Bài giảng Hóa học Lớp 12 - Bài 58: Hóa học và vấn đề môi trường

BAØI 58. 
HOAÙ HOÏC VAØ 
 VAÁN ÑEÀ MOÂI TRÖÔØNG 
MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC 
 Bieát khaùi nieäm oâ nhieãm moâi tröôøng soáng ( khoâng khí , nöôùc , ñaát ). 
 Bieát vai troø cuûa hoaù hoïc ñoái vôùi vieäc baûo veä moâi tröôøng trong saûn xuaát ñôøi soáng vaø hoïc taäp hoaù hoïc . 
I- OÂ NHIEÃM MOÂI TRÖÔØNG  1. OÂ nhieãm khoâng khí 
 - Laø hieän töôïng laøm cho khoâng khí saïch thay ñoåi thaønh phaàn ; coù nguy cô gaây haïi ñeán thöïc vaät , ñoäng vaät , söùc khoeû con ngöôøi vaø moâi tröôøng xung quanh . 
 - Khoâng khí saïch goàm : 78% N 2 , 21%O 2 vaø löôïng nhoû hôi nöôùc , CO 2  
 - Khoâng khí oâ nhieãm : chöùa quaù möùc CO 2 , CH 4 , CO, NH 3 , 
* OÂ nhieãm khoâng khí 
Khí thaûi töø xe 
Khí thaûi töø nhaø maùy 
 Th aønh phoá oâ nhieãm khoùi buïi . 
2 . OÂ nhieãm nöôùc . 
 Laø hieän töôïng laøm thay ñoåi thaønh phaàn tính chaát cuûa nöôùc gaây baát lôïi cho moâi tröôøng nöôùc , nguyeân nhaân chuû yeáu laø do hoaït ñoäng con ngöôøi gaây neân . 
Hình aûnh treân soâng Thò Vaûi - Ñoàng Nai 
Xaõ nöôùc thaûi töø Vedan 
Nöôùc oâ nhieãm chöùa chaát thaûi höõu cô , caùc vi sinh vaät gaây beänh , chaát phoùng xaï , chaát ñoäc hoaù hoïc . 
Nöôùc oâ nhieãm do kim loaïi 
Sinh vaät naøo bò aûnh höôûng ñaàu tieân ??? 
Vaäy tieáp theo seõ laø ai ??? 
 - Laø hieän töôïng caùc quaù trình laøm nhieãm baån ñaát , thay ñoåi tính chaát vaät lí , hoaù hoïc töï nhieân cuûa ñaát do taùc nhaân gaây oâ nhieãm , daãn ñeán laùm giaûm ñoä phì cuûa ñaát . 
3 . OÂ nhieãm moâi tröôøng ñaát . 
- Ñaát saïch khoâng chöùa caùc chaát nhieãm baån , moät soá chaát hoaù hoïc , neáu coù chæ ñaït noàng ñoâï döôùi möùc quy ñònh . 
Saûn xuaát ñaát saïch 
Xuaát khaåu ñaát saïch 
Ñaát bò oâ nhieãm coù chöùa moät soá ñoäc toá , chaát coù haïi cho caây troàng vöôït quaù noàng ñoä ñaõ ñöôïc quy ñònh . 
Nguoàn gaây oâ nhieãm töï nhieân : 
Caây thuoác phieän gaây nhieãm ñoäc ñaát. 
Nguoàn gaây oâ nhieãm nhaân taïo : 
OÂ nhieãm ñaát do traøn daàu 
Saûn xuaát hoaù hoïc laø moät trong moät trong nhöõng nguoàn gaây oâ nhieãm moâi tröôøng do khí thaûi , chaát thaûi raén , nöôùc thaûi coù chöùa nhöõng thöù ñoäc haïi cho con ngöôøi vaø sinh vaät 
Taùc haïi cuûa moâi tröôøng bò oâ nhieãm gaây suy giaûm söùc khoeû cuûa con ngöôøi , gaây thay ñoâûi khí haäu toaøn caàu , laøm dieät vong moät soá loaïi sinh vaät 
Hoùa chaát gaây cheát sinh vaät bieån. 
II – HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG ĐỜI SỐNG SẢN XUẤT VÀ HỌC TẬP HÓA HỌC 
1. Nhận biết môi trường bị ô nhiễm bằng phương pháp hóa học 
a) Quan sát 
	 Ta có thể nhận biết môi trường bị ô nhiễm qua mùi , màu sắc , Thí dụ : Nước ô nhiễm thường có mùi khó chịu . Khi nước ô nhiễm , nước không còn trong suốt như nước tự nhiên . 
