C¶m thô v¨n häc líp 4 Bài 1: “Nòi tre đâu chịu mọc cong Chưa lên đã nhọn như trông là thường Lưng trần phơi nắng phơi sương Có manh áo cộc tre nhường cho con” ( Tre Việt Nam - Nguyễn Duy) Đoạn thơ trên tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì để miêu tả cây tre? Trong đoạn thơ trên , hình ảnh nào em cho là đẹp nhất ? Vì sao ? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p nh©n ho¸, nhµ th¬ NguyÔn Duy ®· béc lé ®îc phÈm chÊt cao ®Ñp cña c©y tre ViÖt nam.Th«ng qua ®ã, t¸c gi¶ muèn béc lé phÈm chÊt cao quý cña con ngêi ViÖt nam. H×nh ¶nh ®ã gîi cho ta thÊy sù kiªu h·nh, hiªn ngang, ngay th¼ng, kiªn cêng, bÊt khuÊt, tríc mäi nguy nan cña d©n téc ViÖt Nam: “Nòi tre đâu chịu mọc cong Chưa lên đã nhọn như trông là thường” Cao ®Ñp vµ tù hµo h¬n ®ã lµ sù d·i dÇu, chÞu ®ùng mäi khã kh¨n gian khæ trong cuéc sèng, biÕt yªu th¬ng nhêng nhÞn, che chë ®ïm bäc cho con cña c©y tre : “Lưng trần phơi nắng phơi sương Có manh áo cộc tre nhường cho con” Qua ®ã, t¸c gi¶ muèn béc lé phÈm chÊt cao quý, truyÒn thèng ®¸ng tù hµo cña con ngêi ViÖt Nam ®ã lµ truyÒn thèng yªu níc th¬ng nßi cña d©n téc ViÖt Nam. Bài 2: “Đây con sông như dòng sữa mẹ Nước về xanh ruộng lóa , vườn cây Và ăm ắp như lòng người mẹ Chở tình thương trang trải đêm ngày” ( Vàm Cỏ Đông – Hoàng Vũ ) Đọc đoạn thơ trên , em cảm nhận được vẻ đẹp đáng quý của dòng sông quê hương như thế nào ? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p so s¸nh, t¸c gi¶ Hoµng Vò ®· béc lé ®îc vÎ ®Ñp ®¸ng quý cña con s«ng quª h¬ng. §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn : Con s«ng ngµy ®ªm hiÒn hoµ, cÇn mÉn ®a níc vµo ®ång ruéng ®Ó tíi t¾m cho ruéng lóa, vên c©y thªm tèt t¬i nh ngêi mÑ hiÒn mang dßng s÷a nãng ®Õn cho con th¬: “Đây con sông như dòng sữa mẹ Nước về xanh ruộng lóa , vườn cây” Vµ con s«ng còng nh lßng ngêi mÑ, lu«n chan chøa t×nh yªu th¬ng, lu«n s½n sµng chia sÎ, lo l¾ng cho con, cho tÊt c¶ mäi ngêi: “Và ăm ắp như lòng người mẹ Chở tình thương trang trải đêm ngày” VÎ ®Ñp Êm ¸p ®ã cµng lµm cho ta cµng thªm yªu quý con s«ng quª h¬ng. Bài 3: “ Cô dạy em tập viết Gió đưa thoảng hương nhài Nắng ghé vào cửa lớp Xem chúng em học bài” ( Cô giáo lớp em - Nguyễn Xuân Sanh) Em hãy cho biết : Khổ thơ trên đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì nổi bật ? Biện pháp nghệ thuật đó giúp em thấy được điều gì đẹp đẽ ở các bạn học sinh ? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p nh©n ho¸, t¸c gi¶ ®· béc lé ®îc tinh thÇn häc tËp ch¨m chØ cña c¸c b¹n häc sinh.Sù ham häc cña c¸c b¹n ®· lµm cho n¾ng gièng nh nh÷ng ®÷a trÎ tung t¨ng ®ïa vui, ch¹y nh¶y ghÐ qua cöa líp ®Ó xem c¸c b¹n häc bµi: “ Nắng ghé vào cửa lớp Xem chúng em học bài” Qua ®ã, t¸c gi¶ muèn ca ngîi tinh th©n hiÕu häc cña c¸c b¹n häc sinh. Bài 4: “ Viêt Nam đất nước ta ơi ! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn Cánh cò bay lả rập rờn , Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều .” ( Việt Nam thân yêu - Nguyễn Đình Thi ) Đoạn thơ trên , em cảm nhận được những điều gì về đất nước Việt Nam Bµi lµm: T¸c gi¶ muèn ca ngîi ®Êt níc vµ con ngêi ViÖt Nam th©n yªu.Bëi lÏ ®Êt níc cã nh÷ng c¶nh vËt ®Ñp ®éc ®¸o.H×nh ¶nh “ biÓn lóa mªnh m«ng” gîi cho ta niÒm tù hµo vÒ sù giµu ®Ñp trï phó cña ®Êt níc. H×nh ¶nh “Cánh cò bay lả rập rờn” thËt gi¶n dÞ mµ t¹o nªn bøc tranh sinh ®éng vÒ ®Êt níc ViÖt Nam.§Êt níc cßn mang niÒm tù hµo vµ kiªu h·nh bëi vÎ ®Ñp hïng vÜ cña ®Ønh Trêng S¬n cao vêi vîi , sím chiÒu m©y bao phñ.TÊt c¶ vÎ ®Ñp ®éc ®¸o vµ nªn th¬ cña ®Êt níc ViÖt Nam ®· ®i vµo c¶m xóc cña t¸c gi¶ mét c¸ch gÇn gòi mµ s©u l¾ng. Bài 5: “ Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời Nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa ChiÕc giêng tre qu¸ ®¬n s¬ Vâng gai ru m¸t nh÷ng tra n¾ng hÌ” ( Về thăm nhà Bác - Nguyễn Đức Mậu ) Em hãy cho biết : đoạn thơ giúp ta cảm nhận được điểu gì đẹp đẽ, thân thương. Bµi lµm: §o¹n th¬ trªn, t¸c gi¶ ®· cho ta c¶m nhËn ®îc cuéc sèng gi¶n dÞ, ®¬n s¬ cña B¸c thuë thiÕu thêi.§ã lµ mét cuéc sèng b×nh dÞ nh cuéc sèng cña bao ng«i nhµ ë lµng quª B¸c: “ Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời Nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa” Mét cuéc sèng rÊt gÇn gòi, gi¶n dÞ mµ còng rÊt th©n th¬ng ®ã lµ: “ ChiÕc giêng tre qu¸ ®¬n s¬ Vâng gai ru m¸t nh÷ng tra n¾ng hÌ” Qua ®ã, nhµ th¬ muèn béc lé ®øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c tõ thuë thiÕu thêi. Sèng trong ng«i nhµ ®ã , B¸c ®îc lín lªn trong t×nh yªu th¬ng th©n thiÕt cña gia ®×nh, cña bµ con quª B¸c. Bài 6: Trong bài thơ Con cò , nhà thơ Chế Lan Viên có viết : Con dù lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con. Hai câu thơ trên đã giúp em cảm nhận được những gì về lòng mẹ . Bµi lµm: B»ng hai c©u th¬ méc m¹c, ch©n thµnh vµ gi¶n dÞ, t¸c gi¶ gióp em c¶m nhËn ®îc t×nh mÑ thËt bao la vµ réng lín kh«ng cã g× s¸nh ®îc.Dï con ®· kh«n lín trëng thµnh, dï con ®· “ ®i hÕt ®êi” nhng t×nh th¬ng cña mÑ ®èi víi con vÉn cßn sèng m·i víi thêi gian.MÑ “vÉn theo con” ®Ó quan t©m lo l¾ng, che chë cho con, tiÕp thªm søc m¹nh cho con ®Ó con ®¬ng ®Çu víi cuèc sèng.Cã thÓ nãi