Đề thi học sinh giỏi cấp huyện lớp 9 môn vật lý năm học: 2015 - 2016

PHÒNG GD & ĐT THANH OAI
TRƯỜNG THCS CỰ KHÊ
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN LỚP 9
 MÔN VẬT LÝ 
NĂM HỌC: 2015 - 2016
Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
Câu 1 (4 điểm). Dùng lực kế để đo trọng lượng một vật bằng nhôm nhúng chìm trong nước, ta thu được kết quả là 175N. Tính trọng lượng của vật đó ở ngoài không khí .
Cho biết trọng lượng riêng của nhôm là 27000N/ m, của nước là 10 000N/m
Câu 2 (4 điểm). Một bình hình trụ có bán kính đáy R= 20cm được đặt thẳng đứng chứa nước ở nhiệt độ t= 20c. Người ta thả một quả cầu bằng nhôm có bán kính R= 10cm ở nhiệt độ t= 40c vào bình thì khi cân bằng mực nước trong bình ngập chính giữa quả cầu. 
Cho khối lượng riêng của nước D= 1000kg/m và của nhôm D= 2700kg/m, nhiệt dung riêng của nước C= 4200J/kg.K và của nhôm C= 880J/kg.K. Bỏ qua sự trao đổi nhiệt với bình và với môi trường.
	a. Tìm nhiệt độ của nước khi cân bằng nhiệt.
	b. Đổ thêm dầu ở nhiệt độ t= 15c vào bình cho vừa đủ ngập quả cầu. Biết khối lượng riêng và nhiệt dung riêng của dầu D= 800kg/m và C= 2800J/kg.K.
	Xác định: Nhiệt độ của hệ khi cân bằng nhiệt? Áp lực của quả cầu lên đáy bình? 
Câu 3 (6,0 điểm). Cho 3 điện trở có giá trị như nhau bằng R0, được mắc với nhau theo những cách khác nhau. Lần lượt nối các đoạn mạch đó vào một nguồn điện không đổi luôn mắc nối tiếp với một điện trở r. Khi 3 điện trở trên mắc nối tiếp (cách 1), hoặc khi 3 điện trở trên mắc song song (cách 2) thì cường độ dòng điện qua mỗi điện trở đều bằng 0,2A.
	a. Xác định cường độ dòng điện qua mỗi điện trở R0 trong những cách mắc còn lại.
	b. Trong mọi cách mắc trên, cách mắc nào tiêu thụ điện năng ít nhất? Nhiều nhất?
	c. Cần ít nhất bao nhiêu điện trở R0 và mắc chúng như thế nào vào nguồn điện không đổi có điện trở r nói trên để cường độ dòng điện qua mỗi điện trở R0 đều bằng 0,1A?
P
A
U
C
K
Đ
RX
N
M
R2
R1
Câu 4 (6,0 điểm). Cho mạch điện như hình vẽ. Nguồn điện U có hiệu điện thế không đổi là 21V; R = 4,5Ω, R1 = 3Ω, bóng đèn có điện trở không đổi RĐ = 4,5Ω. Ampe kế và dây nối có điện trở không đáng kể.
a. Khi khóa K đóng, con chạy C của biến trở ở vị trí điểm N, thì ampe kế chỉ 4A. Tìm giá trị của R2. 
R
	b. Xác định giá trị của đoạn biến trở RX ( từ M tới C) để đèn tối nhất khi khóa K mở.
	c. Khi khóa K mở, dịch con chạy C từ M đến N thì độ sáng của đèn thay đổi thế nào? Giải thích.
-------HẾT------
 PHÒNG GD & ĐT THANH OAI
TRƯỜNG THCS CỰ KHÊ
HƯỚNG DẪN CHẤM THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9
 MÔN VẬT LÝ 
NĂM HỌC: 2015 - 2016
Câu
Nội dung
Câu 1
(4đ)
Gọi V là thể tích của vật nhôm, P là trọng lượng của nó ở ngoài không khí, P1 là trọng lượng của vật đo trong nước, d1 và d2 lần lượt là trọng lượng riêng của nhôm và nước. (0,5điểm)
Ở ngoài không khí, trọng lượng của vật là : 
P =d1.V ( 0,5điểm ) 
Khi nhúng vật chìm vào nước,thể tích lượng nước bị nó chiếm chỗ cũng bằng V. Lực đẩy Ác si mét do nước tác dụng vào vật có chiều ngược với P và độ lớn bằng F = d2.V (0,5điểm)
Do đó, trọng lượng của vật đo trong nước là :
P1= P – F = d1.V – d2.V = (d1 –d2).V (0,5điểm)
Suy ra (0,5điểm)
P =d1.V = (0,5điểm)
Câu 2
a)
(2đ)
Nhiệt độ của nước khi cân bằng nhiệt:
- Khối lượng của nước trong bình là:
m= V.D= (R.R- .R).D 10,467 (kg). 
0,75đ
- Khối lượng của quả cầu là: m= V.D= R.D= 11,304 (kg). 
0,75đ
- Phương trình cân bằng nhiệt: cm( t - t ) = cm( t- t ) (0,5điểm)
Suy ra: t = = 23,7c. 
0,5đ
b)
(2đ)
- Thể tích của dầu và nước bằng nhau nên khối lượng của dầu là:
m= = 8,37 (kg). 
0,5đ
- Tương tự như trên, nhiệt độ của hệ khi cân bằng nhiệt là:
t= 21c 
0,75đ
- Áp lực của quả cầu lên đáy bình là:
F = P2- FA= 10.m2 - . R( D+ D).10 75,4(N) 
0,75đ
Câu 3
a)
(3,5 đ)
Các cách mắc còn lại gồm:
Cách 1: [(R0//R0)ntR0]nt r ; Cách 2: [(R0 nt R0)//R0]nt r 
 Theo bài ra ta lần lượt có cđdđ trong mạch chính khi mắc nối tiếp:
r
R3
R2
R1
 Int = (1)
0,5đ
R1
R2
R3
r
Cđdđ trong mạch chính khi mắc song song:
Iss = (2)
0,5đ
Từ (1) và (2) ta có: 
0,25đ
Đem giá trị này của r thay vào (1) U = 0,8R0
0,25đ
Với cách mắc 3: [(R0//R0)ntR0]nt r [(R1//R2)ntR3]nt r (đặt R1 = R2 = R3 = R0)
r
R1
R2
R3
Cđdđ qua R3: I3 = 
Do R1 = R2 nên I1 = I2 = 
R1
R2
R3
r
1đ
Với cách mắc 4: Cđdđ trong mạch chính
Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch mắc nối tiếp gồm 2 điện trở R0:
U12 = cđdđ qua mạch nối tiếp này là:
 I/1 = I/2 = cđdđ qua điện trở còn lại là I/3 = 0,32A
1đ
b)
(0,5đ)
Ta nhận thấy U không đổi công suất tiêu thụ ở mạch ngoài P = U.I sẽ nhỏ nhất khi I trong mạch chính nhỏ nhất cách mắc 1 sẽ tiêu thụ điện năng ít nhất và cách mắc 2 sẽ tiêu thụ điện năng lớn nhất.
0,5đ
c)
(2,0 đ)
Giả sử mạch điện gồm n dãy song song, mỗi dãy có m điện trở giống
n
m
r
r
r
r
r
 nhau và bằng R0 ( với m ; n N ) (H.vẽ)
Cường độ dòng điện trong mạch chính 
0,5đ
Để cđdđ qua mỗi điện trở R0 là 0,1A ta phải có:
 m + n = 8
Ta có các trường hợp sau:
m
1
2
3
4
5
6
7
n
7
6
5
4
3
2
1
Số đ.trở R0
7
12
15
16
15
12
7
1đ
Theo bảng trên ta cần ít nhất 7 điện trở R0 và có 2 cách mắc chúng.
- 7 dãy song song, mỗi dãy 1 điện trở
- 1 dãy gồm 7 điện trở mắc nối tiếp.
0,5đ
Câu 4
a)
(2,0 đ)
Khi K đóng và con chạy ở đầu N thì toàn bộ biến trở MN mắc song song với ampe kế. Khi đó mạch điện trở thành: (R2 // Đ) nt R1
Lúc này ampe kế đo cường độ dòng điện mạch chính
0,5đ
 (1)
0,5đ
Mặt khác: (2)
0,5đ
Từ (1) và (2) giải ra: R2 = 4,5Ω
0,5đ
b)
3,25đ
R2
P
C
U
Đ
RX
N
M
R-RX
R1
Gọi điện trở của phần biến trở từ M tới con chạy là RX, như vậy điện trở của đoạn từ C đến N là R - RX. 
Khi K mở mạch điện thành: 
R1ntRXnt{R2//[(R-RXntRđ)]}
0,5đ
Điện trở toàn mạch: 
0,5đ
Cường độ dòng điện ở mạch chính: 
0,5đ
UPC = I.RPC = 
0,5đ
Cường độ dòng điện chạy qua đèn: (3)
0,5đ
Đèn tối nhất khi Iđ nhỏ nhất. Mẫu của biểu thức trong vế phải của (3) là một tam thức bậc hai mà hệ số của RX âm. Do đó mẫu đạt giá trị lớn nhất khi:
 hoặc phân tích: để RX = 3
0,5đ
Vậy khi Rx = 3Ω thì Iđ nhỏ nhất, đèn tối nhất.
0,25đ
c)
0,75đ
Theo kết quả câu trên, ta thấy: Khi K mở, nếu dịch chuyển con chạy từ M tới vị trí ứng với RX = 3Ω thì đèn tối dần đi, nếu tiếp tục dịch chuyển con chạy từ vị trí đó tới N thì đèn sẽ sáng dần lên.
0,75đ
Ban giám hiệu
PHT. Vũ Thị Hồng Thắm
Người duyệt đề
Trịnh Văn Đông
Người ra đề / đáp án
Nguyễn Thị Hảo