm.
-Đi xe máy ngược chiều. 
-Đi xe đạp dàn hàng ngang.
-Đi vào phần đường của phương tiện khác.
* Học sinh :
-Thực hiện đúng quy định của luật ATGT; như tuân thủ các biển báo, hiệu lệnh của người điều khiển giao thông; đi đúng làn đường, phần đường quy định nhằm bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản cho chính bản thân mình và mọi người khi tham gia giao thông. 
- Bảo đảm cho GT được thông suốt, tránh ùn tắc, gây khó khăn trong GT, ảnh hưởng đến mọi hoạt động của xã hội.
Câu 3: Nêu các nguyên nhân xảy ra tai nạn giao thông ? Em hãy kể tên một số loại biển báo giao thông đã được học ? Vì sao mọi người cần chấp hành an toàn giao thông.
* Các nguyên nhân gây ra tai nạn giao thông
- Ý thức kém của người tham gia giao thông.
- Phương tiện tham gia giao thông ngày càng nhiều .
- Quản lí của nhà nước kém hiệu quả. 
- Cơ sở hạ tầng còn thấp .
*Các nhóm biển báo giao thông đã được học : 
-Biển báo cấm. 
-Biển báo nguy hiểm. 
-Biển hiệu lệnh. 
-Biển chỉ dẫn.
* Mọi người cần chấp hành an toàn giao thông vì
- Bảo đảm ATGT cho, mình và cho người khác, tránh tai nạn đáng tiếc xảy ra, gây hậu quả đau lòng cho bản thân và mọi người.
- Bảo đảm cho GT được thông suốt, tránh ùn tắc, gây khó khăn trong GT, ảnh hưởng đến mọi hoạt động của xã hội.
Câu 4: Tan học, Tùng chở An và Tú trên xe đạp của mình để đi về nhà. Ba bạn vừa đi vừa cười đùa ầm ĩ. Đến ngã tư, thấy đèn đỏ vừa bật sáng, Tùng vội vàng phóng nhanh, tạt qua đầu một chiếc xe máy để rẽ vào đường ngược chiều. Vì bị bất ngờ, không kịp tránh nên người đi xe máy đã đâm vào xe của Tùng, làm ba bạn bị ngã đau và xe đạp bị hỏng.
Hỏi :Bạn Tùng đã vi phạm những qui định gì về trật tự an toàn giao thông? 
*Bạn Tùng đã vi phạm các lỗi sau: 
 - Chở quá số người qui định 
 - Cười đùa ầm ĩ gây mất trật tự 
 - Tạt qua đầu xe máy, rẽ vào đường ngược chiều
 - Vượt đèn đỏ
Bài 15: Quyền và nghĩa vụ học tập của công dân.
Câu 1: Gia đình và Nhà nước có trách nhiệm, vai trò gì đối với quyền và nghĩa vụ học tập của công dân ? 
* Trách nhiệm của gia đình:
- Tạo điều kiện cho con em được HT, rèn luyện, tham gia các hoạt động của nhà trường.
- Người lớn có trách nhiệm giáo dục, làm gương. 
* Vai trò của Nhà nước:
- Thực hiện công bằng trong giáo dục, tạo đk để ai cũng được học hành.
- Giúp đỡ người nghèo, con em dân tộc thiểu số, người tàn tật, khuyết tật  được hưởng 9 sách ưu đãi
Câu 2: Hãy nêu quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ học tập.	
- Về học tập pháp luật nước ta quy định : Học tập là quyền và nghĩa vụ của mỗi công dân. 
- Quyền và nghĩa vụ học tập:
* Quyền :
- Mọi công dân có thể học không hạn chế từ bậc giáo dục tiểu học,đến trung học,đại học , sau đại học; có thể học bất kì ngành nghề nào thích hợp với bản thân; tùy điều kiện cụ thể, có thể học bằng nhiều hình thức và có thể học suốt đời.
*Nghĩa vụ:
- Trẻ em trong độ tuổi từ 6 đến 14 tuổi có nghĩa vị bắt buộc phải hoàn thành bậc giáo dục tiểu học ( từ lớp 1 đến lớp 5 ) là nề tảng trong hệ thống giáo dục nước nhà.
