Hình học 12
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5
hoctoancapba.com
TÓM TẮT LÝ THUYẾT
21
21
13
13
32
32
332211
3
3
2
2
1
1
332211
33
22
11
2
3
2
2
2
1
321
332211
222
,,a .10
0...0.a .9
0.//a .8
....a .7
a .6
a .5
,,ak. .4
,, .3
.2
),,( .1
bb
aa
bb
aa
bb
aa
b
babababab
b
a
b
a
b
a
babkab
bababab
ba
ba
ba
b
aaa
kakaka
babababa
zzyyxxABAB
zzyyxxAB
ABABAB
ABABAB
cb,,a .11 đồng phẳng 0. cba
cb,,a .12 không đồng phẳng 0. cba
13. M chia đoạn AB theo tỉ số k ≠ 1
k
kzz
k
kyy
k
kxx
M BABABA
1
,
1
,
1
14. M là trung điểm AB
2
,
2
,
2
BABABA zzyyxxM
15. G là trọng tâm tam giác ABC
,
3
,
3
,
3
CBACBACBA zzzyyyxxxG
16. Véctơ đơn vị : )1,0,0();0,1,0();0,0,1( 321 eee
17. OzzKOyyNOxxM ),0,0(;)0,,0(;)0,0,(
18. OxzzxKOyzzyNOxyyxM ),0,(;),,0(;)0,,(
19.
2
3
2
2
2
1
2
1
2
1
aaaACABS ABC
20. ADACABVABCD ).(
6
1
21. /
.
).(//// AAADABV DCBAABCD
CÁC DẠNG TOÁN
Daïng 1: Chöùng minh A,B,C laø ba ñænh tam giaùc
A,B,C laø ba ñænh tam giaùc [
AC,AB ] ≠ 0
SABC =
2
1
AC],[AB
Ñöôøng cao AH =
BC
S ABC.2
Shbh =
AC],[AB
Daïng 2: Tìm D sao cho ABCD laø hình bình haønh
Chöùng minh A,B,C khoâng thaúng haøng
ABCD laø hbh DCAB
Daïng 3: Chöùng minh ABCD laø moät töù dieän:
[
AC,AB ].
AD ≠ 0
Vtd =
6
1
AD.AC],[AB
Ñöôøng cao AH cuûa töù dieän ABCD
AHSV BCD.
3
1
BCDS
V
AH
3
Theå tích hình hoäp :
/
.
.;//// AAADABV DCBAABCD
Daïng4: Hình chieáu cuûa ñieåm M
1. H laø hình chieáu cuûa M treân mp
Vieát phöông trình ñöôøng thaúng (d) qua M vaø
vuoâng goùc mp : ta coù nad
Toïa ñoä H laø nghieäm cuûa hpt : (d) vaø ()
2. H laø hình chieáu cuûa M treân ñöôøng thaúng (d)
Vieát phöông trình mp qua M vaø vuoâng goùc
vôùi (d): ta coù dan
Toïa ñoä H laø nghieäm cuûa hpt : (d) vaø ()
Daïng 5 : Ñieåm ñoái xöùng
1.Ñieåm M
/
ñoái xöùng vôùi M qua mp
Tìm hình chieáu H cuûa M treân mp (daïng 4.1)
H laø trung ñieåm cuûa MM/
2.Ñieåm M
/
ñoái xöùng vôùi M qua ñöôøng thaúng d:
Tìm hình chieáu H cuûa M treân (d) ( daïng 4.2)
H laø trung ñieåm cuûa MM/
TỌA ĐỘ TRONG KHÔNG GIAN
Hình học 12
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6
TÓM TẮT LÝ THUYẾT
1. Vectô phaùp tuyeán cuûa mp :
n
≠ 0
laø veùctô phaùp tuyeán cuûa n
2. Caëp veùctô chæ phöông cuûa mp :
a
b
laø caëp vtcp cuûa a
, b
cuøng //
3 Quan heä giöõa vtpt n
vaø caëp vtcp a
, b
: n
= [ a
, b
]
4. Pt mp qua M(xo ; yo ; zo) coù vtpt n
= (A;B;C)
A(x – xo) + B(y – yo ) + C(z – zo ) = 0
() : Ax + By + Cz + D = 0 ta coù n
= (A; B; C)
5.Phöông trình maët phaúng đi qua A(a,0,0) B(0,b,0) ;
C(0,0,c) : 1
c
z
b
y
a
x
Chuù yù : Muoán vieát phöông trình maët phaúng caàn:
1 ñieåm vaø 1 veùctô phaùp tuyeán
6.Phöông trình caùc maët phaúng toïa ñoä
(Oyz) : x = 0 ; (Oxz) : y = 0 ; (Oxy) : z = 0
7. Chuøm maët phaúng : giaû söû 1 2 = d trong ñoù
(1): A1x + B1y + C1z + D1 = 0
(2): A2x + B2y + C2z + D2 = 0
Pt mp chöùa (d) coù daïng sau vôùi m
2
+ n
2
≠ 0 :
m(A1x + B1y + C1z + D1) + n(A2x + B2y + C2z + D2) = 0
8. Vò trí töông ñoái cuûa hai mp (1) vaø (2) :
° 222111 C:B:AC:B:Acaét
°
2
1
2
1
2
1
2
1//
D
D
C
C
B
B
A
A
°
2
1
2
1
2
1
2
1
D
D
C
C
B
B
A
A
ª 0212121 CCBBAA
9.KC từ M(x0,y0,z0) đến () : Ax + By + Cz + D = 0
222
ooo
CBA
D Cz By Ax
)d(M,
10.Goùc giữa hai maët phaúng :
21
21
.
