Đề và đáp án thi học sinh giỏi cấp thành phố Lịch sử lớp 9 - Năm học 2015-2016

MÃ KÝ HIỆU
[*****]
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI THÀNH PHỐ
Lớp 9 - Năm học 2015-2016
MÔN:LỊCH SỬ 9
Thời gian làm bài: 150 phút
(Đề thi gồm 06 câu 01trang)
Câu 1. (1,5 diểm ) 
Qua những sự kiện lịch sử tiêu biểu của các giai đoạn phát triển của phong trào giải phóng dân tộc Á, Phi, Mĩ la tinh, chứng minh rằng đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc đã bị sụp đổ hoàn toàn?
Câu 2. (1,5 diểm ) 
Khái quát xu thế phát triển của thế giới ngày nay? Tại sao nói: “Hoà bình, ổn định và hợp tác phát triển kinh tế vừa là thời cơ vừa là thách thức đối với các dân tộc khi bước vào thế kỉ XXI”?
Câu 3. (2,5 diểm ) 
Hãy nêu những hoạt động yêu nước của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trong những năm 1919 - 1925? Công lao to lớn nhất của Người đối với cách mạng Việt Nam trong thời gian này? 
Câu 4. (2,5 diểm )
Trình bày cao trào kháng Nhật cứu nước và tác dụng của cao trào đối với Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945?
Câu 5. (1,0 diểm )
Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp đã khiến cho Hải Phòng biến đổi như thế nào?
Câu 6. (1,0 diểm )
Em có suy nghĩ gì về bước phát triển của ASEAN trong bối cảnh thế giới hiện nay? 
--------------- HẾT ---------------
MÃ KÝ HIỆU
[*****]
ĐÁP ÁN ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI THÀNH PHỐ
Lớp 9 - Năm học 2015-2016
MÔN: LỊCH SỬ 9
Thời gian làm bài: 150 phút
(Hướng dẫn chấm gồm 03trang)
Chú ý: 
	- Thí sinh làm bài theo cách khác thì cho điểm....
	- Điểm bài thi.............
Câu 
 Đáp án
Điểm
a. Từ năm 1945 đến giữa những năm 60 của thế kỉ XX. (0,5đ)
Câu 1
(1,5 điểm )
- Châu Á : Là nơi phong tràogiải phóng dân tộc diễn ra sớm nhất : In đô nê xi a 17.8.1945, Việt Nam 2.9.1945, Lào 12.10.1945, Ấn độ 1945.1950
- Châu Phi : Ai Cập 1952, An giê ri 1954.1960, 1960 : 17 nước giành độc lập
- Mĩ la tinh : Cu ba 1.1.1959
0,25
=> hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc về cơ bản đã bị sụp đổ. Đến 1967, hệ thống thuộc địa chỉ còn 5,2 triệu km vuông với 35 triệu dân...
0,25
b. Từ giữa những năm 60 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX. 0,25đ
- Phong trào đấu tranh của nhân dân các nước châu Phi: Gi nê Bít xao 9.1974, Mô dăm bích 6.1975 và Ăng gô la 11.1975 đã lật đổ ách thống trị của Bồ đào Nha.
0,25
c. Từ giữa những năm 70 đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX. (0, 75đ)
- Cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc- hình thức cuối cùng của chủ nghĩa thực dân ở 3 nước: Rô đê di a ( Dim ba bu ê) 1980, Tây Nam Phi ( Nam mi bi a 1990 ) và cộng hòa Nam phi ( 1993 ) đã làm sụp đổ hoàn toàn hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc.
0,25
=> Từ những nước thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc, các nước Á, Phi, Mĩ la tinh đã giành độc lập. Lịch sử các nước đã sang chương mới với nhiệm vụ to lớn là củng cố nền độc lập dân tộc, xây dựng và phát triển đất nước nhằm khắc phục tình trạng nghèo nàn, lạc hậu đã kéo dài từ bao đời nay.
0,5
a.Hoàn cảnh và xu thế phát triển(1,0đ)
Câu 2
(1,5 điểm).
- Giới thiệu bối cảnh chung: Sau bốn thập niên chạy đua vũ trang qúa tốn kém, cuối cùng tháng 12 năm 1989 Mỹ và Nga tuyên bố chấm dứt “chiến tranh lạnh”, tình hình thế giới có nhiều chuyển biến và diễn ra theo các xu hướng:
0.25
+ Một là, xu thế hoà hoãn và hoà dịu trong quan hệ quốc tế. 
+ Hai là, sự tan rã của Trật tự hai cực I-an-ta và thế giới đang tiến tới xác lập một Trật tự thế giới mới đa cực, nhiều trung tâm. 
