Bài giảng Tiết 1 : Mở đầu môn hóa học

Giáo án hoá học 8
Giáo viên: Lương Thị Oanh
1
Ngày soạn : 12/08/2012
Ngày dạy: Tuần từ 15/8--> 18/8/2012
Bắt đầu dạy lớp 8A thứ 5/16/8
Tiết 1 : MỞ ĐẦUMÔN HÓA HỌC
A. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
+ Giúp HS biết Hóa học là khoa học nghiên cứu các chất, sự biến đổi chất và ứng
dụng.
+ Vai trò quan trọng của Hóa học.
+ Phương pháp học tốt môn Hóa học.
2. Kĩ năng:
+ Rèn luyện kĩ năng biết làm thí nghiệm, biết quan sát.
+ Rèn luyện phương pháp tư duy logic, óc suy luận sáng tạo.
+ Làm việc tập thể.
3. Giáo dục: Có hứng thú say mê học tập, ham thích đọc sách. Nghiêm túc ghi chép các
hiện tượng quan sát thí nghiệm.
B. PHƯƠNG PHÁP:
- Thuyết trình, hỏi đáp, quan sát, hoạt động nhóm.
C. CHUẨN BỊ CỦA GV- HS:
1. GV : Chuẩn bị làm các thí nghiệm:
+ dung dịch NaOH + dung dịch CuSO4 .
+ dung dịch HCl + Fe
2. HS : Xem trước nội dung thí nghiệm của bài 1, tìm một số đồ vật, sản phẩm của Hóa
học
D. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định tổ chức:
II. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra
III. Bài mới:
1. Đặt vấn đề:
Hoá học là một môn học hấp dẫn nhưng rất mới lạ. Để tìm hiểu về hoá học thì chúng ta
cùng nghiên cứu hoá học là gì?
2.Phát triển bài.
Hoạt động của GV và HS Nội dung
Hoạt động 1:Hoá học là gì?
- Gv: làm thí nghiệm: Cho dung dịch NaOH tác
dụng với dung dịch CuSO4.
-Học sinh quan sát màu sắc dung dịch trước phản
ứng và sau khi phản ứng xảy ra.Nhận xét hiện
tượng.
- Gv: cho học sinh làm thí nghiệm thả đinh sắt vào
dung dịch HCl.
-Học sinh quan sát hiện tượng rút ra nhận xét.
-Hs: Em hãy rút ra nhận xét về 2 thí nghiệm trên ?
-Hoặc vd: Đốt cháy đường thành than...
- Gv: Từ 2 TN trên, em hiểu Hoá học là gì ?
I. Hoá học là gì?
1. Thí nghiệm:
a) TN 1: 1ml dung dịch CuSO4 + 1ml dung
dịch NaOH
b) TN 2: Cho 1 đinh sắt cạo sạch + 1ml dung
dịch NaOH.
2. Quan sát:
a) TN 1: dung dịch CuSO4 xanh bị nhạt màu,
có một chất mới không tan trong nước.
b) TN 2: Có bọt khí từ dung dịch HCl bay
lên.
Giáo án hoá học 8
Giáo viên: Lương Thị Oanh
2
Hoạt động 2: Hóa học có vai trò như thế nào
trong cuộc sống chúng ta?
- Hs: đọc 3 câu hỏi trong sgk trang 4.
- Học sinh thảo luận nhóm cho ví dụ .
- Gv: Hoá học có vai trò quan trọng như thế nào
trong cuộc sống.
-Khi sản xuất hoá chất và sử dụng hoá chất có cần
lưu ý vấn đề gì ?
Hoạt động III: Cần phải làm gì để học tốt môn
Hóa học?
- Hs: Đọc thông tin sgk.
- Gv: tổ chức cho HS thảo luận.
- Gv: Khi học tập hoá học các em cần chú ý thực
hiện những hoạt động gì ?
- Gv: Để học tập tốt môn hoá học cần áp dụng
những phương pháp nào ?
3. Nhận xét: Hoá học là khoa học nghiên cứu
các chất và sự biến đổi chất và ứng dụng của
chúng.
