Đề và đáp án kiểm tra học kì I Ngữ văn lớp 12 - Năm học 2016-2017

ĐỀ THI HỌC KÌ I NĂM HỌC 2016- 2017
 MÔN NGỮ VĂN 12
 THỜI GIAN 120 PHÚT
 PHẦN ĐỌC HIỂU (3 điểm)
Đọc đoạn trích sau đây và trả lời các câu hỏi: 
“Người ta thường nói: Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên. Thanh niên muốn làm người chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện tại phải rèn luyện tinh thần và lực lượng của mình, phải ra làm việc để chuẩn bị cái tương lai đó.
() 
Theo ý tôi muốn đạt mục đích đó, thì mỗi thanh niên phải kiên quyết làm bằng được những điều sau này:
a) Các sự hy sinh khó nhọc thì mình làm trước người ta, còn sự sung sướng thanh nhàn thì mình nhường người ta hưởng trước (tiên thiên hạ ưu, hậu thiên hạ lạc).
b) Các việc đáng làm, thì có khó mấy cũng cố chịu quyết làm cho kỳ được.
c) Ham làm những việc ích quốc lợi dân. Không ham địa vị và công danh phú quý.
d) Đem lòng chí công vô tư mà đối với người, đối với việc.
e) Quyết tâm làm gương về mặt: siêng nǎng, tiết kiệm, trong sạch.
f) Chớ kiêu ngạo, tự mãn, tự túc. Nói ít làm nhiều, thân ái đoàn kết.
Như thế thì ai cũng phải yêu mến kính phục thanh niên và phong trào thanh niên nhất định sẽ ǎn sâu lan rộng.”
(Trích "Thư gửi các bạn thanh niên 17-8-1947", Hồ Chí Minh)
1. Hãy xác định nội dung chính của đoạn văn trên? (0.5 đ)
2. Giải thích thế nào là “những việc ích quốc lợi dân”? (0.5 đ)
3. Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ gì trong đoạn văn trên? Nêu tác dụng của nó? (1.0đ)
4. Trong 6 điều mà Bác Hồ nêu ra, theo anh/ chị, thanh niên ngày nay cần coi trọng điều gì nhất? Vì sao? (1.0đ)
 PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2đ):
 “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên.”
 Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về vấn đề được nêu ra trong câu văn trên.
Câu 2 (5 điểm):
“Đất là nơi anh đến trường
Nước là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hẹn
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm
Đất là nơi "con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc"
Nước là nơi "con cá ngư ông móng nước biển khơi"
Thời gian đằng đẵng
Không gian mênh mông
Đất Nước là nơi dân mình đòan tụ
Đất là nơi Chim về
Nước là nơi Rồng ở
Lạc Long Quân và Âu Cơ
Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng ”
                        (Đất Nước – Trích trường ca Mặt đường khát vọng, Nguyễn Khoa Điềm)
 Ngữ văn 12 Tập một, NXB Giáo dục, 2009
            Phân tích đoạn thơ trên để làm rõ những cảm nhận riêng, độc đáo về Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm.
ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM ĐỀ THI NGỮ VĂN 12 HKI 2016-2017
Phần
Nội dung
Điểm
ĐỌC HIỂU
1. Hãy xác định nội dung chính của đoạn văn trên? 
Đoạn văn nêu lời khuyên của Bác Hồ về 6 điều thanh niên cần phải làm để có thể trở thành người chủ tương lai tốt của đất nước.
0.5 đ
2. Giải thích thế nào là “những việc ích quốc lợi dân”? 
Những việc ích quốc lợi dân là những việc làm tốt, đem lại lợi ích cho đất nước, góp phần giúp cho nhân dân được ấm no, hạnh phúc.
0.5 đ
3. Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ gì trong đoạn văn trên? Nêu tác dụng của nó? 
Tác giả sử dụng biện pháp tu từ liệt kê.
