Chuyên đề 1: Văn học Việt Nam 1930 - 1945

CHUYÊN ĐỀ 1: VĂN HỌC VIỆT NAM 1930-1945
- Tôi đi học (Thanh Tịnh)
- Trong lòng mẹ (Nguyên Hồng)
- Tức nước vỡ bờ (Ngô Tất Tố)
- Lão Hạc (Nam Cao)
Tích hợp: Tích hợp kiến thức về văn bản (chủ đề, bố cục, xây dựng và liên kết đoạn văn) + Văn tự sự (miêu tả và biểu cảm) + văn nghị luận + phép tu từ, câu ghép, từ tượng thanh- hình.
Văn bản 1: “TÔI ĐI HỌC” của THANH TỊNH
I. Nội dung:
1. "Tôi đi học " là truyện ngắn trữ tình, kể lại những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường đầu tiên, thể hiện tâm trạng bỡ ngỡ, những cảm xúc mới lạ nảy nở trong lòng nhân vật, trở thành những kỉ niệm đáng nhớ trong cuộc đời mỗi người. Tác phẩm in trong tập truyện "Quê mẹ" năm 1941.
2. Tác phẩm là những trang văn đẫm chất thơ:
- Những yếu tố trữ tình thể hiện trong hình ảnh, cảnh sắc thiện nhiên để miêu tả, qua việc sử dụng những hình ảnh so sánh cùng ngôn ngữ biểu cmar và tinh tế.
- Chất thơ trong những trang văn miêu tả tâm trạng, những dòng suy nghĩ miên man về những kỉ niệm của buổi tựu trường thời ấu thơ.
- Chất thơ trong giọng văn nhẹ nhàng, truyền cảm, lắng đọng , gợi về những kí ức xa xưa thời cấp sách đến trường.
- Truyện không có mô hình thường gặp, có nhân vật với hệ thống các sự việc và các xung đột xã hội mà được xây dựng theo dòng hồi tưởng của nhân vật về những kỉ niệm xưa.
II. Câu hỏi:
C©u 1: H·y ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu ®¹t cña nghÖ thuËt so s¸nh trong ®o¹n văn sau:
a.T«i quªn thÓ nµo ®­îc nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng Êy n¶y në trong lßng t«i nh­ mÊy cµnh hoa t­¬i mØm c­êi gi÷a bÇu trêi quang ®·ng.
Gîi ý: Chó ý ®©y lµ c¸ch ph©n tÝch mét phÐp tu tõ so s¸nh: A nh­ B ( ph©n tÝch B ®Ó lµm râ A).
 - H×nh ¶nh cµnh hoa t­¬i biÓu tr­ng cho c¸i ®Ñp, c¸i tinh hoa tinh tuý, c¸i ®¸ng yªu, ®¸ng n©ng niu cña t¹o ho¸ ban cho con ng­êi. Dïng h×nh ¶nh cµnh hoa t­¬i t¸c gi¶i nh»m diÔn t¶ nh÷ng c¶m gi¸c, nh÷ng rung ®éng trong buæi ®Çu tiªn thËt ®Ñp ®Ï, ®¸ng yªu, ®¸ng n©ng niu v« cïng. VÎ ®Ñp Êy kh«ng chØ sèng m·i trong tiÒm thøc, kÝ øc mµ lu«n t­¬i mãi vÑn nguyªn.
 - PhÐp nh©n ho¸ mØm c­êi diÔn t¶ niÒm vui, niÒm h¹nh phóc trµn ngËp r¹o rùc vµ c¶ mét t­¬ng lai ®Ñp ®Ï ®ang chê phÝa tr­íc. Râ rµng nh÷ng c¶m gi¸c, c¶m nhËn ®Çu tiªn Êy sèng m·i trong lßng ''t«i'' víi bao trµn ngËp hy väng vÒ t­¬ng lai.
=> C¸ch diÔn t¶ thËt hay, thËt ®Æc s¾c vµ giµu chÊt th¬. Ta c¶m nhËn ®­îc tÊm lßng m·i m·i biÕt ¬n, yªu quý thÇy c«, m¸i tr­êng, bÌ b¹n chña nhµ v¨n Thanh TÞnh.
b. H·y ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu ®¹t cña nghÖ thuËt so s¸nh trong saubằng đoạn văn:
''ý nghÜ Êy tho¸ng qua trong trÝ t«i nhÑ nhµng nh­ mét lµn m©y l­ít ngang trªn ngän nói''
Gîi ý:
 + Yªu cÇu vÒ h×nh thøc ph¶i viÕt thµnh mét ®o¹n v¨n hoµn chØnh
 + Yªu cÇu vÒ néi dung cÇn lµm râ c¸c vÊn ®Ò sau:
 - ChØ ra ®­îc vÕ so s¸nh.
 - H×nh ¶nh lµn m©y diÔn t¶ sù trong s¸ng, ng©y th¬, dÞu dµng ®¸ng yªu cña trÎ th¬. ChØ mét ý nghÜ tho¸ng qua th«i mµ sèng m·i, ®äng m·i vµ lung linh trong kÝ øc. Kh¸t väng m·nh liÖt v­¬n tíi mét ®Ønh cao,..
- Qua ®ã thÓ hiÖn t©m hån kh¸t khao bay cao, bay xa, v­¬n tíi nh÷ng ch©n trêi míi.
ViÕt thµnh ®o¹n v¨n:
 Trong truyÖn ng¾n ''T«i ®i häc'' cña Thanh TÞnh cã mét so s¸nh rÊt hay ®ã lµ: ''ý nghÜ Êy tho¸ng qua trong trÝ t«i nhÑ nhµng nh­ mét lµn m©y l­ít ngang trªn ngän nói''. §©y lµ phÐp so s¸nh hay vµ rÊt ®Ñp. H×nh ¶nh lµn m©y diÔn t¶ sù trong s¸ng, th¬ ng©y, dÞu dµng vµ ®¸ng yªu cña trÎ th¬. KØ niÖm vÒ ngµy khai tr­êng ®Çu tiªn søc sèng thËt k× diÖu, thËt m·nh liÖt. ChØ mét ý nghÜ tho¸ng qua th«i m¸ sèng m·i, ®äng m·i trong kÝ øc. Bao nhiªu n¨m th¸ng qua råi vÉn sèng dËy lung linh. Ta thÊy nh­ ®©u ®ã ¸nh lªn mét kh¸t väng m·nh liÖt v­¬n tíi mét ®Ønh cao. C¸ch diÔn t¶ thËt hay, thËt ®Æc s¾c vµ th¸m ®Ém chÊt tr÷ t×nh. Qua ®ã, ta c¶m nhËn ®­îc mét t©m hån kh¸t khao bay cao, bay xa, v­¬n tíi nh÷ng ch©n trêi míi. ¦íc m¬, kh¸t väng Êy cña nhµ v¨n thËt cao ®Ñp, ®¸ng tr©n träng biÕt nh÷ng nµo.
c. H·y ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu ®¹t cña nghÖ thuËt so s¸nh sau bằng®o¹n v¨n:
'' Hä nh­ con chim con ®øng bªn bê tæ nh×n qu·ng trêi r«ng......... ''
Gîi ý:
 + Yªu cÇu vÒ h×nh thøc ph¶i viÕt thµnh mét ®o¹n v¨n hoµn chØnh
 + Yªu cÇu vÒ néi dung cÇn lµm râ c¸c vÊn ®Ò sau:
 - ChØ ra ®­îc vÕ so s¸nh.
 - H×nh ¶nh chim con ®­îc ®Ó dïng ®Ó diÔn t¶ t©m tr¹ng cña ''t«i'' vµ c¸c c« cËu lÇn dÇu tiªn ®Õn tr­êng. M¸i tr­êng nh­ tæ Êm, mçi c« cËu häc trß nh­ c¸nh chim non ®ang ­íc m¬ ®­îc kh¸m ph¸ ch©n trêi kiÕn thøc, nh­ng còng rÊt lo l¾ng tr­íc ch©n trßi kiÕn thøc mªnh m«ng, bao la bÊt tËn Êy
- Qua ®ã, ta c¶m nhËn ®­îc tÊm lßng m·i m·i biÕt ¬n, yªu quý m¸i tr­êng, thÇy c« bÌ b¹n cña nhµ v¨n.
ViÕt thµnh ®o¹n v¨n:
 Trong truyÖn ng¾n '' T«i ®i häc '' Thanh TÞnh ®· sö dông 3 h×nh ¶nh so s¸nh rÊt hay vµ ®Çy thó vÞ. Ba h×nh ¶nh ®­îc xuÊt hiÖn ë ba thêi ®iÓm kh¸c nhau. Khi nhí vÒ ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êng nhµ v¨n ®· so s¸nh '' nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng Êy ... bÇu trêi quang ®·ng''. Lóc cïng mÑ trªn ®­êng tíi tr­êng, Thanh TÞnh l¹i so s¸nh '' ý nghÜ Êy tho¸ng qua..... l­ít ngang trªn ngän nói'' vµ khi ®øng trªn s©n tr­êng t¸c gi¶ l¹i so s¸nh '' Hä nh­ con chim .... ngËp ngõng e sî''. Nh÷ng h×nh ¶nh nµy ®· diÔn t¶ rÊt râ sù vËn ®éng t©m tr¹ng cña t«i: tõ nao nao nhí vÒ ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êng ®Õn nhí nh÷ng c¶m gi¸c, ý nghÜ non nít th¬ ng©y vµ cuèi cïng lµ nh÷ng t©m tr¹ng rôt rÌ, e sî cña t«i vµ c¸c c« cËu häc trß kh¸c. C¸c h×nh ¶nh so s¸nh nµy ®· gióp ta hiÓu râ h¬n t©m lÝ cña nh÷ng em bÐ lÇn ®Çu tiªn tíi tr­êng. Nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh nµy thËt t­¬i s¸ng, nhÑ nhµng lµm t¨ng thªm mµu s¾c tr÷ t×nh cho t¸c phÈm. H¼n ph¶i lµ mét ngßi bót tµi hoa, ph¶i cã mét t©m hån nh¹y c¶m, Thanh TÞnh míi cã thÓ viÕt lªn nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh hay ®Õn vËy.
C©u 2: H·y ph©n tÝch lµm s¸ng tá chÊt th¬ to¸t lªn tõ thiªn truyÖn '' T«i ®i häc''?
Gîi ý: ( ChÊt th¬ lµ g×? ë ®©u? ThÓ hiÖn nh­ thÕ nµo?)
 + ChÊt th¬ lµ mét nÐt ®Ñp t¹o nªn gi¸ trÞ t­ t­ëng vµ nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n nµy, thÓ hiÖn ë nh÷ng vÊn ®Ò sau:
 - Tr­íc hÕt, chÊt th¬ thÓ hiÖn ë chæ: truyÖn ng¾n kh«ng cã cèt truyÖn mµ chØ lµ dßng ch¶y c¶m xóc, lµ nh÷ng t©m t­ t×nh c¶m cña mét t©m hån trÎ d¹i trong buæi khai tr­êng ®Çu tiªn. Nh÷ng c¶m xóc ªm dÞu ngät ngµo, man m¸c buån, th¬ ng©y trong s¸ng lµm lßng ta rung lªn nh÷ng c¶m xóc.
 - ChÊt th¬ to¸t lªn tõ nh÷ng t×nh tiÕt sù viÖc dµo d¹t c¶m xóc( mÑ ©u yÕm dÉn ®i..., c¸c cËu häc trß..., con ®­êng tíi tr­êng.... ).
 - ChÊt th¬ to¸t lªn tõ c¶nh s¾c thiªn nhiªn rÊt th¬ méng vµ nªn th¬ trong trÎo.
 - ChÊt th¬ cßn to¶ ra tõ giäng nãi ©n cÇn, cÆp m¾t hiÒn tõ cña «ng ®èc vµ khu«n mÆt t­êi c­êi cña thÊy gi¸o.
- ChÊt th¬ cßn to¶ ra tõ tÊm lßng yªu th­¬ng con hÕt mùc ( 4 lÇn Thanh TÞnh nãi vÒ bµn tay mÑ). H×nh t­îng bµn tay mÑ thÓ hiÖn mét c¸ch tinh tÕ vµ biÓu c¶m, t×nh th­¬ng con bao la v« bê cña mÑ.
 - ChÊt th¬ cßn thÓ hiÖn ë c¸c h×nh ¶nh so s¸nh ®Çy thó vÞ, ë giäng v¨n nhÑ nhµng, trong s¸ng gîi c¶m ë ©m ®iÖu tha thiÕt.
- ChÊt th¬ cßn thÓ hiÖn ë chæ t¹o ®­îc sù ®ång c¶m, ®ång ®iÖu cña mäi ng­êi (kØ niÖn tuæi th¬ c¾p s¸ch tíi tr­êng, h×nh ¶nh mïa thu yªn lÆng quª ViÖt.
C©u 3: NhËn xÐt ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n T«i ®i häc. Theo em, søc cuèn hót cña t¸c phÈm ®­îc t¹o nªn tõ ®©u?
Gîi ý:
 + §Æc s¾c nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n T«i ®i häc lµ:
 - TruyÖn ng¾n ®ù¬c bè côc theo dßng håi t­ëng, c¶m nghÜa cña nh©n vËt ''t«i'', theo tr×nh tù thêi gian cña mét buæi tùu tr­êng.
 - Sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a kÓ, miªu t¶ víi bé lé t©m tr¹ng c¶m xóc.
 - Sö dông nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh míi mÎ, ®éc ®¸o giµu c¶m xóc tr÷ t×nh.
ChÝnh c¸c ®Æc s¾c nghÖ thuËt trªn gãp phÇn quan träng t¹o nªn chÊt tr÷ t×nh cña t¸c phÈm.
+ Søc cuèn hót cña t¸c phÈm ®­îc t¹o nªn tõ:
 - B¶n th©n t×nh huèng truyÖn (buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn trong ®êi ®· ch¾ ®ùng c¶m xóc thiÕt tha, mang bao kØ niÖm míi l¹, '' m¬n man'' cña nh©n vËt ''t«i').
 - T×nh c¶m Êm Êp, tri×u mÕn cña nh÷ng ng­êi lín ®èi víi c¸c em nhá lÇn ®Çu tiªn ®Õn tr­êng.
 - H×nh ¶nh thiªn nhiªn, ng«i tr­êng vµ c¸c so s¸nh giµu søc gîi c¶m cña t¸c gi¶.
 Toµn bé truyÖn ng¾n to¸t lªn chÊt tr÷ t×nh thiÕt tha, ªm dÞu.
Văn bản 2 : « TRONG LÒNG MẸ »
(TRÍCH HỒI KÍ « NHỮNG NGÀY THƠ ẤU » của NGUYÊN HỒNG)
I.Nội dung :
-Nh÷ng ngµy th¬ Êu lµ cuèn tiÓu thuyÕt tù truyÖn thuéc thÓ håi ký cã sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a tự sự các sù kiÖn, miêu tả vµ bÇy tá c¶m xóc đã giúp tác giả diễn tả sâu sắc và đầy đủ chủ đề văn bản. Tác phẩm tiªu biÓu cho phong c¸ch nghÖ thuËt cña Nguyªn Hång tha thiÕt, giÇu chÊt tr÷ t×nh vµ thÊm ®Ém c¶m xóc, .
- Nghệ thuật miêu tả ngoại hình bộc lộ tính và nọi tâm nhân vật. 
- Chất trữ tình trong văn bản thế hiện:
+ Cuộc gặp gỡ bất ngờ và cảm động giữa cậu bé Hồng và người mẹ ở cuối văn bản là câu chuyện về những rung động mãnh liệt của một tâm hồn trẻ thơ rất nhạy cảm và khao khát yêu đương: Khi bé Hồng thoáng thấy người giống mẹ đã gọi bối rối đến ríu cả chân lại và rồi "òa khóc nức nở" khi sung sướng khi ở "trong lòng mẹ"; cảm giác nồng ấm tình mẫu tử, rạo rực, vui sướng cực điểm bấy lâu mong đợi được sống dậy. Bé Hồng càng đau khổ bao nhiêu trước lời bà cô thì càng sung sướng bao nhiêu khi ở trong lòng mẹ.
+ Ngôn ngữ thể hiện rất chân thực và thấm đẫm chất trữ tình còn thể hiện qua nhịp điệu, ngôn ngữ, hình ảnh...
- Ngoài việc làm cho người đọc cảm nhận được cảnh ngộ và tâm sự đầy nước mắt của bé Hồng, tác phẩm còn cho người đọc thấy rõ bộ mwatj lạnh lùng của xã hội đồng tiền, những cổ hủ trong tư tưởng của xã họi cũ, thói quen có phần ác độc của đám thị dân tiểu tư sản đã làm khô héo, thui rụi tình máu mủ, ruột thịt của gia đình.
II. Câu hỏi :
Câu 1 : Các nhà nghiên cứu nhận định Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng. Nên hiểu như thế nào về nhận định ? Qua đoạn trích « Trong lòng mẹ », em hãy chứng minh nhận định trên.
Gợi ý:
Gi¶i thÝch: 
V× sao Nguyªn Hång ®­îc ®¸nh gi¸ lµ nhµ v¨n cña phô n÷ vµ trÎ em?
	- §Ò tµi: Nh×n vµo sù nghiÖp s¸ng t¸c cña Nguyªn Hång, ng­êi ®äc dÔ nhËn thÊy hai ®Ò tµi nµy ®· xuyªn suèt hÇu hÕt c¸c s¸ng t¸c cña nhµ v¨n.: Nh÷ng ngµy th¬ Êu, Hai nhµ nghÒ, BØ vá, Nhà mẹ Lê...
	- Hoµn c¶nh: Gia ®×nh vµ b¶n th©n ®· ¶nh h­ëng s©u s¾c ®Õn s¸ng t¸c cña nhµ v¨n. B¶n th©n lµ mét ®øa trÎ må c«i sèng trong sù thiÕu thèn c¶ vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn l¹i cßn bÞ gia ®×nh vµ x· héi ghÎ l¹nh .
	Nguyªn Hång ®­îc ®¸nh gi¸ lµ nhµ v¨n cña phô n÷ vµ trÎ em kh«ng ph¶i v× «ng viÕt nhiÒu vÒ nh©n vËt nµy. §iÒu quan träng «ng viÕt vÒ hä b»ng tÊt c¶ tÊm lßng tµi n¨ng vµ t©m huyÕt cña nhµ v¨n ch©n chÝnh. Mçi trang viÕt cña «ng lµ sù ®ång c¶m m·nh liÖt cña ng­êi nghÖ sü , d­êng nh­ nghÖ sü ®· hoµ nhËp vµo nh©n vËt mµ th­¬ng c¶m mµ xãt xa ®au ®ín, hay sung s­íng, h¶ hª.
2. Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña phô n÷ .
	a. Nhµ v¨n ®· thÊu hiÓu vµ ®ång c¶m s©u s¾c cho nçi bÊt h¹nh cña ng­êi phô n÷ 
	ThÊu hiÓu nçi khæ vÒ v¹t chÊt cña ng­êi phô n÷. Sau khi chång chÕt v× nî nÇn cïng tóng qu¸, mÖ hång ph¶i bá ®i tha h­¬ng cÇu thùc bu«n b¸n ng­îc xu«i dÓ kiÕm sèng . Sù vÊt v¶, lam lò ®· khiÕn ng­êi phô n÷ xu©n s¾c mét thêi trë nªn tiÒu tuþ ®¸ng th­¬ng “MÑ t«i ¨n mÆc r¸ch r­íi, gÇy r¹c ®i ”
	ThÊu hiÓu nçi ®au ®ín vÒ tinh thÇn cña ng­êi phô n÷ : Hñ tôc Ðp duyªn ®· khiÕn mÑ Hång ph¶i chÊp nhËn cuéc h«n nh©n kh«ng t×nh yªu víi ng­êi ®µn «ng gÊp ®«i tuæi cña m×nh. V× sù yªn Êm cña gia ®×nh, ng­êi phô n÷ nµy ph¶i sèng ©m thÇm nh­ mét c¸i bãng bªn ng­êi chång nghiÖn ngËp. Nh÷ng thµnh kiÕn x· héi vµ gia ®×nh khiÕn mÑ Hång ph¶i bá con ®i tha h­¬ng cÇu thùc , sinh në vông trém dÊu diÕm.
b. Nhµ v¨n cßn ng­îi ca vÎ ®Ñp t©m hån, ®øc tÝnh cao quý cña ng­êi phô n÷:
	Giµu t×nh yªu th­¬ng con. GÆp l¹i con sau bao ngµy xa c¸ch, mÑ Hång xóc ®éng ®Õn nghÑn ngµo. Trong tiÕng khãc sôt sïi cña ng­êi mÑ, ng­êi ®äc nh­ c¶m nhËn ®­îc nçi xãt xa ©n hËn còng nh­ niÒm sung s­íng v« h¹n v× ®­îc gÆp con. B»ng cö chØ dÞu dµng ©u yÕm xoa ®Çu, vuèt ve, g·i r«m...mÑ bï ®¾p cho Hång nh÷ng t×nh c¶m thiÕu v¾ng sau bao ngµy xa c¸ch
c. Lµ ng­êi phô n÷ träng nghÜa t×nh
	DÉu ch¼ng mÆn mµ víi cha Hång song vèn lµ ng­êi träng ®¹o nghÜa mÑ Hång vÉn trë vÒ trong ngµy giç ®Ó t­ëng nhí ng­êi chång ®· khuÊt.
d. Nhµ v¨n cßn bªnh vùc, b¶o vÖ ng­êi phô n÷:
	B¶o vÖ quyÒn b×nh ®¼ng vµ tù do, c¶m th«ng vêi mÑ Hång khi ch­a ®o¹n tang chång ®· t×m h¹nh phóc riªng.
Tãm l¹i: §óng nh­ mét nhµ phª b×nh ®· nhËn xÐt “C¶m høng chñ ®¹o bËc nhÊt trong s¸ng t¹o nghÖ thuËt cña t¸c gi¶ Nh÷ng ngµy th¬ Êu l¹i chÝnh lµ niÒm c¶m th­¬ng v« h¹n ®èi víi ng­êi mÑ . Nh÷ng dßng viÕt vÒ mÑ lµ nh÷ng dßng t×nh c¶m thiÕt tha cña nhµ v¨n. Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn khi më ®Çu tËp håi ký Nh÷ng ngµy th¬ Êu, nhµ v¨n l¹i viÕt lêi ®Ò tõ ng¾n gän vµ kÝnh cÈn: KÝnh tÆng mÑ t«i” . Cã lÏ h×nh ¶nh ng­êi mÑ ®· trë thµnh ng­êi m¹ch c¶m xóc v« tËn cho s¸ng t¸c cña Nguyªn Hång ®Ó råi «ng viÕt vÒ häc b»ng t×h c¶m thiªng liªng vµ thµnh kÝnh nhÊt.
2. Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña trÎ th¬.
a. Nhµ v¨n thÊu hiÓu vµ ®ång c¶m s©u s¾c cho nçi khæ, néi bÊt h¹nh cña trÎ th¬.
	Nhµ v¨n thÊu hiÓu nçi thèng khæ c¶ v¹t chÊt lÉn tinh thÇn : C¶ thêi th¬ Êu cña Hång ®­îc h­ëng nh÷ng d­ vÞ ngät ngµo th× Ýt mµ ®au khæ th× kh«ng sao kÓ xiÕt : Må c«i cha, thiÕu bµn tay ch¨m sãc cña mÑ, ph¶i ¨n nhê ë ®Ëu ng­êi th©n. Gia ®×nh vµ x· héi ®· kh«ng cho em ®­îc sèng thùc sù cña trÎ th¬ .....nghÜa lµ ®­îc ¨n ngon, vµ sãng trong t×nh yªu th­¬ng ®ïm bäc cña cha mÑ, ng­êi th©n. Nhµ v¨n cßn thÊu hiÓu c¶ nh÷ng t©m sù ®au ®ín cña chó bÐ khi bÞ bµ c« xóc ph¹m .....
b. Nhµ v¨n tr©n träng, ngîi ca phÈm chÊt cao quý cña trÎ th¬:
	- T×nh yªu th­¬ng mÑ s©u s¾c m·nh liÕt . Lu«n nhí nhung vÒ mÑ . ChØ míi nghe bµ c« hái “Hång, mµy cã muèn vµo Thanh Ho¸ ch¬i víi mî mµy kh«ng?”, lËp tøc, trong ký øc cña Hång trçi dËy h×nh ¶nh ng­êi mÑ 
	- Hång lu«n tin t­ëng kh¶ng ®Þnh t×nh c¶m cña mÑ dµnh cho m×nh. DÉu xa c¸ch mÑ c¶ vÒ thêi gian, kh«ng gian, dï bµ c« cã tinh ma ®éc ®Þa ®Õn ®©u th× Hång còng quyÕt b¶o vÖ ®Õn cïng t×nh cmr cña m×nh dµnh cho mÑ . Hång lu«n hiÓu vµ c¶m th«ng s©u s¾c cho t×nh c¶nh còng nh­ nçi ®au cña mÑ . Trong khi x· héi vµ ng­êi th©n hïa nhau t×m c¸ch trõng ph¹t mÑ th× bÐ Hång víi tr¸i tim bao dung vµ nh©n hËu yªu th­¬ng mÑ s©u nÆng ®· nhËn thÊy mÑ chØ lµ n¹n nh©n ®¸ng th­¬ng cña nh÷ng cæ tôc phong kiÕn kia . Em ®· khãc cho nçi ®au cña ng­êi phô n÷ kh¸t khao yªu th­¬ng mµ kh«ng ®­îc trän vÑn . Hång c¨m thï nh÷ng cæ tôc ®ã: “Gi¸ nh÷ng cæ tục kia lµ mét vËt nh­ .....th«i” 
	- Hång lu«n khao kh¸t ®­îc gÆp mÑ. Nçi niÒm th­¬ng nhí mÑ nung nÊu tÝch tô qua bao th¸ng ngµy ®· khiÕn t×nh c¶m cña ®øa con dµnh cho mÑ nh­ mét niÒm tÝn ng­¬ng thiªng liªng thµnh kÝnh. Tr¸i tim cña Hång nh­ ®ang rím m¸u, r¹n nøt v× nhí mÑ .V× thÕ tho¸ng thÊy ng­êi mÑ ngåi trªn xe, em ®· nhËn ra mÑ ,em vui mõng cÊt tiÕng gäi mÑ mµ bÊy l©u em ®· cÊt dÊu ë trong lßng 
c. Sung s­íng khi ®­îc sèng trong lßng mÑ. 
	Lßng vui s­íng ®­îc to¸t lªn tõ nh÷ng cö chi véi v· bèi rèi tõ giät n­íc m¾t giËn hên, h¹nh phóc tøc t­ëi, m·n nguyÖn
d. Nhµ th¬ thÊu hiÎu nh÷ng khao kh¸t mu«n ®êi cña trÎ th¬:
	Khao kh¸t ®­îc sèng trong t×nh th­¬ng yªu che chë cña mÑ, ®­îc sèng trong lßng mÑ. 
Câu 2:Qua đoạn trích, hãy chứng minh rằng: Văn Nguyên Hồng rất giàu chất trữ tình. 
Gợi ý:
- Ông thường cảm thương đau xót cho những phận người nhỏ bé, yếu đuố i trong xã hội như bé Hồng, mẹ bé Hồng. Ông phản ánh đau khổ của họ với tấm lòng yêu thương và nhnf thấy ở họ những phẩm chất, tính cách đẹp đẽ.
- Cuộc gặp gỡ giữa bé Hồng và bà mẹ được viết bằng đoạn văn giàu cảm xúc, đạm chất trữ tình nồng thắm, mẫu mực về tình mẹ con.
- Những sắc thái tình cảm, tam trạng nhân vật bé Hồng được diễn tả rõ ràng, sắc nét với cảm hứng trữ tình thật xúc động. 
Văn bản 3: “TỨC NƯỚC VỠ BỜ”
(TRÍCH TIỂU THUYẾT “TẮT ĐÈN” CỦA NGÔ TẤT TỐ)
I.Nội dung:
- Tiểu thuyết "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố lần đầu tiên được in nhiều số trên báo "Tương lai" năm 1936 với cái tên "Một ổ chó và một đứa con". Sau này được in thành sách. 
- Tiểu thuyết này kể về cuộc sống của người dân làng Đông Xá trong mùa sưu cao thuế nặng thời Pháp thuộc. Bầu không khí trong làng vô cùng ngột ngạt bởi tiếng trống, tiếng tù và, thiếng thét thúc sưu cùng tiếng kêu thét, van xin của những kẻ cùng đinh. Tác phẩm tập trung kể về gia đình chị Dậu trong gia cảnh khốn khó mà phải đóng 2 suất sưu của chồng và em trai chồng đã chết. Vì 2 suất sưu đó mà chị Dậu phải bán con, bán chó, điêu đứng mà không trả xong món nợ với nhà nước. Anh Dậu bị trói chân, đánh đập điệu ra đình làng. Khi anh Dậu ngất xỉu tưởng chết nên bọn cai lệ đưa về nửa đêm. Sáng hôm sau, chúng lại đến định bắt anh đi thì chị Dậu đã đứng lên chống lại bọn chúng để bảo vệ chồng. Bị giải lên huyện, chị vẫn không thoát khỏi thế lực đen tối của xã hội thực dân phong kiến khi bị quan tri phủ định hãm hại. Kết thúc caauc huyện là hình ảnh chị Dậu phải vùng chạy ra ngoài khi bị lão già mà chị đến ở vú định lợi dụng đêm mưa bão vào phòng chị giở trò đồi bại. Chị vùng chạy trong khi trời tối đen như mực. 
- Đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" thuộc vào chương XVIII, tập trung xây dựng 2 tuyến nhân vật đối lập: một bên là tên cai lệ không tên tuổi nhưng đại diện cho lực lượng tay sai của bọn thống trị bất nhân, tàn ác; một bên là chị Dậu- người phụ nữ nông dân yêu thương chồng con, hiền dịu, biết chịu đựng, tháo vát, nhưng không yếu đuối mà có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ, một tinh thần phản kháng mãnh liệt khi bị đẩy đến bước đường cùng.
- Quy luật "tức nước vỡ bờ", "có áp bức có đấu tranh" được thể hiện rõ ràng qua sự phát triển giàu tính kịnh qua xung đột giữa chj Dậu và tên cai lệ cùng tên người nhà lí trưởng từ đấu tình- đấu lí- đấu lực. Đoạn trích vừa khám phá và thể hiện sinh động , thuyết phục chân lí của đời sống. Qua đây, nêu lên một chân lí: Con đường đáu tranh của quần chúng bị áp bức chỉ có thể là con đường tự đấu tranh để giải phóng. Đó chính là cảm quan mà ngòi bút nhậy cảm của Ngô Tất Tố nhìn thấy được dù lúc đó chưa có ánh sáng của cách mạng. Từ đây, người đọc hiểu nhan đề "tắt đèn" chính là bóng tối bao trùm cuộc sống người nông dân nói riêng và xã hội Việt Nam nói chung thời kì đó. Muốn thoát khỏi bóng tối thì mỗi người cần tạo thành những ngọn đèn để đi xuyên qua đêm tối lầm than mong đón ánh sáng của cuộc sống mới.
- Trong "Tắt đèn" và văn bản "Tức nước vỡ bờ", Ngô Tất Tố đã đật được những thành công nghệ thuật sau:
+ Chân dung, tính cách nhân vật qua ngôn ngữ và hành động điển hình: Chị Dậu bảo vệ anh Dậu - Cai lệ và người nhà lí trưởng đến bắt trói anh để thu tiền sưu trong khi anh đang bị ốm nặng.
+ Hoàn cảnh điển hình: Tác phẩm khái quát một hoàn cảnh cụ thể, một giai đoạn cụ thể, một địa điểm cụ thể của nông thôn Việt Nam qua cảnh thu sưu thuế ở làng Đông Xá. Mẫu thuẫn nông dân- địa chủ, thống trị - bị trị căng thẳng cao độ hơn bao giờ. Và cũng bộc lộ ra sợ bất công, ngang trái trong cảnh làng quê vốn yên bình.
+ Tính cách điển hình: Trong hoàn cảnh điển hình, chị Dậu và tên cai lệ đã bộc lộ những nét chung của giai tầng và bản thân. Vừa mang nét chung và mang nét riêng.
II. Câu hỏi:
Câu hỏi:Nªu ng¾n gän gi¸ trÞ t­ t­ëng vµ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm '' T¾t ®Ìn''.
Gợi ý :
+ VÒ néi dung t­ t­ëng:
 - T¾t ®Ìn giµu gi¸ trÞ hiÖn thùc. T¸c gi¶ ®· tè c¸o vµ lªn ¸n chÕ ®é s­u thuÕ da man cña th­c d©n Ph¸p, ®· bÇn cïng ho¸ nh©n d©n ta; s­u thuÕ ®¸nh vµo c¶ ng­êi chÕt; cã biÕt bao nhiªu ng­êi ph¶i b¸n vî ®î con ®Ó trang tr¶i '' mãn nî Nhµ n­íc''. Vô thuÕ ®Õn, xãm th«n, rïng rîn trong tiÕng trèng ngò liªn thóc liªn håi suèt ngµy ®ªm, bon c­êng hµo b¾t trãi, ®¸nh ®Ëp tµn nhÉn nh÷ng kÎ thiÕu s­u, thiÕu thuÕ. C¸i s©n ®×nh x«i thÞt ®· trë thµnh tr¹i giam hµnh h¹ nh÷ng ng­ßi n«ng d©n nghÌo khæ, hiÒn lµnh v« téi. Cã thÓ nãi T¾t ®Ìn lµ mét bøc tranh x· héi ch©n thùc, mét b¶n ¸n ®anh thÐp kÕt téi chÕ ®é thùc d©n nöa phong kiÕn ®· ¸p bøc bãc lét, ®· bÇn cïng ho¸ nh©n d©n ta.
 - T¾t ®Ìn giµu gi¸ trÞ nh©n ®¹o. T×nh vî chång, t×nh mÑ con, t×nh nghÜa xãm lµng gi÷a nh÷ng con ng­êi cïng khæ ®­îc nãi ®Õn mét c¸ch ch©n thùc. Sè phËn ng­êi phô n÷, nh÷ng em bÐ, nh÷ng ng­êi cïng ®inh ®­îc t¸c gi¶ nªu lªn víi bao xãt th­¬ng nhøc nhãi vµ ®au lßng.
 - T¾t ®en ®· x©y dùng nh©n vËt chÞ DËu - mét h×nh t­îng ch©n thùc ®Ñp ®Ï vÒ ng­êi phô n÷ n«ng th«n ViÖt Nam. ChÞ DËu cã bao phÈm chÊt tèt ®Ñp: cÇn ï, tÇn t¶o, giµu t×nh th­¬ng, nhÉn nhôc vµ dòng c¶m chèng c­êng hµo, chèng ap bøc. ChÞ DËu lµ hiÖn th©n c¶u ng­êi vî, ng­êi mÑ võa s¾c s¶o, võa ®«n hËu, trong s¹