II. Hóa học có vai trò như thế nào trong cuộc
sống chúng ta?
1. Ví dụ:
- Xoong nồi, cuốc, dây điện.
- Phân bón, thuốc trừ sâu.
- Bút, thước, eke, thuốc.
2. Nhận xét:
- chế tạo vật dụng trong gia đình, phục vụ
học tập, chữa bệnh.
- Phục vụ cho nông nghiệp, công nghiệp.
- Các chất thải, sản phẩm của hoá học vẫn
độc hại nên cần hạn chế tác hại đến môi trường.
3. Kết luận:
Hoá học có vai trò rất quan trọng trong cuộc
sống của chúng ta.
III. Cần phải làm gì để học tốt môn Hóa học?
1. Các hoạt động cần chú ý khi học môn
Hóa học:
+ Thu thập tìm kiếm kiến thức.
+ Xử lí thông tin.
+ Vận dụng.
+ Ghi nhớ.
2. Phương pháp học tập tốt môn hoá:
* Học tốt môn Hóa học là nắm vững và có khả
năng vận dụng thành thạo kiến thức đã học .
* Để học tốt môn hoá cần:
+ làm và quan sát thí nghiệm tốt.
+ có hứng thú, say mê, rèn luyện tư duy.
+ phải nhớ có chọn lọc.
+ phải đọc thêm sách.
IV. Củng cố:
Cho học sinh nhắc lại các nột dung cơ bản của bài:
+ Hoá học là gì?
+ Vài trò của Hóa học.
+ Làm gì để học tốt môn Hóa học?
V. Dặn dò :
Giáo án hoá học 8
Giáo viên: Lương Thị Oanh
3
Xem trước bài 1 của chương I và trả lời các câu hỏi sau: Chất có ở đâu? Việc tìm hiểu
chất có lợi gì cho chúng ta?
Bài tập về nhà: 1, 2, 3 SGK
VI. Rút kinh nghiệm
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ngày soạn : 12/08/2012
Ngày dạy: Tuần từ 15/8--> 18/8/2012 ; Bắt đầu dạy lớp 8B thứ 2/ 20/8
Tiết 2 :
CHẤT (T1)
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức:
+ Giúp HS phân biệt được vật thể, vật liệu và chất.
+ HS biết cách nhận ra tính chất của chất để có biện pháp sử dụng đúng.
2. Kĩ năng:
+ Rèn luyện kỉ năng biết cách quan sát, dùng dụng cụ đo và thí nghiệm để nhận ra
tính chất của chất.
+ Biết ứng dụng của mỗi chất tuỳ theo tính chất của chất.
+ Biết dựa vào tính chất để nhận biết chất.
3. Giáo dục: Có ý thức vận dụng kiến thức về tính chất của chất vào thực tế cuộc sống.
B. PHƯƠNG PHÁP
- Nêu vấn đề, giảng giải, hỏi đáp , hoạt động nhóm....
C.PHƯƠNG TIỆN:
1. GV : Chuẩn bị một số mẫu chất: viên phấn, miếng đồng, cây đinh sắt...
2. HS : Chuẩn bị một số vật đơn giản: thước, compa, ..
D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định tổ chức
II. Kiểm tra bài cũ: - Gọi HS lên bảng kiểm tra:
+ Hoá học là gì?
+ Vai trò hoá học với đời sống ntn? Ví dụ?
+ Phương pháp học tốt môn Hóa học?
III. Bài mới:
1. đặt vấn đề:
Hằng ngày chúng ta thường tiếp xúc và dùng hạt gạo, củ khoai, quả chuối,... Những vật
thể này có phải là chất không? Chất và vật thể có gì khác?
2. Phát triển bài.
Giáo án hoá học 8
Giáo viên: Lương Thị Oanh
4
Hoạt động của GV và HS Nội dung
Hoạt động 1:Chất có ở đâu?
- HS: đọc SGK và quan sỏt H.T7
- Gv: Hóy kể tờn những vật thể xung quanh ta ?
