Đề cương ôn tập học kì I Ngữ văn lớp 7

ÑEÀ CÖÔNG OÂN TAÄP NGÖÕ VAÊN 7
HOÏC KÌ I
 –&—
HÖÔÙNG DAÃN OÂN TAÄP.
A/ Vaên baûn
TT
Teân vaên baûn
Taùc giaû
Noäi dung chính
Ngheä thuaät
Ýù nghóa
1 
Coång tröôøng môû ra 
Lí lan 
Tình caûm saâu naëng cuûa cha meï, gia ñình vôùi con caùi, yù nghóa lôùn lao cuûa nhaø tröôøng ñoái vôùi cuoäc ñôøi moãi con ngöôøi, nhaát laø ñoái vôùi tuoåi thieáu nieân, nhi ñoàng.
- Löïa choïn hình thöùc töï baïch nhö nhöõng doøng nhaät kí cuûa meï.
- Söû duïng ngoân ngöõ bieåu caûm.
Vaên baûn theå hieän taám lòng, tình cảm cuûa ngöôøi meï ñoái vôùi con, ñoàng thôøi neâu leân vai troø to lôùn cuûa nhaø tröôøng ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa moãi con ngöôøi
02
Meï toâi
E.A-mi- xi
Nhöõng tình caûm thieâng lieâng, ñeïp ñeõ cuûa cha meï ñoái vôùi con caùi.
- Saùng taïo hoaøn caûnh xaûy ra caâu chuyeän.
- Loàng trong chuyeän moät böùc thö.
- Bieåu caûm tröïc tieáp.
- Ngöôøi meï coù vai troø quan troïng trong gia ñình.
- Tình yeâu thöông, kính troïng cha meï laø tình caûm thieâng lieâng nhaát ñoái vôùi moãi con ngöôøi.
03
Cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ.
Khaùnh Hoaøi.
Ý nghóa cuûa haïnh phuùc gia ñình ñoái vôùi söï hình thaønh vaø phaùt trieån nhaân caùch cuûa treû.
- Xaây döïng tình huoáng taâm lí.
- Löïa choïn ngoâi keå “toâi” laøm cho caâu chuyeän theâm chaân thöïc .
- Lôøi keå töï nhiên theo trình töï söï vieäc.
- caâu chuyeän cuûa nhöõng ñöùa con , ngöôøi laøm cha meï phaûi suy nghó.
- Treû em caàn ñöôïc soáng trong maùi aám gia ñình.
- Moãi ngöôøi phaûi bieát giöõ gìn haïnh phuùc gia ñình.
TT
Vaên baûn
Taùc giaû
Theå thô
Noäi dung chính
Ngheä thuaät
YÙù nghóa
01 
Soâng nuùi nöôùc Nam
(Học thuôc 
Bài thơ)
Lí Thöôøng Kiệt
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
Baøi thô theå hieän nieàm tin vaøo söùc maïnh chính nghóa cuûa daân toäc ta.Baøi thô coù theå xem nhö laø baûn Tuyeân ngoân ñoäc laäp ñaàu tieân cuûa nöôùc ta.
- Theå thô thaát ngoân töù tuyeät, ngaén goïn, suùc tích.
- Doàn neùn caûm xuùc trong hình thöùc theå hieän nghò luaän, trình baøy yù kieán.
- Gioïng thô doõng daïc, huøng hoàn, ñanh theùp.
-Theå hieän nieàm tin vaøo söùc maïnh chính nghóa.
- Ñöôïc xem laø baûn tuyeân ngoân ñoäc laäp ñaàu tiên cuûa nöôùc ta.
02
Phoø giaù veà kinh
(Học thuôc 
Bài thơ)
Traàn Quang Khaûi
Nguõ ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
Haøo khí chieán thaéng vaø khaùt voïng veà moät ñaát nöôùc thaùi bình thònh trò cuûa daân toäc ta ôû thôøi Traàn.
- Theå thô nguõ ngoân coâ ñoïng, haøm suùc.
- Nhòp thô phuø hôïp.
