Kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh năm học 2014 - 2015 môn Ngữ văn 9

Trang 1 
Họ tên TS: ......................................... Số BD: .................. Chữ ký GT 1: .................. 
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
NINH THUẬN 
(Đề thi chính thức) 
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH 
NĂM HỌC 2014 - 2015 
Khóa ngày: 09 / 11 / 2014 
Môn thi: NGỮ VĂN 9 - Cấp: THCS 
Thời gian làm bài: 150 phút 
(Không kể thời gian phát đề) 
ĐỀ: 
(Đề thi có 02 trang/20 điểm) 
I. Phần đọc hiểu văn bản 
Câu 1: 
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi: 
 () Mặt trời lại rọi lên ngày thứ sáu của tôi trên đảo Thanh Luân (*) một cách thật 
quá là đầy đủ. Tôi dậy từ canh tư (). Và ngồi đó rình mặt trời lên. Điều tôi dự đoán, thật là 
không sai. Sau trận bão, chân trời, ngấn bể sạch như tấm kính lau hết mây hết bụi. Mặt trời 
nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên 
nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc đường 
kính mâm rộng bằng cả một cái chân trời màu ngọc trai nước biển ửng hồng. Y như một 
mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người 
chài lưới trên muôn thuở biển Đông. Vài chiếc nhạn mùa thu chao đi chao lại trên mâm bể 
sáng dần lên cái chất bạc nén. Một con hải âu bay ngang, là là nhịp cánh () 
 (Cô Tô, Nguyễn Tuân - Ngữ văn 6 tập 2, 
 Nxb GD Việt Nam, 2013) 
a) Đoạn văn trên đề cập đến nội dung gì ? 
b) Phân tích ngắn gọn tác dụng của biện pháp so sánh trong đoạn văn trên. 
(*): Một đảo trong quần đảo Cô Tô (Việt Nam). 
II. Phần tạo lập văn bản 
Câu 2: Những suy nghĩ của em được gợi lên từ đoạn trích trên. 
(Viết bằng một đoạn văn ngắn) 
Câu 3: Giả sử một tạp chí về văn học nghệ thuật tổ chức tìm kiếm tài năng trẻ trong 
lĩnh vực văn học nghệ thuật với cuộc thi “Nhà phê bình nhỏ tuổi”, em hãy viết bài tham gia 
cuộc thi trên bằng cách thể hiện cảm nhận về hai bài thơ sau: “Tiếng gà trưa” (1) - Xuân 
Quỳnh và “Bếp lửa” (2) - Bằng Việt. 
(Lưu ý: Bài viết phải có nhan đề) 
---Hết--- 
(1) và (2): Xem ghi chú ở trang 2. 
Trang 2 
Ghi chú: 
(1) Tiếng gà trưa 
Trên đường hành quân xa 
Dừng chân bên xóm nhỏ 
Tiếng gà ai nhảy ổ: 
“Cục... cục tác cục ta” 
Nghe xao động nắng trưa 
Nghe bàn chân đỡ mỏi 
Nghe gọi về tuổi thơ 
Tiếng gà trưa 
Ổ rơm hồng những trứng 
Này con gà mái tơ 
Khắp mình hoa đốm trắng 
Này con gà mái vàng 
Lông óng như màu nắng. 
Tiếng gà trưa 
Có tiếng bà vẫn mắng: 
- Gà đẻ mà mày nhìn 
Rồi sau này lang mặt! 
Cháu về lấy gương soi 
Lòng dại thơ lo lắng 
Tiếng gà trưa 
Tay bà khum soi trứng 
Dành từng quả chắt chiu 
Cho con gà mái ấp 
Cứ hàng năm hàng năm 
Khi gió mùa đông tới 
Bà lo đàn gà toi 
Mong trời đừng sương muối 
Để cuối cùng bán gà 
Cháu được quần áo mới 
Ôi cái quần chéo go 
Ống rộng dài quét đất 
Cái áo cánh chúc bâu 
Đi qua nghe sột soạt 
Tiếng gà trưa 
Mang bao niềm hạnh phúc 
Đêm cháu về nằm mơ 
Giấc ngủ hồng sắc trứng. 
Cháu chiến đấu hôm nay 
Vì lòng yêu Tổ quốc 
Vì xóm làng thân thuộc 
Bà ơi, cũng vì bà 
Vì tiếng gà cục tác 
Ổ trứng hồng tuổi thơ. 
 2-7-1965 
 Xuân Quỳnh 
Xu 
(2) Bếp lửa 
Một bếp lửa chờn vờn sương sớm 
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm 
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa. 
Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói 
Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi, 
Bố đi đánh xe, khô rạc ngựa gầy 
Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháu 
Nghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay! 
Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa 
Tu hú kêu trên những cánh đồng xa 
Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bà 
Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế. 
Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế ! 
Mẹ cùng cha công tác bận không về, 
Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe, 
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học, 
Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc, 
Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bà, 
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa? 
Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi 
Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi 
Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh 
Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh: 
"Bố ở chiến khu, bố còn việc bố, 
Mày có viết thư chớ kể này kể nọ, 
Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!". 
Rồi sớm rồi chiều, lại bếp lửa bà nhen, 
Một ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn, 
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng... 
Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa 
Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ 
Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm 
Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm, 
Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi, 
Nhóm niềm xôi gạo mới, sẻ chung vui, 
Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ... 
Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – bếp lửa! 
Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu 
Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả 
Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở: 
- Sớm mai này, bà nhóm bếp lên chưa ?... 
Kiev, 1963 - Bằng Việt