Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn lớp 8 - Dương Bích Trâm

Viết một bài văn trình bày suy nghĩ của anh (chị) về những vấn đề bức 
thư sau gợi ra: "BỨC THƯ KÌ LẠ" 
Tôi cầm bức thư của em gửi lại - một tờ giấy xếp làm tư nằm ngay ngắn. Tôi 
mở ra xem và thấy ngơ ngẩn với những dòng chữ dưới đây: Em thấy anh rủ 
bạn về nhà cùng vui vẻ, làm xả láng mấy thùng Ken, anh em bàn tán chuyện 
đời, chuyện cơ quan, chuyện nhà sếp, chuyện quan trường, đủ thứ chuyện, 
nhậu hoài bàn hổng hết. Em thấy mẹ cặm cụi dọn thức ăn dư, lom khom nhặt 
từng vỏ lon xếp lại, sáng mai ra chợ đổi lấy chục chanh pha nước cho thằng 
con tỉnh rượu mỗi khi say. Em thấy anh sau một ngày làm mệt mỏi, về nhà bật 
máy lạnh, bật quạt, ngả lưng nằm thẳng chân, chẳng muộn phiền. Em thấy mẹ 
ra hiên nằm những ngày trời nóng, rồi lẩm nhẩm tính xem điện tháng này đã 
quá định mức chưa. Em thấy anh ghiền chơi vi tính, cứ băn khoăn chuyện 
nâng cấp CPU lên 2 hay 3Gb Em thấy mẹ rất ghiền xem cải lương, cứ chặm 
nước mắt, cứ cười vui thoải mái khi xem hoài cái tivi cà giật, cái ti vi mua từ 
lúc anh còn tắm mưa. Em thấy anh là chuyên viên vi tính, viết phần mềm để 
quản lý công ty, xem công nợ, lãi lỗ hàng chục tỷ đồng, bấm một phát là có 
ngay. Thế mà chẳng thế nào tính đúng được tình thương của mẹ! Em thấy mẹ 
chẳng biết sử dụng vi tính, vẫn âm thầm lập trình cá, cơm, rau, biết chị Hai cái 
áo ủi không ngay, còn anh nữa đôi giày cả tuần chưa chịu đánh. Em thấy anh 
chuyên làm chuyện lớn mà quên đi những chuyện nhỏ xung quanh... Em thấy 
mẹ suốt đời vụn vặt mà dạy con những bài học lớn lao..." 
Bài làm: 
Ngọn núi là điều ta hay nghĩ đến khi nhắc tới độ cao, đại dương là nơi ta hay 
tưởng tượng để hình dung ra độ sâu và rộng. Nhưng dẫu cho núi kia có cao 
đến đâu, đại dương kia có mênh mông đến mấy cũng có thể tính được bằng 
đơn vị đo lường. Duy chỉ có tình cảm thiêng liêng của đấng sinh thành, nhất là 
tình thương bao la của người mẹ thì mãi mãi vô tận và không bao giờ gợi mở 
hết được. Trong "Bức thư kì lạ" trên cũng thế, người mẹ vẫn luôn tần tảo cả 
đời để vun vén cho gia đình, vì hạnh phúc của con. Còn người con, dẫu có 
hiện đại, tài ba đến mấy cũng không bao giờ tính đúng và đủ sự nồng ấm, dạt 
dào từ tình mẹ vô bến vô bờ. 
"Bức thư kì lạ" là một tờ giấy xếp làm tư nằm ngay ngắn do đứa em gửi lại 
cho anh trai của mình. Xuyên suốt bức thư là những dòng tâm sự, cũng là 
những dòng diễn tả hành động, thái độ của người mẹ và đứa con trai khi cùng 
một hoàn cảnh. Đứa con vẫn cứ thản nhiên vui vẻ dẫn bạn bè về nhà nhậu 
nhẹt, bàn tán. Mẹ vẫn bình thản cặm cụi dọn dẹp và lo lắng, chăm sóc cho 
con. Trong lúc con trai xả láng bật quạt, bật máy lạnh và những phương tiện 
hiện đại thì mẹ vẫn âm thầm cần kiệm ra hiên ngồi mỗi khi trời trở nóng và 
chắt chiu, dè dặt từng khoảng tiền điện cho gia đình. 
Cuộc sống ngày càng hiện đại, vươn đến tầm cao. Bao nhiêu là thú vui, trò 
chơi, công nghệ tiên tiến đã kéo con người ra khỏi những giải trí tinh thần 
bằng những nét đẹp truyền thống. Đứa con mãi ghiền chơi vi tính, trăn trở với 
việc nâng cấp CPU lên 2 hay 3Gb. Còn mẹ, thật đáng quý biết bao khi vẫn 
đam mê xem cải lương trên ti vi và không ngăn nổi những giọt nước mắt rơi 
khi xúc động, dù chiếc ti vi cũ cứ cà giật mẹ vẫn bằng lòng và vui vẻ, không 
phàn nàn. 
Hiện đại, tân tiến ư? Con có thể là một chuyên viên vi tính viết lập trình tài 
năng hiếm có. Nhưng thử tìm xem có phần mềm tối tân nào do con viết để 
tính đúng và đủ tấm lòng của người mẹ chăng? Không, dẫu có tìm kiếm mọi 
ngóc ngách trên đời này cũng không thể tìm được một thiết bị nào có thể đo 
chính xác được tình thương vô bờ bến, dạt dào như nước trong nguồn tuôn 
chảy của mẹ. Bởi một lẽ giản đơn rằng dù "ta đi trọn kiếp con người, cũng 
không đi hết mấy lời mẹ ru" (Nguyễn Duy). 
Vậy đấy! Bao nhiêu phương tiện lập trình vẫn không tính đúng được tình mẹ, 
nhưng tình mẹ sẽ mãi là sức mạnh, không cần vi tính, không cần lập trình vẫn 
âm thầm lo lắng đầy đủ, tươm tất cho con từ bữa ăn đến giấc ngủ, từ đồ đạc, 
giày dép đến học hành. Tình cảm đã là nguồn sức mạnh tiềm tàng chan chứa 
trong lòng mẹ, để rồi mẹ dành cả cuộc đời vì hạnh phúc cho con. Không nề hà 
nặng nhọc, mẹ vẫn tảo tần, chăm chút cho con. Dẫu vất vả mệt nhừ, ướt đẫm 
mồ hôi, mẹ vẫn nở nụ cười khi nghĩ đến các con, rồi cứ thế mẹ như được tiếp 
thêm phần sức mạnh. 
Thời đại đang ngày một phát triển đi lên, lối sống công nghiệp hối hả đua chen 
để bắt nhịp với thời cuộc đang làm mai một dần những nét đẹp truyền thống. 
Không ít người đã dốc hết tâm huyết vào những việc lớn, những "chuyện đại 
sự" mà không để ý ngó ngàng gì đến việc nhỏ xung quanh. Đứa con trai trong 
bức thư này cũng thế. Thử hỏi việc lớn lao sao thành nếu việc nhỏ không có 
người lo liệu? Mẹ vẫn cứ thế, tự lúc nào không biết, một đời cặm cụi, lo lắng 
cho con cả những việc vụn vặt mà con cái mình đã lãng quên. Có lẽ cuộc đời 
mẹ là tấm gương đẹp đẽ, sáng trong nhất, là ánh hào quang soi chiếu cả vòm 
trời. Lời mẹ dạy con thật lớn lao, cao quý và chắc chắn sẽ mãi dõi theo con 
trên suốt chặng đường đời như có người đã nói: "Con dù lớn vẫn là con của 
mẹ/ Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con". 
Có lẽ rằng, mải lo chuyện lớn lao, dốc sức vào những công nghệ tối tân, cuốn 
vào dòng xoáy của thời đại, vô tình con đã lãng quên, thờ ơ với ánh dương 
luôn kề bên soi sáng cuộc đời mình. Không ngó ngàng đến những lo toan vất 
vả của mẹ. Nhưng khi đọc lá thư bé nhỏ của đứa em gái gửi lại, chẳng phải 
người anh đã ngẩn lòng đó sao? Dù là ai, ở vị trí nào trong xã hội, cũng không 
thể phủ nhận được công ơn lớn lao của mẹ trong cuộc đời mình. Dẫu có bận 
rộn thế nào đi chăng nữa, xin bạn một phút nghỉ tay, một giây suy nghĩ, để 
nhìn lại chặng đời mình, bạn sẽ thấy trên đó lặng thầm từng ngày vẫn in đậm 
trái tim của mẹ luôn bên ta đến hết cuộc đời. 