	 Hiện nay nhiều ao hồ , sông ngòi ở một số thành phố , thị xã , khu vực gần khu công nghiệp , đã có những biểu hiện rất rõ ràng về nguồn nước bị ô nhiễm . 
	 Căn cứ vào mùi và tác dụng sinh lí đặc trưng của một số khí ta dễ dàng nhận ra không khí bị ô nhiễm . 
OÂ nhieãm coù theå nhaän bieát qua muøi 
 Nhaän thaáy oâ nhieãm qua maøu 
Nhaän thaáy baèng pp gì ? 
	 b) Xác định chất ô nhiễm bằng các thuốc thử . 
Thí dụ : Để xác định trong nước có các chất và ion ( gốc axit hoặc các ion kim loại ) ta cần có những thuốc thử hoặc đến những nơi có thể xác định được thành phần của nước , để xác định : Các ion kim loại nặng ( hàm lượng là bao nhiêu ?) ; Nồng độ của một ion Ca 2+ ,Mg 2+ gây nên độ cứng của nước ; Độ pH của nước . 
c) Xác định bằng các dụng cụ đo 
 Thí dụ : Dùng nhiệt kế để xác định nhiệt độ của nước ; dùng sắt kí để xác định các ion kim loại hoặc các ion khác ; dung máy đo pH để xác định độ pH của đất , nước ,... 
2. Vai troø cuûa Hoùa hoïc trong vieäc xöû lí chaát oâ nhieãm 
 Xử lí chất ô nhi ễ m trong đời sống , sản xuất nông nghiệp và công nghiệp như thế nào ? Nguyên tắc chung của việc xử lí ch ấ t ô nhiễm bằng phương pháp hóa học là : Có nhiều biện pháp xử lí khác nhau căn cứ vào thực trạng ô nhiễm , đó là xử lí ô nhiễm đất , nước , không khí dựa trên cơ s ở khoa học hóa học có kết hợp với khoa học vật lí và sinh học . 
- Phương pháp chung nhất là loại bỏ chất thải độc hại bằng cách sử dụng chất hóa học khác có phản ứng với chất độc hại , tạo thành chất ít độc hại hơn ở dạng rắn , khí hoặc dung dịch . Hoặc có thể cô lập chất độc hại trong những dụng cụ đặc biệt , ngăn không cho chất độc hại thâm nhập vào môi trường đất , nước , không khí gây ô nhiễm môi trường . 
- Sau đây là một số trường hợp cụ thể : 
+ Xử lí nước thải 
Khi phát hiện ô nhiễm ở những nơi có chất thải của nhà máy , xí nghiệp , cần có những đề xuất để cơ quan co trách nhiệm xử lí . 
BỂ LỌC NƯỚC 
SƠ ĐỒ XỬ LÍ NƯỚC THẢI 
Khu xöû lí nöôùc thaûi 
+ Xöû lí khí thaûi 
Xử lí chất thải trong quá trình học tập hóa học  
Với một số chất thải sau thí nghiệm ở trên lớp hoặc sau bài thực hiện theo các bước sau : 
Phân loại hóa chất thải xem chúng thuộc loại nào trong số các chất đã học . 
Căn cứ vào tính chất hóa học của mỗi chất để xử lí cho phù hợp . 
 Moät soá thí dụ : 
Nếu là khí độc có thể dùng chất hấp thụ là than hoạt tính hoặc chất rắn , hoặc dung dich để hấp thụ chúng , tạo nên chất không độc hoặc ít độc hơn ..... 
Nếu là các ion kim loại , ion (SO 4 ) 2- , có thể dùng nước vôi dư để kết tủa chúng v à thu gom lại ở dạng rắn v à tiếp tục xử lí . 
 C AÙC ÑOAÏN BAÊNG VEÀ MOÂI TRÖÔØNG MAØ NHOÙM 1 XIN GÖÛI ÑEÁN CAÙC BAÏN 
TRAÂN TROÏNG KÍNH CHAØO 
NHOÙM MOÄT: 
+ NGUYEÃN DUY MAÂN 
+ PHAN THÒ THU NGAÂN 
+ HOÀ THÒ NGOÏC THAÅM 
+ NGOÂ HOÀNG PHUÙC HUYEÂN 
+ PHAN THÒ BAÛO NGOÏC 
+ HUYØNH THÒ MYÕ ÑIEÀN 
+ PHAN TUAÁN DUY. 
T ẦM VU 2_12A1(2008-2009) 
GOOD LUCK ^_^!!!