Lý thuyết và bài tập Vật lý 9 - Mai Quang Hưởng

CHƯƠNG 1: ĐIỆN HỌC 
Bài 1: SỰ PHỤ THUỘC CỦA CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN 
VÀO HIỆU ĐIỆN THẾ GIỮA HAI ĐẦU DÂY DẪN 
I – CÂU HỎI LÝ THUYẾT 
1. Hãy nêu ký hiệu, đơn vị của cường độ dòng điện và hiệu điện thế. 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
2. Nêu mối quan hệ giữa cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn và hiệu điện thế giữa hai đầu 
dây dẫn. 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
3. Kết luận về dạng đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của CĐDĐ chạy qua dây dẫn vào HĐT giữa 
hai đầu dây dẫn. 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
II – BÀI TẬP TỰ LUYỆN 
1. Một học sinh trong quá trình làm thí nghiệm cho cường độ dòng điện đi qua một vật dẫn đã 
bỏ sót không ghi một vài giá trị vào bảng kết quả. Em hãy điền những giá trị còn thiếu vào 
bảng. Cho rằng sai số trong thí nghiệm là không đáng kể. 
Lần đo U(V) I(A) 
1 2,0 0,1 
2 2,5  
3 0,4  
4 5,0  
5  0,6 
2. Đặt vào hai đầu một dây dẫn một hiệu điện thế là 12V thì cường độ dòng điện chạy qua nó 
là 0,2A. Hãy tính cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn khi đặt vào hai đầu dây một hiệu 
điện thế 48V. ĐS: 0,8A 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
Giáo viên: Mai Quang Hưởng 
Lý thuyết và Bài tập Vật lí 9 Trang 1 
3. Khi đặt vào hai đầu một đoạn dây dẫn một hiệu điện thế 12V thì đo được cường độ dòng 
điện chạy qua dây là 2A. Hãy tính hiệu điện thế phải đặt vào hai đầu dây để cường độ dòng 
điện chạy qua dây tăng thêm 0,5A nữa. ĐS: 15V 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
4. Khi đặt vào hai đầu một đoạn dây dẫn một hiệu điện thế 24V thì đo được cường độ dòng 
điện chạy qua dây là 0,5A. Một bạn học sinh nói rằng “Nếu tăng hiệu điện thế giữa hai đầu 
dây lên 30V thì cường độ dòng điện chạy qua dây sẽ nhỏ hơn 0,5A”. Không cần tính toán, 
hãy cho biết học sinh trên nói đúng hay sai, vì sao ? 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
5. Một học sinh làm thì nghiệm khảo sát dòng điện đi qua một đoạn dây dẫn và thu được bảng 
số liệu sau: 
Lần đo U(V) I(A) 
1 3 0,1 
2 4,5 0,15 
3 6 0,2 
Hãy vẽ đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc giữa U và I trong thí nghiệm trên và nhận xét về dạng 
của đồ thị. ĐS: Dạng của đồ thị là một đường thẳng đi qua góc tọa độ. 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
6. Khi đặt vào hai đầu một đoạn dây dẫn một hiệu điện thế 12V thì đo được cường độ dòng 
điện chạy qua dây là 0,5A. Muốn cường độ dòng điện chạy qua nó tăng gấp đôi thì phải đặt 
vào hai đầu dây một hiệu điện thế bao nhiêu ? 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
Giáo viên: Mai Quang Hưởng 
Lý thuyết và Bài tập Vật lí 9 Trang 2 
Bài 2: ĐIỆN TRỞ DÂY DẪN. ĐỊNH LUẬT ÔM 
I – CÂU HỎI LÝ THUYẾT 
1. Điện trở dây dẫn cho ta biết điều gì về dây dẫn ? Ký hiệu và đơn vị của điện trở là gì ? 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
2. Phát biểu và viết công thức định luật Ôm. Nêu tên và đơn vị của từng đại lượng trong công 
thức. 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
3. Từ định luật Ôm suy ra công thức tính điện trở dây dẫn và tính hiệu điện thế đặt vào hai đầu 
vật dẫn. 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
II – BÀI TẬP TỰ LUYỆN 
1. Một bóng đèn lúc sáng bình thường thì có điện trở 146,7Ω và cường độ dòng điện chạy qua 
dây tóc bóng đèn là 0,75A. Hãy tính hiệu điện thế giữa hai cực của bóng đèn đó. ĐS: 
110,025 V 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
2. Cho một điện trở có giá trị R=30Ω. 
a. Đặt vào hai đầu điện trở một hiệu điện thế 12V thì cường độ dòng điện chạy qua nó là 
bao nhiêu? ĐS: 0,4A 
b. Muốn cường độ dòng điện chạy qua điện trở tăng lên gấp 3 lần thì cần đặt vào hai đầu 
điện trở một hiệu điện thế bao nhiêu? ĐS: 36V 
 ................................................................................................................................................................ 
Giáo viên: Mai Quang Hưởng 
Lý thuyết và Bài tập Vật lí 9 Trang 3 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
3. Cho điện trở R=30Ω. Biết điện chịu được dòng điện chạy qua nó có cường độ tối đa là 2A. 
Người ta đặt vào hai đầu điện trở đó một hiệu điện thế 60V. Hỏi điện trở có bị hỏng không, 
vì sao ? 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
4. Hai đầu một vật dẫn có hiệu điện thế 36V thì thấy cường độ dòng điện chạy qua nó là 2A. 
a. Nếu cho hiệu điện thế tăng thê 4V thì cường độ dòng điện bây giờ là bao nhiêu? 
ĐS: 2,2 A 
b. Nếu cho hiệu điện thế giảm còn một nửa thì cường độ dòng điện bây giờ là bao nhiêu? 
ĐS: 1A 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
5. Trên hình 2.5 là đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc giữa I 
và U khi làm thí nghiệm với một vật dẫn. Hãy tính: 
a. Điện trở của vật dẫn. 
b. Tính cường độ dòng điện chạy qua vật dẫn khi hiệu 
điện thế tăng đến 28V. ĐS: 4A 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
Giáo viên: Mai Quang Hưởng 
Lý thuyết và Bài tập Vật lí 9 Trang 4 
6. Một bóng đèn lúc sáng bình thường có điện trở R=18Ω và cường độ dòng điện chạy qua nó 
là 0,9A. Tính cường độ dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn khi ta đặt vào hai cực của 
bóng một hiệu điện thế 27V, khi đó độ sáng của bóng thay đổi thế nào so với ban đầu ? 
ĐS: 1,5A, bóng đèn sáng mạnh hơn và có thể hỏng. 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
7. Cho điện trở R=50Ω. Khi mắc điện trở này vào hiệu điện thế U thì dòng điện là I. Nếu giảm 
U đi 3 lần thì I là 1,8A. Hãy tính U. 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
8. Đặt vào hai đầu điện trở R=32Ω một hiệu điện thế Uthì cường 
độ dòng điện chạy qua điện trở là I=0,75A. 
a. Tính U. 
b. Thay điện trở R bằng điện trở R1 thì thấy I giảm 2 lần. 
Tính R1. 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
9. Cho mạch điện như hình 2.9. Biết Vôn kế chỉ 42V còn 
Ampe kế chỉ 1,2A. 
a. Tính R. 
b. Chỉ số Vôn kế và Ampe kế sẽ thay đổi thế nào nếu 
thay R bằng R1=100Ω ? 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
 ................................................................................................................................................................ 
Gi