mÑ lµ tÊt c¶ cña con. Bài 7: “ Quê hương là cánh diều biếc Tuổi thơ con thả trên đồng Quê hương là con đò nhỏ Êm đềm khua nước vên sông .” (Quê hương - Đỗ Trung Quân ) Hãy ghi lại vài dòng cảm nhận của t¸c gi¶ vÒ quª h¬ng qua đoạn thơ trên . Bµi lµm: V× yªu quª h¬ng tha thiÕt- n¬i ch«n rau c¾t rèn cña m×nh nªn t¸c gi¶ ®· kÕt nªn nh÷ng vÇn th¬ giµu nh¹c ®iÖu, giµu chÊt tr÷ t×nh: “ Quê hương là cánh diều biếc Tuổi thơ con thả trên đồng” Qu¶ thËt, nh÷ng h×nh ¶nh rÊt gÇn gòi vµ rÊt th©n th¬ng ®· g¾n bã vµ in ®Ëm trong t©m hån cña t¸c gi¶ tuæi Êu th¬ trªn quª h¬ng.§ã lµ h×nh ¶nh “ c¸nh diÒu biÕc” th¶ trªn ®ång. §ã lµ h×nh ¶nh “ Con ®ß nhá”khua níc trªn s«ng víi ©m thanh nhÑ nhµng, ªm ®Òm mµ s©u l¾ng.Cã thÓ nãi nh÷ng sù vËt gÇn gòi vµ th©n quen trªn quª h¬ng ®· trë thµnh nh÷ng kØ niÖm khã quªn trong kÝ øc tuæi th¬ cña t¸c gi¶.Qua ®ã ta c¶m ®îc t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ®èi víi quª h¬ng v« cïng s©u nÆng. Bài 8 : Bão bùng thân bọc lấy thân Tay ôm , tay níu tre gần nhau thêm . Thương nhau tre chẳng ở riêng Lũy thành từ đó mà nên hỡi người .” ( Tre Việt Nam - Nguyễn Duy ) Trong đoạn thơ trên , tác giả đã sử dụng cácg nói gì để ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của tre: sự đùm bọc , đoàn kết? .Cách nói này hay ở chỗ nào ? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p nh©n ho¸, t¸c gi¶ ®· béc lé ®îc phÈm chÊt cao ®Ñp cña c©y tre ViÖt nam: “ Bão bùng thân bọc lấy thân Tay ôm , tay níu tre gần nhau thêm” PhÈm chÊt ®ã cµng ®îc béc lé râ nÐt ®ã lµ sù ®oµn kÕt, ®ïm bäc, yªu th¬ng , che chë, quÊn quýt bªn nhau: “Thương nhau tre chẳng ở riêng Lũy thành từ đó mà nên hỡi người .” Qua ®ã, t¸c gi¶ muèn ca ngîi truyÒn thèng yªu níc, th¬ng nßi cña d©n téc ViÖt Nam. Bài 9 : “ .....Lời ru có gió mùa thu Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời .” ( Mẹ - Trần Quốc Minh ) Theo em , hình ảnh nào góp phần nhiều nhấtlàm nên cái hay của đoạn thơ trên ? Vì sao ? Bµi lµm : B»ng biÖn ph¸p nh©n ho¸, t¸c gi¶ béc lé t×nh c¶m cña mÑ ®èi víi con thËt lµ s©u nÆng.MÑ lu«n mang ®Õn cho con bao ®iÒu tèt ®Ñp mµ kh«ng ph¶i ai còng lµm ®îc.MÑ yªu con v« bê bÕn, kh«ng cã t×nh yªu nµo s¸nh nçi, kÓ c¶ sao trêi còng kh«ng s¸nh nçi : “ .....Lời ru có gió mùa thu Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con” MÑ lóc nµo còng lo l¾ng vµ yªu th¬ng con hÕt mùc, lu«n ®em ®Õn cho con niÒm sung síng trong giÊc ngñ ngon vµ niÒm vui v« tËn tõ ®¸y lßng mÑ: “Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời .” Cã thÓ nãi, mÑ lu«n lµ tÊt c¶ cña ®êi con. Cã mÑ, ®êi