Bài giảng Bài 10: Nhôm - Hợp chất của nhôm

NHOÂM – HÔÏP CHAÁT CUÛA NHOÂM
™ Sô ñoà toùm taét:
‰ Al 
‰ Al2O3
‰ Al(OH)3
‰ Muoái Al3+
(Cl ,NO3 ,SO4 )
2
+ OH
AlO2
+ OH Al(OH)3↓
ƒ AlO2
ƒ Al(OH)3↓
CO2Al(OH)3↓
Al(OH)3↓
Al3+
Al3+
Al(OH)3↓
(Cl ,NO3 ,SO4 )
2‰ Muoái Al3+ + OH Al(OH)3↓
ƒAlO2
ƒAl(OH)3↓
AlO2
™Giaùo khoa
3
2
Al3++ OH → Al(OH)3↓ (1)–Sau (1) coøn OH ,thì:–
Al(OH)3 + OH → + H2O (2)AlO2–
™Giaùo khoa
3
2
Al3++ OH → Al(OH)3↓ (1)–Sau (1) coøn OH ,thì:–
Al(OH)3 + OH → + H2O (2)AlO2–
™Trong ñònh löôïng:
‰ Phaûn öùng: (1), (2) neân vieát laïi
Al3++ OH → Al(OH)3↓ (1’)–
Al3+ + OH → + H2O (2’)AlO2 –
3
4 2
™Trong ñònh löôïng:
‰ Phaûn öùng: (1), (2) neân vieát laïi
Al3++ OH → Al(OH)3↓ (1’)–
Al3+ + OH → + H2O (2’)AlO2 –
3
4 2
‰ Baûng toùm taét saûn phaåm:
Saûn
phaåm
(1’), (2’) ⇒ baûng TTSP:
Al(OH)3↓
Al(OH)3↓
3 4
AlO2– AlO2–
Al(OH)3↓
Al3+ 
(dö)
AlO2–
n
n
OH–
Al3+
OH–
(dö)
‰ Ñöôøng bieåu dieãn löôïng keát tuûa
m↓=ñeà
Löôïng ↓max
3 4
löôïng↓
n
n
OH–
Al3+
TH1 TH2
TH1: Baøi toaùn chæ coù phaûn öùng
TH2: Baøi toaùn goàm caùc phaûn öùng
Hoaëc:
Khi cho vaøo dd Al3+thaáy coù ↓, suy ra baøi
toaùn coù hai tröôøng hôïp:
OH–
Al3++ OH → Al(OH)3↓ (1)–3
Al3++ OH → Al(OH)3↓ (1)–3
Al(OH)3 + OH → + H2O (2)AlO2–
Al3+ + OH → + H2O (2’)AlO2 –4 2
Al3++ OH → Al(OH)3↓ (1’)–3
‰ Aùp duïng 1: (CÑSPTP.HCM - 2005)
Cho 11,04 gam Na (ÑKC) vaøo 150 ml dd
AlCl3 a (mol/l). Sau khi pöù hoaøn toaøn , 
thu ñöôïc 9,36gam keát tuûa. Tính a.
l
l l ( l l)
150ml 
ddAlCl3 a (mol/l)
a =?
Na
11,04
(gam)
9,36gam keáát tuûûa
Pöù (*)
Pöù (*) 2 TH
áá ûû
150ml 
ddAlCl3 a (mol/l)
a =?
Na
11,04
(gam)
9,36gam keáát tuûûa
Pöù (*)
Pöù (*) 2 TH
GÔÏI YÙ:
ƒ nNa=0,48 mol
ƒ Theo ñeà keát
tuûa laø Al(OH)3
⇒ n↓=0,12 molƒ Theo ñeà ⇒baøi
toaùn coù 2 TH
™TH1:
Na + H2O → NaOH + ½ H2 ↑ (1)
3NaOH + AlCl3 →Al(OH)3↓ + 3 NaCl (2)
0,48 (mol)0,48
Al(OH)3↓
™TH1:
⇒ n↓=0,12 mol
ƒ Theo ñeà ⇒baøi toaùn coù 2 TH
Na + H2O → NaOH + ½ H2 ↑ (1)
3NaOH + AlCl3 →Al(OH)3↓ + 3 NaCl (2)
0,48 (mol)0,48
Saûn
phaåm
Al(OH)3↓
3 4
AlO2– AlO2–
Al(OH)3↓
Al3+ 
(dö)
AlO2–
n
n
OH–
Al3+
OH–
(dö)
TH1
NaOH HeáT
0,48 O,16 ≠ n↓ (ñeà)=0,12 mol
Loaïïi TH1
Pöù (*)
Na + H2O → NaOH + ½ H2 ↑ (1)
3NaOH + AlCl3 →Al(OH)3↓ + 3 NaCl (1’)
0,48 (mol)0,48
2 TH
⇒ n↓=0,12 mol
150ml 
ddAlCl3 a (mol/l)
a =?