- Hình thöùc dieãn ñaït coâ ñuùc, doàn neùn caûm xuùc.
- Gioïng saûng khoaùi, haân hoan, töï haøo.
- Haøo khí chieán thaéng.
- Khaùt voïng moät ñaát nöôùc thaùi bình, thònh trò cuûa daân toäc ta ôû ñôøi Traàn.
03
Buổi chieàu ñöøng ôû phuû Thieân Tröôøng troâng ra
Traàn Nhaân Toâng
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
- Böùc tranh caûnh vaät nôi thoân daõ eân ñeàm, traàm laéng.
- Söï gaén boù maùu thòt vôùi cuoäc soáng bình dò cuûa nhaø thô.
- Keát hôïp ñieäp ngöõ, tieåu ñoái taïo nhòp thô eâm aùi, haøi hoøa.
- Ngoân ngöõ mieâu taû ñaäm chaát hoäi hoïa, hình aûnh thi vò.
- Duøng caùi hö laøm noåi baät caùi thöïc vaø ngöôïc laïi.
Theå hieän hoàn thô thaém thieát tình queâ cuûa vò vua anh minh, taøi ñöùc Traàn Nhaân Toâng.
04
Baøi ca Coân Sôn.
Nguyeãn Traõi.
Luïc baùt 
- Caûnh trí Coân Sôn khoáng ñaït, thanh tónh, neân thô
- taâm hoàn cao ñeïp vaø soáng gaàn guõi vôùi thieân nhieân cuûa nhaø thô.
- Ñaïi töø, taû caûnh xen taû ngöôøi.
- Doïng thô nheï nhaøng, eâm aùi.
- Söû duïng ñieäp ngöõ, so saùnh coù hieäu quaû.
Söï giao hoøa troïn veïn giöõa con ngöôøi vaø thieân nhieân baét nguoàn töø nhaân caùch thanh cao, taâm hoàn thi só.
05
Sau phuùt chia li
Ñoaøn Thò Ñieåm (Dòch giaû)
Song thaát luïc baùt.
- Taâm traïng cuûa ngöôøi chinh phuï.
- Loøng caûm thöông saâu saéc cuûa taùc giaû.
- theå song thaát luïc baùt dieãn taû noãi saàu bi daèng daëc cuûa con ngöôøi.
- Hình aûnh öôùc leä, töôïng tröng , caùch ñieäu.
- Saùng taïo trong vieäc söû duïng pheùp ñoái, ñaïi töø.
- Noãi buoàn chia phoâi cuûa ngöôøi chinh phuï 
- Toá caùo chieán tranh phi nghóa.
- Loøng caûm thoâng saâu saéc vôùi khaùt khao haïnh phuùc cuûa ngöôøi phuï nöõ.
06
Baùnh troâi nöôùc 
(Học thuôc 
Bài thơ)
Hoà Xuaân Höông
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
Ca ngôïi veû ñeïp hình thöùc, phaåm chaát cuûa ngöôøi phuï nöõ VN.
-Toá caùo XHPK.
- Vaän duïng ñieâu luyeän nhöõng quy taéc thô Ñöôøng.
-Söû duïng ngoân ngöõ bình dò, gaàn guõi vôùi lôøi aên tieáng noùi haøng ngaøy vôùi thaønh ngöõ, moâ típ daân gian.
- Xaây döïng hình aûnh nhieàu taàng nghóa. 
- Caûm höùng nhaân ñaïo: ca ngôïi veû ñeïp, phaåm chaát cuûa ngöôøi phuï nöõ.
- Caûm thoâng saâu saéc ñoái vôùi thaân phaän chìm noåi cuûa họ.
07
Qua Ñeøo Ngang 
(Học thuôc 
Bài thơ)
Baø Huyeän Thanh Quan
Thaát ngoân baùt cuù Ñöôøng luaät
Baøi thô theå hieän taâm traïng coâ ñôn thaàm laëng, noãi nieàm hoaøi coå cuûa nhaø thô.
- Vaän duïng ñieâu luyeän theå thô Ñöôøng.