con síng vui. Cã mÑ ®êi con Êm lßng vµ h¹nh phóc suèt ®êi . Bài 10 : Trong bài : “Trong lời mẹ hát “ của nhà thơ Trương Nam Hương có đoạn viết : Thời gian chạy qua tóc mẹ Một màu trắng đến nôn nao Lưng mẹ cứ còng dần xuống Cho con ngày một thêm cao . Bài thơ có những hình ảnh nào đáng nhớ ? Gợi cho em những suy nghĩ gì ? Bµi lµm: §o¹n th¬ cho ta c¶m nhËn ®îc t×nh th¬ng cña mÑ kh«ng g× s¸nh nçi.Thêi gian tr«i ®i, tãc mÑ mçi ngµy thªm b¹c, bëi th¸ng n¨m mÑ vÊt v¶, tÇn t¶o, ch¾t chiu ®Ó nu«i con. “Thời gian chạy qua tóc mẹ Một màu trắng đến nôn nao” Lng mÑ mçi ngµy mét cßng ®i ®Ó cho con ®îc kh«n lín, chÊp c¸nh bay cao bay xa : “Lưng mẹ cứ còng dần xuống Cho con ngày một thêm cao” Cã thÓ nãi, mÑ ®· hi sinh trän ®êi m×nh ®Ó cho con lín kh«n vµ v÷ng bíc vµo ®êi . Bài 11 : Cuối bài thơ Tiếng vọng của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều có đoạn Đêm đêm tôi vừa chợp mắt Cánh cửa lại rung lên tiếng đập cánh Những quả trứng lại lăn vào giấc ngủ Tiếng lăn như đá vỡ trrên ngàn Theo em, vì sao tác giả lại băn khoăn , day dứt về cái chết của chim sẻ . Bµi lµm: Nh÷ng h×nh ¶nh ®Ó l¹i Ên tîng s©u s¾c trong t©m trÝ em ®ã lµ: TiÕng ®Ëp c¸nh cña con chim sÎ nhá nh muèn kªu cøu sù gióp ®ì trong ®ªm b·o tè ma gi«ng vÒ gÇn s¸ng: “Đêm đêm tôi vừa chợp mắt Cánh cửa lại rung lên tiếng đập cánh” H×nh ¶nh nh÷ng qu¶ trøng trong tæ kh«ng cã chim mÑ Êp ñ sÏ m·i m·i kh«ng bao giê në thµnh chim con ®îc: “Những quả trứng lại lăn vào giấc ngủ Tiếng lăn như đá vỡ trrên ngàn” TÊt c¶ nh÷ng h×nh ¶nh ®ã ®· lµm nªn “ TiÕng väng” khñng khiÕp trong giÊc ngñ vµ trë thµnh nçi b¨n kho¨n,day døt,©n hËn kh«n ngu«i trong t©m hån t¸c gi¶ v× c¸i chÕt cña chim sÎ. Bài 12 : Về thăm nhà Bác ,làng Sen Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng Có con bướm trắng lượn vòng Có chùm ổi chín vàng ong sắc trời . ( Nguyễn Đức Mậu ) Trong đoạn thơ trên , em hiểu nghĩ cụm từ “ Thắp lên lửa hồng “ như thế nào ?.Hình ảnh nhà Bác Hồ được tả có gì đặc biệt ? Bµi lµm: Nhµ th¬ ®· ®em ®Õn nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp trong khu vên nhµ B¸c thËt lµ sinh ®éng. §ã lµ “Hµng r©m bôt th¾p lªn löa hång”.ë ®©y , t¸c gi¶ muèn chØ s¾c ®á cña hoa r©m bôt në ré nh ®îc th¾p löa lªn.