Giáo án Hình học 8 tiết 16: Hình chữ nhật

Tuaàn 8 Ngaøy soaïn : 8/10/09
Tieát 15 : §15 HÌNH CHÖÕ NHAÄT
 I. MUÏC TIEÂU : 
Kieán thöùc : HS hieåu ñònh nghóa hình chöõ nhaät, caùc tính chaát cuûa hình chuõ nhaät, caùc daáu hieäu nhaän bieát moät töù giaùc laø hình chöõ nhaät.
Kó naêng : Bieát veõ moät hình chöõ nhaät, böôùc ñaàu bieát caùch chöùng minhmoät töù giaùc laø hình chöù nhaät, bieát vaän duïng caùc kieán thöùc veà hình chöõ nhaät aùp duïng vaøo tam giaùc 
Tö duy : Böôùc ñaàu bieát vaän duïng caùc lieán thöùc veà hình chöõ nhaät ñeå tính toaùn, chöùng minh.
 II. CHUAÅN BÒ :
GV : Baûng veõ saún moät töù giaùc ñeå kieåm tra xem coù laø hình chöõ nhaät hay khoâng
HS : Thöôùc keû, compa, eâke, phaán maøu, buùt daï. Oân taäp ñònh nghóa, tính chaát, daáu hieäu nhaän bieát hình bình haønh.
 III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC :
Toå chöùc lôùp :1’ 
Kieåm tra baøi cuõ : (khoâng kieåm tra)
Baøi môùi ÑVÑ(1’) : Trong caùc tieát tröôùc chuùng ta ñaõ hoïc veà hình thang, hình thang caân, hình bình haønh, ñoù laø caùc töù giaùc ñaëc bieät. Ngay ôû tieåu hoïc caùc em ñaõ bieát veà hình chöõ nhaät. Eâm haõy laáy ví duï thöïc teá veà hình chöõ nhaät.
* Tieán trình baøi daïy :
TL
Hoaït ñoäng cuûa GV 
Hoaït ñoäng cuûa HS 
Kieán thöùc
8’
Hoaït ñoäng 1:ÑÒNH NGHÓA
Theo em hình chöõ nhaät laø töù giaùc coù ñaëc ñieåm gì veà goùc ?
GV veõ hình chöõ nhaät ABCD leân baûng 
Töù giaùc ABCD laø hình chöõ nhaät khi naøo ?
HÌnh chöõ nhaät coù phaûi laø hình bình haønh, hình thang caân khoâng ? vì sao ?
 Nhaán maïnh : Hình chöõ nhaät laø moät hình bình haønh ñaëc bieâït, cuõng laø moät hình thang caân ñaëc bieät
Hình chöõ nhaät laø töù giaùc coù boán goùc vuoâng.
HS : traû lôøi
Hình chöõ nhaät ABCD laø moät hình bình haønh vì 
AB // CD (cuøng vuoâng goùc vôùi AD)
AD // BC (cuøng vuoâng goùc vôùi DC)
Hình chöõ nhaät ABCD laø moät hình thang caân vì 
AB // CD (cm treân)
 = 900
Ñònh nghóa 
 Hình chöõ nhaät laø töù giaùc coù boán goùc vuoâng 
Töù giaùc ABCD laøhình chöõ nhaät Û 
6’
Hoaït ñoäng 2:TÍNH CHAÁT
Vì hình bình chöõ nhaät laø hình bình haønh, vöøa laø hình thang caân neân hình chöõ nhaät coù nhöõng tính chaát gì ?
Ghi hình chöõ nhaät coù caùc tính chaát cuûa hình thang caân, cuûa hình bình haønh 
Töø tính chaát veà ñöôøng cheùo cuûa hình bình haønh vaø cuûa hình thang caân hình chöõ nhaät coù tính chaát gì veà ñöôøng cheùo ?
