Đề thi chọn học sinh giỏi môn Tiếng Việt Lớp 5 - Bảng A - Đề 3 - Sở GD & ĐT Thanh Hóa (Có đáp án)

Sở giáo dục và đào tạo	 Đề thi học sinh giỏi lớp 5 cấp tỉnh
 Thanh Hóa	Năm học 2005 - 2006
	 Môn: tiếng Việt (Bảng A)
 Đề chính thức	3	 Thời gian làm bài: 90 phút
Câu 1: (3 điểm)
a, Sắp xếp các từ sau vào cùng một nhóm nghĩa và đặt tên cho mỗi nhóm đó?
	- gan dạ, ầm ầm, anh hùng, ào ào, anh dũng.
b, Trong các câu sau, từ “trông” có nghĩa như thế nào?
	- Mẹ yên tâm, con trông nhà cho.
	- Để có bộ quần áo mới, em trông sớm đến ngày mai.
	- Cậu trông bông hồng kia kìa, đẹp không?
(Tự sáng tác)
Câu 2: (3 điểm)
Em hãy tìm ra lỗi sai ở các câu sau và sửa lại cho đúng.
	- Nhà bác học không ngừng học.
	- Em sẽ mong cô đến dạy nữa.
	- Cô giáo em dạy rất chi là hay.
(Trích trong tài liệu Hướng dẫn bồi dưỡng học sinh giỏi môn Tiếng Việt ở tiểu học)
Câu 3: (3 điểm)
Em hãy viết một đoạn văn (5 - 6 câu) tả cảnh đẹp quê em trong đó có sử dụng hai câu ghép. Gạch dưới hai câu ghép đó.
Câu 4:
Cho đoạn văn sau đây:
	“Sông nằm uốn khúc giữa làng rồi chạy dài bất tận. Những bờ tre xanh vun vút chạy dọc bờ sông. Tối tối, khi ông trăng tròn vắt ngang ngọn tre soi bóng xuống dóng sông lấp lánh thì mặt nước gợn sóng lung linh ánh vàng. Chiều chiều khi ánh hoàng hôn buông xuống em lại ra sông hóng mát. Trong sự yên lặng của dòng sông, em nghe rõ cả tiếng thì thào của hàng tre xanh và lòng em trở nên thảnh thơi, trong sáng vô cùng.”
	 (Theo Dương Vũ Tuấn Anh)
(Trích trong toán tuổi thơ - số 20)
Em có cảm nhận gì về vẻ đẹp của con sông qua đoạn văn trên?
Câu 5:
Tuổi thơ của các em thường gắn liền với nhưng kỉ niệm đẹp ở quê hương. Em hãy viết bài văn miêu tả một cảnh đẹp ở quê hương và nêu cảm xúc của em trước cảnh đẹp đó?
Hướng dẫn - đáp án chấm
	Môn: Tiếng Việt
	Năm học: 2005 – 2006
	Thời gian: 90 phút
	 (Bảng A)
Câu 1: (3 điểm)
Các câu được xác định đúng như sau:
a, - Nhóm 1: Chỉ tính chất, phẩm chất của con người.
 Gồm các từ : gan dạ, anh hùng, anh dũng.
 - Nhóm 2: Chỉ tiếng động, âm thanh.
 Gồm các từ: ào ào, ầm ầm.
 - Học sinh xác định đặt tên đúng mỗi nhóm cho 0.25 điểm, xếp đúng mỗi từ vào nhóm cho 0.2 điểm.
Tổng điểm câu a là 1.5 điểm.
b, - Học sinh giải nghĩa đúng mỗi từ “trông” cho 0.5 điểm. Tổng điểm câu b là 1.5 điểm.
 - Từ “trông” ở câu (1): Để ý nhìn ngó đến để coi sóc, giữ gìn.
 - Từ “trông” ở câu (2): Mong đợi và mong mỏi được mặc áo mới.
 - Từ “trông” ở câu (3): Nhìn để nhận biết.
Câu 2: (3 điểm)
Các câu sai được xác định như sau:
a, “Nhà bác học” là ngữ danh từ không xác định do đó không thể làm chủ ngữ được. Nó thuộc dạng câu thiếu thành phần vị ngữ.
b, Câu này thuộc dạng câu sắp xếp sai vị trí thành phần. Cần phải sắp xếp lại vị trí các thành phần câu.
c, Câu trên sai về lỗi diễn đạt không phù hợp với phạm vi giao tiếp. Từ “rất chi” chỉ dùng trong phong cách sinh hoạt, không được đưa vào văn viết. Cần sửa câu trên bằng cách thay thế từ ngữ cho phù hợp với phong cách giao tiếp.
* Cách sửa như sau:
a, - Nhà bác học ấy không ngừng học.
 - Nhà bác học không ngừng học ấy đã được nhận giải thưởng No-ben năm 1986.
b, Em mong cô sẽ đến dạy nữa.
c, Cô giáo em dạy rất hay.
 - Học sinh chỉ ra được lỗi sai của mỗi câu cho 0.5 điểm
 - Học sinh sửa đúng mỗi câu cho 0.5 điểm
 - Mỗi câu nêu rõ lỗi sai và sửa đúng cho 1 điểm
Câu 3: (3 điểm)
 - Học sinh viết đoạn văn có nội dung phù hợp với yêu cầu, đúng ngữ pháp, có câu đơn và câu ghép cho 3 điểm
 - Nếu chỉ có một loại câu đơn hoặc câu ghép cho 1 điểm
 - Nếu còn viết thiếu số lượng, cứ 1 câu trừ 0.5 điểm
Câu 4: (4 điểm)
- Học sinh cảm nhận được vẻ đẹp êm ả, thanh bình của con sông quê hương (2đ).
- Gợi cảm xúc thanh thản của tác giả trước vẻ đẹp của dòng sông (1đ).
- Lời văn có cảm xúc, trình bày mạch lạc, dùng từ chính xác, phù hợp với nội dung đoạn văn (1đ).
Câu 5: (6 điểm)
Yêu cầu chung:
Viết đúng thể loại văn miêu tả.
Bố cục rõ ràng, trình tự miêu tả hợp lý.
Diễn đạt trôi chảy, sáng rõ, lối viết văn có hình ảnh, có cảm xúc, trình bày sạch sẽ, ít phạm lỗi chính tả, ngữ pháp.
Thể hiện được tình cảm gắn bó, sâu đậm, da diết của bản thân về quê hương qua các kỷ niệm.
Cách cho điểm:
- Cho 5 – 6 điểm: Đạt các yêu cầu trên, không phạm quá 4 lỗi dùng từ đặt câu và chính tả.
- Cho 3 – 4.75 điểm: Đạt được yêu cầu 1 và 2, yêu cầu 4 có thể chưa sâu sắc, yêu cầu 3 còn phạm không đến 8 lỗi.
- Cho 2 – 2.75 điểm: Bố cục rõ ràng, biết làm bài văn tả cảnh nhưng ý còn nghèo, cách dùng từ chưa gợi tả, phạm không quá 10 lỗi ( trong đó không quá 4 lỗi về dùng từ và đặt câu).
- Cho 1 – 1.75 điểm: Mặc dù bài viết đã có 1 số chi tiết, hình ảnh học sinh tỏ ra chưa nắm chắc phương pháp làm bài văn miêu tả cảnh, phạm nhiều lỗi về chính tả, ngữ pháp.
- Cho dưới 1 điểm: Bài viết yếu, phạm nhiều lỗi.
* Lưu ý:
- Toàn bài trình bày sạch sẽ, chữ viết rõ ràng, đúng quy cách: cho 1 điểm.
- Tổng điểm toàn bài tối đa là 20 điểm.