- Buùt phaùp taû caûnh nguï tình.
- Saùng taïo trong vieäc duøng töø laùy.
- Söû duïng ngheä thuaät ñoái hieäu quaû. 
- Taâm traïng coâ ñôn, thaàm laëng.
- Noãi nieàm hoaøi cổ của nhà thơ trước cảnh vật đèo ngang.
08
Baïn ñeán chôi nhaø 
(Học thuôc 
Bài thơ)
Nguyeãn Khuyeán 
Thaát ngoân baùt cuù Ñöôøng luaät
Baøi thô theå hieän moät quan nieäm veà tình baïn, quan nieäm ñoù vaãn coøn co yù nghóa,ù giaù trò lôùn trong cuoäc soáng cuûa con ngöôøi hoâm nay.
- Saùng taïo trong vieäc taïo döïng tình huoáng.
 - Vaän duïng ngoân ngöõ, theå loaïi ñieâu luyeän.
- Theå hieän quan nieäm veà tình baïn, quan nieäm ñoù coù giaù trò raát lôùn trong moïi thôøi ñaïi.
09
Xa ngaém thaùc nuùi Lö
Lí Baïch
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
- Veû ñeïp ñoäc ñaùo, huøng vó , traùng leä thaùc nuùi Lö.
- Taâm hoàn phoùng khoaùng, laõng maïn cuûa thi nhaân.
- Keát hôïp taøi tình giöõa caùi thöïc vaø caùi aûo, theå hieän caûm giaùc kì dieäu do hình aûnh thaùc nöôùc gôïi leân trong hoàn laõng maïn Lí Baïch.
- Söûû duïng bieän phaùp so saùnh phoùng ñaïi.
-Lieân töôûng, töôïng saùng taïo.
- Söû duïng ngoân ngöõ giaøu hình aûnh.
- Xa ngaém thaùc nuùi lö laø baøi thô khaéc hoaï ñöôïc veû ñeïp kì vó, maïnh meõ cuûa thieân nhieân 
- Taâm hoàn phoùng khoaùng, bay boång cuûa nhaø thô Lí Baïch.
10
Caûm nghó trong ñeâm thanh tónh
(Học thuôc 
Bài thơ)
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
Noãi loøng nhôù queâ höông da dieát cuûa taùc giaû trong ñeâm traêng nôi ñaát khaùch queâ ngöôøi.
- Xaây döïng hình aûnh gaàn guõi, ngoân ngöõ töï nhieân, bình dò.
- Söû duïng bieän phaùp ñoái ngöõ ôû caâu 3,4
- Noãi loøng ñoái vôùi queâ höông da dieát, saâu naëng trong taâm hoàn, tình caûm, ngöôøi xa queâ.
11
Ngaãn nhieân vieát nhaân buoåi môùi veà queâ
(Học thuôc 
Bài thơ)
Haï Tri Chöông
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
Tình yeâu queâ höông beàn chaët, chôït nhoùi leân trong moät tình huoáng ngaãu nhieân, ñöôïc ghi laïi moät caùch hoùm hænh.
- Söû duïng caùc yeáu toá töï söï.
- Caáu truùc ñoäc ñaùo.
- Söû duïng bieän phaùp tieåu ñoái hieäu quaû.
- Coù gioïng ñieäu bi haøi theå hieän ôû hai caâu cuoái.
Tình queâ höông laø moät tronh nhöõng tình caûm laâu bền vaø thieâng lieâng nhaát cuûa con ngöôøi.
12
Baøi ca nhaø tranh bò gioù thu phaù
Ñoå {Phuû
Nguõ ngoân coå theå 
- Giaù trò hieän thöïc cuûa taùc phaåm: Phaûn aùnh chaân thöïc cuoäc soáng cuûa keû só ngheøo.
- Giaù trò nhaân ñaïo : Hoaøi baõo cao caû vaø saâu saéc cuûa nhaø thô vaø cuûa nhöõng ngöôøi ngheøo khoå.
-Vieát theo buùt phaùp hieän thöïc taùi hieän laïi nhöõng chi tieát, caùc söï vieäc noái tieáp, töû ñoù khaéc hoaï böùc tranh veà caûnh ngoä nhöõng ngöôøi ngeøo khoå.
- Söû duïng caùc yeáu toá töï söï, mieâu taû bieåu caûm
Loøng nhaân aùi vaãn toàn taïi ngay caû khi con ngöôøi phaûi soáng trong hoaøn caûnh ngheøo khoå cuøng cöïc.
13
- Raèm thaùng gieâng.
-Caûnh khuya
(Học thuôc 
Bài thơ)
Hoà Chí minh
Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät
-Caûnh khuya:Caûnh traêng röøng Vieät Baéc soáng ñoäng. Thể hiện tình cảm với thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu sắc và phong thái ung dung lạc quan của Bác Hồ.
-Theå thô thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät.
- Taû caûnh, taû tình; ngoân ngöõ vaø hình aûnh ñaëc saéc trong baøi thô.
- Tình yeâu thieân nhieân gaén lieàn vôùi tình caûm caùch maïng cuûa Hoà Chí Minh.
- Taâm hoàn chieán só - ngheä só vöøa taøi hoa tinh teá vöøa ung dung.
- Hieän thöïc veà cuoäc khaùng chieán choáng phaùp.
14
Tieáng gaø tröa
(Học thuôc 
Bài thơ)
Xuaân Quyønh
Thô nguõ ngoân
Nhöõng kæ nieäm veà ngöôøi baø traøn ngaäp yeâu thöông laøm cho ngöôøi chieán só theâm vöõng böôùc treân ñöôøng ra traän.
- Söû duïng hieäu quaû ñieäp ngöõ Tieáng gaø tröa, coù taùc duïng noái maïch caûm xuùc, gôïi nhaéc kæ nieäm hieän veà.
- Vieát theo theå thô 5 tieáng phuø hôïp vôùi vieäc keå chuyeän vöøa boäc loä taâm tình.
- Nhöõng kæ nieäm veà ngöôøi baø traøn ngaäp yeâu thöông laøm cho ngöôøi chieán só theâm vöõng böôùc treân ñöôøng ra traän.
15 
Moät thöù quaø cuûa luùa non: Coám
Thaïch Lam
Tuøy buùt 
Phong vò ñaëc saéc ,neùt ñẹp vaên hoaù truyền thống của Hà Nội trong moät thöù quaø ñoäc ñaùo vaø giaûn dò: cốm. 
- Lôøi vaên trang troïng, tinh teá, ñaày caûm xuùc, giaøu chaát thô.
- Chon loïc chi tieát gôïi nhieàu lieân töôûng, kæ nieäm.
- Saùng taïo trong lôøi vaên xen keå vaø taû chaäm raõi, ngaåm nghó, mang naëng tính chaát taâm tình, nhaéc nhôû nheï nhaøng.
- Baøi vaên laø söï theå hieän thaønh coâng nhöõng caûm giaùc laéng ñoïng, tinh teá maø saâu saéc cuûa Thaïch Lam veà vaên hoaù vaø loái soáng cuûa ngöôøi Haø Noäi.
Löu yù: Tìm hieåu nhöõng neùt sô giaûn veà caùc taùc giaû vaø hoaøn caûnh saùng taùc töøng taùc phaåm.
@ Ca dao dân ca:
Học thuộc khái niệm ca dao dân ca.
@ Ca dao dân ca là những khái niệm tương đương, chỉ các thể loại trữ tình dân gian, kết hợp lời và nhạc, diễn tả đời sống nội tâm của con người.
@ Dân ca là những sáng tác kết hợp lời và nhạc.
@ Ca dao là lời thơ của dân gian.
 NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH.( HỌC THUỘC BÀI 1 VÀ 4)
 Baøi 1: Söû duïng loái noùi so saùnh ñeå noùi leân coâng lao trôøi bieån cuûa cha meï ñoái vôùi con vaø boån phaän traùch nhieäm cuûa keû laøm con tröôùc coâng lao to lôùn aáy
 Baøi 4: Laø tieáng haùt veà tình caûm anh em ruoät thòt. Qua ñoù nhaéc nhôû anh em phaûi bieát ñoaøn keát, hoøa thuaän.