Chia làm hai loại chính: Tự nhiờn và nhõn tạo
-Thụng bỏo cỏc vật thể tự nhiên và nhân tạo
-GVgiới thiệu chất có ở đâu:
-Thông báo thành phần các vật thể tự nhiên và vật
thể nhân tạo.
-Gv: Kể các vật thể tự nhiên, các vật thể nhân
tạo?
- Phân tích các chất tạo nên các vật thể tự nhiên.
Cho VD ?
- Vật thể nhân tạo làm bằng gì ?
- Vật liệu làm bằng gì ?
*GV hướng dẫn học sinh tìm các Vd trong đời
sống.
Hoạt động 2: Tính chất hoá học của chất.
- Hs: Đọc thông tin sgk Tr 8.
-Gv: Tính chất của chất có thể chia làm mấy loại
chính ? Những tính chất nào là tính chất vật lý,
tính chất nào là tính chất hoá học ?
-Gv: hướng dẫn hs quan sát phân biệt một số chất
dựa vào tính chất vật lí, hoá học.
-Gv: làm thí nghiệm xác định nhiệt độ sôi của
nước, nhiệt độ nóng chảy của lưu huỳnh, thử tính
dẫn điện của lưu huỳnh và miếng nhôm.
- Muốn xác định tính chất của chất ta làm như thế
nào?
- Học sinh làm bài tập 5.
- Gv: Biết tính chất của chất có tác dụng gì?
Cho vài vd thực tiễn trong đời sống sx: cao su
không thấm khí-> làm săm xe, không thấm nước-
> áo mưa, bao đựng chất lỏng và có tính đàn hồi,
chịu sự mài mòn tốt-> lốp ôtô, xe máy...
I. Chất có ở đâu?
Vật thể
Tự nhiên: Nhân tạo:
VD: Cây cỏ Bàn ghế
Sông suối Thước
Không khí... Com pa...
=> Chất có trong mọi vật thể, ở đâu có vật thể ở
đó có chất.
II. Tính chất hoá học của chất.
1. Mỗi chất có những tính chất nhất định:
Chất
Tính chất vật lý Tính chất hóa học
Màu, mùi, vị... Cháy
Tan, dẫn điện,... Phân huỷ...
a) Quan sát: tính chất bên ngoài: màu, thể...
VD: sắt màu xám bạc, viên phấn màu trắng...
b) Dùng dụng cụ đo:
VD: Dùng nhiệt kế đo nhiệt độ sôi của nước
là 100oC...
c) Làm thí nghiệm: Biết được một số TCVL
và các TCHH.
VD: Đo độ dẫn điện, làm thí nghiệm đốt cháy
sắt trong không khí...
2. Việc hiểu các tính chất của chất có lợi gì?
a) Phân biệt chất này với chất khác
VD: Cồn cháy còn nước không cháy...
b) Biết cách sử dụng chất an toàn
VD: H2SO4 đặc nguy hiểm, gây bỏng... nên
cần cẩn thận khi sử dụng
c) Biết ứng dụng chất thích hợp vào trong đời
sống và sản xuất
VD: Cao su khụng thấm nước, đàn hồi nên
dùng để chế tạo săm, lốp xe...
Giáo án hoá học 8
Giáo viên: Lương Thị Oanh
5
IV. Củng cố:
Cho học sinh nhắc lại các nột dung cơ bản của bài:
+ Chất có ở đâu?
+ Chất có những tính chất nào? Chất nào có những tính chất nhất định?
+ Làm thế nào để biết tính chất của chất?
+ Biết tính chất của chất có lợi gì?
V. Dặn dò :
Xem trước nội dung phần III trong SGK và trả lời các câu hỏi sau: Hỗn hợp là gì? Như thế
nào là chất tinh khiết? Dựa vào đâu để tách chất ra khỏi hỗn hợp?