§ã lµ “Con bím th¾m lîn vßng,chïm æi chÝn vµng ong.Víi c¸ch dïng tõ hay vµ s¸ng t¹o , t¸c gi¶ lµm cho khu vên cña B¸c thËt lµ nªn th¬,khiÕn cho ngêi ®äc thÊy thó vÞ vµ muèn ®îc tËn hëng tríc c¶nh ®Ñp cña khu vên nhµ B¸c ë lµng Sen. Bài 13 : Trong bài “ Rừng mơ “ của nhà thơ Trần Lê có đoạn : “Có người bạn xa nước Yêu sông núi chúng ta Mùa xuân cũng trẩy hội Gửi mơ về quê nhà” Theo em , từ ngữ nào trong đoạn thơ trên em cho là hay nhất ? Vì sao ? Bµi lµm : §o¹n th¬ trªn, t¸c gi¶ gióp em c¶m nhËn ®îc rõng m¬ ®Ñp hoµ quÖn gi÷a khung c¶nh cña thiªn nhiªn kÕt thµnh mét bøc tranh tuyÖt t¸c. vÎ ®Ñp vµ h¬ng th¬m cña m¬ H¬ng S¬n ®· khiÕn cho du kh¸ch thËp ph¬ng vÒ trÈy héi vµo mïa xu©n còng say ®¾m lßng bëi s¾c hoa quyÕn rò.V× thÕ, hä muèn göi mét chót quµ m¬ H¬ng S¬n th¬m m¸t vÒ lµm quµ cho ngêi th©n sau nh÷ng chuyÕn du xu©n dµi ngµy.Cã thÓ nãi , tõ hay nhÊt trong ®o¹n th¬ ®ã lµ “ Göi m¬ vÒ quª nhµ”.Nhµ th¬ muèn thÓ hiÖn sù ngìng mé cña du kh¸ch tríc vÎ ®Ñp quyÕn rò cña m¬ H¬ng S¬n. Bài 14 : Trong bài “ Mẹ vắng nhà ngày bão “ có đoạn : “ Thế rồi cơn bão qua Bầu trời xanh trở lại Mẹ về như nắng mới Sáng ấm cả gian nhà" Em hãy nêu cảm xúc về người mẹ qua đọan thơ trên ? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p so s¸nh, t¸c gi¶ cho ta c¶m nhËn ®îc vai trß cña ngêi mÑ trong gia ®×nh v« cïng quan träng.MÑ vÒ quª mÊy ngµy còng lµ lóc b·o ®Õn. V¾ng mÑ, c¶ ba bè con thËt lµ lóng tóng v× cuéc sèng bÞ ®¶o lén.Nay mÑ vÒ còng lµ lóc b·o ®· tan, c¨n nhµ trë nªn Êm cóng bëi cã bµn tay ch¨m sãc, yªu th¬ng, lo l¾ng cña mÑ ®èi víi gia ®×nh: “ Thế rồi cơn bão qua Bầu trời xanh trở lại Mẹ về như nắng mới Sáng ấm cả gian nhà” Qua ®©y, t¸c gi¶ muèn ®Ò cao vai trß cña ngêi mÑ thËt lín lao vµ cao c¶ tuyÖt vêi trong mçi gia ®×nh. Bµi 15: ( §Ò 1- BDTV5) Trong bµi Mïa thu míi, nhµ th¬ Tè H÷u viÕt : Yªu biÕt mÊy, nh÷ng dßng s«ng b¸t ng¸t Gi÷a ®«i bê dµo d¹t lóa ng« non Yªu biÕt mÊy, nh÷ng con ®êng ca h¸t Qua c«ng trêng míi dùng m¸i nhµ son! Theo em, khæ th¬ trªn ®· béc lé c¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc nh÷ng vÎ ®Ñp g× trªn ®Êt níc chóng ta ? Bµi lµm : Khæ th¬ béc lé c¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc nh÷ng vÎ ®Ñp cña ®Êt níc.§ã lµ vÎ ®Ñp høa hÑn mét cuéc sèng Êm no, ®ñ ®Çy cña ngêi d©n trªn ®Êt níc ta: “Yªu biÕt mÊy, nh÷ng dßng s«ng b¸t ng¸t Gi÷a ®«i bê dµo d¹t lóa ng« non” §ã lµ sù vui t¬i phÊn khëi, h¹nh phóc cña nh©n d©n tríc nh÷ng con ®êng ch¹y qua c«ng trêng ®ang x©y dùng nh÷ng m¸i nhµ ngãi míi: “Yªu biÕt mÊy, nh÷ng con ®êng ca h¸t Qua c«ng trêng míi dùng m¸i nhµ son!” Cã thÓ nãi ®ã lµ cuéc sèng vui t¬i, h¹nh phóc cña ngêi d©n tríc sù ®æi thay cña ®Êt níc. Bµi 16: ( §Ò 3- BDTV5) .Trong cuèn Håi kÝ B¸c Hå, hai nhµ v¨n Hoµi Thanh vµ Thanh TÞnh ®· t¶ phong c¶nh Quª h¬ng B¸c nh sau: Tríc m¾t chóng t«i, gi÷a hai d·y nói lµ nhµ B¸c víi c¸nh ®ång quª B¸c. Nh×n xuèng c¸nh ®ång cã ®ñ c¸c mµu xanh, xanh pha vµng cña ruéng mÝa, xanh rÊt mît cña lóa chiªm ®¬ng thêi con g¸i, xanh ®Ëm cña nh÷ng rÆng tre; ®©y ®ã mét vµi c©y phi lao xanh biÕc vµ nhiÒu mµu xanh kh¸c n÷a. §äc ®o¹n v¨n trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng nh÷ng tõ ng÷ chØ mµu xanh ? C¸ch dïng tõ ng÷ nh vËy ®· gãp phÇn gîi t¶ ®iÒu g× vÒ c¶nh vËt trªn quª B¸c? Bµi lµm: T¸c gi¶ dïng tõ chØ mµu xanh thËt lµ ®a d¹ng , phong phó hîp víi tõng c¶nh vËt, víi tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña c¶nh. C¸ch dïng tõ cña t¸c gi¶ ®· gîi nªn mét bøc tranh sinh ®éng, trµn trÒ søc sèng cña c¶nh vËt ë quª B¸c. Bµi 17: ( §Ò 4- BDTV5). §äc bµi th¬ sau : Quª em Bªn nµy lµ nói uy nghiªm Bªn kia lµ c¸nh ®ång liÒn ch©n m©y Xãm lµng xanh m¸t bãng c©y S«ng xa tr¾ng c¸nh buåm bay lng trêi... (TrÇn §¨ng Khoa) Em h×nh dung ®îc c¶nh quª h¬ng cña nhµ th¬TrÇn §¨ng Khoa nh thÕ nµo? Bµi lµm: Bµi th¬ cho ta thÊy quª h¬ng cña t¸c gi¶ ®Ñp tuyÖt vêi. Mét bªn lµ ngän nói uy nghiªm cã tõ bao ®êi. Mét bªn lµ c¸nh ®ång réng mªnh m«ng , b¸t ng¸t: Bªn nµy lµ nói uy nghiªm Bªn kia lµ c¸nh ®ång liÒn ch©n m©y Gi÷a lµng quª lµ bãng c©y rîp m¸t. Xa xa , dßng s«ng hiÖn lªn nh÷ng c¸nh buåm nh ®µn chim s¶i c¸nh bay trªn trêi cao: Xãm lµng xanh m¸t bãng c©y S«ng xa tr¾ng c¸nh buåm bay lng trêi... VÎ ®Ñp cña quª h¬ng , lµm cho t¸c gi¶ cµng thªm tù hµo vÒ ®Êt níc ViÖt nam Bµi 18: ( §Ò 5-BDTV5). Trong bµi TiÕng ®µn Ba- la – lai- ca trªn s«ng §µ, nhµ th¬ Quang Huy ®· miªu t¶ mét ®ªm tr¨ng võa tÜnh mÞch võa sinh ®éng trªn c«ng trêng s«ng §µ nh sau: Lóc Êy C¶ c«ng trêng say ngñ c¹nh dßng s«ng Nh÷ng th¸p khoan nh« lªn trêi ngÉm nghÜ Nh÷ng xe ñi, xe ben sãng vai nhau n»m nghØ ChØ cßn tiÕng ®µn ng©n nga Víi mét dßng tr¨ng lÊp lo¸ng s«ng §µ. Khæ th¬ trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh nµo ®Ñp nhÊt? H×nh ¶nh ®ã cho ta thÊy ý nghÜa g× s©u s¾c? Bµi lµm: B»ng biÖn ph¸p nh©n ho¸,nhµ th¬ Quang Huy ®· miªu t¶ mét ®ªm tr¨ng võa tÜnh mÞch võa sinh ®éng trªn c«ng trêng S«ng §µ .H×nh ¶nh ®Ñp nhÊt ®îc gîi lªn ®ã lµ : “ ChØ cßn tiÕng ®µn ng©n nga Víi mét dßng tr¨ng lÊp lo¸ng s«ng §µ.” §ã lµ h×nh ¶nh mang ®Ëm ý nghÜa s©u s¾c gi÷a con ngêi vµ thiªn nhiªn hoµ quÖn, g¾n bã víi nhau thËt lµ ®Ñp ®Ï. TiÕng ®µn ng©n nga lan to¶ trong ®ªm tr¨ng nh lay ®éng c¶ mÆt níc s«ng §µ, lµm cho dßng s«ng nh dßng tr¨ng lÊp lo¸ng nªn th¬. Bµi 19: ( §Ò 6-BDTV5). Trong bµi Bµi ca vÒ tr¸i ®Êt, nhµ th¬ §Þnh H¶i cã viÕt: Tr¸i ®Êt nµy lµ cña chóng m×nh Qu¶ bãng xanh bay gi÷a trêi xanh Bå c©u ¬i, tiÕng chim gï th¬ng mÕn H¶i ©u ¬i, c¸nh chim vên sãng