0.25
+ Ba là, từ sau “chiến tranh lạnh” và dưới tác động to lớn của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật, hầu hết các nước đều ra sức điều chỉnh chiến lược phát triển lấy kinh tế làm trọng điểm.
0.25
+ Bốn là, tuy hoà bình thế giới được củng cố, nhưng từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, ở nhiều khu vực lại xảy ra những vụ xung đột quân sự hoặc nội chiến giữa các phe phái (như ở Liên bang Nam Tư cũ, châu Phi và một số nước ở Trung Á ). 
0.25
b. Đánh giá: (1,5đ)
- Tuy nhiên, xu thế chung của thế giới ngày nay là hoà bình ổn định và hợp tác phát triển kinh tế. Đây vừa là thời cơ vừa là thách thức đối với các dân tộc khi bước vào thế kỷ XXI:
0.25
+ Thời cơ: Đây là điều kiện hội nhập vào nền kinh tế thế giới và khu vực, các nước đang phát triển có điều kiện rút ngắn khoảng cách với các nước phát triển qua áp dụng thành tựu khoa học - kỹ thuật.
0.25
+ Thách thức: Trong quá trình hội nhập, nếu không giữ gìn bản sắc sẽ bị hoà tan không chớp thời cơ để phát triển sẽ tụt hậu với thế giới
Câu 3
(2,5 điểm)
a. Nguyễn Ái Quốc ở Pháp (1917- 1923) (1đ)
- Tháng 6/1919, Nguyễn Ái Quốc gửi tới Hội nghị Véc - xai bản 
yêu sách đòi quyền tự do, dân chủ cho nhân dân Việt Nam
0.25
- Tháng 7/1920, Nguyễn Ái Quốc đọc Luận cương của Lê-nin, từ
 đó tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho cách mạng Việt Nam
0.25
 - Tháng 12/1920, tại Đại hội Tua, Nguyễn Ái Quốc tán thành gia
 nhập Quốc tế thứ III, tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Pháp, trở 
thành Đảng viên cộng sản đầu tiên của Việt Nam.
0.25
- Năm 1921, Nguyễn Ái Quốc tham gia sáng lập "Hội liên hiệp 
thuộc địa" tại Pa-ri. Ra báo Người cùng khổ, viết bài cho báo Nhân đạo, viết Bản án 
chế độ thực dân Pháp.
0.25
b. Nguyễn Ái Quốc ở Liên Xô (1923-1924) (0,5đ)
- Tháng 6/1923, Nguyễn Ái Quốc sang Liên Xô dự Hội nghị Quốc 
tế nông dân.Trong thời gian ở Liên Xô, Người làm nhiều việc: nghiên cứu, 
học tập,viết bài cho báo Sự thật và tạp chí Thư tín Quốc tế.
0.25
- Năm 1924, Người dự Đại hội V của Quốc tế Cộng sản và tham luận về vị trí,
 chiến lược của cách mạng ở các nước thuộc địa, về mối quan hệ giữa phong trào công nhân ở các nước đế quốc với phong trào cách mạng ở các nước thuộc địa.
0.25
c. Nguyễn Ái Quốc ở Trung Quốc (1924-1925)(0,75đ)
- Cuối năm 1924, Nguyễn Ái Quốc về Quảng Châu (Trung Quốc). Tại đây, Người thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, mà nòng cốt là tổ chức Cộn sản đoàn (6/1925).
0.25
- Mở các lớp huấn luyện chính trị để đào tạo cán bộ. Xuất bản báo Thanh niên, in cuốn Đường Kách mệnh (đầu năm 1927).
0.25
- Năm 1928, Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên có chủ trương 
“vô sản hóa” nhằm tạo điều kiện cho hội viên tự rèn luyện, truyền 
bá chủ nghĩa Mác – Lênin, tổ chức và lãnh đạo công nhân đấu tranh.
0.25
d.Công lao to lớn nhất của Người đối với cách mạng Việt Nam trong thời gian này:(0,25đ)
-Tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho cách mạng Việt Nam:
 Con đường cách mạng vô sản.Chấm dứt thời kì khủng hoảng về đường lối lãnh đạo cách mạngViệt Nam
0.25
Câu 4
(2,5 điểm )
a.Hoàn cảnh (0,25đ)
- Nhật đảo chính Pháp 3.9.1945, sau một thời gian ngắn bộ mặt giả nhân giả nghĩa của chúng đã bị bóc trần. Mâu thuẫn của nhân dân Đông Dương với phát xít Nhật ngày càng sâu sắc hơn
0,25
b.Chủ trương của Đảng ta (0,5đ)
-Hội nghị mở rộng Ban thường vụ Trung ương Đảng họp ra chỉ thị: Nhật Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta, xác định kẻ thù chính, cụ thể trước mắt của nhân dân Đông Dương lúc này là phát xít Nhật, quyết định phát động một cao trào kháng Nhật cứu nước mạnh mẽ làm tiền đề cho cuộc Tổng khởinghĩa.
