Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 9 năm học 2015 - 2016 môn: Giáo dục công dân trường THCS Kim Thư

PHÒNG GD&ĐT THANH OAI
Trường THCS Kim Thư
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 
NĂM HỌC 2015 - 2016
Môn: Giáo dục công dân
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
Đề thi gồm có: 01 trang
Câu 1 (4 điểm)
a/ Pháp luật là gì? Ngày pháp luật của nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam là ngày, tháng nào? Vì sao mọi người “phải sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”?
b/ Theo em tại sao nhà trường phải có nội quy? Biện pháp để đảm bảo cho nội quy được thực hiện? Hãy hình dung nhà trường như một xã hội thu nhỏ và thử tưởng tượng một xã hội không có pháp luật thì sẽ như thế nào?
Câu 2. (3 điểm)
	Thế nào là môi trường? Môi trường có ảnh hưởng như thế nào tới đời sống của con người? Nêu các biện pháp để bảo vệ môi trường?
Câu 3 (4.điểm ) Truyền thống tốt đẹp của dân tộc là gì? Hãy nêu những truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam? 
Theo em phong tục và hủ tục khác nhau ở chỗ nào?
 	Nêu tên 2 di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới? 
Em hiểu gì về quan điểm của Đảng ta trong việc "Xây dựng một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc"?
Câu 4 (2 điểm)
Bài tập tình huống 
	Anh Hùng mượn xe máy của anh Long để chở người nhà đi bệnh viện. Khi đem xe đi trả, anh Hùng gặp chị Lan ở đường và anh đã cho chị lan mượn xe của anh Long. Biết chuyện anh Long đã không bằng lòng và trách anh Hùng tự ý cho mượn xe khi chưa có sự đồng ý của anh.
	Theo em anh Long trách như vậy có đúng không? Vì sao?
Câu 5: (5.0 ®iÓm) 
	Dựa vào nội dung bài 13 – môn Giáo dục công dân lớp 8: Phòng chống tệ nạn xã hội. Em hãy viết một bài văn ngắn (khoảng một trang giấy thi )Bàn về tinh thần trách nhiệm của học sinh trong việc phòng chống tệ nạn ma túy học đường.
Câu 6: ( 2đ) Giải thích câu ca dao sau:
 “ Trống chùa ai vỗ thì thùng
 Của chung ai khéo vẫ vùng nên riêng” 
 Câu ca dao trên nói lên phẩm chất đạo đức nào?
 Em đã làm gì để rèn luyện phẩm chất đạo đức đó?
Hết –
Lưu ý: Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm!
PHÒNG GD&ĐT THANH OAI
HƯỚNG DẪN CHẤM THI CHỌN HSG LỚP 9 
NĂM HỌC 2015 - 2016
Môn: Giáo dục công dân
Câu 1: (4 điểm)
a/ (3 điểm)
- Pháp luật: là những quy tắc xử sự chung (0,25đ), có tính bắt buộc (0,25đ), do Nhà nước ban hành (0,25đ), được Nhà nước đảm bảo thực hiện bằng các biện pháp giáo dục, thuyết phục, cưỡng chế. (0,25đ)
- Ngày pháp luật của nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam là ngày 9 tháng 11. (0,5đ)
- Chúng ta phải sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật vì:
 + Nhà nước ta là nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. (0,5đ)
 + Nhà nước quản lí xã hội bằng pháp luật, không ngừng tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. (0,5đ)
 + Mọi công dân đều có quyền và nghĩa vụ như nhau trước pháp luật. (0,25đ)
 + Vì vậy, mỗi công dân cần phải tuân theo Hiến pháp và pháp luật, bắt buộc sống và làm theo Hiến pháp và pháp luật. (0,25đ)
b/ (1,0 điểm)
- Nhà trường phải có nội quy để bảo đảm nề nếp, kỉ cương, kỉ luật của nhà trường. (0,25đ)
- Biện pháp để đảm bảo cho nội quy được thực hiện : Phổ biến, tuyên truyền, giáo dục nội quy cho học sinh. (0,25đ)
- Mỗi học sinh đều phải có ý thức thực hiện mọi nội quy của trường lớp đề ra. (0,25đ)
- Một xã hội không có pháp luật thì xã hội sẽ rối loạn, không thể phát triển được. (0,25đ)
C©u 2: (3,0 ®iÓm)
	- Nªu ®­îc kh¸i niÖm m«i tr­êng: 
	+ M«i tr­êng lµ toµn bé c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn, nh©n t¹o bao quanh con ng­êi cã t¸c ®éng ®Õn ®êi sèng, sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña con ng­êi vµ thiªn nhiªn. ( 0,25 ®iÓm)
	+ Nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn nh­ rõng c©y, ®åi nói, hå, biÓn, bÇu khÝ quyÓn, kho¸ng s¶n trong lßng ®Êt, d­íi ®¸y biÓn. ( 0,25 ®iÓm)
	+ Nh÷ng ®iÒu kiÖn nh©n t¹o do con ng­êi x©y dùng nªn nh­ nhµ m¸y, ®­êng x¸, c«ng tr×nh thñy lîi, tr­êng häc, bÖnh viÖn, c¸c c«ng tr×nh th«ng tin liªn l¹c ..( 0,25 ®iÓm)
- Ảnh h­ëng cña m«i tr­êng ®èi víi cuéc sèng cña con ng­êi: M«i tr­êng cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn ®êi sèng cña con ng­êi.
	+ NÕu m«i tr­êng trong lµnh, s¹ch, ®Ñp, ®¶m b¶o c©n b»ng sinh th¸i sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho con ng­êi ®em hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi, t¹o cho con ng­êi cã ph­¬ng tiÖn sinh sèng, ph¸t triÓn trÝ tuÖ, ®¹o ®øc vµ tinh thÇn. (0,25 ®iÓm)
	+ NÕu m«i tr­êng bÞ « nhiÔm, viÖc sö dông tµi nguyªn, thiªn nhiªn kh«ng cã kÕ ho¹ch sÏ g©y mÊt c©n b»ng sinh th¸i lµm cho m«i tr­êng bÞ suy tho¸i ®ã lµ nguyªn nh©n g©y ra m­a, b·o, lò lôt, h¹n h¸n kÐo dµi, lµm ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng cña con ng­êi nh­ ®ãi nghÌo, bÖnh tËt, thÊt häc ( 0,25 ®iÓm)
- Tr×nh bµy c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i tr­êng:
	+ Kh«ng ®­îc sö dông c¸c tµi nguyªn, nhiªn, vËt liÖu lµ t¸c nh©n g©y « nhiÔm m«i tr­êng, kh«ng vøt r¸c bõa b·i. (0,25 ®iÓm)
	+Th­êng xuyªn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i tr­êng trong s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t. (0,25 ®iÓm)
	+ Xö lý cã hiÖu qu¶ c¸c chÊt th¶i c«ng nghiÖp, chÊt th¶i sinh ho¹t ®Ó kh«ng lµm « nhiÔm m«i tr­êng. (0,25 ®iÓm)
	+ §­a tiªu chÝ b¶o vÖ m«i tr­êng vµo mét trong nh÷ng tiªu chÝ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. (0,25 ®iÓm)
	Khai th¸c vµ sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn, ch¨m sãc vµ b¶o vÖ c¸c loµi ®éng vËt, thùc vËt quý hiÕm cÇn ph¶i b¶o tån. (0,25 ®iÓm)
	+ Nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p ng¨n chÆn, kh¾c phôc c¸c hËu qu¶ xÊu do con ng­êi vµ thiªn nhiªn g©y ra. ( 0,25 ®iÓm)
	+ §èi víi mçi häc sinh ph¶i cïng víi mäi ng­êi tÝch cùc tham gia h­ëng øng tÕt trång c©y, tham gia b¶o vÖ c©y xanh ë tr­êng hoc, ven ®­êng, gi÷ g×n vÖ sinh tr­êng, líp, th«n xãm, n¬i c­ tró tÝch cùc tham gia öng hé Héi b¶o vÖ thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng ViÖt Nam vµ h­ëng øng ngµy m«i tr­êng thÕ giíi hµng n¨m (0,25 ®iÓm).
C©u 3: ( 4đ)
* Nêu được khái niệm (0,5đ) :Truyền thống tốt đẹp của dân tộc là những giá trị tinh thần( những tư tưởng , đức tinh, lối sống, cách ứng xử tốt đẹp ...)hình thành trong quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc , được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác
* Nêu được truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt nam(1,5đ):
- yêu nước, bất khất chống giạc ngoại xâm, cần cù lao động , nhân nghĩa, hiếu học, hiếu thảo..( 0,5 đ)
-Các truyền thống về văn hóa(các phong tục tập quán , cách ứng xử mang bản sắc văn hóa Việt Nam....)(0,5đ)
-Các truyền thống về nghệ thuật: chèo, tuồng làn điệu dân ca...(0,5đ)
* Phân biệt được phong tục và hủ tục (1đ)
- Phong tục tập quán là những quy định, những truyền thống tốt đẹp cần được duy trì và phát huy. (0,25đ) 
 Ví dụ: Truyền thống yêu nước, lễ hội đầu xuân tôn vinh các vị anh hùng có công với nước(0,25 đ)
- Hủ tục là những tập tục, nếp sinh hoạt lạc hậu cần thay đổi. (0,25đ) 
 Ví dụ: Cưới xin, ma chay linh đình, đốt vàng mã, mê tín dị đoan,Cưới tảo hôn(0,25 đ)
* Hai di sản văn hóa phi vật thể là: Nhã nhạc cung đình Huế, cồng chiêng Tây nguyên ( 0,5 đ)
* Quan điểm của Đảng xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc là:
-Nền văn hóa kế thừa tinh hoa văn hóa của dân tộc Việt Nam ...(0,25đ)
-Hội nhập, học hỏi tinh hoa văn hóa của nhân loại ...(0,25đ)
C©u 4: (2,0 ®iÓm)
ý 1: Anh Long tr¸ch anh Hùng lµ ®óng. (0,5 ®iÓm)
ý 2: ChØ cã anh Long lµ chñ chiÕc xe m¸y míi cã ®ñ 3 quyÒn: chiÕm h÷u, sö dông vµ ®Þnh ®o¹t ®èi víi chiÕc xe. Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt d©n sù, ng­êi kh«ng ph¶i chñ së h÷u chØ cã ®ñ 3 quyÒn nµy trªn c¬ së cho phÐp cña chñ së h÷u. Anh Hùng ®· sai khi tù ý cho m­în xe mµ kh«ng hái ý kiÕn cña anh Long (§iÒu 517 Bé LuËt d©n sù quy ®Þnh: kh«ng ®­îc cho ng­êi kh¸c m­în l¹i nÕu kh«ng cã sù ®ång ý cña bªn cho m­în ...) 	(1.5 ®iÓm)
Câu 5: (5,0 ®iÓm)
 	Bµi viÕt ®¶m b¶o bè côc 3 phÇn, lµ v¨n b¶n ng¾n thÓ lo¹i nghÞ luËn, tr×nh bµy s¹ch, ®Ñp, khoa häc.
	Më bµi: (0,5 ®iÓm)
	Giíi thiÖu tÖ n¹n x· héi, ®Æc biÖt ma tóy ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc cña toµn nh©n lo¹i.
Th©n bµi: (4 ®iÓm)
1. C¸c biÓu hiÖn cña tÖ nan ma tóy: S¶n xuÊt, bu«n b¸n, vËn chuyÓn, tµng tr÷, sö dông. (1,0 ®iÓm)
2. T¸c h¹i cña ma tóy (1,0 ®iÓm):
+ ¶nh h­ëng xÊu ®Õn søc kháe, nguy c¬ dÉn ®Õn c¨n bÖnh HIV/AIDS.
+ ThiÖt h¹i vÒ kinh tÕ.
+ B¨ng ho¹i vÒ ®¹o ®øc, ph¸ vì h¹nh phóc gia ®×nh.
+ Rèi lo¹n an ninh, trËt tù x· héi.
3. Thùc tr¹ng tÖ n¹n ma tóy häc ®­êng vµ tr¸ch nhiÖm b¶n th©n tr­íc tÖ n¹n nµy (3,5 ®iÓm):
	Häc sinh tr×nh bµy ®­îc c¸c ý sau:
	- Thùc tr¹ng chung, nguyªn nh©n (0,5 ®iÓm)
	- Thùc tr¹ng ë ®Þa bµn m×nh ®ang häc tËp, sinh sèng- nguyªn nh©n (0,5 ®iÓm)
	- §­a ra c¸c gi¶i ph¸p cña b¶n th©n ®Ó phßng tr¸nh (1,0 ®iÓm)
	KÕt bµi: (0,5 ®iÓm)
	Kh¼ng ®Þnh t¸c h¹i cña ma tóy vµ quyÕt t©m bµi trõ tÖ n¹n ma tóy trong häc ®­êng.
C©u 6 ( 2,0 ®iÓm)
	 C©u ca dao phª ph¸n nh÷ng ai cã tÝnh tham lam, t­ h÷u,vô lîi.ThÊy tµi s¶n cña chung tËp thÓ th× muèn biÕn nã thµnh cña riªng m×nh b»ng mäi c¸ch (0,5®)
- C©u ca dao khuyªn chóng ta ph¶i sèng chÝ c«ng v« t­ (0,5®)
- Em rÌn luyÖn (1,0®)
+ Ph¶i ®iÒu chØnh hµnh vi, th¸i ®é cña m×nh theo yªu cÇu cña nÕp sèng v¨n ho¸. B×nh tÜnh, «n hoµ, lÔ ®é
+ Ph¶i h¹n chÕ nh÷ng ®ßi hái, mong muèn h­ëng thô c¸ nh©n vµ xa l¸nh nh÷ng c¸m dç ®Ó tr¸nh nh÷ng viÖc lµm xÊu
+ Ph¶i suy nghÜ tr­íc vµ sau hµnh ®éng; xem xÐt viÖc lµm ®ã ®óng hay sai ®Ó kÞp thêi rót kinh nghiÖm vµ söa ch÷a.