Đề khảo sát học sinh giỏi môn Lịch sử Lớp 8 - Năm học 2013-2014 - Phòng GD & ĐT Thành phố Thái Bình (Có đáp án)

Phßng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o 
thµnh phè Th¸i B×nh
§Ò kh¶o s¸t häc sinh giái n¨m häc 2013 - 2014
 M«n : LÞch sö 8
 Thêi gian lµm bµi: 120 phót 
C©u 1:(2.0 ®iÓm) H·y ®iÒn c¸c sù kiÖn lÞch sö t­¬ng øng víi c¸c mèc thêi gian sau:
Thêi gian
Sù kiÖn lÞch sö
1789-1794
07/11/1917
1914-1918
01/9/1939
01/9/1858
25/8/1883
1885-1896
1884-1913
C©u 2: (5,0 ®iÓm) 
	Cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ thÕ giíi (1929-1933) cã nh÷ng t¸c ®éng g× ®Õn nÒn kinh tÕ cña MÜ vµ NhËt B¶n? §Ó tho¸t khái khñng ho¶ng kinh tÕ, MÜ vµ NhËt B¶n ®· cã c¸ch gi¶i quyÕt kh¸c nhau nh­ thÕ nµo?
C©u 3: (3,5 ®iÓm)
 a,Tr×nh bµy nh÷ng nÐt chung cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc ë ch©u ¸ giai ®o¹n 1918-1939.
 b, NÐt míi cña phong trµo ®Êu tranh giµnh ®éc lËp d©n téc ë §«ng Nam ¸ trong nh÷ng n¨m tõ 1918-1939 lµ g×?
C©u 4: (4,5 ®iÓm)
 a, LËp b¶ng thèng kª vÒ t×nh h×nh c¸c giai cÊp, tÇng líp trong x· héi ViÖt Nam cuèi thÕ kû XIX - ®Çu thÕ kû XX theo mÉu sau:
Giai cÊp, tÇng líp
NghÒ nghiÖp
Th¸i ®é víi ®éc lËp d©n téc
 b, Tõ b¶ng thèng kª, em h·y chØ ra c¸c giai cÊp, tÇng líp míi xuÊt hiÖn trong x· héi ViÖt Nam nh÷ng n¨m cuèi thÕ kû XIX - ®Çu thÕ kû XX. Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn sù xuÊt hiÖn cña c¸c giai cÊp, tÇng líp ®ã?
C©u 5 (5,0 ®iÓm)
	Phong trµo CÇn v­¬ng ®· bïng næ vµ ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ phong trµo CÇn v­¬ng?
Phßng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm LÞch sö 8
 Thµnh phè th¸i b×nh Kh¶o s¸t häc sinh giái n¨m häc 2013-2014
Câu
Nội dung chính
Điểm
Câu 1
(2 ®)
§iÒn c¸c sù kiÖn lÞch sù t­¬ng øng víi c¸c mèc thêi gian: (2,0)
1789-1794
C¸ch m¹ng t­ s¶n Ph¸p
0,25
07/11/1917
C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th¸ng M­êi Nga th¾ng lîi
0,25
1914-1918
ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt
0,25
01/9/1939
ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai bïng næ
0,25
01/9/1858
Thùc d©n Ph¸p næ sóng më ®Çu cuéc chiÕn tranh x©m l­îc ViÖt Nam
0,25
25/8/1883
TriÒu ®×nh HuÕ ký víi Ph¸p HiÖp ­íc H¸c-m¨ng
0,25
1885-1896
Phong trµo CÇn V­¬ng
0,25
1884-1913
Khëi nghÜa Yªn ThÕ 
0,25
C©u 2
(5,0®)
Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới (1929 – 1933)
*Tác động đến nền kinh tế của Mü (1,5 ®iÓm)
-Cuối tháng 10-1929, nước Mỹ lâm vào khủng hoảng kinh tế chưa từng thấy: bắt đầu từ lĩnh vực tài chính, nhanh chóng lan rộng ra các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp. Nền kinh tế Mĩ chấn động dữ dội...
0,5
+ Hàng nghìn ngân hàng, công ti công nghiệp và thương mại bị phá sản.Tới mùa hè 1932, sản xuất công nghiệp giảm 2 lần so với 1929; khoảng 75% nông dân bị phá sản. 
0,5
+ Nạn thất nghiệp và nghèo đói lan tràn khắp các bang của nước Mĩ. Năm 1933 số người thất nghiệp lên tới hàng chục triệu người. Các cuộc tuần hành, biểu tình, “đi bộ vì đói” lôi cuốn hàng triệu người...
0,5
 *Tác động đến nền kinh tế của Nhật Bản (1,5 điểm)
 - Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới (1929 – 1933) đã giáng một đòn nặng vào nền kinh tế Nhật Bản ..
0,5
 + So với năm 1929 sản lượng công nghiệp năm 1931 giảm 32,5%; ngoại thương giảm 80%...
0,5
 + Số người thất nghiệp lên tới 3 triệu người.Cuộc đấu tranh của công nhân, nông dân diễn ra quyết liệt
0,5
* C¸ch giải quyết khác nhau ®ể thoát khỏi khủng hoảng (2,0 điểm) 
- Đối với Mĩ: Giải quyết khủng hoảng bằng cách cải cách kinh tế, xã hội. Tổng thống Ru- dơ – ve đã thực hiện chính sách mới:
0,5
+Giải quyết nạn thất nghiệp, phục hồi sự phát triển của các ngành kinh tế-tài chính...
+ Ban hành đạo luật về phục hưng công nghiệp, nông nghiệp và ngân hàng với các qui định chặt chẽ đặt dưới sự kiểm soát của nhà nước...
+Tăng cường vai trò của nhà nước tư sản trong việc cải tổ hệ thống ngân hàng, tổ chức lại sản xuất,cứu trợ người thất nghiệp, tạo thêm nhiều việc làm mới và ổn định tình hình xã hội... 
0,5
- Đối với Nhật: + Để đưa nước Nhật ra khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế, giới cầm quyền Nhật Bản tăng cường chính sách quân sự hoá đất nước, gây chiến tranh xâm lược, bành trướng ra bên ngoài. 
0,5
 + Từ 1927 đề ra kế hoạch và thống trị thế giới...Tháng 9/1931 Nhật Bản tiến đánh vùng đông bắc Trung Quốc, mở đầu cuộc xâm lược nước này với quy mô lớn, đánh dấu việc hình thành lò lửa chiến tranh ở Châu Á – Thái Bình Dương.
0,5
C©u 3
(3,5 ®)
a, Nh÷ng nÐt chung vÒ phong trµo gi¶i phãng d©n téc ë Ch©u ¸ giai ®o¹n 1918-1939: ( 2,5 ®iÓm )
- Th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng th¸ng M­êi Nga 1917 vµ sù kÕt thóc cña CTTG ®· më ra thêi k× míi cho phong trµo gi¶i phãng d©n téc ch©u ¸... 
0,5
- Phong trµo d©ng cao, lan réng kh¾p c¸c khu vùc §«ng B¾c ¸, §«ng Nam ¸,T©y ¸, tiêu biểu là phong trào cách mạng ở Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam, In-đô-nê-xi-a.
0,5
 +Phong trµo Ngò tø ( 4-5- 1919) ë Trung Quèc ®· më ®Çu cho phong trµo c¸ch m¹ng chèng ®Õ quèc phong kiÕn ë ch©u ¸. 
0,25
+ C¸ch m¹ng M«ng Cæ ( 1921 – 1924) giµnh th¾ng lîi thµnh lËp nhµ n­íc §CN M«ng Cæ. 
0,25
+ ë §«ng Nam ¸, phong trµo ®éc lËp d©n téc lan réng kh¾p c¸c n­íc. 
0,25
+ Ên §é: Diễn ra cuộc b·i công lớn chống thực dân Anh. §¶ng Quèc §¹i ®· l·nh ®¹o nh©n d©n ®Êu tranh ®ßi quyÒn ®éc lËp, tÈy chay hµng Anh, ph¸t triÓn kinh tÕ d©n téc. 
0,25 
+ Cuéc chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc kÕt thóc th¾ng lîi, thµnh lËp n­íc céng hoµ Thæ NhÜ K×.
0,25 
+ Phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc ë ViÖt Nam ph¸t triÓn m¹nh mÏ trong c¶ n­íc. 
0,25 
b, NÐt míi cña phong trµo giµnh ®éc lËp d©n téc ë §«ng Nam ¸ trong nh÷ng n¨m 1918- 1939 ( 1,0 ®iÓm ) 
- B¾t ®Çu tõ nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kØ XX trong c¸c phong trµo ®Êu tranh giµnh ®éc lËp ë §«ng Nam ¸ ®· xuÊt hiÖn mét nÐt míi – giai cÊp v« s¶n trÎ tuæi b¾t ®Çu tr­ëng thµnh vµ tham gia l·nh ®¹o. 
0,5 
- Hµng lo¹t c¸c §¶ng Céng s¶n ®­îc thµnh lËp ®Ó l·nh ®¹o nh©n d©n ®Êu tranh, nh­ §¶ng Céng s¶n In- ®«-nª-xi-a ( th¸ng 5- 1920 ), §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ( 3- 2- 1930 ), M· lai vµ Xiªm ( th¸ng 4 – 1930 ), Phi- lÝp- pin (th¸ng 11- 1930) 
0,5 
C©u 4
(4,5®)
Thống kê về tình hình các giai cấp, tầng lớp trong xã hội Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX: 
Giai cÊp, tÇng líp
NghÒ nghiÖp
Th¸i ®é víi ®éc lËp d©n téc
Địa chủ phong kiến
Kinh doanh ruộng đất, bóc lột địa tô
Phần lớn đánh mất ý thức dân tộc, làm tay sai cho Pháp; một bộ phận nhỏ có tinh thần yêu nước.
0.75
Nông dân
Làm ruộng, đóng mọi thứ thuế
Có ý thức dân tộc sâu sắc, căm thù đế quốc phong kiến, sẵn sàng đấu tranh. Lµ lùc l­îng c¸ch m¹ng ®«ng ®¶o.
0.75
Công nhân
Bán sức lao động làm thuê
Kiên quyết chống đế quốc giành độc lập dân tộc xóa bỏ chế độ người bóc lột người, lµ lùc l­îng l·nh ®¹o c¸ch m¹ng.
0.75
Tư sản
Kinh doanh công thương nghiệp (buôn bán, mở xưởng lao động)
Ch­a cã th¸i ®é h­ëng øng, tham gia c¸c cuéc vËn ®éng c¸ch m¹ng ®Çu thÕ kû XX. Một bộ phận có ý thức dân tộc nhưng cơ bản là thỏa hiệp với đế quốc.
0.75
Tiểu tư sản
Làm công ăn lương, buôn bán nhỏ
Bấp bênh, một bộ phận có tinh thần yêu nước chống đế quốc...
0.75
*C¸c giai cÊp, tÇng líp míi xuÊt hiÖn: T­ s¶n, tiÓu t­ s¶n thµnh thÞ, c«ng nh©n. 
0.25
*Nguyên nhân h×nh thµnh c¸c giai cÊp, tÇng líp míi: Do tác động của cuộc khai thác thuộc địa cña thực dân Pháp ë ViÖt Nam t¹o ra nhiÒu biÕn ®æi trong x· héi, đô thị phát triển ...
0,5
C©u 5 
(5,0 ®)
Hoµn c¶nh bïng næ, ph¸t triÓn cña phong trµo CÇn V­¬ng? NhËn xÐt vÒ phong trµo CÇn V­¬ng?
* Hoàn cảnh bùng nổ: (1,0 ®iÓm)
Khi cuộc tấn công kinh thành Huế thất bại, Tôn Thất Thuyết đưa Vua Hàm Nghi chạy lên căn cứ Tân Sở Quảng Trị. Tại đây ngày 13/7/1885, ông nhân danh Vua Hàm Nghi ra chiếu Cần Vương kêu gọi văn thân và nhân dân đứng lên giúp vua cứu nước. Từ đó một phong trào yêu nước chống Pháp dâng lên sôi nổi kéo dài đến cuối thế kỷ XIX được gọi là phong trào Cần Vương. 
1,0
* Diễn biến: Phong trào chia làm 2 giai đoạn: 
+ Giai đoạn 1885-1888: Phong trào bùng nổ khắp cả nước, sôi động nhất là ở Bắc và Trung kỳ. Căn cứ bao gồm miền Tây 3 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình và lan sang cả Lào...
0,75
+ Giai đoạn 1888-1896:
- Cuối năm 1886, Tôn Thất Thuyết sang Trung Quốc cầu viện.
- Tháng 11/1888, Vua Hàm Nghi bị bắt, bị đầy sang Ăng giê ri (Châu phi). Phong trào Cần Vương vẫn được duy trì, dần quy tụ thành các cuộc khởi nghĩa lớn, có quy mô và trình độ tổ chức cao hơn như khởi nghĩa Ba Đình, Bãi Sậy, Hương Khê. 
0,75
* Nhận xét về phong trào Cần Vương (2,5 ®iÓm)
- Lãnh đạo: Văn thân, sỹ phu, quan lại yêu nước. 
0,5
- Lực lượng: đông đảo các tầng lớp nhân dân. 
0,5
- Tính chất: Các cuộc khởi nghĩa bị chi phối bởi tư tưởng phong kiến (lấy cái dũng để đền ơn Vua trả nợ nước) của kẻ trượng phu. 
0,5 
- Kết quả: phong trµo thất bại. Chứng tỏ sự non kém của các nhà lãnh đạo, sự bất cập của ngọn cờ phong kiến trong phong trào giải phóng dân tộc Việt Nam. 
0,5
- Ý nghĩa: là phong trào kháng chiến lớn mạnh, thể hiện truyền thống yêu nước và khí phách anh hùng của dân tộc, tiêu biểu cho cuộc kháng chiến tự vệ của nhân dân ta cuối thế kỷ XIX, để lại nhiều bài học quý báu cho giai đoạn tiếp theo. 
0,5