.
nn
nn
),cos(
CAÙC DAÏNG TOAÙN
Daïng 1: Maët phaúng qua 3 ñieåm A,B,C :
° Caëp vtcp:
AB ,
AC °
]
)(
AC , AB[nvtpt
qua
ChayBhayA
Daïng 2: Maët phaúng trung tröïc ñoaïn AB :
°
AB vtpt
AB ñieåm trungMqua
n
Daïng 3: Maët phaúng qua M vaø d (hoaëc AB)
°
)....(ABn
d
a vtpt neân (d) Vì
Mqua
Daïng 4: Mp qua M vaø // : Ax + By + Cz + D = 0
°
n n vtpt neân // Vì
M qua
Daïng 5: Mp chöùa (d) vaø song song (d/)
Ñieåm M ( choïn ñieåm M treân (d))
Mp chöùa (d) neân aad
Mp song song (d/) neân bad /
■ Vtpt /, dd aan
Daïng 6 Mp qua M,N vaø :
■ Mp qua M,N neân aMN
■ Mp mp neân bn
°
],[
n nvtpt
N) (hayM qua
MN
Daïng 7 Mp chöùa (d) vaø ñi qua
■ Mp chöùa d neân aad
■ Mp ñi qua )(dM vaø A neân bAM
°
],[ AM nvtpt
A qua
d
a
(Caùch 2: söû duïng chuøm mp)
MẶT PHẲNG
//
Hình học 12
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7
TÓM TẮT LÝ THUYẾT
1.Phöông trình tham soá cuûa ñöôøng thaúng (d) qua
M(xo ;yo ;zo) coù vtcp a
= (a1;a2;a3)
Rt;
tazz
tayy
taxx
(d)
3o
2o
1o
:
2.Phöông trình chính taéc cuûa (d)
32
a
z-z
a
yy
a
xx
(d)
o
1
o 0
:
3.PT toång quaùt cuûa (d) laø giao tuyeán cuûa 2 mp 1 vaø 2
0 DzBxA
0 DzBxA
(d)
2222
1111
Cy
Cy
:
Veùctô chæ phöông
22
11
22
11
22
11
,,
BA
BA
AC
AC
CB
CB
a
4.Vò trí töông ñoái cuûa 2 ñöôøng thaúng :
(d) qua M coù vtcp da
; (d’) qua N coù vtcp /da
d cheùo d’ [ da
, /d
a ].
MN ≠ 0 (khoâng ñoàng phaúng)
d,d’ ñoàng phaúng [ da
, /d
a ].
MN = 0
d,d’ caét nhau [ da
, /d
a ] 0 vaø [ da
, /d
a ].
MN =0
d,d’ song song nhau { da
// /d
a vaø )( /dM }
d,d’ truøng nhau { da
// /d
a vaø )( /dM }
5.Khoaûng caùch :
Cho (d) qua M coù vtcp da
; (d’) qua N coù vtcp /da
Kc từ đieåm ñeán ñường thẳng:
d
d
a
AMa
dAd
];[
),(
Kc giöõa 2 ñường thẳng :
];[
].;[
);(
/
/
/
dd
dd
aa
MNaa
ddd
6.Goùc : (d) coù vtcp da
; ’ coù vtcp /da ; ( ) coù vtpt n
Goùc giữa 2 ñöôøng thaúng :
/
/
.
.
'
dd
dd
aa
aa
)dcos(d,
Goùc giữa ñường vaø mặt :
na
na
d
d
.
.