Yeâu caàu HS veõ hình vaø neâu tính chaát naøy döôùi daïng GT, KL
Vì hình chöõ nhaät laø hình bình haønh neân coù :
- Caùc caïnh ñoái baèng nhau
- Hai döôøng cheùo caét nhau taïi trung ñieåm cuûa moät ñöôøng
Vì hình chöõ nhaät laø hình thang caân neân coù hai ñöôøng cheùo caét nhau taïi trung ñieåm cuûa moãi ñöôøng
HS : traû lôøi nhö SGK
 Trong hình chöõ nhaät, hai ñöôøng cheùo baèng nhau vaø caét nhau taïi trung ñieåm cuûa moãi ñöôøng
2. Tính chaát 
Hình chöõ nhaät coù taát caû caù tính chaát cuûa hình bình haønh , cuûa hình thang caân
Trong hình chöõ nhaät, hai ñöôøng cheùo baèng nhau vaø caét nhau taïi trung ñieåm cuûa moãi ñöôøng
12’
Hoaït ñoäng 3:DAÁU HIEÄU NHAÄN BIEÁT
GV ñeå nhaän bieát moät töù giaùc laø hình chöõ nhaät, ta chæ caàn chöùng minh töù giaùc ñoù coù maáy goùc vuoâng vì sao ?
GV hình thang caân caàn theâm ñieàu kieän gì veà goùc seû laø hình chöõ nhaät ? 
Neáu töù giaùc ñaõ laø hình bình haønh thì caàn theâm ñieàu kieän gì seû trôû thaønh hình chöõ nhaät ?
GV xaùc nhaän coù boán daáu hieäu nhaän bieát hình chöõ nhaät, moät daáu hieäu ñi töø töù giaùc, moät daáu hieäu ñi töø hình thang caân, hai daáu hieäu töø hình bình haønh 
GV Yeâu caàu HS ñoïc daáu hieäu SGK tr 97
Ñöa hình 85 vaø GT, KL leân baûng phuï, yeâu caàu HS chöùng minh daáu hieäu 4
Yeâu caàu HS chöùng minb.
GV ñöa leân baûng moät töù giaùc ABCD ñaõ veõ saún (ñöôïc veõ ñuùng laø hình chöõ nhaät), yeâu caàu HS laøm ? 2
Ñeå nhaän bieát moät töù giaùc laø hình chöõ nhaät, ta chæ caàn chöùng minh töù giaùc ñoù coù 3 goùc vuoâng vì toång caùc goùc cuûa töù giaùc baèng 3600 neân goùc thöù tö laø 900
Traû lôøi nhö SGK
HS traû lôøi nhö SGK
HS ñoïc daáu hieäu nhaän bieát hình chöõ nhaät
HS trình baøy mieäng
Moät HS leân baûng kieåm tra :
Caùch 1:
Kieåm tra neáu coù AB = CD ; AD = BC vaø AC = BD thì ABCD laø hình chöõ nhaät
Caùch 2: Kieåm tra neáu coù OA = OB = OC = OD thì 
ABCD laø hình chöõ nhaät
3. Daáu hieäu nhaän bieát 
Töù giaùc coù ba goùc vuoâng laø hình chöõ nhaät
Hình thang caân coù moät goùc vuoâng laø hình chöõ nhaät
Hình bình haønh coù moät goùc vuoâng laø hình chöõ nhaät
Hình bình haønh coù hai ñöôøng cheùo baèng nhau laø hình chöõ nhaät
Chöùng minh daáu hieäu 4
GT
ABCD laø hình bình haønh, AC = BD
KL
ABCD laø hình chöõ nhaät
Chöùng minh :
ABCD laø hình bình haønh neân
AB // CD, AC = BD neân ABCD laø hình thang caân
Suy ra 
Maø (goùc trong cuøng phía cuûa AD // BC)
Þ = 900
Do ñoù ABCD laø hình chöõ nhaät
10’
Hoaït ñoäng 4:AÙP DUÏNG VAØO TAM GIAÙC
GV yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm 
Nöõa lôùp laøm ? 3
Nöõa lôùp laøm ? 4
GV yeâu caàu ñaïi dieän cuûa hai nhoùm leân baûng trình baøy baøi
GV ñöa ñònh lyù tr99 SGK leân baûng , yeâu caàu HS ñoïc laïi
GV hai ñònh lyù treân coù quan heä gì ?
HS hoaït ñoäng nhoùm 
? 3
a) Töù giaùc ABDC laø hình bình haønh (MA = MD ; MB = MC)
Hình bình haønh ABCD coù neân laø hình chöõ nhaät
b) ABDC laø hình chöõ nhaät neân AD = BC
coù AM 
c) Trong tam giaùc vuoâng ñöôøng trung tuyeán öùng vôùi caïnh huyeàn baèng nöõa caïnh huyeàn
? 4 
Töù giaùc ABDC laø hình bình haønh vì MA = MD vaø MB = MC 
Hình bình haønh ABDC coù AD = BC neân laø hình chöõ nhaät
b) ABDC la fhình chöõ nhaät neân 
Vaäy DABC laø tam giaùc vuoâng
c) Neáu moät tam giaùc coù ñöôøng trung tuyeán öùng vôùi moät caïnh baèng nöõa caïnh aáy thì tam giaùc ñoù laø tam giaùc vuoâng.
Moät HS ñoïc ñònh lyù SGK
HS : Hai ñònh lyù treân laø hai dònh lyù thuaän vaø ñaûo cuûa nhau
Aùp duïng vaøo tam giaùc
Ñònh lyù : 
1. trong tam giaùc vuoâng, ñöôøng trung tuyeán öùng vôùi caïnh huyeàn baèng nöõa caïnh huyeàn
2. Neáu moät tam giaùc coù ñöôøng trung tuyeán öùng vôùi moät caïnh baèng nöõa caïnh aáy thì tam giaùc ñoù laø tam giaùc vuoâng.
6’
Hoaït ñoäng 5:CUÛNG COÁ
GV neâu caâu hoûi :
- Phaùt bieåu dònh nghóa hình chöõ nhaät
- Neâu caùc daáu hieäu nhaän bieát hình chöõ nhaät
- Neâu caùc tính chaát cuûa hình chöõ nhaät.
GV ñöa baøi taáp au leân baûng phuï :
Caùc caâu sau caâu naøo ñuùng ?
Töù giaùc coù hai goùc vuoâng laø hình chöõ nhaät
Hình thang coù moät goùc vuoâng laø hình chöõ naät
Töù giaùc coù hai ñöôøng cheùo baèng nhau laø hình chöõ nhaät
Töù giaùc coù hai ñöôøng cheùo baèg nhau vaø caét nhau taïi trung ñieåm cuûa moãi ñöôøng laø hình chöõ nhaät
Baøi 60 tr 99 SGK
Yeâu caàu HS veõ hình vaø ghi GT, KL
Goïi moät HS leân baûng laøm 
HS laàn löôïc traû lôøi caùc caâu hoûi nhö SGK
HS ñöùng taïi choå traû lôøi
Sai 
Sai
Sai 
ñuùng 
Moät HS leân baûng laøm
Tam giaùc vuoâng ABC coù 
BC2 = AB2 + AC2
 = 72 + 242
 = 49 + 576
 = 625
Þ BC = 25 (cm)
AM cm
 4. Höôùng daãn veà nhaø:1’
Oân taäp ñònh nghóa, tính chaát, daáu hieäu nhaän bieát cuûa hình thang caân, hình bình haønh, hình chöõ nhaät vaø caùc ñònh lyù aùp duïng vaøo tam giaùc vuoâng
Baøi taäp veà nhaø 58, 59, 61, 62, 63, 64, 65 tr 99, 100 SGK
 IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG: