CÁC DẠNG BÀI TẬP ĐỌC HIỂU VĂN BẢN ÔN LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2016 Bài 1. Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi: Nếu bước chân vào bất kì bệnh viện nào và hỏi bác sĩ về “bệnh vô cảm”, chắc chắn bạn sẽ không nhận được câu trả lời. Bởi đó là căn bệnh tồn tại ngoài xã hội chứ không phải đơn thuần trên giường bệnh. “Bệnh vô cảm” là tình trạng chai sạn của tâm hồn, là thái độ sống thờ ơ, lãnh đạm trước những gì diễn ra xung quanh mình. Đáng sợ hơn là nó diễn ra ngay cả trước những đau khổ, mất mát của con người. Một ngày, bạn không còn biết yêu thương và cũng không căm ghét, không cảm nhận được hạnh phúc và cũng không động lòng trước đau khổ, không có khát vọng sống ý nghĩa thì ắt hẳn, bạn đang có những “triệu chứng” của căn bệnh vô cảm đáng sợ kia. Nó không làm con người ta đau đớn hay chết đi về thể xác nhưng lại làm trái tim và tâm hồn chết dần trong sự lạnh lẽo. Và phải chăng “cái chết không phải là điều mất mát lớn nhất trong cuộc đời, sự mất mát lớn nhất là bạn để tâm hồn tàn lụi ngay khi còn sống” như lời Nooc-man Ku-sin đã khẳng định? (Theo Bài tập Ngữ văn 12, tập Hai, tr.75, NXBGDVN-2011) Xác định phương thức biểu đạt và đặt nhan đề cho văn bản? Theo tác giả, những “triệu chứng” của thói vô cảm là gì? Tại sao tác giả lại cho rằng vô cảm là căn bệnh tồn tại ngoài xã hội chứ không phải đơn thuần trên giường bệnh? 4. Theo anh/chị mỗi người cần phải làm những gì để tâm hồn không tàn lụi ngay khi còn sống? (Trình bày trong khoảng 5-7 câu) Bài 2:Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi: Tháng 4-2009, một cô sinh viên người Hàn Quốc đã viết thư cho Tuổi Trẻ thể hiện sự “không hiểu nổi” về việc chẳng thấy những người đến cangtin của Trường ĐH Khoa học xã hội & nhân văn (ĐH Quốc gia TP.HCM) khi đó chịu xếp hàng. Ngay lập tức diễn đàn về văn hóa xếp hàng được mở ra, nhiều người thấy chuyện kỳ cục đó và đã có một vài nơi người ta biết xếp hàng. Nhưng hơn bốn năm sau, việc xếp hàng đang khiến nhiều người nghĩ rằng đó chỉ là trào lưu, qua từng đợt rồi đâu lại vào đó. Đến những nơi công cộng hiện nay, nỗi sợ hãi vô hình của nhiều người vẫn là cảnh chen lấn, giành chỗ. Một nhà báo sống tại Pháp có thẻ VIP khi đi máy bay kể lại cảnh “ấn tượng” tại một số sân bay ở VN: “Mặc dù được ưu tiên không phải xếp hàng làm thủ tục nhưng cảnh chen lấn thiếu ý thức từ những vị khách VIP cũng luôn xảy ra. Có lần tôi làm thủ tục ở quầy, chỉ có vài khách đang đợi đến lượt. Vậy mà một ông từ đâu xộc tới chen vào trước chỗ tôi đứng với vẻ mặt tỉnh queo. Cô nhân viên phải nhắc nhở anh ta mới chịu lùi xuống xếp hàng. Nhưng thái độ thì không có gì là mắc cỡ. Có vẻ như đó là thói quen của vị khách VIP này (Đâu rồi, chuyện tử tế? Nguyễn Nghĩa, ngày 04/12/2014) Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ của đoạn văn. Câu 2. Vấn đề xã hội nào được đề cập trong