Đề cương ôn tập Ngữ văn 7 - Học kì I - Năm học 2015 - 2016

ÑEÀ CÖÔNG OÂN TAÄP NGÖÕ VAÊN 7
HOÏC KÌ I
 –&—
A. CAÂU HOÛI:
I. Văn học:
 Caâu 1.Kể tên các văn bản nhật dụng đã học, Nêu giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản đó?
Caâu 2. Thế nào là ca dao? Kể tên những chủ đề chính về ca dao. Thể thơ chính của ca dao là gì? Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật , nội dung của từng bài ca dao?
Caâu 3. Nêu giaù trò noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa caùc taùc phaåm trữ tình đã học ở chương trình lớp 7?
Löu yù: Oân luyeän veà phaàn taùc giaû, hoaøn caûnh ra ñôøi cuûa taùc phaåm (văn học hiện đại).
II.Tieáng Vieät:
Caâu 1. Töø xeùt veà maët caáu taïo.
 a.Töø gheùp coù nhöõng loaïi naøo? Nghóa cuûa töø gheùp? Cho ví duï minh hoïa.
 b.Töø laùy coù nhöõng loaïi naøo? Nghóa cuûa töø laùy?Cho ví duï.
Caâu 2. Töø xeùt veà maët nghóa.
Töø xeùt veà nghóa
Khaùi nieäm
Caùch söû duïng
Ví duï minh hoïa
Töø ñoàng nghóa
Töø traùi nghóa
Töø ñoàng aâm
Löu yù: Caàn phaân bieät töø ñoàng aâm vôùi töø nhieàu nghóa.
Caâu 3. Töø loaïi:
- Theá naøo laø ñaïi töø? Keå teân caùc laoïi ñaïi töø? Cho ví duï mih hoïa?
- Quan heä töø laø gì?Caùch söû duïng quan heä töø? Neâu caùc loãi thöôøn gaëp veà quan heä töø? Cho ví duï minh hoïa.
Caâu 4. Töø Haùn Vieät.
- Ñôn vò caáu taïo töø Haùn Vieät? Neâu caùc loaïi töø gheùp Haùn Vieät? Caùch söû duïng töø Haùn Vieät.
Caâu 5. Thành ngữ:
- Thaønh ngöõ laø gì? Caùch söû duïng thaønh ngöõ? Nghóa cuûa thaønh ngöõ?Chöùc vuï ngöõ phaùp cuûa thaønh ngöõ.
Caâu 6. Caùc bieän phaùp tu töø:
 - Khaùi nieäm ñieäp ngöõ? Keå caùc loaïi ñieäp ngöõ. Neâu taùc duïng cuûa ñieäp ngöõ? Cho ví duï minh hoïa.
III. Taäp laøm vaên:
 * Caùch laøm moät baøi vaên bieåu caûm.
- Caùc caùch laäp yù cho baøi vaên bieåu caûm.
- Caùch laøm baøi vaên bieàu caûm.
- Caùch vieát baøi vaên bieåu caûm veà söï vaät, con ngöôøi.
- Caùch vieát baøi vaên bieåu caûm veà moät taùc phaåm vaên hoïc.
Löu yù: Luyeän caùc daïng ñeà ñaõ hoïc.
B.HÖÔÙNG DAÃN OÂN TAÄP
A . VĂN HỌC:
Caâu 1.
TT
Teân vaên baûn
Taùc giaû
Noäi dung chính
Ngheä thuaät
Yù nghóa
1 
Coång tröôøng môû ra 
Lí lan 
- Nhöõng tình caûm dòu ngoït cuûa ngöôøi meï daønh cho con.
- Taâm traïng cuûa meï trong ñeâm khoâng nguû ñöôïc.
- Löïa choïn hình thöùc töï baïch nhö nhöõng doøng nhaät kí cuûa meï.
- Söû duïng ngoân ngöõ bieåu caûm.
- taám loøng tình caûm cuûa ngöôøi meï daønh cho con.
- Vai troø to lôùn cuûa nhaø tröôøng ñoái vôùi cuoäc soáng moãi ngöôøi.