- Gia đình có nghĩa vụ tạo điều kiện cho con em hoàn thành nghĩa vụ học tập của mình,đặc biệt là giáo dục tiểu học.
Câu 3: Vì sao công dân phải thực hiện đúng các quyền và nghĩa vụ của mình ?
 Bởi vì :Mỗi công dân Việt Nam đều được hưởng các quyền công dân mà pháp luật Việt Nam qui định. Vì vậy phải thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ công dân đối với nhà nước ,có như vậy quyền công dân mới được bảo đảm.
Câu 4: Đối với mỗi người việc học tập quan trọng như thế nào ? Trong học sinh hiên nay có nhiều hiện tượng học sinh bỏ học, trốn tiết đi chơi; lười không chịu học  Em có suy nghĩ gì đối với các hiện tượng này ? 
*Tầm quan trọng việc học :
+Đối với bản thân: Giúp con người có kiến thức, hiểu biết, được phát triển toàn diện, trở thành người có ích cho gia đình và xã hội.
+Đối với gia đình: Góp phần quan trọng trong việc xây dựng gia đình no ấm, hạnh phúc
+ Đối với xã hội: Giáo dục để đào tạo nên những con người lao động mới có đủ những phẩm chất và năng lực cần thiết, xây dựng đất nước giàu mạnh.
* Suy nghĩ của em:
Đây là những hiện tượng sai trái. Vi phạm quyền và nghĩa vụ học tập. Ảnh hưởng xấu đến tương lai: không có kiến thức, không có việc làm ổn định dẫn đến nghèo đói, tạo gánh nặng cho gia đình và xã hội 
Câu 5: Em hiểu gì về câu nói“Học đi đôi với hành”? 
	Học đi đôi với hành không chỉ nhằm mục đích nắm được kiến thức mà điều quan trọng là phải tiếp thu được kiến thức của loài người thành nhận thức,kinh nghiệm, thái độ,kĩ năng cho mình,cho nên học phải đi đôi với hành. Mặt khác học đi đôi với hành thì mới kiểm nghiệm được giá trị đích thực của tri thức. 
Bài 16: quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, thân thể, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm.
	Câu 1: Pháp luật quy định như thế nào về quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, thân thể, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân.
	Trách nhiệm của công dân cần làm gì để thực hiện tốt quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, thân thể, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân.
	Hãy lấy 1 ví dụ về việc làm vi phạm pháp luật được pháp luật bảo hộ về tính mạng, thân thể, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dâtrong học sinh mà en biết.
	* Pháp luật quy về quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, thân thể, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm :
	- Công dân có quyền về bất khả xâm phạm về thân thể.
	- Không ai được xâm phạm thân thể của người khác.
	- việc bắt giữ người phải tuân theo quy định của pháp luật.
- Mọi người phải tôn trọng, tính mạng, sức khỏe , danh dự và nhân phẩm của người khác.
- Mọi việc làm xâm hại đến , tính mạng, sức khỏe , danh dự và nhân phẩm của người khác đều bị pháp luật trừng trị nghiêm khắc.
* Trách nhiệm vủa công dân:
- Phải biết tôn trọng , tính mạng, sức khỏe , danh dự và nhân phẩm của người khác đồng thời phải biết tự bảo vệ quyền của mình.
- Phê phán, tố cáo những việc làm trái với quy định của pháp luật.
Ví dụ: đánh bạn, nói xấu bạn
	Bài 17:Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở. 
Câu 1: Em hăy cho biết thế nào là quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân? 
- Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở là một trong những quyền cơ bản của công dân. 
- Công dân có quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở: Công dân có quyền được các cơ quan nhà nước và mọi người tôn trọng chỗ ở, không ai được tự ý vào chỗ của người khác nếu không được người đó đồng ý, trừ trường hợp pháp luật cho phép.
