Bồi dưỡng học sinh giỏi Tiếng việt lớp 4 - Trường Tiểu học Sơn Lĩnh

Họ và tên : . Lớp 4
Trường Tiểu học Sơn Lĩnh.
Bài 1 :Cho các từ sau:
Bác sĩ, nhân dân, hi vọng, thước kẻ, sấm, văn học, cái, thợ mỏ, mơ ước, xe máy, sóng thần, , chiếc, bàn ghế, gió mùa, xã, huyện, phấn khởi, tự hào, mong muốn, truyền thống, hoà bình.
 a)xếp các từ trên vào 2 loại : DT và không phải DT
 b)Xếp các DT tìm được vào các nhóm : DT chỉ người, DT chỉ vật, DT chỉ hiện tượng, DT chỉ khái niệm, DT chỉ đơn vị.
Bài 2 :
Tìm chỗ sai trong các câu sau và sửa lại cho đúng :
a)Bạn Vân đang nấu cơm nước
b)Bác nông dân đang cày ruộng..
c) Mẹ cháu vừa đi chợ búa.
d) Em có một người bạn bè rất thân.
Bài 3 :
 Cho các từ : cánh đồng, tình thương, lịch sử. Hãy đặt thành 2 câu (với mỗi từ) sao cho trong 2 câu đó mỗi từ nằm ở 2 bộ phận chính khác nhau.
V.D: Cánh đồng rộng mênh mông / Em rất yêu cánh đồng quê em.
Bài 4 :
Các từ gạch chân trong từng câu dưới đây bổ sung ý nghĩa gì cho ĐT đứng trước nó :
a) Tuy rét vẫn kéo dài nhưng mùa xuân đã đến.
Những cành cây đang trổ lá, lại sắp buông toả những tán hoa.
Bài 5 :
Xác định từ loại của những từ sau :
Sách vở, kiên nhẫn, kỉ niệm, yêu mến, tâm sự, lo lắng, xúc động, nhớ, thương,
lễ phép, buồn , vui, thân thương, sự nghi ngờ, suy nghĩ, cái đẹp, cuộc vui,
cơn giận dữ, trìu mến, nỗi buồn.
Bài 6: Nêu nghĩa của các từ đánh bóng trong các câu sau:
a) Bạn ấy viết xong còn đánh bóng vào các chữ cái.
.
b) Các bạn đanng đánh bóng ngoài sân.
..
c) Chú ấy đang đánh bóng chiếc ghế bằng đầu bóng.
..
d) Cậu đừng tự đánh bóng tên tuổi mình như thế.
Bài 7:Tìm 5 từ mà mối từ vừa có thể là DT vừa có thể là ĐT. Đặt câu để phân biệt.
VD: - Bàn: Chúng tôi đang bàn luận sôi nổi về một đề toán. / Bàn tôi có 2 bạn.
 ĐT DT
Bài 8: Tìm 3 động từ có 2 tiếng mà có thể viết 2 tiếng đó theo thứ tự ngược lại thì nghĩa vẫn không đổi. Đặt câu với mỗi cặp từ đó.
VD: - ước mơ: Tôi mơ ước được như mẹ tôi./ tôi mơ ước làm cô giáo .
Bài 9: Tìm ĐT có tiếng đánh trong các câu sau:
a) Bác bảo vệ trường ..ra vào lớp rất đúng giờ.
b) Hai bạn .. nên bị cô giáo kỉ luật.
c) Tối nào em cũng . Trước khi đi ngủ.
d) Câu. ..Bình rất hay.
g) Mội người .. rất cao về anh ấy.
h) Ông cha ta đã .. lũ giặc ngoại xâm.
* GỢI Ý ĐÁP ÁN.
Bài 1 :
Cho các từ sau:
Bác sĩ, nhân dân, hi vọng, thước kẻ, sấm, văn học, cái, thợ mỏ, mơ ước, xe máy, sóng thần, , chiếc, bàn ghế, gió mùa, xã, huyện, phấn khởi, tự hào, mong muốn, truyền thống, hoà bình.
 a)xếp các từ trên vào 2 loại : DT và không phải DT
 b)Xếp các DT tìm được vào các nhóm : DT chỉ người, DT chỉ vật, DT chỉ hiện tượng, DT chỉ khái niệm, DT chỉ đơn vị.
* Đáp án :
 a)
- DT :....
- Không phải DT: phấn khởi, tự hào, mong muốn.
 b)
- .....
- DT chỉ hiện tượng : sấm , sóng thần, gió mùa.
- DT chỉ khái niệm : văn học, hoà bình , truyền thống.
- DT chỉ đơn vị : cái , xã, huyện.
Bài 2 :
Tìm chỗ sai trong các câu sau và sửa lại cho đúng :
Bạn Vân đang nấu cơm nước.
Bác nông dân đang cày ruộng.
Mẹ cháu vừa đi chợ búa.
