Đề thi học sinh giỏi huyện lớp 9 năm học 2014 - 2015. môn thi: Giáo dục công dân

UBND HUYỆN NGỌC LẶC
PHÒNG GD & ĐT NGỌC LẶC
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI HUYỆN LỚP 9
Năm học 2014 - 2015.
Môn thi: Giáo dục công dân
Thời gian: 150 phút (Không kể thời gian giao đề)
Câu 1: (2,0 điểm)
Em hãy trình bày những hiểu biết của mình về những quy định chung của pháp luật nước ta về TTATGT ?
Câu 2: (4,0 điểm)
	Em hãy nêu đặc điểm, bản chất, vai trò của pháp luật? 
	* Tình huống: Bình là học sinh chậm tiến, Bình thường xuyên vi phạm nội quy của nhà trường như đi học muộn, không làm đủ bài tập, mất trật tự trong giờ học, đôi lần còn đánh nhau với các bạn trong trường. Theo em: 
	- Ai có quyền xử lí những vi phạm của Bình? 	
	- Trong các hành vi trên của Bình, hành vi nào là vi phạm pháp luật? Căn cứ để xử lí các vi phạm đó? 
Câu 3: (3,0 điểm)
 Hiện nay tài nguyên thiên nhiên của chúng ta đang bị khai thác cạn kiệt, môi trường đang bị ô nhiễm trầm trọng, bằng sự hiểu biết của mình hãy trình bày:
1. Vai trò của tài nguyên thiên nhiên và môi trường đối với đời sống của con người?
2. Bảo vệ môi trường là gì? Nêu các biện pháp bảo vệ môi trường?
Câu 4: (3,0 điểm)
Hiện nay, tệ nạn ma túy đang len lỏi vào trong học đường và là vấn đề quan tâm, lo lắng của toàn xã hội, nhất là các phụ huynh học sinh. Theo em nhà trường và các cơ sở giáo dục khác có trách nhiệm gì trong việc phòng, chống ma túy cho học sinh, sinh viên ?
Câu 5: (6,0 điểm)
Em hãy chứng minh nhận định: “ Dân chủ và kỷ luật là sức mạnh của tập thể” ? Em hiểu gì về chủ trương của Đảng ta thể hiện qua câu khẩu hiệu: “ Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” ?
C©u 6: (2,0 ®iÓm): Theo em sự hîp t¸c quèc tÕ mang lại những lîi Ých g× cho nh©n lo¹i vµ Việt Nam chúng ta?
--------Hết--------
Họ và tên:.......................................................................Số báo danh danh:...................
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI HSG MÔN GDCD LỚP 9
Năm học 2014 – 2015.
Câu 1: (2,0 điểm) 
* Quy định chung: 
- Để đảm bảo an toàn khi đi đường, chúng ta phải tuyệt đối chấp hành hệ thống báo hiệu giao thông gồm hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, tín hiệu đèn giao thông, biển báo hiệu, vạch kẻ đường, cọc tiêu hoặc tường bảo vệ, hàng rào chắn. ( 0,5đ)
- Khi phát hiện công trình giao thông bị xâm phạm hoặc có nguy cơ không an toàn thì phải báo cáo ngay cho chính quyền địa phương hoặc người có trách nhiệm. Mọi hành vi vi phạm về TTATGT phải được xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật, không phân biệt đối tượng vi phạm. ( 0,5đ)
- Khi xảy ra tai nạn giao thông phải giữ nguyên hiện trường. Người có liên quan trực tiếp đến tai nạn phải có mặt tại hiện trường khi nhà chức trách tiến hành lập biên bản. Người có mặt tại nơi xảy ra tai nạn giao thông phải giúp đỡ, cứu chữa người bị thương và báo cho cơ quan nhà nước hoặc chính quyền địa phương gần nhất. ( 0,5đ)
- Người tham gia giao thông phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng phần đường quy định và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ. ( 0,5đ)
Câu 2: ( 4,0 điểm) 
* Đặc điểm của pháp luật: 
a. Tính quy phạm phổ biến: Các quy định của pháp luật là thước đo hành vi của mọi người trong xã hội quy định khuôn mẫu, những quy tắc xử sự chung mang tính phổ biến . ( 0,5đ)
	b. Tính xác định chặt chẽ: các điều luật được quy định rõ ràng, chính xác, chặt chẽ, thể hiện trong các văn bản pháp luật. ( 0,5đ)
	c. Tính bắt buộc: (tính cưỡng chế) Pháp luật do Nhà nước ban hành, mang tính quyền lực nhà nước, bắt buộc mọi người đều phải tuân theo, ai vi phạm sẽ bị nhà nước xử lí theo quy định. ( 0,5đ)
	* Bản chất của pháp luật: Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thể hiện ý chí của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, thể hiện quyền làm chủ của nhân dân Việt Nam trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội (Chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội ) ( 0,5đ)
	* Vai trò của pháp luật: Pháp luật là công cụ để thực hiện quản lí nhà nước, quản lí kinh tế, quản lí xã hội; giữ vững an ninh chính trị. trật tự an toàn xã hội, là phương tiên phát huy quyền làm chủ của nhân dân, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, bảo đảm công bằng xã hội. ( 0,5đ)
	* Tình huống: 
- Hành vi vi phạm kỉ luật của Bình: đi học muộn, không làm đủ bài tập, mất trật tự trong lớp. Những hành vi đó do ban giám hiệu nhà trường xử lí. ( 0,5đ)
- Hành vi vi phạm pháp luật: đánh nhau với các bạn trong trường. Căn cứ vào mức độ vi phạm và độ tuổi của Bình, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ áp dụng các biện pháp xử phạt thích đáng. ( 1,0 đ)
Câu 3 ( 3,0 điểm)
* Vai trò của tài nguyên thiên nhiên và môi trường: 
Có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống con người, tạo cơ sở vật chất để phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, tạo cho con người phương tiện sinh sống, phát triển đạo đức, trí tuệ và tinh thần. ( 0,5đ) 
+ Nếu môi trường trong lành, sạch đẹp, đảm bảo cân bằng sinh thái sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho con người có phương tiện sinh sống và phát triển các mặt. (0,25đ)
+ Nếu môi trường bị ô nhiễm, việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên không có kế hoạch sẽ gây mất cân bằng sinh thái, làm cho môi trường bị suy thoái là nguyên nhân dẫn đến lũ lụt, hạn hán, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống con người. (0,25đ)
2. Bảo vệ môi trường : - Là các hoạt động giữ cho môi trường xanh, sạch, đẹp, đảm bảo cân bằng sinh thái. (0,5đ)
- Các biện pháp bảo vệ môi trường : 
+ Không được sử dụng các nguyên, nhiên liệu là tác nhân gây ô nhiễm. (0,25đ)
+ Không vứt rác bừa bãi. (0,25đ)
+ Xử lí hiệu quả các chất thải công nghiệp, chất thải sinh hoạt để không làm ô nhiễm môi trường. (0,25đ)
+ Khai thác và sử dụng hợp lí, tiết kiệm nguồn tài nguyên thiên nhiên. (0,25đ)
+ Nghiên cứu các biện pháp nhằm ngăn chặn, khắc phục các hậu quả xấu do con người và thiên nhiên gây ra.(0,25đ)
+ Chăm sóc và bảo vệ các loài động vật, thực vật quý hiếm cần phải bảo tồn. (0,25đ)
+ Đối với HS: phải cùng với mọi người tích cực tham gia hưởng ứng tết trồng cây, tham gia bảo vệ cây xanh ở trường học, ven đường, giữ gìn vệ sinh trường lớp, thôn xóm nơi cư trú.... tích cự ủng hộ, bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam và hưởng ứng ngày môi trường thế giới hàng năm.(0,25đ)
Câu 4: ( 3,0 điểm)
Để phòng ngừa và loại bỏ tệ nạn ma túy trong học sinh, sinh viên, Điều 10 Luật phòng, chống ma túy năm 2000 quy định trách nhiệm của nhà trường và các cơ sở giáo dục khác như sau: 
- Tổ chức thực hiện chương trình giáo dục về phòng, chống ma tuý; giáo dục pháp luật về phòng, chống ma tuý và lối sống lành mạnh cho học sinh, sinh viên, học viên; quản lý chặt chẽ, ngăn chặn học sinh, sinh viên, học viên tham gia tệ nạn ma tuý. ( 1,0 điểm)
- Phối hợp với gia đình, cơ quan, tổ chức và chính quyền địa phương để quản lý, giáo dục học sinh, sinh viên, học viên về phòng, chống ma tuý. ( 1,0 điểm)
- Phối hợp với cơ quan y tế và chính quyền địa phương tổ chức xét nghiệm khi cần thiết để phát hiện học sinh, sinh viên, học viên nghiện ma tuý. ( 1,0 điểm)
Câu 5: ( 6,0 điểm)
	Nhận định: “Dân chủ và kỷ là sức mạnh của tập thể” là hoàn toàn đúng vì: 
- Dân chủ là mọi người được làm chủ công việc của tập thể và của xã hội. ( 0.5 đ )
- Kỷ luật là những quy định chung của cộng đồng hoặc của tổ chức xã hội, nhằm tạo ra sự thống nhất trong hành động. ( 0.5 đ )
- Dân chủ là điều kiện để mọi người thể hiện và phát huy những khả năng của mình. Kỷ luật là điều kiện đảm bảo cho dân chủ được thực hiện có hiệu quả. ( 1 đ )
Vì vậy thực hiện tốt dân chủ và kỷ luật sẽ tạo ra sự thống nhất cao về nhận thức, ý chí và hành động của mọi người, tạo cơ hội cho mọi người phát triển, xây dựng được mối quan hệ xã hội tốt đẹp và nâng cao hiệu quả, chất lượng lao động, tổ chức tốt các hoạt động xã hội. Phát huy dân chủ và kỷ luật là khai thác tiềm năng của quần chúng, sức manh của tập thể. ( 0.5 đ )
VD: Nếu trong một tập thể, một cơ quan, nếu người lãnh đạo phát huy được quyền dân chủ của mọi người và thực hiện tốt kỷ luật thì sẽ phát huy được trí tuệ của quần chúng, tạo ra sức mạnh trong hoạt động chung, khắc phục được những khó khăn gặp phải. Ngược lại, nếu người lãnh đạo độc đoán, chuyên quyền, gia trưởng thì sẽ không phát huy được sức mạnh của quần chúng, công việc chung sẽ kém hiệu quả, chất lượng không cao. ( 0.5 đ )
Câu khẩu hiệu trên được hiểu như sau:
+ Dân biết: Mọi chủ trương, chính sách, pháp luật của nhà nước phải phổ biến đến từng người dân. ( 0.5 đ ) 
+ Dân bàn: mọi người dân có quyền tham gia ý kiến xây dựng dự thảo sửa đổi hiến pháp, pháp luật và các chủ trương của xã phường, huyện, tỉnh. ( 0.5 đ )
+ Dân làm: Thực hiện đúng chủ trương, pháp luật của nhà nước. ( 0.5 đ )
+ Dân kiểm tra: Góp ý , chất vấn đại biểu quốc hội, đại biểu hội đồng nhân dân các cấp. ( 0.5 đ )
	Tóm lại : Đất nước ta đang trên đà phát triển. Nhà nước xã hội chủ nghĩa luôn phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Mỗi một công dân cần phát huy tinh thần làm chủ của mình và thực hiện tốt kỷ luật để đóng góp sức lực của mình vào công việc chung góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. ( 1,0 đ )
C©u 6 : (2,0 ®iÓm) 
Hîp t¸c quèc tÕ ®em l¹i lîi Ých:
* §èi víi nh©n lo¹i:
+ §Ó cïng nhau gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò b­c xóc mang tÝnh toµn cÇu nh­ b¶o vÖ m«i tr­êng, bïng næ d©n sè, phßng ngõa vµ ®Èy lïi bÖnh hiÓm nghÌo, kh¾c phôc t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo, phßng chèng khñng bè... ( 0,25 điểm)	
+ Gióp ®ì t¹o ®iÒu kiªn cho c¸c n­íc nghÌo ph¸t triÓn. ( 0,25 điểm)	
+ §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu hoµ b×nh cho nh©n lo¹i... ( 0,25 điểm)	
* §èi víi ViÖt Nam: Quan hÖ hîp t¸c víi c¸c n­íc cã t¸c dông ®èi víi ViÖt Nam: 
+ Gióp n­íc ta tiÕp cËn ®­îc víi tr×nh dé khoa häc-kÜ thu©t vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn. ( 0,25 điểm)	
+ N©ng cao ®­îc tr×nh ®é nhËn thøc, lÝ luËn, thùc tiÔn vµ tr×nh ®é qu¶n lÝ kinh tÕ, qu¶n lÝ x· héi. ( 0,25 điểm)	
+ Gióp n­íc ta tranh thñ ®­îc nguån vèn cña thÕ giíi. ( 0,25 điểm)	
+ Cã c¬ héi ®Ó giao l­u víi b¹n bÌ quèc tÕ. ( 0,25 điểm)	
+ V× n­íc ta ®ang b­íc vµo thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH tõ mét n­íc nghÌo, l¹c hÇu rÊt cÇn c¸c ®iÒu kiÖn trªn ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho nh©n d©n. ( 0,25 điểm)