Bài tập về nhà: 4, 5, 6 (SGK
VI. Rút kinh nghiệm
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ngày soạn : 18/8/ 2012
Ngµy day. TuÇn2 tõ 20/8--> 25/8/2012 bắt đầu dạy lớp 8A thứ 5/23/8
Tiết 3 :
CHẤT (T2)
A.MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1 . Kiến thức:
+ Giúp HS phân biệt chất và hỗn hợp: chất không có lẫn chất khác (chất tinh khiết) mới
có tính chất nhất định, còn hỗn hợp thì không.
+ HS biết được nước tự nhiên là nước hỗn hợp và nước cất là nước tinh khiết.
2. Kĩ năng:
+ Biết dựa vào TCVL khác nhau để tách chất ra khỏi hỗn hợp.
+ Rèn luyện kĩ năng quan sát, tìm đọc hiện tượng qua hình vẽ.
+ Bước đầu sử dụng ngôn ngữ hoá học chính xác: chất, chất tinh khiết, hỗn hợp.
3. Giáo dục: Có hứng thú nghiên cứu khoa học, sử dụng đúng các ngôn ngữ khoa học để
vận dụng vào học tập.
B. PHUƠNG PHÁP:
- Giảng giải, hỏi đáp, quan sát, hoạt động nhóm
C.PHƯƠNG TIỆN:
1. GV : Chuẩn bị một số mẫu vât: chai nước khoáng, vài ống nước cất, dụng cụ thử tính
dẫn điện.
2. HS : Làm các bài tập và xem trước nội dung thí nghiệm ở phần III.
D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định tổ chức:
II. Kiểm tra bài cũ. - Gọi HS lên bảng kiểm tra:
Giáo án hoá học 8
Giáo viên: Lương Thị Oanh
6
+ chất có ở đâu? Cho ví dụ các vật thể quanh ta?
+ Để biết được các tính chất của chất thì cần dùng
các phương pháp nào?
+ Việc hiểu tính chất của chất có lợi gì?
III. Bài mới:
1. Đặt vấn đề:
Bài học trước đã giúp ta phân biệt được chất, vật thể. Giúp ta biết mỗi chất có những
tính chất nhất định. Bài học hôm nay giúp chúng ta rõ hơn về chất tinh khiết và hỗn hợp.
2. Phát triển bài:
Hoạt động của GV và HS Nội dung
Hoạt động 1:Chất tinh khiết.
-Hs: Đọc sgk, quan sát chai nước khoáng, ống
nước cất và cho biết chúng có những tính chất gì
giống nhau ?
-Gv: Vì sao nước sông Hồng có màu hồng, nước
sông Lam có màu xanh lam, nước biển có vị mặn ?
-Vì sao nói nước tự nhiên là một hỗn hợp ?
-Vậy em hiểu thế nào là hỗn hợp ?
-Tính chất của hổn hợp thay đổi tuỳ theo thành
phần các chất trong hỗn hợp.
Hoạt động 2:Chất tinh khiết:
* Cho học sinh quan sát chưng cất nước như H1.4a
và nhiệt độ sôi 1.4b, ống nước cất rồi nhận xét.
-Gv: Làm thế nào khẳng định nước cất là chất tinh
khiết? (Nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy, D).
-Gv: giới thiệu chất tinh khiết có những tính chất
nhất định.
- Vậy chất tinh khiết là gì?
Hoạt động III:Tách chất ra khỏi hỗn hợp.
-Gv: Tách chất ra khỏi hỗn hợp nhằm mục đích thu
được chất tinh khiết.
- Có một hỗn hợp nước muối, ta làm sao tách muối
ra khỏi hỗn hợp muối và nước?
-Ta đã dựa vào tính chất nào của muối để tách
được muối ra khỏi hỗn hợp muối và nước?
- Hs: tìm các phương pháp tách chất ra khỏi hỗp
hợp ngoài phương pháp trên.
-HS cho ví dụ .
-Cho học sinh làm bài tập 4, bài tập 7(a,b).
III. Chất tinh khiết.
1. Hỗn hợp.
VD:
Nước cất Nước
khoáng
Giống Trong suốt, không màu,
uống được
Khác Pha chế
thuốc, dùng
trong PTN
Không
dùng được
KL: Hỗn hợp là hai hay nhiều chất trộn lẫn.
2. Chất tinh khiết:
VD: Chưng cất nước tự nhiên nhiều lần thì
thu được nước cất
Nước cất có tonc = 0oC, tos = 100oC, D= 1g/cm3...
KL: Chất tinh khiết mới có những tính chất nhất
định.
VD: Nước cất (nước tinh khiết)
3. Tách chất ra khỏi hỗn hợp.
VD: - khuấy tan một lượng muối ăn vào nước 
hỗn hợp trong suốt
- Đun nóng nước bay hơi, ngưng tụ hơi 
nước cất.
- Cạn nước thu đc muối ăn.
KL: Dựa vào các tính chất vật lý khác nhau có
thể tách được một chất ra khỏi hỗn hợp.
Giáo án hoá học 8
Giáo viên: Lương Thị Oanh
7
IV. Củng cố:
Cho HS nhắc lại nội dung chính của bài 2:
+ Chất có ở đâu?
+ Tính chất của chất:
- Làm thế nào để biết các tính chất của chất?
- Ý nghĩa.
+ Chất tinh khiết:
- Hỗn hợp là gì?
- Chất tinh khiết thì có những tính chất ntn?
- Có thể dựa vào đâu để tách chất?
V. Dặn dò :
Xem trước nội dung bài thực hành, phụ lục trang 154, chuẩn bị cho bài thực hành: 2 chậu
nước, hỗn hợp cát và muối ăn.
Bài tập về nhà: 7,8 (SGK)
* HD bài 8
Hạ nhiệt độ xuống -183oC thì khí oxi bị hoá lỏng, ta tách lấy khí oxi, sau đó tiếp tục làm
lạnh đến -196oC thì khí nitơ hoá lỏng ta thu được khí nitơ.
VI. Rút kinh nghiệm
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Giáo án hoá học 8
Giáo viên: Lương Thị Oanh
8
Ngày soạn : 18/8/ 2012
Ngµy day. TuÇn 3 tõ 27/8--> 1/9/2012; bắt đầu dạy lớp 8B/thứ 2/27/8/2012
Tiết 4 :
BÀI THỰC HÀNH 1: TÍNH CHẤT NÓNG CHẢY CỦA CHẤT- TÁCH CHẤT TỪ HỖN
HỢP.
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức:
+ HS làm quen và biết cách sử dụng một số dụng cụ thí nghiệm.
+ HS nắm được một số quy tắc an toàn trong PTN.
+ So sánh được nhiệt độ nóng chảy của một số chất.
2. Kĩ năng:
+ Biết dựa vào TCVL khác nhau để tách chất ra khỏi hỗn hợp.
+ Rèn luyện kĩ năng quan sát, nêu hiện tượng qua thí nghiệm.
+ Bước đầu làm quen với thí nghiệm hoá học.
3. Giáo dục: Có hứng thú nghiên cứu khoa học, tuân thủ quy tắc PTN, yêu
khoa học và thực nghiệm, tính kiên trì, cẩn thận, tiết kiệm.
B. PHƯƠNG PHÁP
-Giảng giải, hoạt động nhóm, thực hành
C.CHUẨN BỊ CỦA GV- HS:
1. GV : Chuẩn bị 4 bộ dụng cụ thí nghiệm: Kẹp, phễu thuỷ tinh, đũa thuỷ tinh,
cốc thuỷ tinh, đèn cồn, nhiệt kế, giấy lọc; hoá chất: lưu huỳnh, parafin, muối ăn.
2. HS : Xem trước nội dung bài thực hành, đọc trước phần phụ lục 1 tran 154-
155, ổn định chỗ ngồi ở PTH.
D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định tổ chức:
II. Kiểm tra bài củ: Không kiểm tra
III. Bài mới:
1. Đặt vấn đề: Nêu nhiệm vụ của bài học: tiến hành thực hành.