biÓn Cïng bay nµo, cho tr¸i ®Êt quay! Cïng bay nµo, cho tr¸i ®Êt quay! §o¹n th¬ trªn gióp em c¶m nhËn ®îc nh÷ng ®iÒu g× vÒ tr¸i ®Êt th©n yªu? Bµi lµm: Nhµ th¬ gióp em c¶m nhËn ®îc tr¸i ®Êt lµ mét tµi s¶n v« cïng quý gi¸ cña mäi ngêi. Tr¸i ®Êt ®îc t¸c gi¶ so s¸nh víi qu¶ bãng xanh bay gi÷a trêi xanh. Tr¸i ®Êt lu«n Êm ¸p tiÕng chim gï vµ h×nh ¶nh c¸nh chim h¶i ©u bay trªn sãng biÓn. §iÒu ®ã cho ta thÊy tr¸i ®Êt cña chóng ta ®îc b×nh yªn trong s¸ng. §ã lµ biÓu tîng cña cuéc sèng thanh b×nh cña mäi ngêi trªn ®Êt níc chóng ta. Bµi 20:( §Ò 7- BDTV5). Trong bµi H¹t g¹o lµng ta, nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa cã viÕt: H¹t g¹o lµng ta Cã b·o th¸ng b¶y Cã ma th¸ng ba Giät må h«i sa Nh÷ng tra th¸ng s¸u Níc nh ai nÊu ChÕt c¶ c¸ cê Cua ngoi lªn bê MÑ em xuèng cÊy... Em hiÓu ®o¹n th¬ trªn nh thÕ nµo ? H×nh ¶nh ®èi lËp trong ®o¹n th¬ gîi cho em nh÷ng suy nghÜ g× ? Bµi lµm: T¸c gi¶ lín lªn tõ ®ång quª ViÖt Nam nªn «ng ®· hiÓu ®îc nçi vÊt v¶ cña ngêi n«ng d©n khi lµm ra h¹t g¹o nu«i sèng con ngêi.Bëi lÏ , h¹t g¹o lµm ra víi bao må h«i, c«ng søc, víi bao khã kh¨n do thiªn nhiªn g©y ra.§ã lµ “ c¸i b·o th¸ng b¶y, c¸i ma th¸ng ba, c¸i n¾ng th¸ng s¸u” kh¾c nghiÖt nh vËy .§Õn nçi “ cua ngoi lªn bê” ®Ó tr¸nh n¾ng nãng, c¸ cê còng ph¶i chÕt v× kh«ng chÞu ®îc c¸i n¾ng gay g¾t.Êy vËy mµ “mÑ em xuèng cÊy”.Qua ®©y, em thÊy ®îc nçi vÊt v¶, khã nhäc cña ngêi n«ng d©n khi lµm ra h¹t g¹o.V× vËy , em cµng quý träng c«ng søc lao ®éng cña ngêi n«ng d©n. Bµi 21:( §Ò 9- BDTV5). Trong bµi Hoµng h«n trªn s«ng H¬ng( TV5- TËp 1) cã ®o¹n t¶ c¶nh nh sau : PhÝa bªn s«ng, xãm Cån HÕn nÊu c¬m chiÒu, th¶ khãi nghi ngót c¶ mét vïng tre tróc. §©u ®ã, tõ sau khóc quanh v¾ng lÆng cña dßng s«ng, tiÕng lanh canh cña thuyÒn chµi gì nh÷ng mÎ c¸ cuèi cïng truyÒn ®i trªn mÆt níc, khiÕn mÆt s«ng nghe nh réng h¬n... Em h·y cho biÕt ®o¹n v¨n trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh vµ ©m thanh nµo cã søc gîi t¶ sinh ®éng? Gîi t¶ ®îc ®iÒu g× ? ( Theo Hoµng Phñ Ngäc Têng) Bµi lµm: H×nh ¶nh “ Th¶ khãi nghi ngót c¶ mét vïng tre tróc” gîi t¶ cuéc sèng Êm ªm cña ngêi d©n th«n xãm ven s«ng.§iÒu ®ã khiÕn cho ngêi ®äc liªn tëng ®©y lµ mét bøc tranh thuû mÆc ®¬n s¬ nhng cã mét kh«ng gian réng r¶i ¢m thanh “ TiÕng lanh canh cña thuyÒn chµi gì nh÷ng mÎ c¸ cuèi cïng truyÒn ®i trªn mÆt níc” gîi t¶ ©m thanh vang väng ra xa trong khung c¶nh tØnh lÆng, khiÕn cho t¸c gi¶ c¶m gi¸c mÆt s«ng réng h¬n.