Đề khảo sát học sinh giỏi lớp 9 năm học 2012 – 2013 đề thi môn: sinh học

UBND HUYỆN BÌNH XUYÊN
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
( Đề có 01 trang)
ĐỀ KHẢO SÁT HSG LỚP  9 NĂM HỌC 2012 – 2013
ĐỀ THI MÔN: SINH HỌC
Thời gian 150 phút (Không kể thời gian giao đề)
Ngày 25-02-2013
Câu 1 (1điểm). 
 Nêu điều kiện nghiệm đúng của quy luật phân li, quy luật phân li độc lập của Menđen theo quan điểm di truyền học hiện đại?
Câu 2 (1điểm). 
 Phương pháp nghiên cứu của Menđen? Trong thí nghiệm của Menđen ở đậu Hà Lan, vì sao Menđen cho rằng các cặp tính trạng màu sắc và hình dạng hạt di truyền độc lập với nhau? 
Câu 3 (1điểm). 
 ADN có cấu trúc mạch kép có ý nghĩa gì về mặt di truyền?
Câu 4 (1điểm). 
 Tại sao AND ở tế bào nhân thực cần trung gian là các ARN để truyền đạt thông tin di truyền? 
Câu 5 (1điểm). 
 Nêu các nguyên nhân phát sinh các tật, bệnh di truyền ở người và 1 số biện pháp hạn chế phát sinh các tật, bệnh đó?
Câu 6 (1điểm). 
 Nêu các khâu chủ yếu của kĩ thuật cấy gen? Trong sản xuất và đời sống, kĩ thuật gen được ứng dụng trong các lĩnh vực chủ yếu nào? Sự tự thụ phấn có điểm bất lợi gì? Để cây giao phấn thuận lợi, người ta có thể làm gì?
Câu 7 (1điểm). 
 Ở loài lợn có 2n = 38. Một nhóm tế bào sinh tinh trùng và sinh trứng ở lợn khi giảm phân đã lấy nguyên liệu của môi trường tế bào tạo ra 760 nhiễm sắc thể đơn. Số nhiễm sắc thể trong các tinh trùng nhiều hơn ở các trứng là 1140. Xác định số tinh trùng và số trứng được tạo thành từ nhóm tế bào sinh dục chín nói trên?
Câu 8 (1điểm). 
 Tế bào lưỡng bội của ruồi giấm có ( 2n = 8) có khoảng 2,83 x108 cặp nuclêotit. Nếu chiều dài trung bình của nhiễm sắc thể ruồi giấm ở kì giữa dài khoảng 2 micromet, thì nó cuộn chặt lại và làm ngắn đi bao nhiêu lần so với chiều dài kéo thẳng của phân tử AND? 
Câu 9 (1điểm) 
 Ở chó màu lông đen (A) là trội so với màu lông trắng (a), lông ngắn (B) là trội so với lông dài (b). Các cặp gen quy định các cặp tính trạng này nằm trên các cặp nhiễm sắc thể tương đồng khác nhau. Cho P : Chó lông đen, ngắn x Chó lông đen, dài được F1 có 18 đen, ngắn và 19 đen, dài. Xác định kiểu gen của P?
Câu 10(1điểm). 
 Ở một loài bọ cánh cứng: Alen A mắt dẹt, trội hoàn toàn so với alen a quy định mắt lồi; alen B quy định mắt xám là trội hoàn toàn so với alen b quy định mắt trắng. Biết gen nằm trên nhiễm sắc thể thường và thể mắt dẹt đồng hợp bị chết ngay sau khi được sinh ra. Trong phép lai AaBb x AaBb, người ta thu được 780 cá thể con sống sót. Xác định số cá thể con có mắt lồi, màu trắng. 
-------------------------------------------------Hết-----------------------------------------------
(Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm)
Họ và tên thí sinh:............SBD.............
UBND....................................
PHÒNG GD & ĐT
ĐÁP ÁN CHẤM MÔN: SINH HỌC
Đáp án gồm 02 trang
ĐÁP ÁN CHẤM 
Câu
Nội dung
Điểm
1
Điều kiện nghiệm đúng cho mỗi quy luật:
- Điều kiện nghiệm đúng của quy luật phân li: Quá trình giảm phân hình thành giao tử diễn ra bình thường..
- Điều kiện nghiệm đúng của quy luật phân li độc lập: Quá trình giảm phân diễn ra bình thường và các cặp alen nằm trên các cặp nhiễm sắc thể tương đồng khác nhau.
0,5
0,5
2
- Phương pháp nghiên cứu của Menđen là: Phương pháp lai và phân tích cơ thể lai (Nếu HS nêu 4 bước trong phương pháp nghiên cứu của Menđen vẫn cho điểm)..........................
- Các cặp tính trạng di truyền độc lập với nhau vì: Xác suất xuất hiện mỗi kiểu hình ở F2 bằng tích xác suất của các tính trạng hợp thành nó.................................................................
 0,5
0,5
3
ADN có cấu trúc 2 mạch có ý nghĩa:
- Cấu trúc bền vững, ổn định.
- Tạo thuận lợi cho quá trình tái bản ADN (Tiết kiệm vật chất, năng lượng và thời gian
- Tạo điều kiện cho quá trình sửa sai
- Sắp xếp của 2 mạch theo nguyên tắc bổ sung -> Chi phối truyền đạt thông tin di truyền.
 0,25
0,25
 0,25
0,25
4
* Cần ARN trung gian vì:
- Đối với sinh vật nhân thực ADN ở trong nhân trong khi quá trình dịch mã xảy ra ở tế bào chất nên cần trung gian ...
- Việc sử dụng trung gian là ARN giúp bảo quản TTDT 
- AND có cấu trúc xoắn kép gồm 2 mạch đơn song song xoắn đều liên kết với nhau bằng liên kết hidro nên không phù hợp để làm khuôn dịch mã...
0,5
0,25
0,25
5
* Nguyên nhân phát sinh: Do đột biến (đột biến gen, NST)..
* Một số biện pháp hạn chế:
- Đấu tranh với các hành vi gây ô nhiễm môi trường, chống sản xuất, thử, sử dụng vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học.
- Sử dụng đúng quy cách các loại thuốc trừ sâu, diệt cỏ dại, thuốc chữa bệnh.
- Hạn chế kết hôn giữa những người có nguy cơ mang gen gây các tật, bệnh di truyền hoặc hạn chế sinh con của các cặp vợ chồng nói trên...
0,25
0,25
0,25
0,25
6
* Các khâu chủ yếu của kĩ thuật cấy gen: 
- Tách ADN của tế bào cho và tách phân tử ADN dùng làm thể truyền
- Tạo ADN tái tổ hợp
- Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận tạo điều kiện cho gen đã ghép được biểu hiện......
* Trong sản xuất và đời sống, kĩ thuật gen được ứng dụng trong các lĩnh vực chủ yếu sau:
- Tạo các chủng vi sinh vật mới
- Tạo giống cây trồng biến đổi gen
- Tạo động vật biến đổi gen.....
0,5
0,5
7
- Gọi x là số tế bào sinh tinh trùng, y là số tế bào sinh trứng.
=> số tinh trùng tạo ra 4x, số trứng tạo ra là y.
- Ta có 38x + 38y = 760 (1)
 19. 4x – 19y = 1140 (2)
- Từ (1) và (2) => x = 16, y = 4...............................................................................................
- Số tinh trùng tạo ra là: 16 x 4 = 64................................
- Số trứng tạo ra là: 4...................................
0,25
0,25
0,25
0,25
8
- Chiều dài của bộ NST của ruồi giấm là :
 2,83 x 108 x 3,4A0 = 9,62 x 108 (A0)
- Chiều dài trung bình 1 ADN của ruồi giấm là :
 (9,62 x 108 ) : 8 = 1,2 x 108 A0 .
- Vậy NST đã cuộn chặt với số lần là : Biết 2µm = 2 x 104 A0
 (1,2 x 108 A0 ) : ( 2 x 104 A0) = 6013 lần..
 0,25
0,25
0,5
9
* Kiểu gen của P.
Xét riêng từng tính trạng
- P: lông đen x lông đen => F1 : 100% lông đen
=> kiểu gen của P về tính trạng này có thể là AA x AA hoặc AA x Aa
- P: Lông ngắn x lông dài => F1 : 1 lông ngắn : 1 lông dài.
=> Kiểu gen của P về tính trạng này là Bb x bb.......................
- Kết hợp các kiểu gen riêng => kiểu gen của P
+ TH1: AABb x + AAbb......
+ TH2: AABb x Aabb...................
+ TH3: AaBb x AAbb...................
 0,25
 0,25
0,25
0,25
 10
- P : AaBb x AaBb
G : AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB, ab
F1: Lập bảng ta thấy: 2AABb, 1AAbb, 1AABB chết ngay sau khi sinh ra
- Tổng số tổ hợp ở F1 là 16 -> Số tổ hợp sống sót là 12
- Số cá thể được sinh ra ở F1 là 780 (16/12) = 1040 (Con)..
- Tỉ lệ số cá thể mắt lồi, màu trắng (aabb): 1/16 x 1040 = 65 (Con)
Hoặc 1/12x 780= 65 (Con) 
 0,25
0,25
0,25
0,25
TỔNG
10 đ
Hết.
- Sự tự thụ phấn có điểm bất lợi: Trong trồng trọt, nếu để cây tự thụ phấn qua nhiều đời sẽ bị thoái hóa dần, chất lượng cây giảm sút và năng suất thu hoạch kém.
- Để cây giao phấn thuận lợi, khi trồng cây, người ta có thể thực hiện một số biện pháp như sau:
+ Đối với cây thụ phấn nhờ gió cần trồng chỗ thoáng, ít chướng ngại để thuận lợi cho gió chuyển hạt phấn từ nơi này sang nơi khác.
+ Đối với cây thụ phấn nhờ sâu bọ, người ta nuôi ong ngay trong vườn cây hoặc mang đàn ong đến chỗ cây vào mùa hoa nở. Cách làm này vừa thu được nhiều quả, vừa thu được nhiều mật ong.
+ Có thể kết hợp với việc thụ phấn nhờ người để làm tăng hiệu quả và năng suất.