Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện Ngữ văn lớp 6 - Năm học 2013-2014 - Phòng GD & ĐT Lâm Thao

PHÒNG GD&ĐT LÂM THAO
Đề chính thức 
Đề chính thức
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN 
Môn: Ngữ văn lớp 6
Thời gian: 90'
(không kể thời gian giao đề)
Đề thi có 01 trang
Câu 1: (4,0 điểm) 
Viết đoạn văn khoảng 8-10 câu trình bày suy nghĩ của em về nhân vật người Anh (Truyện Bức tranh của em gái tôi - Tạ Duy Anh, Ngữ văn Lớp 6, Tập I) qua đoạn văn sau:
"Tôi không trả lời mẹ vì tôi muốn khóc quá. Bởi vì nếu nói được với mẹ, tôi sẽ nói rằng: Không phải con đâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy".
Câu 2: ( 4,0 điểm)
Phân tích tác dụng của phép so sánh trong bài ca dao sau: 
“ Trên trời mây trắng như bông,
 Ở dưới cánh đồng bông trắng như mây.
Mấy cô má đỏ hây hây,
Đội bông như thể đội mây về làng .”
 	( Ngô Văn Phú )
Câu 3: ( 12,0 điểm)
Miêu tả cảnh lũy tre làng em vào một ngày giông bão. 
...................... Hết.......................
( Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm)
HƯỚNG DẪN CHẤM THI HỌC SINH GIỎI LỚP 6 
NĂM HỌC 2013-2014
Môn ngữ văn lớp 6
Câu 1: ( 4 điểm )
Yêu cầu:
* Về hình thức: Nêu đúng yêu cầu 1 đoạn văn. (1,0 điểm )
* Về nội dung:
- Người anh không trả lời mẹ vì quá ngạc nhiên và bất ngờ trước vẻ đẹp của bức tranh và tài năng của em gái mình. (0,5 điểm)
- Người anh muốn khóc vì quá xúc động và xấu hổ với sự đố kỵ, cố tình xa lánh của mình đối với em gái trước đây. (0,5 điểm)
- Người anh cảm thấy đó không phải là bức tranh vẽ mình vì hình ảnh trong bức tranh quá đẹp, trong sáng và ngoài sức tưởng tượng của người anh. (0,5 điểm)
- Người anh hiểu rằng chính lòng nhân hậu của em gái là cơ sở để tạo nên tài năng. (0,5 điểm)
- Câu nói thầm của người anh thể hiện sự hối hận chân thành, ăn năn, bị thuyết phục, tự nhận thức về bản thân cũng như về em gái của mình. (1,0 điểm).
Câu 2: ( 4 điểm)
Yêu cầu:
* Chỉ ra các phép so sánh được sử dụng trong bài ca dao: Mây trắng như bông, bông trắng như mây, đội bông như thể đội mây. (1 điểm)
* Phân tích tác dụng: (3,0 điểm)
- Mây trắng như bông: Câu mở đầu miêu tả cảnh những đám mây trắng, xốp trôi nhẹ nhàng trên bầu trời.
- Bông trắng như mây: Cảnh mặt đất: Những “núi” bông nối tiếp nhau như những đám mây bồng bềnh trắng xốp.
 2 câu ca dao sử dụng 2 phép so sánh tạo sự đối chiếu từ trên trời xuống mặt đất, từ mặt đất đến bầu trời. Cả không gian rộng lớn tràn ngập 1 màu trắng tinh khiết, tuy nhiên 2 phép so sánh tập trung nhấn mạnh 1 vụ mùa bông bội thu.
- Trên nền màu trắng của bông và mây, xuất hiện màu đỏ trên sắc má các cô gái, màu đỏ trở nên nổi bật,và tràn đầy sức sống, đó chính là vẻ đẹp của người lao động.
- Đội bông như đội mây: Hình ảnh con người lao động đang chuyển bông về làng một cách nhanh nhẹn, thanh thoát. Công việc lao động không những không phải là gánh nặng của con người, không đè bẹp con người mà trái lại, như nâng tầm vóc và vẻ đẹp con người, hình ảnh những cô gái đội bông như những nàng tiên nữ xinh đẹp đang bay lượn trong không gian tràn ngập màu trắng đó.
Bài ca dao là bài ca về tình yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương đất nước và trân trọng đối với người lao động.
Câu 3: (12 điểm) 
 	Yêu cầu:Bài làm cần đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau:
* Về hình thức: Nêu đúng thể loại văn miêu tả, bố cục chặt chẽ biết sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh, các biện pháp tu từ, biết liên tưởng và tưởng tượng, văn viết có cảm xúc . ( 2 điểm )
*Về nội dung: ( 10 điểm )
 Cảnh luỹ tre làng trước khi có giông bão: Trời xanh trong, gió nhẹ, luỹ tre rì rào ca hát..(2 điểm)
 Cảnh luỹ tre làng trong giông bão: ( 6điểm) Cần tập trung miêu tả những hình ảnh, màu sắc và âm thanh chủ đạo như:
+ Hình ảnh: Thân tre lắc lư, ngọn tre vút cong, những cành tre đan vào nhau chống chọi với cơn bão tố.
+ Âm thanh: Sấm chớp, gió rít, nước chảy, mưa
+ Một số cây khác gẫy cành, đổ gục, riêng lũy tre vẫn kiên cường tựa vào nhau vững chắc như một bức tường thành.( cần kết hợp tả cảnh chung và riêng).
- Cảnh luỹ tre sau cơn mưa: Con người tiếp tục làm việc, mọi vật như đổi thay , riêng luỹ tre có một sự thay đổi kỳ diệu, tươi mới, màu sắc như xanh hơn, những búp măng như cao hơn, luỹ tre lại rì rào như ca hát... ( 2 điểm )
Lưu ý:
- Trên đây chỉ là những gợi ý. Giám khảo cần vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm. Chú ý những bài làm có tính sáng tạo.
- Điểm toàn bài là điểm từng phần cộng lại. Cho điểm lẻ đến 0,25 điểm.
..........................Hết.............................