02
Meï toâi
E.A-mi- xi
- Hoaøn caûnh boá vieát thö.
- caâu chuyeän böùc thö khieán En- ri –coâ xuùc ñoäng.
- Saùng taïo hoaøn caûnh xaûy ra caâu chuyeän.
- Loàng trong chuyeän moät böùc thö.
- Bieåu caûm tröïc tieáp.
- Ngöôøi meï coù via troø voâ cuøng quan troïng trong gia ñình.
- Tình thöông yeâu kính troïng cha meï laø tình caûm thieâng lieâng nhaát cuûa moãi con ngöôøi.
03
Cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ.
Khaùnh Hoaøi.
- Hoaøn caûnh eùo le .
- Cuoäc chia tay voâ cuøng ñau ñôùn vaø xuùc ñoäng.
- tình caûm gaén boù cuûa hai anh em.
- xaây döïng tình huoáng taâm lí.
- Löïa choïn ngoâi keå “toâi” laøm cho caâu chuyeän theâm chaân thöïc .
- Lôøi keå töï nhien theo trình töï söï vieäc.
- caâu chuyeän cuûa nhöõng ñöùa con , ngöôøi laøm cha meï phaûi suy nghó.
- Treû em caàn ñöôïc soáng trong maùi aám gia ñình.
- Moãi ngöôøi phaûi bieát giöõ gìn haïnh phuùc gia ñình.
Caâu 2. 
Khaùi nieäm ca dao
Caùc chuû ñeà chính cuûa ca dao
Ngheä thuaät
 Moät soá baøi ca dao minh hoïa
Ca dao daân ca laø teân goïi chung caùc theå tröõ tình daân gian keát hôïp lôøi vaø nhaïc ñeå dieãn taû ñôøi soáng noäi taâm cuûa con ngöôøi (ca dao laø lôøi thô daân ca)
Nhöõng caâu haùt veà tình caûm gia ñình
Ngoân ngöõ giaøu hình aûnh söû duïng caùc bieän phaùp tu töø 
..tình yeâu queâ höông ñaát nöôùc, con ngöôøi
Nhöõng caâu haùt veà than thaân.
Nhöõng caâu haùt veà chaâm bieám
Caâu 3.
TT
Vaên baûn
Taùc giaû
Theå thô
Noäi dung chính
Ngheä thuaät
YÙù nghóa
01 
Soâng nuùi nöôùc Nam
Lí Thöôøng Kiệt
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
- Lôøi khaúng ñònh veà chuû quyeàn laõnh thoå cuûa ñaát nöôùc.
- YÙ chí quyeát taâm baûo veä Toå quoác, ñoäc laäp daân toäc.
- Theå thô thaát ngoân töù tuyeät, ngaén goïn, suùc tích.
- Doàn neùn caûm xuùc trong hình thöùc theå hieän nghò luaän, trình baøy yù kieán.
- Gioïng thô doõng daïc, huøng hoàn, ñanh theùp.
-Theå hieän nieàm tin vaøo söùc maïnh chính nghóa.
- Ñöôïc xem laø baûn tuyeân ngoân ñoäc laäp ñaàu ti6n cuûa nöôùc ta.
02
Phoø giaù veà kinh
Traàn Quang Khaûi
Nguõ ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
- Haøo khí chieán thaéng cuûa daân toäc ta thôøi Traàn.
- Phöông chaâm giöõ nöôùc vöõng beàn.
- Theå thô nguõ ngoân coâ ñoïng, haøm suùc.
- Nhòp thô phuø hôïp.
- Hình thöùc dieãn ñaït coâ ñuùc, doàn neùn caûm xuùc.
- Gioïng saûng khaoùi, haân hoan, töï haøo.
- Haøo khí chieán thaéng.
- Khaùt voïng moät ñaát nöôùc thaùi bình, thònh trò cuûa daân toäc ta ôû ñôøi Traàn.
03
Baøi ca Coân Sôn.
Nguyeãn Traõi.
Luïc baùt 
- Caûnh trí Coân Sôn khoùang ñaït, thanh tónh, neân thô
- taâm hoàn cao ñeïp vaø soáng gaàn guõi vôùi thieân nhieân cuûa nhaø thô.
- Ñaïi töø, taû caûnh xen taû ngöôøi.
- Doïng thô nheï nhaøng, eâm aùi.
- Söû duïng ñieäp ngöõ, so saùnh coù hieäu quaû.
Söï giao hoøa troïn veïn giöõa con ngöôøi vaø thieân nhieân baét nguoàn töø nhaân caùch thanh cao, taâm hoàn thi só.
04
Baùnh troâi nöôùc 
Hoà Xuaân Höông
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
- Taû baùnh troâi nöôùc 
- Taû veû ñeïp duyeân daùng, phaåm chaát trong saùng cuûa ngöôøi phuï nöõ.
- Caûm thoâng, xoùt xa cho thaân phaän ngöôøi phuï nöõ.
- Vaän duïng ñieâu luyeän nhöõng quy taéc thô Ñöôøng.
-Söû duïng ngoân ngöõ bình dò, gaàn guõi vôùi lôøi aên tieáng noùi haøng ngaøy vôùi thaønh ngöõ, moâ típ daân gian.
- Xaây döïng hình aûnh nhieàu taàng nghóa. 
- Caûm höùng nhaân ñaïo: ca ngôïi veû ñeïp, phaåm chaát cuûa ngöôøi phuï nöõ.
- Caûm thoâng saâu saéc ñoái vôùi thaân phaän chìm noåi cuûa ngöôøi phuï nöõ.
05
Qua Ñeøo Ngang 
Baø Huyeän Thanh Quan
Thaát ngoân baùt cuù Ñöôøng luaät
- Caûnh hoang sô vaéng laëng 
- Taâm traïng hoaøi coå, nhôù nöôùc, thöông nhaø, buoàn , coâ ñôn. 
- Vaän duïng ñieâu luyeän theå thô Ñöôøng.
- Buùt phaùp taû caûnh nguï tình.
- Saùng taïo trong vieäc duøng töø laùy.
- Söû duïng ngheä thuaät ñoái hieäu quaû. 
- Taâm traïng coâ ñôn, thaàm laëng.
- Noãi nieàm hoaøi coà.
06
Baïn ñeán chôi nhaø 
Nguyeãn Khuyeán 
Thaát ngoân baùt cuù Ñöôøng luaät
- Lôøi chaøo thaân maät töï nhieân.
- Giaûi baøi hoaøn caûnh soáng vôùi baïn.
- Tình baïn laø treân heát.
- Saùng taïo trong vieäc taïo döïng tình huoáng.
- Laäp yù baát ngôø.
- Vaän duïng ngoân ngöõ, theå loaïi ñieâu luyeän.
- Theå hieän quan nieäm veà tình baïn, quan nieäm ñoù coù giaù trò raát lôùn trong moïi thôøi ñaïi.
07
Caûm nghó trong ñeâm thanh tónh
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
- Hai caâu thô ñaàu chuû yeáu taû caûnh.
- Hai caâu thô cuoái nghieâng veà taû tình.
- Xaây döïng hình aûnh gaàn guõi, ngoân ngöõ töï nhieân, bình dò.
- Söû duïng bieän phaùp ñoái ngöõ ôû caâu 3,4
- Noãi loøng ñoái vôùi queâ höông da dieát, saâu naëng trong taâm hoàn, tình caûm, ngöôøi xa queâ.
08
Ngaãu nhieân vieát nhaân buoåi môùi veà queâ
Haï Tri Chöông
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
- YÙ nghóa cuûa nhan ñeà vaø caáu töù ñoäc ñaùo cuûa baøi thô.
- Hai caâu thô ñaàu: Lôøi keå vaø nhaän xeùt cuûa taùc giaû veà quãng ñôøi xa queâ laøm quan.
- Hai caâu sau: Tình huoáng , ngaãu nhieân, baát ngôø.
- Söû duïng caùc yeáu toá töï söï.
- Caáu truùc ñoäc ñaùo.
- Söû duïng bieän phaùp tieåu ñoái hieäu quaû.
- Coù gioïng ñieäu bi haøi theå hieän ôû hai caâu cuoái.
Tình queâ höông laø moät trong nhöõng tình caûm laâu ñôøi vaø thieâng lieâng nhaát cuûa con ngöôøi.
09
- Raèm thaùng gieâng.(1948)
-Caûnh khuya (1947) – Thời kì chống Pháp.
Hoà Chí Minh
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
- Tình yeâu thieân nhieân gaén lieàn vôùi tình caûm caùch maïng cuûa Hoà Chí Minh.
- Taâm hoàn chieán 
só - ngheä só vöøa taøi hoa tinh teá vöøa ung dung.
- Hieän thöïc veà cuoäc khaùng chieán choáng phaùp.
- Söû duïng ñieäp töø coù hieäu quaû.
- Löïa choïn töø ngöõ gôïi hình, bieåu caûm.
-Theå thô thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät.
- Taû caûnh, taû tình; ngoân ngöõ vaø hình aûnhn ñaëc saéc trong baøi thô. 
10
Tieáng gaø tröa (1968 – Thời kì chống Mĩ)
Xuaân Quyønh
Thô nguõ ngoân
- Tieáng gaø tröa gôïi nhôù hình aûnh trong kæ nieäm tuoåi thô khoâng theå naøo queân cuûa ngöôøi chieán só.
- Nhöõng kæ nieäm veà ngöôøi baø ñöôïc taùi hieän laïi qua nhieàu söï vieäc
- Taâm nieäm cuûa ngöôøi chieán só treû treân ñöôøng ra traän veà nghóa vuï, traùch nhieäm chieán ñaáu cao caû. 
- Söû duïng hieäu quaû ñieäp ngöõ Tieáng gaø tröa, coù taùc duïng noái maïch caûm xuùc, gôïi nhaéc kæ nieäm hieän veà.
- Vieát theo theå thô 5 tieáng phuø hôïp vôùi vieäc keå chuyeän vöøa boäc loä taâm tình.
- Nhöõng kæ nieäm veà ngöôøi baø traøn ngaäp yeâu thöông laøm cho ngöôøi chieán só theâm vöõng böôùc treân ñöôøng ra traän.
11 
Moät thöù quaø cuûa luùa non: Coám
Thaïch Lam
Tuøy buùt 
- Coám – saûn vaät cuûa töï nhieân, ñaát trôøi laø chaát quyù saïch cuûa trôøi trong voû xanh cuûa haït luùa non treân nhöõng caùnh ñoàng.
- Coám – saûn vaät mang ñaäm neùt vaên hoaù.
- Nhöõng caûm giaùc laéng ñoïng, tinh teá, saâu saéc cuûa Thaïch Lam veà vaên hoaù vaø loái soáng cuûa ngöôøi Haø Noäi.
- Lôøi vaên trang troïng, tinh teá, ñaày caûm xuùc, giaøu chaát thô.
- Chon loïc chi tieát gôïi nhieàu lieân töôûng, kæ nieäm.
- Saùng taïo trong lôøi vaên xen keå vaø taû chaäm raõi, ngaåm nghó, mang naëng tính chaát taâm tình, nhaéc nhôû nheï nhaøng.
- Baøi vaên laø söï theå hieän thaønh coâng nhöõng caûm giaùc laéng ñoïng, tinh teá maø saâu saéc cuûa Thaïch Lam veà vaên hoaù vaø loái soáng cuûa ngöôøi Haø Noäi.
Löu yù: Tìm hieåu nhöõng neùt sô giaûn veà caùc taùc giaû vaø hoaøn caûnh saùng taùc töøng taùc phaåm.
II. TIẾNG VIỆT:
Caâu 1. Töø xeùt veà maët caáu taïo.
a. Töø gheùp 
 - Töø gheùp coù hai loaïi: 
+ Töø gheùp chính phuï: Coù tieáng chính vaø tieáng phuï boå sung yù nghóa cho tieáng chính. Tieáng chính ñöùng tröôùc tieáng phuï ñöùng sau.
+ Töø gheùp ñaúng laäp: Coù caùc tieáng bình ñaúng vôùi nhau veà maët ngöõ phaùp. 