§iÒu ®ã khiÕn cho ngêi ®äc c¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp thanh b×nh nªn th¬ cña dßng s«ng vµo buæi trêi chiÒu. Bµi 22:( §Ò 10- BDTV5). Trong bµi Trªn Hå Ba BÓ, nhµ th¬ Hoµng Trung Th«ng cã viÕt: ThuyÒn ta lít nhÑ trªn Ba BÓ Trªn c¶ m©y trêi trªn nói xanh M©y tr¾ng bång bÒnh tr«i lÆng lÏ M¸i chÌo khua bãng nói rung rinh Theo em, ®o¹n th¬ trªn ®· béc lé nh÷ng c¶m xóc cña t¸c gi¶ khi ®i thuyÒn trªn Hå Ba BÓ nh thÕ nµo ? Bµi lµm: C¶m xóc cña t¸c gi¶ khi con thuÒn lít nhÑ trªn Ba BÓ nh×n thÊy c¶ m©y trêi, nói xanh in bãng trªn mÆt níc.KhiÕn c¶nh tîng nh con thuyÒn ®ang tr«i bång bÒnh trªn bÇu trêi.M¸i chÌo khua níc lµm mÆt níc rung rinh in bãng nói t¹o nªn thó vÞ , k× ¶o cña c¶nh vËt.C¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc c¶nh ®Ñp nªn th¬ cña Hå Ba BÓ cµng thÓ hiÖn t×nh c¶m s©u nÆng cña t¸c gi¶ ®èi víi quª h¬ng ®Êt níc. Bµi 23: ( §Ò 12- BDTV5). Trong bµi Mïa th¶o qu¶, nhµ v¨n Ma V¨n Kh¸ng t¶ h¬ng th¬m trong rõng th¶o qu¶ nh sau : Giã t©y lít thít bay qua rõng, quyÕn h¬ng th¶o qu¶ ®i r¶i theo triÒn nói, ®a h¬ng th¶o qu¶ ngät lùng, th¬m nång vµo nh÷ng th«n xãm Chin San. Giã th¬m. C©y cá th¬m. §Êt trêi th¬m.Ngêi ®i rõng th¶o qu¶ vÒ, h¬ng th¬m ®Ëm ñ Êp trong tõng nÕp ¸o, nÕp kh¨n. H·y nªu nhËn xÐt vÒ c¸ch dïng tõ, ®Æt c©u nh»m nhÊn m¹nh h¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn trong ®o¹n v¨n trªn . Bµi lµm : T¸c gi¶ lÆp l¹i tõ th¬m ba lÇn ®Ó nhÊn m¹nh h¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn.C©u ®Çu h¬i dµi nhng ng¾t thµnh nhiÒu côm tõ diÔn t¶ h¬ng th¬m cña th¶o qu¶ bay xa trong kh«ng gian. Ba c©u tiÕp theo kh¼ng ®Þnh h¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn ®· lan to¶, thÊm ®îm c¶ ®Êt trêi lµm ng©y ngÊt lßng ngêi. Bµi 24:( §Ò 13- BDTV5). Trong bµi MÆt trêi xanh cña t«i,nhµ th¬ NguyÔn ViÕt B×nh cã viÕt: Rõng cä ¬i! Rõng cä L¸ ®Ñp, l¸ ngêi ngêi T«i yªu thêng vÉn gäi MÆt trêi xanh cña t«i. Theo em, kh«e th¬ trªn ®· béc lé t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ®èi víi rõng cä cña quª h¬ng nh thÕ nµo? Bµi lµm : T¸c gi¶ yªu rõng cä quª h¬ng tha thiÕt. §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn lêi t©m t×nh cña t¸c gi¶ víi rõng cä nh t©m t×nh víi ngêi th©n: “Rõng cä ¬i! Rõng cä L¸ ®Ñp, l¸ ngêi ngêi” V× yªu rõng cä tha thiÕt nh vËy mµ l¸ cä xoÌ ra, t¸c gi¶ tëng tîng ®ã lµ “mÆt trêi xanh cña t«i”.§iÒu ®ã cho ta thÊy t¸c gi¶ rÊt yªu mÕn vµ tù hµo víi rõng cä quª h¬ng. Bµi 25:( §Ò 14- BDTV5). KÕt thóc bµi Hµnh tr×nh cña bÇy ong , nhµ th¬ NguyÔn §øc MËu viÕt : BÇy ong gi÷ hé cho ngêi Nh÷ng mïa hoa ®· tµn phai th¸ng ngµy Qua hai dßng th¬ trªn, em hiÓu ®îc c«ng viÖc cña bÇy ong cã ý ngh
Tài liệu đính kèm: