Đề kiểm tra môn Ngữ văn lớp 11 - Trường THPT Nhị Chiểu

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HẢI DƯƠNG
 TRƯỜNG THPT NHỊ CHIỂU
ĐỀ KIỂM TRA MÔN NGỮ VĂN LỚP 11
 Thời gian: 90 phút
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT CỦA ĐỀ KIỂM TRA.
Thu thập thông tin để đánh giá việc học sinh tiếp thu kiến thức và rèn luyện kĩ năng theo chuẩn kiến thức kĩ năng của Bộ giáo dục.
Khảo sát một số trọng tâm kiến thức – kĩ năng của học kì I lớp 11 ở cả ba phần kiến thức: Đọc văn, Tiếng Việt và Làm văn để đánh giá khả năng nhận biết, thông hiểu và vận dụng kiến thức của học sinh.
Cụ thể, đề kiểm tra nhằm đánh giá học sinh theo các chuẩn kiến thức và kĩ năng sau:
- Thực hành về thành ngữ, điển cố.
- Đọc, hiểu nội dung và chủ đề của một tác phẩm văn học qua việc tìm hiểu ý nghĩa nhan đề tác phẩm.
 - Vận dụng kiến thức làm bài văn nghị luận về tác phẩm thơ Việt Nam thời kì trung đại.
II. HÌNH THỨC KIỂM TRA
- Hình thức kiểm tra: Kiểm tra bằng bài làm tự luận.
- Cách thức kiểm tra: Cho học sinh làm bài viết tại lớp trong thời gian 90 phút.
III. THIẾT LẬP MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA
	-Liệt kê các chủ đề kiểm tra theo trọng tâm kiến thức và kĩ năng trong phạm vi nửa đầu học kì I của chương trình Ngữ văn 11.
	- Chọn các nội dung cần đánh giá và tiến hành các bước theo trình tự để lập ma trận cho đề kiểm tra.
	- Xác định khung ma trận.
Khung ma trận đề kiểm tra Ngữ văn 11- thời gian 90 phút
 Mức độ
Chủ đề
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng
MĐ THẤP
MĐ CAO
Cộng
1. Tiếng Việt
Thực hành về thành ngữ, điển cố
- Nhận biết được các thành ngữ trong ngữ liệu.
- Giải thích được ý nghĩa của các thành ngữ đó.
1
 0,5
1
1,5
20%=
2 điểm
2. Văn học
Văn bản văn học
Nhận biết được chi tiết có liên quan đến nhan đề tác phẩm.
Giải thích được ý nghĩa nhan đề tác phẩm và mối quan hệ với chủ đề TP.
1
0.75
1
1,25
20%=
2 điểm
3. Làm văn
Kỹ năng làm văn nghị luận
Viết bài văn nghị luận về một tác phẩm thơ thuộc văn học trung đại Việt Nam.
1
 6,0
60%=
6 điểm
2
1,25= 12,5%
2
2,75 = 27,5%
1
6,0 = 60%
5
10 điểm
100%
IV. ĐỀ KIỂM TRA
ĐỀ KIỂM TRA MÔN NGỮ VĂN LỚP 11 
(Theo chương trình Chuẩn)
 Thời gian làm bài: 90 phút
Câu 1 (2 điểm): 
 Cả gia đình ấy đã nhao lên mỗi người một cách, đi gọi từ ông lang băm Tây cho đến ông lang băm Đông, già và trẻ, để thực hành đúng cái lí thuyết”nhiều thầy thối ma”.
 (Vũ Trọng Phụng, Số đỏ)
 Những người biết điều thì hay ngờ vực; họ chép miệng nói:”Tre già măng mọc, thằng ấy chết, còn thằng khác, chúng mình cũng chẳng lợi tí gì đâu”.
 (Nam Cao, Chí Phèo)
a. Tìm thành ngữ được sử dụng trong các câu văn trên.
b. Giải thích ngắn gọn nghĩa hàm ẩn của các thành ngữ đó. 
Câu 2 (2 điểm)
Truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao ban đầu có nhan đề là Cái lò gạch cũ.
a. Nhan đề Cái lò gạch cũ có liên quan đến chi tiết, hình ảnh nào trong truyện?
b. Trình bày ngắn gọn về ý nghĩa của nhan đề Cái lò gạch cũ.
Câu 3 (6 điểm):
 Thương vợ
 (Trần Tế Xương)
 	 Quanh năm buôn bán ở mom sông,
 Nuôi đủ năm con với một chồng.
 Lặn lội thân cò khi quãng vắng,
 Eo sèo mặt nước buổi đò đông.
 Một duyên hai nợ âu đành phận,
 Năm nắng mười mưa dám quản công.
 Cha mẹ thói đời ăn ở bạc,
 Có chồng hờ hững cũng như không.
 (SGK Ngữ văn 11, tập một, tr.29,30)
Cảm nhận của anh, chị về bài thơ trên?
V. HƯỚNG DẪN CHẤM (ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM).
a. Hướng dẫn chấm câu 1 và câu 2
Câu
Nội dung cần đạt
Điểm
 - Thành ngữ: Nhiều thầy thối ma
0,25
 Câu 1
(2 điểm)
 - Thầy: thầy cúng trong một đám tang. 
Nghĩa hàm ẩn: Khi có quá nhiều người cùng tham gia một công việc mà thiếu đồng thuận thì chẳng những không đạt kết quả mà còn gây hậu quả xấu.
0,75 
 - Thành ngữ: Tre già măng mọc
0,25 
- Nghĩa hàm ẩn: chỉ sự nối tiếp của các thế hệ, lớp trẻ tiếp nối lớp già, lớp sau kế thừa lớp trước.
0,75 
a. Nhan đề Cái lò gạch cũ gắn liền với hai chi tiết:
 - Chi tiết ở đầu truyện: Chí Phèo đứa trẻ bị bỏ rơi quấn trong một cái váy đụp để bên cái lò gạch bỏ không
0,25 
 Câu 2
(2 điểm)
 - Chi tiết ở cuối truyện: Thị Nở sau khi nghe tin Chí Phèo đâm chết Bá Kiến và tự sát thì nhìn nhanh xuống bụng và “Đột nhiên thị thấy thoáng hiện ra một cái lũ gạch cũ bỏ không, xa nhà cửa, và vắng người lại qua ”.
0,5 
b. Nhan đề Cái lò gạch cũ thể hiện một nét lớn trong trong tư tưởng chủ đề của truyện: Quy luật tất yếu của hiện tượng Chí Phèo trong xã hội thực dân phong kiến.
1,25
Lưu ý: Trên đây là khung kiến thức cần đạt, giám khảo cần tôn trọng các cách trình bày khác nhau của học sinh để linh hoạt khi cho điểm nhằm khuyến khích sự sáng tạo.
b. Hướng dẫn chấm câu 3 (6,0 điểm):
A.Yêu cầu
* Về kĩ năng:
- Biết làm bài văn nghị luận văn học, kiểu bài nghị luận về mộ tác phẩm thơ; bài viết phải có kết cấu chặt chẽ, bố cục rõ ràng, diễn đạt trôi chảy, không mắc lỗi dùng từ, chính tả.
- Biết cách diễn giải, trình bày những cảm xúc, suy nghĩ của bản thân về một tác phẩm thơ trữ tình.
* Về kiến thức
	Trên cơ sở những hiểu biết về tác giả Trần Tế Xương (tiểu sử , thời đại tác giả sống và sáng tác, sự nghiệp thi ca ) và bài thơ “ Thương vợ” (đề tài, chủ đề, hình tượng nghệ thuật....), học sinh có thể có những cách trình bày, diễn giải khách nhau nhưng cần đạt được các nội dung sau:
 - Nêu được vấn đề nghị luận (0,5 điểm)
- Làm rõ được vẻ đẹp của hình tượng bà Tú trong bài: bức chân dung văn học đẹp đẽ về một người vợ, người mẹ đảm đang, nhân hậu và giàu đức hi sinh; nhân vật bà Tú vừa có nét riêng độc đáo vừa tiêu biểu cho người phụ nữ Việt Nam. (3,0 điểm)
- Qua Thương vợ, nhà thơ Trần Tế Xương bộc lộ tình cảm yêu thương, trân trọng và cả lòng tri ân với những vất vả, hi sinh đầy vị tha của người vợ hiền. (1,5 điểm).
 - Về nghệ thuật: một tác phẩm thơ Nôm có cách sử dụng tiếng Việt giản dị mà tài hoa, giàu chất văn chương; đặc biệt là cách khai thác và vận dụng vốn văn hóa và ngôn ngữ dân gian. (1,0 điểm).
Chú ý: 
- Tuyệt đối không đếm ý cho điểm mà cần tìm tòi và trân trọng những cảm nhận, khám phá riêng của học sinh. 
- Chỉ cho điểm tối đa những bài đạt yêu cầu về cả chuẩn kiến thức và chuẩn kĩ năng theo tinh thần chung của đáp án.
----Hết---