0,5
c.Diễn biến tóm tắt (1,0đ)
- Từ giữa tháng 3.1945 trở đi. phong trào đấu tranh và khởi nghĩa từng phần diễn ra ở các địa phương...
0,25
-15.4.1945 : Hội nghị quân sự Bắc kì họp quyết định thống nhất các lực lượng vũ trang thành Việt Nam giải phóng quân, tích cực phát triển chiến trang du kích và xây dụng căn cứ địa kháng Nhật...
0,25
- 4.6.1945 : Khu giải phóng Việt bắc ra đời ( 6 tỉnh ), ủy ban lâm thời khu giải phóng Việt ắc đã thi hành 10 chính sách của Việt Minh...Khu giải phóng Việt Bắc trở thành căn cứ địa của cả nước và là hình ảnh thu nhỏ của nước VN mới...
0,25
- Phong trào phá kho thóc giải quyết nạn đói diễn ra mạnh mẽ...
0,25
d.Tác dụng : (0,75 đ)
- Là một phong trào cách mạng sôi nổi của quần chúng trong cả nước diễn ra đồng loạt ở các địa phương từ đầu tháng 3 đến đầu tháng 8.1945
0,25
- Tạo tiền đề , thời cơ cách mạng từ bên trong cho Tổng khởi nghĩa thắng lợi
0,25
- Là cuộc tổng diễn tập cho cán bộ Đảng và nhân dân ta trong việc đấu tranh giành và giữ chính quyền sau này
0,25
Câu 5
(1,0 điểm )
a.Về kinh tế:(0.5đ)
- Pháp đẩy mạnh việc đầu tư xây dựnghàng loạt nhà máy xí nghiệp như: cơ sở sửa chữa cơ khí đường thủy Ca rông, xí nghiệp phốt phát, gạch ngói, ngận hàng Pháp-Hoa, ngân hàng địa ốc Đông Dương
0,25
- Cảng Hải phòng được nâng cấp, mở rộng với 6 hệ thống cầu tàu, 1 cầu tàu sông, tàu bè ra vào cảng tấp nập
0,25
b. Về xã hội:(0,5đ)
- Dân số tăng hơn trước: năm 1930 là 120000 người, có cả người Hoa và người Pháp, là thành phố có Hoa kiều đông thứ 2 ở Đông Dương. Đội ngũ công nhân đông hơn trước, đến năm 1930 tới 15.000 người
0,25
- Hình thành đội ngũ tư sản dân tộc và tiểu tư sản thành thị. Đời sống nhân dân lao động vẫn là đối tượng bị bóc lột tàn tệ, chợ buôn người mọc lên, các cuộc đấu tranh ngày càng phát triển
0,25
Câu 6
(1,0 điểm )
+ Sau khi giành độc lập, đứng trước yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, nhiều nước ĐNA chủ trương thành lập một tổ chức liên minh khu vực nhằm cùng nhau hợp tác phát triển, đồng thời hạn chế ảnh hưởng của các cường quốc bên ngoài đối với khu vực..Ngày 8-8-1967, Hiệp hội các nước ĐNA (ASEAN) được thành lập tại thủ đô Băng Cốc-Thái Lan với sự tham gia sáng lập của năm nước: In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-lip-pin, Xin-ga-po và Thái Lan.
0,25
+ Sau 48 năm hình thành và phát triển, ASEAN từ một tổ chức lỏng lẻo, chia rẽ nghèo đói đó vươn lên trở thành một cộng đồng ASEAN (22/11/2015)liên kết chặt chẽ trên cả 3 trụ cột: Chính tri- an ninh; Kinh tế và văn hóa- xã hộivới vị thế ngày càng cao ở cả khu vực và thế giới.
0,25
+ ASEAN ngày nay là một khu vực hoà bình, nền kinh tế gắn kết và thống nhất, là một khu vực năng động với nhiều cơ hội và triển vọng phát triển to lớn. Việc hình thành cộng đồng ASEAN tiếp tục mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân và các nước thành viên.
0,25
+Trước nhiều thách thức đang diễn ra trong khu vực và trên thế giới (Các thách thức về môi trường, thiên tai , thảm họa, khủng bố...)nhất là vấn đề biển Đông hiện nay thì việc hình thành cộng đồng ASEAN sẽ nâng cao năng lực ứng phó chung để duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở biển Đông được cải thiện 
0,25
-------------------Hết-----------------
Lưu kiếm, ngày 16 tháng 1 năm 2016
Người ra đề Tổ trưởng cm BGH nhà trường
(ký, ghi rõ họ tên) (ký, ghi rõ họ tên) (ký tên, đóng dấu)