Em có một người bạn bè rất thân.
*Đáp án : Các từ cơm nước, ruộng nương, chợ búa, bạn bè đều có nghĩa khái quát, không kết hợp được với ĐT mang nghĩa cụ thể hoặc với từ chỉ số ít ở trước.
Cách sửa : Bỏ tiếng đứng sau của mỗi từ ( nước, nương, búa, bè )
Bài 3 :
 Cho các từ : cánh đồng, tình thương, lịch sử. Hãy đặt thành 2 câu ( với mỗi từ ) sao cho trong 2 câu đó mỗi từ nằm ở 2 bộ phận chính khác nhau.
*Đáp án : V.D: Cánh đồng rộng mênh mông / Em rất yêu cánh đồng quê em.
Bài 4 :
Các từ gạch chân trong từng câu dưới đây bổ sung ý nghĩa gì cho ĐT đứng trước nó :
Tuy rét vẫn kéo dài nhưng mùa xuân đã đến.
Những cành cây đang trổ lá, lại sắp buông toả những tán hoa.
*Đáp án :
- vẫn : bổ sung ý nghĩa tiếp diễn.
- đã : bổ sung ý nghĩa thời gian ( quá khứ )
- đang : bổ sung ý nghĩa thời gian ( hiện tại )
- sắp : bổ sung ý nghĩa thời gian 9 tương lai ).
Bài 5 :
Xác định từ loại của những từ sau :
Sách vở, kiên nhẫn, kỉ niệm, yêu mến, tâm sự,lo lắng, xúc động, nhớ, thương, lễ phép, buồn , vui, thân thương, sự nghi ngờ, suy nghĩ, cái đẹp, cuộc vui, cơn giận dữ, trìu mến, nỗi buồn.
*Đáp án :
- DT : sách vở, kỉ niệm, sự nghi ngờ, cái đẹp, cuộc vui, cơn giận dữ, nỗi buồn.- ĐT : kiên nhẫn, yêu mến, tâm sự, lo lắng, xúc động, nhớ, thương, lễ phép, buồn, vui, suy nghĩ,.
- TT : thân thương, trìu mến.
Bài 6: Nêu nghĩa của các từ đánh bóng trong các câu sau:
a) Bạn ấy viết xong còn đánh bóng vào các chữ cái.
b) Các bạn đanng đánh bóng ngoài sân
c) Chú ấy đang đánh bóng chiếc ghế bằng đầu bóng.
d) Cậu đừng tự đánh bóng tên tuổi mình như thế.
*Đáp án : Nghĩa của các từ đánh bóng trong các câu như sau:
a) Chỉ việc tô lại các nét chữ sau khi viết.
b) Chỉ HĐ thể thao với trái bóng.
c) Chỉ việc xoa dầu lên mặt bàn cho bóng đẹp.
d) Chỉ việc đề cao một con người quá với khả năng của họ.
Bài 7: Tìm 5 từ mà mối từ vừa có thể là DT vừa có thể là ĐT.
*Đáp án : 
+ 5 từ đó có thể là: bàn , câu, gói , kho, chỉ
- Bàn: Chúng tôi đang bàn luận sôi nổi về một đề toán. / Bàn tôi có 2 bạn.
- Câu: Anh câu được 3 con cá. / cái câu của em bị hỏng.
- gói: Mẹ gói quà rất đẹp . / Em được nhận 1 gói quà rất to.
- Kho: Mẹ đang kho cá. / Cô ấy đang chuyển hàng vào kho.
- Chỉ: Em chỉ trên bản đồ vị trí tỉnh Hà Tĩnh. / Chỉ đen dùng để khâu áo.
Bài 8: Tìm 3 động từ có 2 tiếng mà có thể viết 2 tiếng đó theo thứ tự ngược lại thì nghĩa vẫn không đổi. Đặt câu với mỗi cặp từ đó.
*Đáp án : 
+ 3 từ đó có thể là: ước mơ, yêu thương, chạy thi
+ Đặt câu với mỗi cặp từ:
- ước mơ: Tôi mơ ước được như mẹ tôi./ tôi mơ ước làm cô giáo .
- yêu thương: Cô giáo em yêu thương học sinh như con của mình./ Họ thương yêu nhau như hai anh em ruôt.
- chạy thi: Hải đang chạy thi với hà./ Mai Hải đi thi chạy ở huyện.
Bài 9: Tìm ĐT có tiếng đánh trong các câu sau:
a) Bác bảo vệ trường (đánh trống) ra vào lớp rất đúng giờ.
b) Hai bạn  (đánh nhau) nên bị cô giáo kỉ luật.
c) Tối nào em cũng . (đánh răng) Trước khi đi ngủ.
d) Câu. Bình ..(đánh đàn) rất hay.
g) Mội người .. (đánh giá) rất cao về anh ấy.
h) Ông cha ta đã .. (đánh thắng) lũ giặc ngoại xâm.