 Nội dung:
Tình caûm ñoái vôùi oâng baø, cha meï ñoái vôùi con chaùu luoân laø nhöõng tình caûm saâu naëng, thieâng lieâng nhaát trong ñôøi soáng moãi ngöôøi.
 Ngheä thuaät:
-Söû duïng bieän phaùp so saùnh, aån duï, ñoái xöùng, taêng caáp..
- Coù gioïng ñieäu ngoït ngaøo maø trang nghieâm.
- Dieãn taû tình caûm qua nhöõng moâ típ.
- Söû duïng theå thô luïc baùt vaø luïc baùt bieán theå
NHÖÕNG CAÂU HAÙT VEÀ TÌNH YEÂU QUEÂ HÖÔNG ÑAÁT NÖÔÙC-CON NGÖÔØI 
( HỌC THUỘC BÀI 1 VÀ 4)
Baøi 1: 
-Ñaây laø moät hình thöùc ñeå trai gaùi thöû taøi nhau, ño ñoä hieåu bieát kieán thöùc ñòa lí, lòch söû
=>Ñaây cuõng laø cô sôû ñeå hoï baøy toû tình caûm voùi nhau
Baøi 4: Nhöõng doøng thô khaùc vôùi doøng thô bình thöôøng, keùo daøi 12 tieáng gôïi leân söï daøi roäng, to lôùn cuûa caùnh ñoàng 
 -Hình aûnh coâ gaùi:Neùt treû trung ñaày söùc soáng
 -Ñaây laø lôøi cuûa chaøng trai ca ngôïi caùnh ñoàng ca ngôïi veû ñeïp cuûa coâ gaùi
Toång keát:
 -Nội dung :ca dao boài ñaép theâm tình caûm cao ñeïp cuûa con ngöôøi ñoái vôùi queâ höông, ñaát nöôùc.
 -Nghệ thuật :-Söû duïng keát caáu lôøi hoûi daùp, lôøi chaøo môøi, lôøi nhaén göûithöôøng gôïi nhieàu hôn taû.
- Coù gioïng ñieäu tha thieát, töï haøo.
- Caáu töù ña daïng, ñoäc ñaùo.
- Söû duïng theå thô luïc baùt bieán theå.
NHÖÕNG CAÂU HAÙT THAN THAÂN ( HỌC THUỘC BÀI 2 VÀ 3) 
 Baøi 2:
 a.Thöông thay: Laø tieáng than bieåu hieän söï thöông caûm, xoùt xa ôû möùc ñoä cao.
 b. Thöông thay laëp laïi 4 laàn: Toâ ñaäm noãi thöông caûm xoùt xa cho cuoäc ñôøi cay ñaéng cuûa ngöôøi daân thöôøng 
 Nghóa cuûa caùc hình aûnh aån duï
 -Con taèm: Thaân phaän suoát ñôøi bò keû khaùc boøn ruùt söùc löïc.
 -Luõ kieán: Noãi khoå chung cuûa ngöõng thaân phaän nhoû nhen.
 -Con haïc: Cuoäc ñôøi phieâu baït laän ñaän cuûa ngöôøi lao ñoäng trong xaõ hoäi cuõ.
 -Con cuoác: Thöông cho thaân phaän thaáp coå beù hoïng, khoâng ñöôïc leõ coâng baèng naøo soi toû.
 Baøi 3: 
-Noùi veà thaân phaän noãi khoå ñau cuûa ngöôøi phuï nöõ trong xaõ hoäi cuõ. Noãi khoå lôùn nhaát laø phuï thuoäc vaøo ngöôøi khaùc, khoâng ñöôïc quyeàn quyeát ñònh baát cöù caùi gì.
Nội dung:
Đều nói về thân phận con người trong xã hội cũ, vừa là than thân, vừa mang ý nghĩa phản kháng.