Khi những dòng chữ trong "Bức thư kì lạ" đi vào tâm thức, cũng là lúc nghĩ về 
mẹ tuyệt vời, người đẹp nhất trần đời trong mắt tôi, bất giác bao dòng thơ cảm 
động đã hằn in trong tâm trí lại hiện về, dâng trào mà xè cay khóe mắt: "Từ khi 
thơ ấu đến giờ / Đắng cay phần Mẹ, ngọt bùi phần con / Vì ai người Mẹ hao 
mòn / Thân gầy dáng Mẹ lòng con ngậm ngùi...". Còn gì tuyệt vời hơn khi tạo 
hóa cho ta sinh trên đời và được tắm mình trong suối nguồn yêu thương của 
tình mẹ? Giữa quả đất mênh mông, dòng người hối hả, lạnh lẽo làm sao khi 
không có mẹ kề bên. Xin khẽ ngắt nụ hồng tươi thắm để cài lên tóc mẹ, mái 
tóc pha sương một đời dầm mưa dãi nắng. Dẫu đi khắp phương trời cũng 
không tìm đâu ra được tình cảm vững bền và thiêng liêng hơn thế. Những ai 
còn mẹ hãy biết trân trọng và giữ trọn niềm vui hạnh phúc này, đừng để tình 
cảm ngọt ngào ấy bị hoen ố, phai mờ. Những ai không may không còn mẹ 
trên đời hãy cố gắng sống thật tốt, thật vững chắc trong đời vì có lẽ ở một nơi 
nào đó, mẹ vẫn luôn hướng về con, mãi thầm mong cho con mình sống hạnh 
phúc hơn trong cuộc đời. 
Cuộc đời này có những thứ mất đi sẽ không bao giờ lấy lại được. Có những 
điều bình dị đến mức ta vô tâm quên lãng, để rồi khi mất đi mới nhìn lại bằng 
những giọt nước mắt muộn màng. Đừng bao giờ nhìn mẹ bằng phút giây lơ 
đãng, đừng đánh mất đi điều tuyệt diệu nhất trên đời: "Hãy yêu khi mẹ vẫn 
còn biết / Đừng chờ đến lúc mẹ ra đi / Ghi lời yêu quý lên bia đá / Đá vô tri nào 
có nghĩa gì". 
Tìm đến tình thương là nơi tâm hồn ta thánh thiện. Mà tình cảm mẹ hiền thì 
không sao đong đầy bằng ngôn ngữ của trần gian. Vũ trụ có nhiều kì quan 
nhưng kì quan đẹp đẽ nhất chính là trái tim người mẹ. Dẫu có là gì, thế nào đi 
nữa, trái tim mẹ vẫn luôn dõi mắt hướng về con, nụ cười của con có thể làm 
rung lên trong tim mẹ dạt dào niềm hạnh phúc, tiếng khóc con có thể làm mẹ 
xao xác cả cõi lòng. Hãy sống cho thật tốt, thật chín chắn và hạnh phúc, hãy 
thành đạt trong đời cũng chính là mang đến cho mẹ vô hạn niềm vui. 
Lúc nhỏ, với tôi, mẹ là cả bầu trời vời vợi và mặt đất mênh mông. Lớn thêm 
một chút, với tôi, mẹ là phép nhiệm màu mà ông trời đã sai thiên sứ xuống 
ban tặng. Còn bây giờ, trong cái tuổi mười tám lấp lánh niềm tin khát vọng này, 
với tôi, mẹ là sự sống, tình yêu và hạnh phúc, cũng là cả sức mạnh, ý chí, 
niềm tin. Bởi những khi mệt mỏi hay chán nản trong đời, nghĩ đến mẹ là lòng 
tôi ấm lại. Tình mẹ thật vĩ đại và vô bến vô bờ. Hi vọng rằng, với những vấn đề 
rất quen và gợi mở trong "Bức thư kì lạ", mỗi người chúng ta sẽ giành những 
phút giây lắng đọng để nghiền ngẫm về cuộc đời, về mẹ yêu thương tảo tần, 
và định hướng đúng đắn hơn nữa trên những chặng đường sắp tới: 
"Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc 
Đừng để buồn lên mắt mẹ nghe không! 
Dương Bích Trâm (Trường THPT Lê Hồng Phong - Tây Hòa - Phú Yên)