- Chúng ta phải biết tôn trọng chỗ ở của người khác. Phải biết tự bảo vệ chỗ ở của mình và phê phán, tố cáo người làm trái pháp luật xâm phạm đến chỗ ở của người khác. 
Bài 18: Quyền được đảm bảo an toàn bí mật thư tín điện thoại điện tín.
 Câu 1: Pháp luật quy định như thế nào về quyền được đảm bảo an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín. Nêu 4 hành vi vi phạm pháp luật về quyền được đảm bảo an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín.
* Pháp luật quy định như thế nào về quyền được đảm bảo an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín
- Không ai được chiếm đoạt hoặc tự y mở thư tín điện tín của người khác, không được nghe trộm điện thoại.
- Khi lượm được thư tín của bạn, em sẽ trả lại cho người đánh rơi nó.
* 4 hành vi vi phạm pháp luật về quyền được đảm bảo an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín
- Đọc trộm thư của người khác.
- Nghe trộm điện thoại.
- Nhặt được thư của người khác nhưng không trả lại.
- Nhìn thấy người khác lấy trộm thư hoặc nghe trộm điện thoại nhưng không báo cho ai.
Câu tổng hợp : Hãy kể tên các quyền tự do cơ bản của công dân mà em đã được học trong chương trình giáo dục công dân lớp 6 ? 
- Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, thân thể, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm 
- Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở 
 - Quyền được bảo đảm an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín 
Câu vận dụng.
Câu 1. Tình huống : Tuấn và Hải ở cạnh nhà nhau. Do nghi ngờ Hải nói xấu mình, Tuấn đã chửi Hải và còn rủ anh trai đánh Hải.
Hỏi : Theo em Tuấn đã vi phạm điều gì ? Trong trường hợp đó, Hải có thể có những cách ứng xử nào ? Cách ứng xử nào là tốt nhất ? 
=> 
* Xúc phạm đến danh dự của bạn, xâm phạm thân thể, súc khỏe của bạn ;
* Hải có thể : - Chống cự lại ;
 - Bình tĩnh giải thích cho Tuấn hiểu ;
 - Nói cho người lớn biết để giải quyết ;
* Cách ứng xử tốt nhất là : Bình tĩnh giải thích cho Tuấn hiểu ; Nói cho người lớn biết để giải quyết ;
Câu 2. Em sẽ làm gì trong những trường hợp sau: 
 - Bố mẹ đi vắng, em ở nhà một mình, đang học bài thì có người gõ cửa và muốn vào nhà để kiểm tra đồng hồ điện.
 - Nhìn thấy bạn xem trộm thư hoặc nghe điện thoại của người khác.
=> 
* Em tuyệt đối không cho họ vào nhà, nói với người đó đợi cha mẹ về rồi trở lại ; Gọi điện báo cho cha mẹ hoặc người thân biết ;...
* Ngăn cản, giải thích cho bạn hiểu việc làm đó là sai, đã xâm phạm vào quyền bí mật riêng tư của người khác, Không được làm như vậy.
Câu 3. Tình huống: Nam là một học sinh chăm ngoan. Nhà em nghèo lắm, sau Nam còn có 2 em. Đang học lớp 6 thì mẹ mất, còn bố thì cũng đau ốm luôn. Nam có thể phải nghỉ học ở nhà để lao động giúp bố và nuôi các em.
H: Nếu là Nam, trong hoàn cảnh đó, em sẽ giải quyết khó khăn như thế nào ? Vì sao ? 
=> Nếu là Nam, trong hoàn cảnh đó, em sẽ giải quyết khó khăn bằng cách:
+ Tuyệt đối không bỏ học mà vẫn cố gắng học tiếp ;
+ Một buổi đi học, 1 buổi ở nhà phụ giúp gia đình ;
+ Tìm sự giúp đỡ của thầy cô, nhà trường, địa phương 
Vì: Chỉ có học tập mới giúp em có 1 tương lai tươi sáng, tốt đẹp hơn. Nếu nghỉ học ở nhà có thể bản thân sẽ khó vượt qua khó khăn, thậm chí có thể sa vào các tệ nạn xã hội khác