Ngheä thuaät : 
- Söû duïng caùc caùch noùi: thaân coø, thaân em, con coø, thaân phaän
- Söû duïng caùc thaønh ngöõ: leân thaùc xuoáng gheành, gioù daäp soùng doài
- Söû duïng caùc so saùnh, aån duï, nhaân hoùa, töôïng tröng, phoùng ñaïi, ñieäp töø ngöõ
 * YÙ nghóa: Moät khía caïnh laøm neân giaù trò cuûa ca dao laø theå hieän tinh thaàn nhaân ñaïo, caûm thoâng, chia seûvôùi nhöõng con ngöôøi gaëp caûnh ngoä ñaéng cay, khoå cöïc. 
 NHÖÕNG CAÂU HAÙT CHAÂM BIEÁM ( HỌC THUỘC BÀI 1 VÀ 2)
 1.Baøi 1: Chaân dung “Chuù toâi”: 
 Nghieän röôïu cheø, hay nguû tröa
=>Baøi ca dao duøng hình thöùc noùi ngöôïc ñeå chaâm bieám nhaân vaät “Chuù toâi”
 -YÙ nghóa hai caâu ñaàu:
 +Coâ yeám ñaøo> Chaøng trai khoâng xöùng ñaùng vôùi coâ gaùi
=>Baøi ca dao cheá gieãu haïng ngöôøi nghieän ngaäp vaø löôøi bieáng.
-Baøi 2: Nhaïi lôøi thaày boùi noùi vôùi ngöôøi ñi xem boùi
 +Lôøi noùi khaúng ñònh nhö ñinh ñoùng coät nhöng trôû thaønh voâ nghóa vì nhöõng lôøi ñoù laø moät söï thaät hieån nhieân.
=>Baøi ca dao nhaèm chaâm bieám nhöõng keû haønh ngheà meâ tín dò ñoan, doát naùt.
1.Noäi dung: Pheâ phaùn nhöõng thoùi hö, taät xaáu cuûa con ngöôøi.
2.Ngheä thuaät: Chaâm bieám, so saùnh
B/ Tieáng Vieät. ( Học thuộc trong ghi nhớ SGK)
VÒ cÊu t¹o: + Tõ ghÐp: 
- Tõ ghÐp chÝnh – phô: cã tÝnh chÊt ph©n nghÜa. TiÕng chÝnh ®øng tr­íc, tiÕng phô ®øng
 - Tõ ghÐp ®¼ng lËp: Cã tÝnh chÊt hîp nghÜa. C¸c tiÕng b×nh ®¼ng víi nhau vÒ mÆt ng÷ ph¸p 
 + Tõ l¸y: - L¸y toµn bé
 - L¸y bé phËn: L¸y bé phËn vÇn
 L¸y phô ©m ®Çu
VÒ tõ lo¹i: +§¹i tõ: -§¹i tõ ®Ó trá
 - §¹i tõ ®Ó hái
 + Quan hÖ tõ: lµ tõ dïng ®Ó biÓu thÞ quan hÖ, nh­ quan hÖ së h÷u,
 quan hÖ so s¸nh, quan hÖ nh©n qu¶
VÒ ®Æc ®iÓm: + Tõ ®ång nghÜa: - §ång nghÜa hoµn toµn
 - §ång nghÜa kh«ng hoµn toµn
 + Tõ tr¸i nghÜa
 + Tõ ®ång ©m
VÒ tu tõ vùng: + Thµnh ng÷: lµ nh÷ng côm tõ cã cÊu t¹o cè ®Þnh biÓu thÞ mét ý nghÜa
 hoµn chØnh. NghÜa cña thµnh ng÷ ®­îc suy ra tõ nghÜa ®en hoÆc qua 
 mét sè phÐp chuyÓn nghÜa nh­ so s¸nh, Èn dô
 + §iÖp ng÷: - §iÖp ng÷ c¸ch qu·ng
 - §iÖp ng÷ nèi tiÕp
 - §iÖp ng÷ vßng( ChuyÓn tiÕp)
 + Ch¬i ch÷: lµ lîi dông ®Æc s¾c vÒ ©m, vÒ nghÜa cña tõ ®Ó t¹o s¾c th¸i
 biÓu c¶m
 C. TLV 
Cảm nghĩ về loài, cây , hoa em thích. 
 gợi ý: 
Gới thiệu được loài hoa em yêu thích.