)sin(d,
CAÙC DAÏNG TOAÙN
Daïng 1: : Ñöôøng thaúng (d) ñi qua A,B
ABaVtcp
hayBquaA
d
d
)(
)(
Daïng 2: Ñöôøng thaúng (d) qua A vaø song song ()
a
d
a vtcp neân )( // (d) Vì
qua
A
d )(
Daïng 3: Ñöôøng thaúng (d) qua A vaø vuoâng goùc mp
n
d
a vtcp neân )( (d) Vì
qua
A
d )(
Daïng4: PT d’ hình chieáu cuûa d leân : d/ =
Vieát pt mp chöùa (d) vaø vuoâng goùc mp
];[
)()(
)(
nan
bn
aad
dquaM
d
d
ª
)(
)(
)( /
d
Daïng 5: Ñöôøng thaúng (d) qua A vaø vuoâng goùc
(d1),(d2)
]
d
a ,
d
a [ avtcp
qua
1 2
)(
A
d
Daïng 6: PT d vuoâng goùc chung cuûa d1 vaø d2 :
+ Tìm da = [ a
d1, a
d2]
+ Mp chöùa d1 , (d) ; mp chöùa d2 , (d)
d =
Daïng 7: PT qua A vaø d caét d1,d2 : d =
vôùi mp = (A,d1) ; mp = (A,d2)
Daïng 8: PT d // vaø caét d1,d2 : d = 1 2
vôùi mp1 chöùa d1 // ; mp2 chöùa d2 //
Daïng 9: PT d qua A vaø d1, caét d2 : d = AB
vôùi mp qua A, d1 ; B = d2
Daïng 10: PT d (P) caét d1, d2 : d =
vôùi mp chöùa d1 ,(P) ; mp chöùa d2 , (P)
ĐƯỜNG THẲNG TRONG KHÔNG GIAN
Qui öôùc:
Maãu = 0 thì Tö û= 0
Hình học 12
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8
TÓM TẮT LÝ THUYẾT
1.Phương trình maët caàu taâm I(a ; b ; c),baùn kính R
2Rczbyax:R)S(I, 222 (1)
0d2cz2by2axzyx:R)S(I,
222 (2)
( 0dcbavôùi
222 )
Taâm I(a ; b ; c) vaø dcbaR
222
2.Vò trí töông ñoái cuûa maët phaúng vaø maët caàu
Cho 2Rczbyax:(S) 222
vaø : Ax + By + Cz + D = 0
Goïi d = d(I,) : khoûang caùch töø taâm mc(S)
ñeán mp :
d > R : (S) =
d = R : tieáp xuùc (S) taïi H (H: tieáp ñieåm, :
tieáp dieän)
*Tìm tieáp ñieåm H (laø hchieáu cuûa taâm I treân mp)
Vieát phöông trình ñöôøng thaúng (d) qua I
vaø vuoâng goùc mp : ta coù nad
Toïa ñoä H laø nghieäm cuûa hpt : (d) vaø ()
d < R : caét (S) theo ñöôøng troøn coù pt
2
0DCzByAx :
Rczbyax:(S)
222
*Tìm baùn kính r vaø taâm H cuûa ñöôøng troøn:
+ baùn kính ),(22 IdRr
+ Tìm taâm H ( laø hchieáu cuûa taâm I treân mp)
Vieát phöông trình ñöôøng thaúng (d) qua I
vaø vuoâng goùc mp : ta coù nad
Toïa ñoä H laø nghieäm cuûa hpt : (d) vaø ()
3.Giao ñieåm cuûa ñöôøng thaúng vaø maët caàu
tazz
tayy
taxx
d
3o
2o
1o
: (1) vaø
2Rczbyax:(S) 222 (2)
+ Thay ptts (1) vaøo pt mc (2), giaûi tìm t,
+ Thay t vaøo (1) ñöôïc toïa ñoä giao ñieåm
CAÙC DAÏNG TOAÙN
Daïng 1: Maët caàu taâm I ñi qua A
ª 2Rczbyax:R)S(I, 222 (1)
Theá toïa ñoä A vaøo x,y,z tìm R2
Daïng 2: Maët caàu ñöôøng kính AB
Taâm I laø trung ñieåm AB
Vieát phöông trình maët caàu taâm I (1)
Theá toïa ñoä A vaøo x,y,z tìm R2
Daïng 3: Maët caàu taâm I tieáp xuùc mp
222
..)(
CBA
D
I
zC
I
yBS
I
A.x
)d(I, R
I taâmcaàu maët Pt
Daïng 4: Maët caàu taâm I vaø tieáp xuùc ()
)d(I, R
I taâm
)(S
Daïng 5: Maët caàu ngoaïi tieáp töù dieän ABCD
Duøng (2) 0d2cz2by2axzyx:R)S(I,
222
A,B,C,D mc(S) heä pt, giaûi tìm a, b, c, d
Daïng 6:Maët caàu ñi qua A,B,C vaø taâm I € (α)
0d2cz2by2axzyx:R)S(I,
222 (2)
A,B,C mc(S): theá toïa toïa A,B,C vaøo (2)
I(a,b,c) (α): theá a,b,c vaøo pt (α)
Giaûi heä phöông trình treân tìm a, b, c, d
Daïng 7: Maët phaúng tieáp xuùc maët caàu taïi A
Tieáp dieän cuûa mc(S) taïi A : qua A,
IA n vtpt
Daïng 8: Maët phaúng tieáp xuùc (S) vaø
+ Vieát pt mp vuoâng goùc : ),,( CBAan
+ Mp : Ax + By + Cz + D = 0
+ Tìm D töø pt d(I , ) = R
Daïng 9: Maët phaúng tieáp xuùc (S) vaø // 2 ñt a,b :
R )d(I, töø
0CzByAx :pt
] b, a[ n
D
D
Daïng 10: Mp chöùa vaø tieáp xuùc mc(S) :
nm, )d(I, R
chöùa mp chuøm thuoäc
MẶT CẦU
Hình học 12
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9
Tài liệu đính kèm: