Ôn tập thi tốt nghiệp THPT môn Văn (một số bài khó trong chương trình cơ bản) 2008 - 2009

doc 25 trang Người đăng haibmt Lượt xem 1004Lượt tải 3 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Ôn tập thi tốt nghiệp THPT môn Văn (một số bài khó trong chương trình cơ bản) 2008 - 2009", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ôn tập thi tốt nghiệp THPT môn Văn (một số bài khó trong chương trình cơ bản) 2008 - 2009
ÔN TẬP THI TỐT NGHIỆP THPT MÔN VĂN
(Một số bài khó trong chương trình cơ bản)
2008-2009
THUỐC 
(Lỗ Tấn)
 Hỏi: Em hãy trình bày những nét chính về cuộc đời và nghệ thuật của tác giả Lỗ Tấn . Con đường chọn nghề của Lỗ Tấn có gì đáng chú ý ?
Trả lời:
- Lỗ Tấn ( 1881-1936 ) tên thật là Chu Thụ Nhân , quê ở phủ Thiệu Hưng tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc . Năm 13 tuổi , chứng kiến cảnh người cha lâm bệnh mà chết vì không có thuốc , Lỗ Tấn ôm ấp nguyện vọng học nghề thuốc,để chữa bệnh cho những người nghèo như cha mình .
- Tuổi trẻ Lỗ Tấn nhiều lần đổi nghề để tìm con đường cống hiến cho dân tộc : nghề hàng hải , khai mỏ rồi chuyển sang nghề y . Đang học nghành y ở Nhật , một lần xem phim ông thấy những người Trung Quốc khoẻ mạnh hớn hở đi xem quân Nhật chém một người Trung Quốc chống Nhật . Ông giật mình nhận ra rằng : Chữa bệnh thể xác không quan trọng bằng chữa bệnh tinh thần . Và thế là ông chuyển sang làm văn nghệ để phanh phui căn bệnh tinh thần của quốc dân , lưu ý mọi người tìm cách chạy chữa . Con đường gian nan chọn nghề của Lỗ Tấn vừa mang đậm dấu ấn của lịch sử Trung Hoa thời cận hiện đại vừa nói lên tâm huyết của Lỗ Tấn với dân tộc.
 - Lỗ Tấn là nhà văn cách mạng lỗi lạc của Trung Quốc đầu thế kỉ XX : “Trước Lỗ Tấn , chưa hề có Lỗ Tấn , sau Lỗ Tấn , có vô vàn Lỗ Tấn” (Quách Mạc Nhược ). Ông được tôn vinh là linh hồn dân tộc . Ông chuyên vạch trần những thói hư tật xấu của nhân dân để mọi người tìm cách chạy chữa , tự phấn đấu vươn lên , tự cường dân tộc . Tác phẩm chính của Lỗ Tấn là AQ chính truyện , Cố hương
 Hỏi:Hãy nêu hoàn cảnh ra đời và tóm tắt tác phẩm Thuốc của Lỗ Tấn .
Trả lời: a-Hoàn cảnh ra đời : Truyện ngắn Thuốc của Lỗ Tấn viết năm 1919 , đúng vào lúc cuộc vận động Ngũ Tứ ( Phong trào đấu tranh đòi tự do dân chủ của học sinh , sinh viên Bắc Kinh ) bùng nổ.
b-Tóm tắt tác phẩm: 
 Một đêm mùa thu gần về sáng , Lão Hoa đem số tiền vợ chồng dành dụm được ra pháp trường , gặp đao phủ mua một cái bánh tẩm máu tử tù về cho thằng Thuyên ,con trai lão ăn để chữa bệnh lao.(Mua thuốc , uống thuốc )(người kể chuyện là lão Hoa)
 Trời sáng , quán trà của vợ chồng lão Hoa đông khách dần , mọi người bàn tán về cái chết của tử tù . Tử tù là Hạ Du , một người cách mạng bị xử chém vì chống Nhật . Mọi người cho Hạ Du là thằng điên , thằng khốn nạn và khen Cụ Ba là khôn vì đã tố cáo cháu mình để lấy tiền thưởng . Họ cũng cho vợ chồng lão Hoa là may vì tìm được máu để tẩm bánh bao làm thuốc (bàn về thuốc).(người kể chuyện biết tuốt)
 Tiết thanh minh vào mùa xuân năm sau , bà Hoa đi thăm mộ con ( thằng Thuyên vẫn chết vì bệnh lao dù đã ăn bánh bao tẩm máu người). Bà gặp bà mẹ của Hạ Du .Mẹ Hạ Du lúc đầu còn ngại ngùng , nhưng sau đó bà Hoa đã bước qua ranh giới phân chia khu nghĩa địa dành cho dành cho người nghèo sang khu dành cho ngưòi chết chém để an ủi mẹ Hạ Du . Cả hai bà mẹ đều hết sức kinh ngạc khi thấy trên mộ Hạ Du có một vòng hoa (hậu quả của thuốc). (người kể chuyện là bà Hoa
 Hỏi: Em hiểu từ thuốc ở đây là nói về cái gì? . Hình tượng chiếc bánh bao tẩm máu người mang ý nghĩa gì?. (Nghĩa tường minh của Thuốc là chỉ phương thuốc chữa bệnh gì ? Thuốc ở đây còn hàm ý chỉ phương thuốc chữa những căn bệnh nào nữa?)Qua nhan đề truyện và hình ảnh chiếc bánh bao em hãy phát biểu chủ đề truyện ngắn “Thuốc”
Trả lời: Ý nghĩa nhan đề “Thuốc” và hình tượng chiếc bánh bao tẩm máu người:
Nhan đề thiên truyện là Thuốc (nguyên văn là Dược) . Thuốc ở đây chính là chiếc bánh bao tẩm máu người mà lão Hoa đã mua về cho thằng Thuyên ăn để chữa bệnh lao.Nhan đề này có nhiều nghĩa .
 -Tầng nghĩa thứ nhất của Thuốc là nghĩa tường minh , chỉ phương thuốc chữa bệnh lao bằng chiếc bánh bao tẩm máu người . Đây là một phương thuốc mê tín lạc hậu tương tự như hai vị thuốc mà ông thầy lang đã bốc cho cho bố Lỗ Tấn để chữa bệnh phù thủng là rễ cây mía đã kinh sương ba năm và một đôi dế đủ con đực , con cái dẫn đến cái chết của ông cụ.
-Tầng nghĩa thứ hai của Thuốc là nghĩa hàm ẩn , đó là phương thuốc để chữa bệnh tinh thần : căn bệnh gia trưởng , căn bệnh u mê lạc hậu về mặt khoa học của người dân Trung Quốc . Bố mẹ thằng Thuyên vì lạc hậu và gia trưởng đã áp đặt cho nó một phương thuốc là chiếc bánh bao tẩm máu người dẫn đến cái chết của nó . Rồi tất cả đám người trong quán trà cũng sai lầm như vậy. Chiếc bánh bao tẩm máu vô hại kia đã trở thành một thứ thuốc độc vì người ta quá tin vào nó mà không lo tìm một thứ thuốc khác .Người dân Trung Quốc phải tỉnh giấc , không được “ngủ mê trong cái nhà hộp bằng sắt không có cửa sổ”.
-Tầng nghĩa thứ ba của Thuốc , của chiếc bánh bao tẩm máu người là phương thuốc nhằm chữa căn bệnh u mê lạc hậu về mặt chính trị của người dân Trung Quốc và căn bệnh xa rời quần chúng của người cách mạng Trung Quốc thời bấy giờ . Máu để tẩm chiếc bánh bao là dòng máu người chiến sĩ cánh mạng Hạ Du đã đổ xuống để giải phóng cho nhân dân . Thế mà nhân dân lại u mê cho anh là làm giặc , là thằng điên và mua máu anh để tẩm bánh bánh bao. Còn Hạ Du làm cách mạng cứu nước ,cứu dân mà lại quá xa rời quần chúng để nhân dân không hiểu anh đã đành mà mẹ anh cũng không hiểu (đỏ mặt xấu hổ khi thăm mộ con gặp bà Hoa) còn chú anh thì tố cáo cháu để lấy tiền thưởng.
Tóm lại: Nhan đề truyện và hình ảnh chiếc bánh bao tẩm máu người đã thể hiện chủ đề tư tưởng tác phẩm: Lỗ Tấn đã đau nỗi đau của dân tộc Trung Hoa thời cận đại : nhân dân thì “ngủ say trong một cái nhà hộp bằng sắt” còn người cách mạng thì “bôn ba trong chốn quạnh hiu”
 Hỏi: Qua cảnh đám đông chen lấn ở pháp trường và cuộc bàn luận ở quán trà, Lỗ Tấn muốn nói lên điều gì?
Trả lời: Hình ảnh đám đông quần chúng:
-Buổi sáng sớm, ở pháp trường , lão Hoa đi mua bánh bao tẩm máu tử tù về chữa bệnh cho con thì bị một đám đông xô đẩy nhau ào ào,chen bật lão suýt ngã.Đó là những người đi xem hành hình nhà cách mạng Hạ Du .Đám đông này khiến ta liên tưởng đến đám đông đi xem hành hình một người Trung Quốc chống Nhật khiến Lỗ Tấn đi đến quyết định : Chữa bệnh thể xác không quan trọng bằng chữa bệnh tinh thần cho quốc dân.
-Khi trời sáng hẳn, ở quán trà đã đông khách của lão Hoa , Cậu Năm Gù ,Cả Khang ,người râu hoa râmcùng bàn tán về cái chết của Hạ Du với thái độ miệt thị. Họ cho anh là cái “thằng khốn nạn”, “hắn điên thật rồi”.Và họ cho rằng trong cái chết của Hạ Du có hai người gặp may . May nhất là Cụ Ba nhờ tố cáo cháu mình nên được thưởng một số tiền lớn mà gia đình khỏi bị liên luỵ, còn lão Hoa thì có máu Hạ Du để chấm bánh bao làm thuốc chữa bệnh cho thằng Thuyên.
Tóm lại, qua hai sự việc trên,và bằng ngôn ngữ của người kể chuyện , ta thấy đám đông quần chúng thật là mê muội. Sự hiểu biết và thái độ của họ về những vấn đề của đất nước,về bệnh tật ,về cuộc đời còn quá hạn chế.Nói như Lỗ Tấn thì họ đang “ngủ quên trong một cái nhà hộp bằng sắt không có cửa sổ” .Phải làm thế nào đó để thức tỉnh họ.Ta cũng thấy nhân vật Hạ Du là một người yêu nước nhưng anh cũng thật cô đơn .
 Hỏi: Hình tượng người cách mạng Hạ Du hiện lên như thế nào?Qua hình tượng nhân vật Hạ Du ,Lỗ Tấn muốn nói lên điều gì?
 Trả lời: Nhân vật Hạ Du không xuất hiện trực tiếp trong tác phẩm mà được giới thiệu thông qua các nhân vật khác và qua thái độ của người kể chuyện .
 Hạ Du là một người yêu nước , một nhà cách mạng tiên phong , dũng cảm xả thân vì nghĩa lớn.
 Nhưng anh rất cô đơn ,không ai hiểu anh kể cả mẹ anh .Anh đã đổ máu vì quần chúng thế mà họ lại lấy máu anh để tẩm bánh bao chữa bệnh lao. 
 Hạ Du chính là hình ảnh tượng trưng của cuộc cách mạng Tân Hợi, một cuộc cách mạng góp phần đánh đổ chế độ phong kiến Trung Quốc nhưng lại xa rời quần chúng nên thất bại.Qua hình tượng Hạ Du ,Lỗ Tấn muốn bày tỏ lòng kính trọng với cuộc cách mạng này.
 Hỏi: Thời gian nghệ thuật của truyện tiến triển như thế nào? Nó thể hiện điều gì?
Trả lời:-Thời gian nghệ thuật của truyện tiến triển từ mùa thu Hạ Du bị hành hình đến mùa xuân trong tiết thanh minh năm sau lúc hai bà mẹ đi thăm mộ con.Cái chết của hai người con cũng như chiếc lá rời cành để tích nhựa cho một mùa xuân hi vọng. .Thời gian nghệ thuật đã thể hiện mạch suy tư lạc quan của tác giả.
 Hỏi: Hình ảnh con đường mòn trong nghĩa địa có ý nghĩa gì?
-Trả lời: Nghĩa địa của làng mộ dày khít như bánh bao nhà giàu ngày mừng thọ ,có một con đường mòn ở giữa chia làm hai:Nghĩa địa người chết chém phía bên trái nghĩa địa người nghèo phía bên phải .Con đường mòn là biểu tượng cho một tập quán xấu đã trở thành thói quen.Hai bà mẹ đã bước qua con đường mòn để đến gặp nhau vì đồng cảm ở tình thương con sâu sắc.
 Hỏi: Tìm hiểu ý nghĩa của hình tượng vòng hoa trên mộ Hạ Du?Câu nói của bà mẹ “Thế này là thế nào hàm chứa điêù gì?”
Trả lời: Cả hai bà mẹ cùng rất kinh ngạc khi thấy trên mộ Hạ Du có một vòng hoa : “hoa trắng hoa hồng nằm khoanh trên nấm mộ khum khum”.Bà mẹ Hạ Du cứ lẩm bẩm câu hỏi “Thế này là thế nào?”.Câu hỏi vừa hàm chứa sự sửng sốt ,vừa ẩn giấu niềm vui vì có người đã hiểu con mình .Đồng thời đã là câu hỏi thì đòi hỏi có câu trả lời. Việc làm của Hạ Du đã khiến mọi người phải suy nghĩ một cách nghiêm túc.Với vòng hoa, Lỗ Tấn đã bày tỏ sự trân trọng và tiếc thương đối với người chiến sĩ cách mạng tiên phong.
 Hỏi: Dựa vào đặc điểm thể loại truyện ngắn,em hãy nêu đặc sắc nghệ thuật của truyện.
Trả lời: -Truyện có lối viết cô đọng, súc tích ,giàu hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng (chiếc bánh bao tẩm máu,vòng hoa,con đường mòn)
 -Cách xây dựng nhân vật cũng rất đặc biệt: không đặt nhân vật cách mạng vào vị trí chủ yếu mà đặt ở tuyến ngầm phía sau nhân vật đám đông để khắc hoạ chủ đề thức tỉnh quần chúng của truyện.
 -Cách kể chuyện theo ngôi thứ ba truyền thống nhưng nhiều đoạn đã chuyển điểm nhìn trần thuật sang nhân vật làm cho truyện sinh động và giàu chất trữ tình hơn. 
 Hỏi: Em hãy tổng kết những kiến thức cơ bản về tác phẩm? (Phần ghi nhớ SGK)
. Trả lời:Lỗ Tấn được tôn vinh là “linh hồn dân tộc”vì nhà văn đã đau nỗi đau của dân tộc Trung Hoa thời cận đai. : “nhân dân thì ngủ say trong một cái nhà hộp bằng sắt”, còn người cách mạng thì “bôn ba trong chốn quạnh hiu”.
. Cô đọng và súc tích, Thuốc là một truyện ngắn mang kích thước của một truyện dài.
SỐ PHẬN CON NGƯỜI
(Sô-lô-khôp, trích)
Hỏi:: Em hãy cho biết cuộc đời đã ảnh hưởng đến sự nghiệp văn chương của tác giả Sô-lô-khốp như thế nào? Nêu hoàn cảnh ra đời và tóm tắt tác phẩm Số phận con người?
 Trả lời:M.A.Sôlôkhôp (1905-1984)là nhà văn Nga lỗi lạc.Ông sinh ra và lớn lên ở tỉnh Rôxtôp thuộc vùng thảo nguyên sông Đông và gắn bó với vùng đất trù phú đậm bản sắc văn hoá của người cô dắc này trong những bước chuyển mình đau đớn và phức tạp của lịch sử.Chưa được 17 tuổi nhưng trong nội chiến Sô-lô-khôp đã làm thư kí uỷ ban xã,xoá nạn mù chữ,trưng thu lương thực chống đóiNăm 17 tuổi,ông lên Mat-xcơ-va làm nhiều nghề vất vả như đập đá ,khuân vác ,kế toán để thực hiện giấc mơ viết văn.Năm 21 tuổi, Sôlôkhôp đã có hai tập truyện ngắn viết về vùng sông Đông là Truyện sông Đông và Thảo nguyên xanh. Năm 22 tuôỉ , Sôlôkhôp trở về quê và bắt đầu viết bộ tiểu thuyết sử thi 4 tập Sông Đông êm đềm.Bộ tiểu thuyết hoàn thành năm 1940 lúc Sôlôkhôp 35 tuổi và ngay lập tức được tặng giải thưởng quốc gia.
-Chiến tranh vệ quốc chống phát xít Đức bùng nổ,Sôlôkhôp tham gia với tư cách là phóng viên chiến tranh theo sát Hồng quân trên nhiều mặt trận. Sau chiến tranh,ông lại lăn mình vào những hoạt động xã hội ở địa phương .Vốn sống ấy giúp ông viết thành công tác phẩm Số phận con người thể hiện cách nhìn về cuộc sống và chiến tranh một cách toàn diện ,chân thực.
-Nét nổi bật trong phong cách nghệ thuật của Sôcôlốplà viết đúng sự thật dù đôi khi sự thật đó khắc nghiệt, cay đắng.Ông coi sứ mạng cao cả nhất của nghệ thuật là ca ngợi nhân dân .Do những cống hiến nghệ thuật to lớn, năm 1965,Sôlôkhôp được nhận giải Noben về văn học.
2- Tác phẩm:
a-Hoàn cảnh ra đời : 
 Truyện ngắn Số phận con người của Sôlôkhốp hoàn thành năm 1957 mở ra một chân trời mới cho văn học Nga, thể hiện cách nhìn cuộc sống và chiến tranh một cách toàn diện ,chân thực.
b-Tóm tắt tác phẩm: 
 Xôcôlốp là một chiến sĩ Hồng quân Liên xô từng tham gia nội chiến. Cha mẹ, anh chị của anh đều chết trong nạn đói.Xôcôlốp trải qua nhiều nghề để kiếm sống .Rồi anh có vợ, có ba con và xây được một ngôi nhà ,sống hạnh phúc.
 Khi chiến tranh vệ quốc chống phát xít bùng nổ, anh ra trận .Chiến đấu chừng một năm,anh bị thương hai lần rồi bị bắt làm tù binh,bị đoạ đày trong các trại tập trung của phát xít Đức.Năm 1944,bọn phát xít Đức thua to,phải dùng cả tù binh làm lái xe.Xôcôlốp đã cướp xe,bắt sống tên thiếu tá phát xít, trốn thoát.Về tới đợn vị,anh mới hay tin ngôi nhà anh bị bom phát xít nổ tan tành,vợ và hai con gái bị bom giết hại.Niềm hi vọng cuối cùng của anh là đứa con trai bây giờ đã là một đại uý pháo binh nhưng rồi nó cũng hi sinh ngay trong ngày chiến thắng.
 Chiến tranh kết thúc ,Xôcôlôp giải ngũ. Anh không về quê hương mà đến ở nhờ nhà một người bạn và làm nghề lái xe để kiếm sống. Ở đây,anh đã nhận Vania, một đứa bé mồ côi năm tuổi làm con nuôi.Việc chăm sóc bé tuy vất vả nhưng có nó anh mới thấy hạnh phúc .Trái tim rệu rã của anh dường như êm dịu lại.Còn bé Vania tưởng tìm được bố ruột của mình nên quấn quít bên bố không rời.Trong một lần lái xe,anh va phải một con bò và bị tước bằng lái. Hai bố con lại dắt nhau đi nơi khác kiếm sống.Bé Vania hồn nhiên vô tư còn anh phải gượng chống chọi với nỗi đau buồn và bệnh tim để sống và làm chỗ dựa cho chú bé.
Hỏi:Hoàn cảnh và tâm trạng của nhân vật An-đrây Xô-cô-lốp sau khi chiến tranh kết thúc và trước khi gặp bé Vania được miêu tả như thế nào.
 Trả lời: Hoàn cảnh và tâm trạng của Xô-cô-lôp sau khi chiến tranh kết thúc và trước khi gặp bé Vania :
-Hoàn cảnh của Xôcôlốp khi chiến tranh kết thúc thật bi đát: Vợ và hai con gái bị bom phát xít giết hại ,ngôi nhà êm ấm xưa kia nay chỉ còn là một hố bom. Niềm vui sướng và niềm hi vọng cuối cùng của anh là đứa con trai đang là sĩ quan pháo binh cũng hi sinh ngay trong ngày chiến thắng. Anh thấy như trong con người mình “có cái gì đó vỡ tung ra”, anh sống như người mất hồn. Bản thân anh lại đã hai lần bị thương ,bị đày đoạ trong trại tập trung của phát xít,bây giờ lại còn bị bệnh tim hành hạ. 
-Trước nỗi đau thể xác và tinh thần quá lớn như thế nên điều dễ hiểu là anh đã quen với việc mượn rượu giải sầu. Sự tuyệt vọng và nỗi cô đơn rất dễ đẩy anh đến vực thẳm của sự nghiện rượu và chán đời nếu không có nghị lực. Biểu dương nhân dân anh hùng nhưng Sôlôkhôp cũng đã không ngần ngại khi nói đến cái giá rất đắt của chiến thắng, đến nỗi đau tột cùng của con người do chiến tranh gây ra.
 Việc Xô-cô-lôp nhận bé Vania làm con nuôi đã tác động lớn lao đến hai cha con như thế nào
Việc Xôcôlốp nhận bé Va-ni-a làm con nuôi đã có tác động mạnh mẽ và lớn lao đến hai cha con .Trước khi gặp Xôcôlốp,bé Vania là một chú bé mồ côi không nơi nương tựa, ai cho gì thì ăn nấy , bạ đâu ngủ đó. Trong cái nhìn của Xôcôlốp thì “thằng bé rách bươm xơ mướp.Mặt mũi thì bê bết nước dưa hấu ,lem luốc bụi bặm,bẩn như ma lem ,đầu tóc rối bù nhưng cặp mắt - cứ như những ngôi sao sáng ngời sau trận mưa đêm!”.Những chi tiết nghệ thuật trên được chọn lọc để bộc lộ sự xót thương và lòng yêu mến của Xôcôlốp đối với chú bé.
 Khi nghe tin bố mẹ nó đều chết trong chiến tranh,những giọt nước mắt nóng hổi sôi lên trong mắt Xôcôlốp và lập tức anh quyết định sẽ nhận chú bé làm con. “Ngay lúc ấy tâm hồn tôi bỗng nhẹ nhõm và bừng sáng lên”.Phút giây hạnh phúc bất ngờ khiến cả hai đều choáng váng : “Nó áp sát vào người tôi , toàn thân cứ run lên như ngọn cỏ trước gió .Còn mắt tôi thì cứ mờ đi ,cả người cũng run lên ,hai bàn tay lẩy bẩy”. Bé Vania vô cùng hạnh phúc vì tưởng đã tìm lại được người cha ruột của mình còn anh trước hoàn cảnh ấy ,lòng nhân hậu đã giúp anh quên nỗi đau riêng để lo cho nó. Đêm đêm ,khi ngắm nhìn nó ngủ, thơm mái tóc xù của nó ,anh thấy trái tim mình êm dịu lại.Từ nay, anh đã có người để chăm sóc yêu thương và để được yêu thương.Lòng nhân hậu đã giúp Xôcôlôp vơi bớt nỗi đau riêng và có lí do để tiếp tục sống bởi bé Vania còn khổ hơn anh vì quá nhỏ.
 Hỏi: Xô-cô-lôp đã vượt lên nỗi đau và sự cô đơn như thế nào (khó khăn trong đời thường,chiêm bao ám ảnh và nỗi đau khôn nguôi)?
 Trả lời:Hai con người cô đơn côi cút đã vượt qua số phận bi kịch của chính mình nhờ biết nương dựa vào nhau, tìm đến và sưởi ấm cho nhau.Nhưng nỗi đau của Xôcôlốp là nỗi đau quá lớn, không thể nào nguôi quên được.Đêm nào anh cũng chiêm bao thấy những người thân đã quá cố và thức giấc dậy thì thấy gối đẫm nước mắtCuộc mưu sinh của hai cha con cũng gặp nhiều vất vả khó khăn,vì vô tình va phải một con bò,anh bị tước bằng lái xe,hai cha con lại phải dắt díu nhau đi nơi khác kiếm sống. Bé Vania cứ hồn nhiên ngây thơ còn anh phải gượng che giấu bệnh tim và nỗi đau để tiếp tục sống và làm chỗ dựa cho chú bé.Chính lòng nhân hậu và bản lĩnh kiên cường đã giúp Xôcôlốp vượt lên nỗi đau và sự cô đơn của mình để tiếp tục sống và làm chỗ dựa cho bé Vania
Không ngừng vươn lên trong ý thức nhưng vết thương lòng của Xôcôlôp khó có thể hàn gắn được. Đó chính là bi kịch của Xôcôlốp,và cũng là tính chân thật của số phận con người sau chiến tranh.
 Hỏi:Qua đoạn trích, Sô-lô-khôp nghĩ gì về số phận con người ? Ý nghĩa của việc hai cha con Xôcôlốp nương tựa vào nhau?
 Trả lời:Qua đoạn trích, Sôlôkhôp cho thấy số phận con người gặp rất nhiều bất hạnh,nỗi đau và sự mất mát.Theo ông,con người cần phải biết dựa vào nhau để có hạnh phúc Hai cha con Xôcôlốp đã tìm đến với nhau ,những người bạn đã giúp đỡ Xôcôlôp đã nói lên quan điểm đó. Đó cũng là niềm tin và hy vọng ở hạnh phúc con người của Sôlôkhôp , một quan điểm có tính nhân văn sâu sắc.
 Hỏi: Dựa vào đặc điểm thể loại truyện, em hãy chỉ ra đặc sắc nghệ thuật của đoạn trích.(Tìm cái mới của truyện ngắn Số phận con người trong việc miêu tả cuộc chiến tranh vệ quốc của nhân dân Liên xô.Cốt truyện và chi tiết thể hiện phong cách nghệ thuật của Sôlôkhôp như thế nào?Nhân vật trong tác phẩm là những người bình thường hay vĩ đại.?Hãy tưởng tượng về cuộc sống tương lai của hai bố con.)
 Trả lời: Đặc sắc nghệ thuật:
Cách kể chuyện:Truyện ngắn Số phận con người được xây dựng theo lối truyện lồng trong truyện.Ở đây có hai người kể chuyện.Người thứ nhất là Xôcôlốp, nhân vật chính; người thứ hai là tác giả.Thái độ của người kể chuyện là đồng cảm sâu sắc với nhân vật chính ,xúc động mãnh liệt trước số phận nhân vật này tạo nên chất trữ tình sâu sắc của tác phẩm.Truyện cũng có một đoạn trữ tình ngoại đề ở phần cuối bày tỏ sự đồng cảm ,lòng tin tưởng và sự khâm phục của tác giả đối với một tính cách Nga kiên cường và nhân hậu. Nhà văn tin tưởng vào một thế hệ tương lai qua hình ảnh chú bé Vania :Thiết nghĩ rằngcon người Nga đó,con người có ý chí kiên cường sẽ đứng vững được và sống bên cạnh bố ,chú bé kia một khi lớn lên sẽ đương đầu với mọi thử thách.Đó cũng là lời nhắc nhở ,kêu gọi sự quan tâm của toàn xã hội đối với mỗi số phận cá nhân sau chiến tranh.Cách kể chuyện này tạo ra một phương thức miêu tả lịch sử mới:Lịch sử trong mối quan hệ mật thiết với số phận cá nhân.
 Cốt truyện và chi tiết cũng thể hiện rõ bút pháp hiện thực táo bạo của Sôlôkhôp , tôn trọng tính chân thật.Tác phẩm không tô hồng hiện thực bằng lối kết thúc có hậu mà báo trước vô vàn khó khăn trở ngại mà con người phải vượt qua trên con đường tìm kiếm hạnh phúc. Sôlôkhốp đã miêu tả chiến tranh trong bộ mặt thật của nó, trong “đau khổ ,chết chóc , máu me” (Lời L.Tôn-Xtôi),thể hiện một cách nhìn mới, cách mô tả mới hiện thực cuộc sống sau chiến tranh.Tác giả đã sáng tạo nhiều tình huống nghệ thuật,nhiều chi tiết tình tiết cảm động để khám phá chiều sâu tính cách nhân vật (cảnh nhận con, những giọt nước mắt của vợ người bạn, giấc ngủ của bé Vania)
Nhân vật trong tác phẩm là những con người bình thường, thậm chí nhỏ bé với tất cả các quan hệ phức tạp đa dạng tiêu biểu cho số phận con người trong chiến tranh.Tác giả ví hai cha con Sôcôlốp là “ hai con người côi cút, hai hạt cát đã bị bão tố chiến tranh thổi bạt tới những miền xa lạ”.Hoàn cảnh đau khổ ghê gớm của Xôcôlốp đã làm nổi bật tâm hồn nhân hậu và tính cách kiên cường của anh.Đó là những con người bình thường mà vĩ đại ,hình ảnhcủ

Tài liệu đính kèm:

  • docOn_tap_van_hoc_nuoc_ngoai_2015.doc