Nêu được những chi tiết về hoa mà làm cho em yêu thích, qua đó bày tỏ cảm xúc.
Bày tỏ tình cảm chung về loài hoa...
Cảm nghĩ về người thân của em.
Giới thiệu được người thân và cảm xúc của em về người đó.
Kết hợp kể và tả để gợi ra những chi tiết biểu cảm và qua đó mà thể hiện cảm xúc
Bày tỏ tình cảm chung của em về người thân...
Cảm nghĩ về một bài ca dao em yêu thích. 
Ví dụ: chiều chiều ra đứng ngõ sau ( có gợi ý)
Chiều chiều ra đứng ngõ sau
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều
Ngày xưa, do quan niệm "trọng nam khinh nữ", coi "con gái là con người ta" nên những người con gái bị ép gả hoặc phải lấy chồng xa nhà đều phải chịu nhiều nỗi khổ tâm. Nỗi khổ lớn nhất là xa nhà, thương cha thương mẹ mà không được về thăm, không thể chăm sóc, đỡ đần lúc cha mẹ đau ốm, bệnh tật. 
Nỗi nhớ mẹ của người con gái trong bài ca dao này rất da diết. Điều đó được thể hiện qua nhiều từ ngữ, hình ảnh:
- Chiều chiều: không phải một lần, một lúc mà chiều nào cũng vậy. 
- Đứng ngõ sau: ngõ sau là ngõ vắng, đi với chiều chiều càng gợi lên không gian vắng lặng, heo hút. Trong khung cảnh ảm đạm, hình ảnh người phụ nữ cô đơn thui thủi một mình nơi ngõ sau càng nhỏ bé, đáng thương hơn nữa. 
- Ruột đau chín chiều: chín chiều là "chín bề", là "nhiều bề". Dù là nỗi đau nào thì cái không gian ấy cũng làm cho nó càng thêm tê tái. Cách sử dụng từ ngữ đối xứng (chiều chiều - chín chiều) cũng góp phần làm cho tình cảnh và tâm trạng của người con gái càng nặng nề, đau xót hơn. 
Cảm nghĩ về bài thơ Bánh trôi nước.
Cảm nghĩ về bài thơ Qua Đèo Ngang 
*. Kiến thức cơ bản
a. Cảnh vật được miêu tả và lúc chiều tà. Thời điểm đó dễ gợi lên tâm trạng buồn, cô đơn nhất là với người lữ thứ.
b. Cảnh Đèo Ngang được miêu tả gồm những chi tiết: cỏ cây, hoa lá, dãy núi, con sông, cái chợ, mấy túp nhà, tiếng chim quốc, chim đa đa, có vài chú tiều phu. Các chi tiết này cho thấy cảnh Đèo Ngang um tùm, rậm rạp. Con người thì ít ỏi, thưa thớt. Các từ láy: lom khom, lác đác, các từ tượng thanh: quốc quốc, đa đa có tác dụng lớn trong việc gợi hình, gợi cảm và càng gợi lên cảm giác hoang vắng, quạnh hiu.
c. Cảnh Đèo Ngang là cảnh thiên nhiên, núi đèo bát ngát, thấp thoáng có sự sống của con người nhưng rất hoang sơ. Cảnh được miêu tả vào lúc chiều tà, lại được nhìn từ tâm trạng của kẻ xa quê nên cảnh gợi lên cảm giác buồn, hoang sơ, vắng lặng.
d. Có thể thấy, ấn sâu kín trong bức tranh thiên nhiên là tâm trạng của người lữ thứ (Bà Huyện Thanh Quan). Đó là tâm trạng buồn, cô đơn, hoài cổ. Đọc bài thơ, ta cảm nhận được tiếng kêu da diết của chim quốc, chim đa đa cũng chính là tiếng lòng tha thiết nhớ nhà, nhớ quá khứ của đất nước. Câu thơ cuối cùng chính là cao trào của nỗi buồn, nỗi cô đơn của người khách xa quê.
