Đề thi chọn học sinh giỏi Giáo dục công dân 9 (Có đáp án) - Năm học 2016-2017 - Phòng GD & ĐT Thiệu Hóa

Phßng gi¸o dôc & ®µo t¹o thiÖu hãa
§Ò chÝnh thøc
(§Ò thi gåm cã 01 trang)
 ®Ò thi CHäN §éI tuyÓn häc sinh giái líp 9 
cÊp tØnh
N¨m häc 2016 - 2017
 M«n thi: gi¸o dôc c«ng d©n
Thêi gian lµm bµi: 150 phót
Ngµy thi: 03 th¸ng 12 n¨m 2016
Câu 1. (2.0 điểm) §iÒn tõ hoÆc côm tõ vµo nh÷ng chç trèng () ®Ó hoµn chØnh néi dung ®iÒu luËt sau (Điều 11: Luật giao thông đường bộ năm 2008)
1. Người tham gia giao thông phải chấp hành hiệu lệnh và ....(1).... của (2) đường bộ.
2. Khi có người điều khiển giao thông thì người tham gia giao thông phải ....(3).....hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.
3. Tại nơi có biển báo hiệu cố định lại có báo hiệu tạm thời thì người tham gia giao thông phải chấp hành hiệu lệnh của...(4)....
Câu 2. (3.0 điểm)	
Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên là gì? Những nguyên nhân nào gây ô nhiễm môi trường? Nêu vai trò của môi trường và Tài nguyên thiên nhiên đối với cuộc sống của con người?
Câu 3. (3.0 điểm)
 Pháp luật là gì? Kỉ luật là gì? Vì sao trong cuộc sống cần phải có pháp luật và kỉ luật? Phân biệt pháp luật và kỷ luật ? cho ví dụ minh họa ?
Câu 4. (4.0 điểm) Thế nào là tệ nạn xã hội? Tệ nạn xã hội có tác hại như thế nào? Để phòng chống tệ nạn xã hội, pháp luật nước ta đã có những qui định gì? Mỗi công dân, học sinh phải làm gì để góp phần phòng chống tệ nạn xã hội?
Câu 5. (5.0 điểm) Hòa bình là gì? Thế nào là bảo vệ hòa bình là gì? Vì sao chúng ta cần phải bảo vệ hòa bình? Nêu ý nghĩa và biểu hiện của các hoạt động bảo vệ hòa bình, chống chiến tranh hiện nay? Là công dân- học sinh em cần phải làm gì để thể hiện là người sống hòa bình?
Câu 6. (3.0 điểm) Cho tình huống sau :
 Bà Hoa gửi đơn tới chủ tịch UBND xã X tố cáo một cán bộ của văn phòng UBND xã X đã có hành vi nhận hối lộ. Trong đơn tố cáo bà có ghi rõ tên mình và cung cấp các chứng cứ có liên quan tới việc nhận hối lộ này.
Bà Hoa tố cáo là đúng hay sai theo quy định của pháp luật? Vì sao?
 b. Đơn tố cáo trên gửi đúng người có thẩm quyền xem xét tố cáo hay chưa?
-------------------------------------HÕt--------------------------------------
	Hä vµ tªn thÝ sinh: .......................................................... Sè b¸o danh: ..................
Phßng gi¸o dôc & ®µo t¹o thiÖu hãa
(§¸p ¸n nµy gåm cã 04 trang)
H­íng dÉn chÊm ®Ò thi chän ®éi tuyÓn
häc sinh giái líp 9 thcs cÊp tØnh
N¨m häc 2016 - 2017
M«n thi: Gi¸o dôc c«ng d©n
Thêi gian lµm bµi: 150 phót
Ngµy thi: 03 th¸ng 12 n¨m 2016
Câu 1: (2,0 điểm) Điền đúng 1 từ, cụm từ được 0,5 điểm
Câu
1
2
3
4
Từ cần điền
Chỉ dẫn
Hệ thống báo hiệu
chấp hành
báo hiệu tạm thời
Câu 2 (3.0 điểm) : 
Nội dung trả lời
Điểm
a) Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên nhiên.
0.5
Ví dụ : Môi trường nước, môi trường không khí, ánh sáng,v.v
0.25
* Tài nguyên thiên nhiên Là những của cải vật chất có sẵn trong tự nhiên mà con người có thể khai thác, chế biến, sử dụng phục vụ cuộc sống của con người. Tài nguyên thiên nhiên là một bộ phận thiết yếu của mối trường, có quan hệ chặt chẽ với môi trường.
0.5
Ví dụ : Tài nguyên rừng, tài nguyên đất, tài nguyên động thực vật, khoáng sản,v.v...
0.25
b) Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường:
Do tác động tiêu cực của con người trong đời sống kinh tế
0.25
Không thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường và TNTN, chỉ nghĩ đến lợi ích trước mắt.
0.25
c) Vai trò của tài nguyên thiên nhiên, môi trường: 
+ Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên có tầm quan trọng đặc biệt đối với con người, cung cấp cho con người phương tiện sinh sống, phát triển về mọi mặt (trí tuệ, đạo đức, tinh thần). Nếu không có môi trường, con người sẽ không tồn tại được.
0.25
+ Tạo nên cơ sở vật chất để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống con người.
0.25
+ Nếu môi trường trong lành, sạch đẹp, đảm bảo cân bằng sinh thái sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho con người đem hết khả năng của mình để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, tạo cho con người có phương tiện sinh sống, phát triển trí tuệ, đạo đức, tinh thần; Nếu môi trường bị ô nhiễm, việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên không có kế hoạch sẽ gây mất cân bằng sinh thái, làm cho môi trường bị suy thoái, đó là nguyên nhân gây mưa, bão, lũ lụt, hạn hán kéo dài, làm ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống con người như đói nghèo, bênh tật, thất học
0.5
Câu 3 .(3,0 điểm)
Nội dung
Điểm
 * Pháp luật : là những qui tắc xử sự chung, có tính bắt buộc, do Nhà nước ban hành, được Nhà nước bảo đảm thực hiện bằng các biện pháp giáo dục, thuyết phục, cưỡng chế. 
0.5
* Kỷ luật : Là những qui định, qui ước của một cộng đồng (tập thể) về những hành vi cần tuân theo nhằm đảm bảo phối hợp hành động thống nhất, chặt chẽ của mọi người.
0.5
 * Cần phải có pháp luật và kỉ luật vì : Những quy định của pháp luật và kỷ luật giúp xác định được trách nhiệm cá nhân; bảo vệ được quyền lợi của mọi người ; tạo điều kiện cho mỗi cá nhân và toàn xã hội phát triển theo một định hướng chung.
1.0
 * Phân biệt pháp luật và kỷ luật :
Pháp luật
Kỷ luật
- Qui tắc xử sự chung
- Những qui định, qui ước của một tập thể, tổ chức, cộng đồng
- Do Nhà nước ban hành
- Do tập thể (cơ quan, tổ chức) đề ra.
- Có tính bắt buộc, tính quyền lực nhà nước
- Hành vi cần tuân theo nhằm đảm bảo hành động thống nhất, chặt chẽ.
- Thực hiện bằng các biện pháp giáo dục, thuyết phục, cưỡng chế
- Những qui định của một tập thể phải tuân theo những qui định của PL, không được trái với PL.
Ví dụ: Luật GT đường bộ qui định: Tất cả mọi người và phương tiện tham gia giao thông đều đi về bên phải theo chiều đường đi của mình, phải tuân theo hệ thống báo hiệu GT, ai không chấp hành thì sẽ bị xử phạt theo qui định của PL
Ví dụ: Nội qui trường THCS nọ qui định: HS đến trường mặc đồng phục quần đen, áo trắng; nghỉ học có đơn xin phép ; có chữ kì phụ huynh... những qui định này chỉ HS trường đó mới thực hiện. HS nào không thực hiện tốt nội qui thì tuỳ theo mức độ có thể bị nhắc nhở, phê bình, cảnh cáo
1.0
Câu 4 ( 4,0điểm): 
Néi dung
§iÓm
a. Tệ nạn xã hội là hiện tượng xã hội bao gồm những hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức và pháp luật gây hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời sống xã hội. Có nhiều tệ nạn xã hội nhưng nguy hiểm nhất là các tệ nạn cờ bạc, ma túy, mại dâm.	
0,5
b. Tệ nạn xã hội có tác hại đối với mỗi con người, gia đình và xã hội: Ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần, đạo đức con người, làm thiệt hại kinh tế gia đình và đất nước, phá vỡ hạnh phúc gia đình, gây mất trật tự an ninh xã hội, làm băng hoại giá trị đạo đức truyền thông, suy thoái giống nòi dân tộc 	
- HS có thể cho ví dụ, phân tích để làm rõ nội dung trên	
0,75
c. Để phòng chống tệ nạn xã hội, pháp luật nước ta qui định :
Cấm đánh bạc dưới bất cứ hình thức nào, nghiêm cấm tổ chức đánh bạc
0,25
Nghiêm cấm sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng, tổ chức sử dụng, cưỡng bức, lôi kéo sử dụng trái phép chất ma tuý; Những người nghiện ma tuý bắt buộc phải cai nghiện.
0,5
Nghiêm cấm hành vi mại dâm, dụ dỗ hoặc dẫn dắt mại dâm.
0,25
Trẻ em không được đánh bạc, uống rượu, hút thuốc và dùng chất kích thích có hại cho sức khoẻ; Nghiêm cấm lôi kéo trẻ em đánh bạc, cho trẻ em uống rượu, hút thuốc, dùng chất kích thích; 
0,5
Nghiêm cấm dụ dỗ, dẫn dắt trẻ em mại dâm, bán hoặc cho trẻ em sử dụng những văn hoá phẩm đồi truỵ, đồ chơi hoặc trò chơi có hại cho sự phát triển lành mạnh của trẻ.
0,25
d. Trách nhiệm của công dân, học sinh trong phòng chống tệ nạn xã hội:
1,0
- Sống giản dị, lành mạnh, tích cực rèn luyện thể dục, thể thao;
0,25
- Không uống rượu, đánh bạc, đua xe máy, hút thuốc lá, sử dụng ma túy, xem phim ảnh, băng hình đồi trụy, bạo lực, tham gia các hoạt động mại dâm; 
0,25
- Biết tự bảo vệ mình, bạn bè, người thân không sa vào các tệ nạn xã hội; 
0,25
- Tích cực tham gia các hoạt động phòng chống tệ nạn xã hội do nhà trường, địa phương tổ chức.	
0,25
Câu 5: (5,0 điểm)
Nội dung
Điểm
HS nêu được các ý cơ bản sau:
* Hòa bình là tình trạng không có chiến tranh hay xung đột vũ trang, là mối quan hệ hiểu biết, tôn trọng, bình đẳng và hợp tác giữa các quốc gia, dân tộc, giữa con người với con người, là khát vọng của toàn nhân loại.
0,5
* Bảo vệ hòa bình là làm mọi việc để bảo vệ, giữ gìn cuộc sống xã hội bình yên, dùng thương lượng, đàm phán để giải quyết mọi mâu thuẫn, xung đột giữa các dân tộc, tôn giáo, quốc gia, không để xảy ra chiến tranh hay xung đột vũ trang.
0,5
* Chúng ta cần phải bảo vệ hòa bình vì:
1,5
+ Hòa bình đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc, bình yên cho con người, là khát vọng của toàn nhân loại; còn chiến tranh chỉ đem lại đau thương, tang tóc, đói nghèo, bệnh tật, trẻ em thất học, gia đình li tán, là thảm họa của loài người. ...(Chiến tranh thế giới I: 10 triệu người chết; Chiến tranh thế giới II: 60 triệu người chết; Từ năm 1900-2000: 2 triệu trẻ em chết, hơn 6 triệu trẻ em phải tàn phế, thương tích, hơn 20 triệu trẻ em phải sống bơ vơ do hậu quả của chiến tranh...) cho nên, nếu hoà bình là khát vọng của nhân loại thì chiến tranh là thảm hoạ của loài người.
0,5
+ Hiện nay chiến tranh, xung đột vũ trang vẫn còn diễn ra ở nhiều nơi trên thế giới; ngòi nổ chiến tranh vẫn đang âm ỉ tại nhiều nơi trên hành tinh của chúng ta và đó là nguy cơ đối với nhiều quốc gia, dân tộc. Vì vậy, ngăn chặn chiến tranh, bảo vệ hòa bình là trách nhiệm của tất cả các quốc gia, các dân tộc và của toàn nhân loại.
0,5
+ Là một dân tộc yêu chuộng hòa bình và dã phải chịu đựng quá nhiều đau thương mất mát của mấy cuộc chiến tranh gay go, ác liệt để bảo vệ độc lập, tự do của tổ quốc, nhân dân ta càng thấu hiểu giá trị của hòa bình. Chúng ta đã, đang và sẽ tích cực tham gia vào sự nghiệp đấu tranh vì hòa bình và công lí trên thế giới.
0,5
* Ý nghĩa và biểu hiện: 
1,5
+ Ý nghĩa: Mang lại cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho nhân loại; góp phần làm giảm đau thương, tang tóc; tạo điều kiện thuận lợi để mở rộng quan hệ hợp tác giữa các quốc gia, dân tộc trong tất cả các lĩnh vực...
0,75
+ Biểu hiện: Biết thừa nhận những điểm khác biệt với mình; Biết dùng thương lượng để giải quyết mâu thuẫn; Biết học hỏi những tinh hoa, những điểm mạnh của những người khác; Sống hòa đồng với mọi người, không phân biệt, đối xử, kì thị người khác; Biết tôn trọng các dân tộc khác, các nền văn hóa khác; Biết dùng thương lượng để giải quyết mâu thuẫn...
0,75
* Trách nhiệm của công dân- học sinh:
1,0
+ Xây dựng mối quan hệ thân thiện, tôn trọng, bình đẳng giữa con người với con người; thiết lập mối quan hệ hiểu biết, hữu nghị, hợp tác...
0,5
+ HS tham gia hoạt động bảo vệ hòa bình do nhà trường, địa phương tổ chức; Tích cực tuyên truyền, vận động mọi người cùng tham gia...; có thái độ yêu hòa bình, ghét chiến tranh phi nghĩa.
0,5
Câu 6 .(3,0 điểm)
Nội dung
Điểm
- Trong trường hợp này Bà Hoa tố cáo là đúng pháp luật, 
1.0
- Vì bà đã thực hiện quyền tố cáo của công dân là: Báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền (UBND xã X) biết về hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ Ủy ban nhân dân xã X
1.0
- Đơn tố cáo của bà Hoa đã được gửi đến đúng địa chỉ, đúng người có thẩm quyền giải quyết tố cáo, theo quy định của luật khiếu nại tố cáo.
1.0