2.Phát triển bài:
Hoạt động của GV và HS Nội dung
Hoạt động 1:Một số quy tắc an toàn, cách sử
dụng dụng cụ, hoá chất trong phòng thí nghiệm:
Gv: Giới thiệu dụng cụ thí nghiệm và quy tắc an
toàn khi làm thí nghiệm.
- Nội quy phòng thực hành.
- Hs: Đọc bảng phụ (mục I và II) sgk Trang 154.
Gv: Giới thiệu nhãn của một số hoá chất nguy hiểm.
Hs: Quan sát các hình Trang 155 rồi gv giới thiệu
các dụng và cách sử dụng các dụng này trong phòng
TN.
Hoạt động 2:Tiến hành thí nghiệm:
Xác định nhiệt độ nóng chảy của parafin và lưu
huỳnh.
-Gv: cho học sinh đọc phần hướng dẫn trong Sgk.
- Cho Hs làm TN theo 4 nhóm.
I. Một số quy tắc an toàn, cách sử dụng
dụng cụ, hoá chất trong phòng thí nghiệm:
1.Một số quy tắc an toàn:
- Mục I Trang 154 sgk.
2. Cách sử dụng hoá chất:
-Mục II Trang 154 sgk.
-Thao tác lấy hoá chất lỏng, tắt đèn cồn, đun
chất lỏng trong ống nghiệm...
3. Một số dụng cụ và cách sử dụng:
- Mục III Trang 155 sgk.
II. Tiến hành thí nghiệm:
1. Thí nghiệm 1:
* Theo dõi nhiệt độ nóng chảy của S và
Giáo án hoá học 8
Giáo viên: Lương Thị Oanh
9
- Hướng dẫn HS quan sát sự chuyển trạng thái từ rắn
-> lỏng của parafin (đây là nhiệt nóng chảy của
parafin, ghi lại nhiệt độ này).
- Ghi lại nhiệt độ sôi của nước.
-Khi nước sôi, lưu huỳnh đã nóng chảy chưa?
- Vậy em có nhận xét gì?
Gv: hướng dẫn HS tiếp tục kẹp ống nghiệm đun trên
đèn cồn cho đến khi S nóng chảy. Ghi nhiệt độ nóng
chảy của S.
-Vậy nhiệt độ nóng chảy của S hay của parafin lớn
hơn ?
Gv: Qua TN trên, em hãy rút ra nhận xét chung về
sự nóng chảy của các chất ntn ?
*Tách chất ra khỏi hỗn hợp.
Hs: nghiên cứu cách tiến hành Trang 13.
Gv: Ta đã dùng những phương pháp gì để tách muối
ra khỏi hỗn hợp muối và cát ?
parafin:
- parafin có nhiệt độ nóng chảy: 42 oC
- Khi nước sôi S vẫn chưa nóng chảy.
- S có nhiệt độ nóng chảy: 113 oC.
- Nhiệt độ n/c S > nhiệt độ n/c parafin.
* Các chất khác nhau có thể nhiệt độ nóng
chảy khác nhau. -> giúp ta nhận biết chất này
với chất khác.
2.Thí nghiệm 2:
* Tách riêng chất từ hỗn hợp muối ăn và cát:
- So sánh chất rắn ở đáy ống nghiệm với muối
ăn ban đầu ?
-Đun nước đã lọc bay hơi.
-Nước bay hơi thu được muối ăn
Hoạt động 3:
Làm bản tường trình thí nghiệm theo mẫu sau:
STT Tên TN Tiến hành Hiện tượng Giải thích PTPƯ
1 ............... ................................................ .................. ................... ...............
2 ................ ................................................ .................. ................... ...............
IV. Củng cố: Kiểm tra VS của học sinh.
V. Dặn dò:
Hoàn thành nội dung thực hành, xem trước nội dung bài nguyên tử, xem lại phần sơ lược
về NT ở vật lý lớp 7 và trả lời các câu hỏi sau: Nguyên tử là gì? Cấu tạo nguyên tử ntn? Điện
tích các hạt cấu tạo nên nguyên tử?
VI. Rút kinh nghiệm
..........................................................................................................................................................................
.........................................................................................................