 Cảm nghĩ về bài thơ Bạn đến chơi nhà.
* * Kiến thức cơ bản
* . Bài thơ lập ý bằng cách dựng lên tình huống không có gì để tiếp bạn, nhưng vẫn thể hiện được tình bạn đậm đà thắm thiết. 
a) Theo nội dung câu thứ nhất (Đã bấy lâu nay, bác tới nhà), thì đáng ra, Nguyễn Khuyến phải tiếp đãi bạn thật chu đáo và tử tế.
b) Nhưng sáu câu kế tiếp, nhà thơ lại vẽ ra một hoàn cảnh rất đặc biệt để tạo ra sự đùa vui: Có sẵn mọi thứ nhưng hoá ra lại không có thứ gì. Vật chất muốn đầy đủ nhất nhưng lại cứ giảm đi, đến chỗ không còn một chút gì hết. Vì vậy tiếp bạn chỉ còn có mỗi cái tình. Tạo ra tình huống như vậy, vừa đùa vui, vừa nói lên sự mong ước tiếp đãi chu đáo cả vật chất lẫn tinh thần, lại vừa nhấn mạnh được cái tình. Chỉ một sự chân tình có thể đủ bù đắp những thiếu hụt vật chất. 
c) Câu thứ 8 và cụm từ ta với ta nhấn mạnh tình cảm tri âm không cần phải vật chất đầy đủ mà chỉ cần cái tình chân thực thôi. Những người tri âm, tri kỉ có khi chỉ cần gặp nhau ngâm mấy câu thơ, đàn vài bản nhạc là đã đủ vui rồi. Tình cảm không cứ nhất thiết phải có đầy đủ vật chất mới vui là như vậy.
d) Qua cách ứng xử của nhà thơ, có thể nhận thấy, với bạn, Nguyễn Khuyến rất quan tâm đến bạn, muốn tiếp bạn thật là chu đáo. Đồng thời, chúng ta cũng thấy, trong tình bạn, Nguyễn Khuyến rất coi trọng cái tình, coi trọng sự cung kính trong tình bạn. 
Cảm nghĩ về bài thơ Cảnh Khuya. 
Gợi ý cơ bản.
a. Hai câu thơ đầu của bài Cảnh khuya miêu tả cảnh trăng sáng về khuya. Tiếng suối chảy trong đêm yên tĩnh nghe trong trẻo như tiếng hát xa. Trăng sáng lồng bóng cây cổ thụ, rồi xuyên qua từng khe lá rải xuống mặt đất như hoa. Cảnh trong hai câu thơ đầy thơ mộng, trong trẻo, dịu dàng và ấm áp. 
b. Hai câu thơ cuối của bài thơ là cái tình say đắm của tác giả trước vẻ đẹp của thiên nhiên. Có thể nói một trong những lí do khiến “người chưa ngủ” ấy chính là vì cảnh thiên nhiên quá đẹp. Người vì say đắm trước vẻ đẹp thiên nhiên mà không nỡ ngủ. Song hai câu thơ cuối còn khắc hoạ một phương diện khác của Hồ Chí Minh. Bác “chưa ngủ” không chỉ bởi thiên nhiên quá đẹp và quá ư quyến rũ mà còn bởi “Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà”. Cụm từ “chưa ngủ” được nhắc lại hai lần gắn với nỗi băn khoăn về vận nước, điều đó đủ cho thấy tấm lòng thiết tha vì dân vì nước của Bác Hồ.
8. Cảm nghĩ về thầy cô giáo.
9. Cảm nghĩ về mái trường thân yêu.
10. Cảm nghĩ về tình bạn.
11. Cảm nghĩ về sách vở mình đọc và học hằng ngày.
12. Cảm nghĩ về món quà mà em đã được nhận thời thơ ấu.
1