Na
11,04
(gam)
9,36gam keáát tuûûa
ƒ nNa=0,48 molƒ Theo ñeà keát
tuûa laø Al(OH)3
ƒ Theo ñeà ⇒baøi
toaùn coù 2 TH
™TH2:
ƒ nNa=0,48 mol
TH1
4NaOH + AlCl3 →NaAlO2↓ + 3 NaCl + 2H2O (2’)
: (khoâng ñaùp soá)
Al(OH)3↓
Saûn
phaåm
Al(OH)3↓
3 4
AlO2– AlO2–
Al(OH)3↓
Al3+ 
(dö)
AlO2–
n
n
OH–
Al3+
OH–
(dö)
TH1
NaOH HeáT
Coùù Keáát tuûûa
Thì: NaOH HEÁÁT
TH2
Na + H2O → NaOH + ½ H2 ↑ (1)
0,48 (mol)0,48
3NaOH + AlCl3 →Al(OH)3↓ + 3 NaCl (1’)
4NaOH + AlCl3 →NaAlO2↓ + 3 NaCl + 2H2O (2’)
TH2: NaOH HEÁT ƒ Ñeà coù: n↓=0,12 mol
x
y
x3x
4y
Vôùi x, y ( mol) laàn löôït laø soá mol cuûa AlCl3 pöù
Theo (1), (2) vaø ñeà coù:
n NaOH= 3x + 4y = 0,48
n↓= x =0,12 ⇒ x = 0,12; y =0,03 
⇒Σn AlCl3= x + y = 0,15 mol
Na + H2O → NaOH + ½ H2 ↑ (1)
0,48 (mol)0,48
3NaOH + AlCl3 →Al(OH)3↓ + 3 NaCl (1’)
4NaOH + AlCl3 →NaAlO2↓ + 3 NaCl + 2H2O (2’)
TH2: NaOH HEÁT ƒ Ñeà coù: n↓=0,12 mol
x
y
x3x
4y
n NaOH= 3x + 4y = 0,48
n↓= x =0,12 ⇒ x = 0,12; y =0,03 
⇒Σn AlCl3= x + y = 0,15 mol
Vaäy a = [ AlCl3 ]= 0,150,15 (l)
= 1 (mol/l)
Ta coù:
Al2(SO4)3
n = 200 . 0,1
1000
= 0,02 mol
NaOH
n =150 . 1
1000
= 0,15 mol
‰Aùp duïng 2:
Cho 200ml dd Al2(SO4)3 0,1M phaûn öùng
vôùi 150ml dd NaOH 1M
Tính khoái löôïng keát tuûa thu ñöôïc.
Bñ:
Pöù:
Sau: 0
0,02
0,04
0,04
0,03
2Al(OH)3↓+3Na2SO4(1)Al2(SO4)3+6NaOH→
0,02 0,15 0 (mol)
NaOH+ Al (OH)3 → NaAlO2↓+ 2H2O (2) 
O,12 (mol)
(mol)
- Theo ñeà ta coù pöù:
Bñ:
Pöù:
Sau: 0
0,03
0,01
0,03 0,04
(mol)
(mol)
O,03 ⇒n Al(OH)3↓=0,01
Al(OH)3↓
Saûn
phaåm
Al(OH)3↓
3 4
AlO2– AlO2–
Al(OH)3↓
Al3+ 
(dö)
AlO2–
n
n
OH–
Al3+
OH–
(dö)
Al2(SO4)3
n =0,02⇒ soá mol Al3+ = 0,04
NaOHn = 0,15 ⇒ soá mol OH = 0,15
n
n
OH–
Al3+
⇒ =
0,04
0,15 =3,75
3,75
Baûng toùm taét treân
Al(OH)3↓
Saûn
phaåm
Al(OH)3↓
3 4
AlO2– AlO2–
Al(OH)3↓
Al3+ 
(dö)
AlO2–
n
n
OH–
Al3+
OH–
(dö)
3,75
Neân baøi toaùn coù 2 phaûn öùng:
Al3+ + OH → + H2O (2’)AlO2 –4 2
Al3++ OH → Al(OH)3↓ (1’)–3x 3x x
y 4y
Theo (1’), (2’), ñeà ta coù:
nOH = 3x + 4y =0,15
mol Al3+ = x + y = 0,04⇒n 
Al(OH)3↓=x = 0,01
Al3+ + OH → + H2O (2’)AlO2 –4 2
Al3++ OH → Al(OH)3↓ (1’)–3x 3x x
y 4y
Theo (1’), (2’), ñeà ta coù:
nOH = 3x + 4y =0,15
mol Al3+ = x + y = 0,04⇒n 
Al(OH)3↓=x = 0,01
Vaäy m 
Al(OH)3↓
= 0,01 . 78 = 0,78 gam
™ Aùùp duïïngïï 3:
(Trích ñeà ÑHSö phaïm TP HCM-2001)
Cho V lít khí CO2 ño ôû 54,6oc vaø 2,4 atm
haáp thuï hoaøn toaøn vaøo 200 ml dd hh KOH 
1M vaø Ba(OH)2 0,75M thu ñöïôc 23,64 g 
keát tuûa. Tìm V lít?
û ø
 v øø ( )2 ,