- Töø gheùp chính phuï : coù tính chaát phaân nghóa.. nghóa tieáng phuï heïp hôn tieáng chính.
- Töø gheùp ñaúng laäp: coù tính chaát hôïp nghóa. 
b. Töø laùy: - Nghóa cuûa töø laùy ñöôïc taïo thaønh do söï hoøa phoái aâm thanh giöõa caùc tieáng.
- Töø laùy coù tieáng coù nghóa laøm goác thì nghóa coù theå taêng hoaëc giaûm so vôùi tieáng goác.
Caâu 2. Töø xeùt veà maët nghóa.
Töø xeùt veà nghóa
Khaùi nieäm
Caùch söû duïng
Ví duï minh hoïa
Töø ñoàng nghóa:
- Ñoàng nghóa hoaøn toaøn.
- Ñoàng nghóa khoâng hoaøn toaøn.
Laø töø coù nghóa gioáng nhau hoaëc gaàn gioáng nhau
 Caân nhaéc ñeå löïa choïn trong soá caùc töø ñoàng nghóa nhöõng töø theå hieän ñuùng thöïc teá khaùch quan vaø saéc thaùi bieåu caûm.
Quả - trái , tìm – kiếm, bóc – lột 
Bỏ mạng – hi sinh
Töø traùi nghóa
- Laø nhöõng töø coù nghóa traùi ngöôïc nhau.
- Moät töø traùi nghóa coù theå thuoäc nhieàu caëp töø traùi nghóa khaùc nhau.
Söû duïng trong theå ñoái, taïo hình töôïng töông phaûn, gaây aán töôïng maïnh, laøm cho lôøi vaên theâm sinh ñoäng.
Cao – thấp, trắng – đen, vui – buồn 
Töø ñoàng aâm
 Laø nhöõng töø gioáng nhau veà aâm thanh nhöng nghóa khaùc xa nhau khoâng lieân quan gì vôùi nhau.
 Hieän töôïng ñoàng aâm coù theå hieåu sai hoaëc nöôùc ñoâi, giao tieáp caàn phaûi chuù yù ñeán ngöõ caûnh ñeå hieåu ñuùng nghóa cuûa töø vaø duøng töø cho ñuùng.
Tôi vừa câu cá vừa đọc 1 câu thơ.
Caâu 3. Töø loaïi.
a. Ñaïi töø duøng ñeå troû ngöôøi, vaät, hoaït ñoäng, tính chaát ñöôïc noùi ñeán trong moät ngöõ caûnh nhaát ñònh cuûa lôøi noùi.
- Caùc loaïi ñaïi töø:
(1) ñaïi töø duøng ñeå troû: - số lượng
	- hành động
	- trạng thái, tính chất
(2) ñaïi töø dùng ñeå hoûi: - số lượng
	- hành động
	- trạng thái, tính chất
b. Quan heä töø laø những từ dùng để biểu thị các mối quan hệ sở hữu, so sánh, nhân quả  giữa các bộ phận trong câu hay giữa câu với câu trong đoạn văn
- Caùc loãi veà quan heä töø:
+ Thừa quan hệ từ 
+ Thiếu quan hệ từ 
+ Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa 
+ Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết 
Caâu 4. Töø Haùn Vieät.
- Ñôn vò caáu taïo töø Haùn Vieät gọi là yếu tố Hán Việt. 
- Töø gheùp Haùn Vieät coù 2 loaïi: Töø gheùp ñaúng laäp vaø töø gheùp chính phuï:
+ Töø gheùp chính phuï: ái quốc, thi nhân 
+ Töø gheùp ñaúng laäp: phụ mẫu, giang sơn, phu thê 
- Caùch söû duïng töø Haùn Vieät:
+ Taïo saéc thaùi: trang trọng;
+ Taïo saéc thaùi: tao nhã,
+ Taïo saéc thaùi: cổ xưa .
Caâu 5. Thành ngữ:
- Thaønh ngöõ laø những cụm từ có cấu tạo cố định, diễn tả một ý nghĩa hoàn chỉnh.
- Nghóa cuûa thaønh ngöõ ñöôïc caáu taïo:
+ baét nguoàn töø nghóa ñen cuûa caùc töø taïo neân noù. Vd: mẹ góa con côi
+ Thoâng qua moät soá pheùp nghóa chuyeån(haøm aån). Vd: nước mắt cá sấu, lên thác xuống ghềnh 
-Ñaëc ñieåm dieãn ñaït: Ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng và tính biểu cảm cao.
- Taùc duïng: Làm cho câu văn, câu thơ, lời nói thêm sinh động.
Caâu 6. Bieän phaùp tu töø:
a. Ñieäp ngöõ:
-Ñieäp ngöõ laø duøng laëp ñi laëp laïi 1 caâu hoaëc 1 töø ñeå laøm noåi baät hoaëc gaây caûm xuùc maïnh.
- Caùc loaïi ñieäp ngöõ:
+ Điệp ngữ cách quãng .Vd: Khổ thơ đầu của bài thơ « Tiếng gà trưa »
+ Điệp ngữ nối tiếp .Vd: Anh đã chờ em rất lâu, rất lâu/ Cô gái ở Thạch Kim, Thạch Nhọn
+ Điệp ngữ chuyển tiếp ( điệp ngữ vòng).Vd: Hai câu thơ cuối bài thơ “ Cảnh khuya”
Löu yù: Caàn luyeän caùc baøi taäp vaän duïng phaàn Tieáng Vieät.
III. TAÄP LAØM VAÊN: 
 *Caùch laøm moät baøi vaên bieåu caûm.
- Daøn yù baøi vaên bieåu caûm veà söï vaät, con ngöôøi. (Có các bài văn hoàn chỉnh kèm theo)
* MB: Caûm xuùc khaùi quaùt veà ñoái tuôïng bieåu caûm.
* TB: Laàn löôït trình baøy nhöõng caûm xuùc veà ñoái töôïng.
* KB: Khaúng ñònh laïi caûm xuùc veà ñoái töôïng, suy nghó, mong öôùc
Löu yù: Luyeän caùc daïng ñeà ñaõ hoïc.
 ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KÌ II - NGỮ VĂN 7 
 NH: 2014 - 2015 
I- PHAÀN TIEÁNG VIEÄT:
 Caâu 1: Thế nào là rút gọn câu? Ruùt goïn caâu nhaèm nhöõng muïc ñích naøo? Khi thöïc hieän ruùt goïn caâu, ta caàn löu yù ñieàu gì?
 Gôïi yù: Khi nói hoặc viết có thể lược bỏ một số thành phần câu tạo thành câu rút gọn. Việc rút gọn câu nhằm những mục đích sau:
 - Laøm cho thoâng tin ñöôïc nhanh hôn, traùnh laëp laïi nhöõng töø ngöõ ñaõ duøng ôû caâu tröôùc.
 - Nguï yù haønh ñoäng laø cuûa chung moïi ngöôøi (löôïc boû CN)
 - Traùnh : bieán caâu noùi trôû neân coäc loác, khieám nhaõ.
Caâu 2: Khi giao tieáp vôùi ngöôøi lôùn ta coù neân thöïc hieän ruùt goïn caâu hay khoâng? Vì sao?
 Gôïi yù: Khoâng vì seõ laøm cho ngöôøi noùi coù thaùi ñoä baát lòch söï ñoái vôùi ngöôøi nghe.
Caâu 3: Theá naøo laø caâu ñaëc bieät? Caâu ñaëc bieät thöôøng duøng ñeå laøm gì? Cho ví duï.
Gôïi yù: 
 - Caâu ñaëc bieät laø caâu khoâng coù keát caáu theo moâ hình chuû ngöõ – vò ngöõ. 
 - Nhöõng coâng duïng cuûa caâu ñaëc bieät:
 + Boäc loä caûm xuùc;
 + Goïi ñaùp;
 + Xaùc ñònh thôøi gian, nôi choán;
 + Lieät keâ, thoâng baùo veà söï toàn taïi cuûa söï vaät, hieän töôïng.
 Ví duï: Ñeâm traêng.(xaùc ñònh thôøi gian, nôi choán)
Caâu 4: Traïng ngöõ trong caâu coù nhöõng ñaëc ñieåm naøo? Cho ví duï.
Gôïi yù: 
 -Veà yù nghóa, traïng ngöõõ ñöôïc theâm vaøo trong caâu ñeå xaùc ñònh thôøi gian, nôi choán, nguyeân nhaân, muïc ñích, phöông tieän dieãn ra tong caâu.
 - Veà hình thöùc:
 + Traïng ngöõ coù theå ñöùng ôû ñaàu caâu, giöõa caâu hoaëc cuoái caâu.
 + Giöõa traïng ngöõ vôùi CN vaøVN thöôøng coù moät quaõng nghæ khi noùi hoaëc moät daáu phaåy khi vieát.
 Ví duï: Ngoaøi vöôøn, laéc lö nhöõng chuøm quaû xoan vaøng lòm.
Caâu 5: Neâu moät soá coâng duïng cuûa traïng ngöõ trong caâu?
Gôïi yù: 
 - Xaùc ñònh hoaøn caûnh,ñieàu kieän dieãn ra söï vieäc neâu trong caâu, goùp phaàn laøm cho noäi dung caâu ñöôïc ñöôïc ñaày ñuû, chính xaùc.
 - Noái keát caùc caâu, caùc ñoaïn vôùi nhau laøm cho ñoaïn vaên, baøi vaên ñöôïc maïch laïc.
Caâu 6: Theá naøo laø caâu chuû ñoäng? Theá naøo laø caâu bò ñoäng? Cho ví duï.
Gôïi yù: 
 - Caâu chuû ñoäng laø caâu coù chuû ngöõ chæ ngöôøi, vaät thöïc hieän moät hoaït ñoäng höôùng vaøo ngöôøi, vaät khaùc(chæ chuû theå cuûa hoaït ñoäng).
 - Caâu bò ñoäng laø caâu coù chuû ngöõ chæ ngöôøi, vaät ñöôïc hoaït ñoäng cuûa ngöôøi, vaät khaùc höôùng vaøo(chæ ñoái töôïng cuûa hoaït ñoäng).
 Ví duï:
 Caâu chuû ñoäng : Moïi ngöôøi yeâu meán em.
 Caâu bò ñoäng : Em ñöôïc moïi ngöôøi yeâu meán.
Caâu 7: Coù nhöõng caùch naøo ñeå chuyeån caâu chuû ñoäng thaønh caâu bò ñoäng?
Gôïi yù: 
 - Chuyeån töø(hoaëc cuïm töø) chæ ñoái töôïng cuûa hoaït ñoäng leân ñaàu caâu vaø theâm caùc töø bò hay ñöôïc vaøo sau töø (hoaëc cuïm töø)ø aáy.
 - Chuyeån töø(hoaëc cuïm töø) chæ ñoái töôïng cuûa hoaït ñoäng leân ñaàu caâu ñoàng thôøi löôïc boû hoaëc bieán töø (hoaëc cuïm töø) chæ chuû theå cuûa hoaït ñoäng thaønh moät boä phaän khoâng baét buoäc trong caâu.
Caâu 8: Theá naøo laø duøng cuïm C – V ñeå môû roäng caâu? Coù nhöõng tröôøng hôïp naøo duøng cuïm C - V ñeå môû roäng caâu? Cho ví dụ.
 Gôïi yù: 
 - Khi noùi hoaëc vieát, coù theå duøng nhöõng cuïm töø coù hình thöùc gioáng caâu ñôn bình thöôøng, goïi laø cuïm chuû – vò (cuïm C-V), laøm thaønh phaàn cuûa caâu hoaëc cuûa cuïm töø ñeå môû roäng caâu.
 - Caùc thaønh phaàn caâu nhö chuû ngöõ, vò ngöõ vaø caùc phuï ngöõ trong cuïm danh töø, cuïm ñoäng töø, cuïm tính töø ñeàu coù theå ñöôïc caáu taïo baèng cuïm C-V.
 Ví dụ: Chú tôi gương mặt / rất nghiêm nghị. ( cụm C-V làm vị ngữ)
Caâu 9: Lieät keâ laø gì? Lieät keâ coù maáy kieåu? Ví duï moãi kieåu.
Gôïi yù: 
 - Lieät keâ laø caùch saép xeáp noái tieáp haøng loaït töù hay cuïm töø cuøng loaïi ñeå dieãn taû ñöôïc ñaày ñuû hôn, saâu saéc hôn nhöõng khía caïnh khaùc nhau cuûa thöïc teá hay cuûa tö töôûng, tình caûm.
 - Xeùt theo caáu taïo, coù theå phaân bieät kieåu lieät keâ theo töøng caëp vôùi kieåu lieät keâ khoâng theo töøng caëp.
 Ví du1ï: +Toaøn theå daân toäc Vieät Nam quyeát ñem taát caû tinh thaàn, löïc löôïng, tính maïng, cuûa caûi ñeå giöõ vöõng quyeàn töï do, ñoäc laäp.(lieät keâ khoâng theo caëp)
 +Toaøn theå daân toäc Vieät Nam quyeát ñem taát caû tinh thaàn vaø löïc löôïng, tính maïng vaø cuûa caûi ñeå giöõ vöõng quyeàn töï do, ñoäc laäp.(lieät keâ theo caëp)
 - Xeùt theo yù nghóa, coù theå phaân bieät kieåu lieät keâ taêng tieán vôùi kieåu lieät keâ khoâng taêng tieán.
 Ví duï 2: + Tre, nöùa, truùc, mai, vaàu maáy chuïc loaïi khaùc nhau nhöng cuøng moät maàm non maêng moïc thaúng.(lieät keâ khoâng taêng tieán)
 + Thaèng beù con anh Chaån ho ruõ röôïi, ho nhö xeù phoåi, ho khoâng coøn khoùc ñöôïc nöõa.(lieät keâ taêng tieán)
II- PHAÀN VAÊN HOÏC:
Caâu 1: Nhôù vaø cheùp laïi nguyeân vaên nhöõng caâu tuïc ngöõ veà thieân nhieân vaø lao ñoäng saûn xuaát. Neâu bài học kinh nghiệm của mỗi câu tục ngữ. 
Gôïi yù: Nhöõng caâu tuïc ngöõ veà thieân nhieân vaø lao ñoäng saûn xuaát.
 Caâu 
 Bài học kinh nghiệm
1. Ñeâm thaùng naêm  Ngaøy thaùng möôøi
2.Nhieàu sao thì naéng, vaéng sao thì möa
3.Raùng môõ gaø coù nhaø thì giöõ.
4. Thaùng baûy kieán boø 
5. Taác ñaát taác vaøng.
6. Nhaát canh trì, nhò canh vieân, tam canh ñieàn.
7. Nhaát nöôùc, nhì phaân, tam caàn, töù gioáng.
8: Nhaát thì, nhì thuïc.
- Giuùp con ngöôøi bieát saép xeáp thôøi gian laøm vieäc,nghæ ngôi cho phuø hoïp vôùi töøng muøa trong naêm.
- Giuùp con ngöôøi traùnh ñöôïc nhöõng ruûi ro khi saép xeáp coâng vieäc.
- Bieát döï ñoaùn baõo ,coù yù thöùc giöõ gìn nhaø cöûa
- Theå hieän yù thöùc quan saùt hieän töôïng thieân nhieân ñeå döï baùo thôøi tieát.
- Khuyeân moïi ngöôøi neân coù yù thöùc söû duïng, khai thaùc hôïp lí nguoàn taøi nguyeân ñaát.
- Giuùp con ngöôøi bieát khai thaùc toát caùc ñieàu kieän, hoaøn caûnh töï nhieân ñeå taïo ra cuûa caûi phuïc vuï ñôøi soáng. 
 - Trong troàng troït noùi chung caàn ñaûm baûo 4 yeáu toá ñeå caây troàng coù chaát löôïng toát, naêng suaát cao.
- Khaúng ñònh taàm quan troïng cuûa thôøi v