Tác dụng: thể hiện đầy đủ, toàn diện các mặt của vấn đề và tạo tính mạch lạc cho đoạn văn.
1.0đ
4. Trong 6 điều mà Bác Hồ nêu ra, theo anh/ chị, thanh niên ngày nay cần coi trọng điều gì nhất? Vì sao? 
Thí sinh chọn 1 trong 6 điều để lý giải hợp lý, phù hợp với bối cảnh xã hội và vai trò cùa thanh niên trong xã hội hiện nay.
1.0 đ
Chú ý: Học sinh có thể trình bày theo những cách khác nhau, nhưng phải đáp ứng được các ý trên đây.
LÀM VĂN
Câu 1: Viết đoạn nghị luận khoảng 200 chữ. (2.0đ)
 “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên.”
2.0đ
a. Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách viết đoạn văn nghị luận xã hội về một vấn đề tư tưởng đạo lí, kết cấu đoạn chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
b. Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần có các ý chính sau đây.
- Mở đoạn: Giới thiệu trích dẫn câu nói của Bác Hồ.
- Tại sao nói Thanh niên là người chủ tương lai, quyết định việc thịnh – suy của đất nước?
- Thanh niên hiện nay có những ưu điểm và hạn chế gì trong vai trò người chủ tương lai? 
- Bài học rút ra về những điều thanh niên hôm nay cần làm.
0,5đ
0.5 đ
 0.5đ
 0.5đ 
Câu 2: Phân tích đoạn thơ Đất Nước để làm rõ những cảm nhận riêng, độc đáo về đất nước của Nguyễn Khoa Điềm. (5.0đ)
5.0 đ
a.Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách làm bài văn nghị luận văn học về bài thơ, đoạn thơ. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
 b.Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần có các ý chính sau đây.
a.Vài nét về tác giả, tác phẩm
Vài nét về tác giả Nguyễn Khoa Điềm và hoàn cảnh ra đời, giá trị của bài thơ Đất Nước.
0,5 đ
b. Về nội dung: Cảm nhận mới mẻ về đất nước nhìn từ không gian địa lí.
- Đất Nước gắn với không gian sinh hoạt đời thường bình dị, thân thiết “nơi anh đến trường”, “nơi em tắm”; gắn với không gian ngọt ngào của tình yêu đôi lứa
1,0đ
- Đất Nước còn là không gian bao la, hùng vĩ với núi bạc, với biển khơi, với những huyền thoại đẹp đẽ thể hiện vẻ đẹp tâm hồn nhân dân trong câu dân ca: Con chim phương hoàng, con cá Ngư ông.
1.0đ
- Đất Nước được cảm nhận trong chiều dài của thời gian đằng đẵng, chiều rộng của không gian mênh mông, để rồi cuối cùng vẫn là không gian “đoàn tụ” thân thương, không gian của huyền thoại về cội nguồn dân tộc Con Rồng Cháu Tiên.
0.5 đ
c. Về nghệ thuật: Đóng góp mới mẻ, độc đáo.
- Kết hợp chính luận và trữ tình.
- Sử dụng linh hoạt chất liệu văn hóa dân gian: đặc biệt là ca dao, dân ca.
- Ngôn ngữ, hình ảnh quen thuộc mà gợi mở nhiều liên tưởng sâu sắc, biện pháp chiết tự sáng tạo.
0.5đ
0.5đ
0.5đ
d. Đánh giá chung:
- Đoạn trích thể hiện cảm nghĩ mới mẻ của tác giả về đất nước qua những vẻ đẹp được phát hiện ở chiều sâu trên nhiều bình diện : không gian, thời gian, vừa thân thuộc, vừa thiêng liêng.
- Đoạn thơ thể hiện phong cách nghệ thuật đặc sắc của Nguyễn Khoa Điềm.
0.5đ
Chú ý: Chỉ cho điểm tối đa khi bài làm đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về kĩ năng và kiến thức nói trên.
HẾT