đoạn văn? Tác giả thể hiện thái độ gì khi bàn về vấn đề này. Câu 3. Theo tác giả, nỗi sợ hãi vô hình của nhiều người khi đến những nơi công cộng hiện nay là gì? Câu 4. Anh/chị hãy đề xuất những biện pháp để nâng cao ý thức văn hóa ngày nay. Câu 5. Thậm chí có người còn cảm thấy băn khoăn với suy nghĩ tử tế chỉ có thiệt thòi, có người thì xem những chuyện không tử tế chẳng liên quan gì đến mình, chuyện thiếu tử tế lại nhiều hơn... Anh/Chị suy nghĩ như thế nào về điều đó. Bài 3:Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi: Đối với ông già, bà già, thanh niên phải có thái độ kính nhường và hết lòng giúp đỡ, bởi vì một lẽ dễ hiểu là có ông già, bà già thì mới có chúng ta... Khi đi tàu, đi xe, thanh niên không được chen lấn phụ nữ. Trong trường hợp phụ nữ, nhất là phụ nữ có thai, chưa có chỗ ngồi, thanh niên phải nhường chỗ của mình cho họ... Trong xã hội ta, nhiều thanh niên biết tỏ lòng thương yêu quý mến nhân dân bằng hành động dũng cảm và hào hiệp; lúc chiến tranh xông pha lửa đạn để bảo vệ tính mạng và tài sản của đồng bào; lúc bình thường cứu giúp trẻ em bị tai nạn, đỡ đần người đi đường bị ốm đau,... Thanh niên phải luôn có tinh thần xung phong, gương mẫu; bất cứ việc gì tập thể cần thì thanh niên phải làm với tinh thần trách nhiệm cao nhất; song phải luôn luôn khiêm tốn, thật thà, không phô trương, dối trá... Thanh niên cũng phải dành thì giờ nhất định để giúp đỡ cha mẹ, săn sóc các em, chăm lo một phần công việc gia đình” ... (Con đường tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của thanh niên, Ngữ văn 12, tập một, NXBGD 2013, trang 37) Câu hỏi 1. Nội dung chính của văn bản trên là gì? Câu hỏi 2. Kiểu câu nào được sử dụng nhiều nhất trong đoạn văn trên? Câu hỏi 3. Qua đoạn văn trên, em thấy phẩm chất cần có nhất của thanh niên là gì? Câu hỏi 4. Đoạn văn trên đã sử dụng những phép tu từ nào? Nêu biểu hiện cụ thể của những phương pháp ấy? Câu hỏi 5. Ngoài những phẩm chất cần có trên, theo em thanh niên thời đại hiện nay cần có thêm những phẩm chất gì? Vì sao? Viết văn bản nghị luận trình bày ý kiến của mình? Bài 4: Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4: Đêm qua tôi nghe Tổ quốc gọi tên mình Bằng tiếng sóng Trường Sa, Hoàng Sa dội vào ghềnh đá Tiếng Tổ quốc vọng về từ biển cả Nơi bão tố dập dồn, chăng lưới, bủa vây Tổ quốc của tôi, Tổ quốc của tôi! Bốn nghìn năm chưa bao giờ ngơi nghỉ Thắp lên ngọn đuốc Hòa bình, bao người đã ngã Máu của người nhuộm mặn sóng biển Đông Ngày hôm nay kẻ lạ mặt rập rình Chúng ngang nhiên chia cắt tôi và Tổ quốc Chúng dẫm đạp lên dáng hình đất nước Một tấc biển cắt rời, vạn tấc đất đớn đau Sóng chẳng bình yên dẫn lối những con tàu Sóng quặn đỏ máu những người đã mất Sóng cuồn cuộn từ Nam chí Bắc Chín mươi triệu môi người thao thức tiếng “Việt Nam” Chín mươi triệu người lấy thân mình chở che Tổ quốc linh thiêng Để giấc ngủ trẻ thơ bình yên trong bão tố Ngọn đuốc Hòa bình trên tay rực lửa Tôi lắng nghe Tổ quốc gọi tên mình! (Tổ quốc gọi tên - Nguyễn Phan Quế Mai) Câu 1. Xác định thể thơ và luật thơ của văn bản. Câu 2. Nêu tên 2 bài thơ của 2 tác giả anh/chị đã học cũng được làm theo thể thơ này. Câu 3. Giải thích ý nghĩa của khổ thơ: Tổ quốc của tôi, Tổ quốc của tôi! Bốn nghìn năm chưa bao giờ ngơi nghỉ Thắp lên ngọn đuốc Hòa bình, bao người đã ngã Máu của người nhuộm mặn sóng biển Đông Câu 4. Từ bài thơ, anh/chị có suy nghĩ gì về trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay với Tổ quốc. (Trình bày ngắn gọn trong khoảng 5-7 câu) Bài 5: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 5 đến câu 8: Được phát hiện ra từ năm 1908, nhưng mãi đến những năm 1960 con người mới bắt đầu nghiên cứu về tác hại của mì chính. Người phát minh ra mì chính là Ikeda Kikunae, một người Nhật Bản. Ông đã xác định được cách nâng cao hương vị tự nhiên cho thức ăn từ rong biển. Chỉ cần lấy một ít chất này, các nhà chế biến có thể tạo ra mì chính nhân tạo. Cùng với đồng nghiệp, Kikunae đã tạo ra thương hiệu mì chính danh tiếng nhất thế giới Ajinomoto. Về mặt hóa học, mì chính chứa khoảng 78% axit glutamic, 21% natri, và có tới 1% chất gây ô nhiễm. Quan niệm mì chính có thể "làm mềm thịt" là hoàn toàn sai lầm. Trên thực tế, mì chính không có hương vị. Nhưng khi ăn thức ăn có mì chính, con người cảm thấy mình đang hấp thụ nhiều protein hơn, thấy ngon miệng hơn vì mì chính có khả năng đánh lừa vị giác bằng hương vị cơ bản thứ 5: Umami. [] "Hội chứng nhà hàng Trung Hoa" dùng để chỉ chung nhiều tác dụng phụ từ tê liệt cho tới nhịp tim đập loạn xảy ra ngay sau khi ăn mì chính. Ngày nay, hội chứng đó được gọi bằng cái tên thích hợp hơn: Hội chứng mì chính. "Hội chứng mỳ chính" được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) mô tả là những phản ứng ngắn hạn xảy ra sau khi ăn mì chính. Thí nghiệm do Tiến sỹ Russell Blaylock, tác giả cuốn sách Exitotoxin: Hương vị giết người thực hiện cho thấy mì chính là một exitotoxin. Chất này một khi tiếp xúc với tế bào não sẽ làm tế bào não nhanh chóng chết đi, dẫn tới một số căn bệnh như Parkinson, Alzheimer. Nhiều nghiên cứu khác cũng cho thấy tác hại của mì chính gây ra một số chứng bệnh cho con người, bao gồm: - Béo phì. - Đau mắt. - Đau đầu, tức ngực, khó thở, tim đập nhanh. - Mệt mỏi, cảm thấy mất phương hướng. - Dễ buồn rầu, chán nản, uể oải, buồn nôn. - Tê liệt, nóng người. (Mì chính - Kẻ sát nhân thầm lặng trong tủ bếp nhà bạn, Yến Nhi (VNTinnhanh)/Theo Khỏe & Đẹp, 04/08/2015) Câu 5. Xác định phong cách ngôn ngữ và phương thức biểu đạt của văn bản? Câu 6. Nêu nội dung chính của văn bản. "Hội chứng nhà hàng Trung Hoa" là gì? Câu 7. Tác giả đã nêu ra những tác dụng phụ và tác hại nào của mì chính? Câu 8. Trong văn bản trên tác giả đã sử dụng thao tác lập luận chính nào? Anh/Chị hãy đề xuất những biện pháp để hạn chế hiện tượng sử dụng thực phẩm độc hại hiện nay. (Trình bày ngắn gọn trong khoảng 5-7 câu). Bài 6: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu: Quê hương là bàn tay mẹ Dịu dàng hái lá mồng tơi Bát canh ngọt ngào tỏa khói Sau chiều tan học mưa rơi Quê hương là vàng hoa bí Là hồng tím giậu mồng tơi Là đỏ đôi bờ dâm bụt Màu hoa sen trắng tinh khôi Quê hương mỗi người đều có Vừa khi mở mắt chào đời Quê hương là dòng sữa mẹ Thơm thơm giọt xuống bên nôi Quê hương mỗi người chỉ một Như là chỉ một mẹ thôi Quê hương nếu ai không nhớ Sẽ không lớn nổi thành người. (Trích Bài học đầu cho con- Đỗ Trung Quân, Câu 1. Chỉ ra luật thơ và phương thức biểu đạt của văn bản. Nhà thơ muốn gửi gắm bài học đầu tiên cho con là gì? Câu 2. Trong đoạn thơ, tác giả đã định nghĩa như thế nào về “quê hương”? Qua đó, em có cảm nhận gì về tình cảm của Đỗ Trung Quân với quê hương. Câu 3. Lí giải tại sao tác giả lại cho rằng: Quê hương mỗi người chỉ một và Quê hương nếu ai không nhớ/ Sẽ không lớn nổi thành người? Câu 4. Bày tỏ suy nghĩ của anh/chị về ảnh hưởng của quê hương trong sự hình thành và phát triển nhân cách của mỗi người. (Trình bày trong khoảng 5-7 câu) Đôi lời nhắn gửi của nhóm tác giả biên soạn: Các bạn đồng nghiệp, các bậc phụ huynh và các em học sinh thân mến! Thực hiện nhiệm vụ đổi mới phương pháp dạy học và đổi mới kiểm tra đánh giá, từ năm học 2013 - 2014 và 2014-2015, Bộ GD ĐT đã thay đổi cấu trúc đề thi tốt nghiệp THPT và thi Đại học. Đề thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn có thêm phần đọc hiểu văn bản. Nhóm GV các trường Chuyên có kinh nghiệm luyện thi ĐH lâu năm, nhiều năm liền được Bộ GD mời tham gia vào Ban biên soạn đề thi THPT Quốc gia đã biên soạn một bộ đề ôn thi môn Ngữ văn các dạng bài như: đọc hiểu văn bản, nghị luận xã hội và nghị luận văn học theo cấu trúc đề thi và bám sát theo ma trận đề thi THPT Quốc gia của Bộ GD; có đáp án đầy đủ, chi tiết kèm theo. Đây là kết quả của trí tuệ tập thể, vừa để làm tài liệu ôn luyện cho mỗi cá nhân, lại rất hữu ích cho các GV Ngữ văn đang ôn thi cuối cấp và ôn thi ĐH cho HS 12. Các bạn cần tài liệu có thể liên hệ theo email, chúng tôi sẽ gửi cho các bạn Bộ tài liệu hoàn hảo này, các bạn chỉ việc in ra để dạy hoặc tự ôn tập. Tuy nhiên, đây là sản phẩm trí tuệ nên có tính phí. Bạn nào cần tài liệu Đọc hiểu (Khoảng 150 bài tập, các loại văn bản), phí là 100.000 đ. Nếu thêm cả phần nghị luận XH và NLVH phí là 200.000 đ. Chúng tôi cam kết đây là sản phẩm trí tuệ, chất lượng. Chúng tôi bán trí tuệ và công sức lao động, chứ không bán nhân cách và danh dự. Các bạn gửi liên hệ qua email kèm số điện thoại, địa chỉ nơi công tác, chúng tôi sẽ liên hệ trực tiếp với các bạn và gửi tài liệu. Email: nguyennguyetanh37@yahoo.com ĐT: 0931 650828 Trên đây là một số bài tập tham khảo
Tài liệu đính kèm: