12 Thì trong tiếng anh và dấu hiệu nhận biết

12 THÌ TRONG TIẾNG ANH VÀ DẤU HIỆU NHẬN BIẾT
1. Thì Hiện Tại Đơn (Simple Present):
VỚI ĐỘNG TỪ THƯỜNG
(+) S + Vs/es + O 
(-) S+ DO/DOES + NOT + V +O
(?) DO/DOES + S + V+ O ?
VỚI ĐỘNG TỪ TOBE
S+ AM/IS/ARE + O
S + AM/IS/ARE + NOT + O
AM/IS/ARE + S + O
Từ nhận biết: always, usually, often, generally, frequently, occasionally, sometimes, seldom, rarely, never.
every night/day/week/month/year/....... 
Cách dùng:
+ Thì hiện tại đơn diễn tả một chân lý, một sự thật hiển nhiên.
Ex: The sun ries in the East.
Tom comes from England.
+ Thì hiện tại đơn diễn tả 1 thói quen, một hành động xảy ra thường xuyên ở hiện tại.
Ex: Mary often goes to school by bicycle.
I get up early every morning.
+ Thì hiện tại đơn diễn tả năng lực của con người :
Ex : He plays badminton very well
+ Thì hiện tại đơn còn diễn tả một kế hoạch sắp xếp trước trong tương lai hoặc thời khoá biểu, đặc biệt dùng với các động từ di chuyển.
*Lưu ý : Khi động từ đi với ngôi thứ ba số ít (she/he/it):
Thêm "es" sau các động từ tận cùng là : O, S, X, CH, SH. VD: wash >>>> washes.
Động từ kết thúc bằng “y”: 
+ Âm đứng trước “Y” được phát âm là phụ âm thì chuyển “y” >>>> “i” + “es” = “ies”. VD: study >>>> studies.
+ Âm đứng trước “Y” được phát âm là nguyên âm thì thêm “s”. VD: stay >>>> stays.
Động từ kết thúc bằng các nguyên âm và phụ âm còn lại thêm “s” sau động từ. VD: learn >>>> learns; speak >>>> speaks;.......
Cách đọc khi động từ thêm “s/es” (Áp dụng cho cả trường hợp thành lập danh từ số nhiều từ danh từ số ít).
- Đọc là /s-“xờ”/: khi từ kết thúc bằng p,-k -f, -t hay /th/ được phát âm là /θ/.
- Đọc là /iz-“i dờ”/: khi từ kết thúc bằng s, -ss,- ch,- sh,- x,-z( hoặc-ze),- o,- ge,- ce.
- Đọc là /z-“dờ”/: khi từ kết thúc bằng các nguyên âm và phụ âm còn lại.
2. Thì Hiện Tại Tiếp Diễn (Present Continuous):
S + be (am/ is/ are) + V_ing + O
S+ BE + NOT + V_ing + O
BE + S+ V_ing + O
Từ nhận biết: now, right now, at present, at the moment,..........
Cách dùng:
+ Thì hiện tại tiếp diễn tả một hành động đang diễn ra và kéo dài dài một thời gian ở hiện tại.
Ex: The children are playing football now. 
+ Thì này cũng thường tiếp theo sau câu đề nghị, mệnh lệnh. 
Ex: Look! the child is crying. 
Be quiet! The baby is sleeping in the next room. 
+ Thì này còn diễn tả 1 hành động xảy ra lặp đi lặp lại dùng với phó từ ALWAYS : 
Ex : He is always borrowing our books and then he doesn't remember - 
+ Thì này còn được dùng để diễn tả một hành động sắp xảy ra ( ở tương lai gần) 
Ex: He is coming tomorrow 
Lưu ý : Không dùng thì này với các động từ chỉ nhận thức, cảm giác như : to be, see, hear, understand, know, like , want , glance, feel, think, smell, love. hate, realize, seem, remember, forget,.......... 
Ex: I am tired now. 
She wants to go for a walk at the moment. 
Do you understand your lesson?
Lưu ý: Cách thêm đuôi “ing”:
- Khi động từ tận cùng bằng một –e, ta phải bỏ -e trước khi thêm –ing
Ex: love ( loving, write ( write ( writing, etc.
Nhưng nếu động từ tận cùng bằng –ee, ta vẫn giữ nguyên chúng:
Ex: free ( freeing, see ( seeing, knee ( kneeing
- Khi động từ một vần tận cùng bằng một phụ âm (trừ h, w, x, y), đi trước là một nguyên âm, ta gấp đôi phụ âm trước khi thêm –ing.
Ex: stop ( stopping, run ( running, etc.
- Nhưng:
Fix ( fixing, play ( playing (vì có x, y) ở cuối từ.
Greet ( greeting (đi trước bằng 2 nguyên âm)
Work ( working (đi trước bằng 2 phụ âm)
- Quy luật này cũng áp dụng cho động từ 2 vần, miễn là dấu nhấn nằm trên vần cuối cùng:
Be’gin ( beginning, pre’fer ( preferring
Nhưng ‘suffer ( suffering (vì dấu nhấn nằm ở vần đầu)
- Các động từ tận cùng bằng “l” thường được gấp đôi (Mĩ: không gấp đôi)
- Một vài trường hợp cần phải thuộc lòng:
Die ( dying, lie ( lying, tie ( tying (hoặc tieing).
3. Thì Quá Khứ Đơn (Simple Past):
- VỚI ĐỘNG TỪ THƯỜNG
S + V_ed + O
S + DID+ NOT + V + O
DID + S+ V+ O ?
- VỚI TOBE
S + WAS/WERE + O
S+ WAS/ WERE + NOT + O
WAS/WERE + S+ O ?
Từ nhận biết: yesterday, yesterday morning, last week, las month, last year, last night.
Cách dùng: Thì quá khứ đơn diễn tả hành động đã xảy ra và kết thúc trong quá khứ với thời gian xác định. 
CHỦ TỪ + ÐỘNG TỪ QUÁ KHỨ
When + thì quá khứ đơn (simple past)
When + hành động thứ nhất
Thêm –d vào sau các động từ tận cùng bằng –ee hoặc –e
Ex: live ( lived, agree ( agreed, etc.
- Thêm –ed vào các động từ còn lại:
Work ( worked, learn ( learned
- Tuy nhiên chúng ta cần chú ý như sau:
a. Đối với các động từ một vần, tận cùng bằng một nguyên âm + một phụ âm (trừ h, w, x, y), chúng ta phải gấp đôi phụ âm trước khi thêm –ed:
Ex: fit ( fitted, stop ( stopped, etc.
Nhưng: stay ( stayed (vì tận cùng là phụ âm y), work ( worked (vì tận cùng là 2 phụ âm rk), heat ( heated (vì tận cùng là 2 nguyên âm ea)
b. Đối với động từ có 2 vần có dấu nhấn ở vần cuối cùng và vần này có cấu tạo âm như trường hợp (a) nói trên, chúng ta cũng phải gấp đôi phụ âm trước khi thêm –ed:
Ex: pre’fer ( preferred, per’mit ( permitted, etc.
c. Động từ tận cùng bằng phụ âm –y, ta chia ra làm 2 trường hợp:
- trước y là một phụ âm, ta biến y thành i trước khi thêm –ed: study ( studied (phát âm –ied là /id/)
- trước y là một nguyên âm, ta thêm –ed bình thường: play ( played.
Cách đọc khi thêm “ed”:
Phát âm là /ɪd/ khi đồng từ tận cùng bằng hai phụ âm /t/, /d/.
Phát âm là /t/ khi động từ tận cùng bằng các phụ âm vô thanh /p/, k/, /f/, /s/, /ʃ(sh)/, /(ch)tʃ/
Phát âm là /d/ khi động từ tận cùng bằng các phụ âm hữu thanh /b/, /g/, /v/, /z/, /ʒ/, /dʒ/, /ð/, /m/, /n/, /ŋ, /l/, /r/ và các nguyên âm
4. Thì Quá Khứ Tiếp Diễn (Past Continuous):
S + was/were + V_ing + O
S + was/were + NOT+ V_ing + O
was/were + S+ V_ing + O ?
Từ nhận biết: While, at that very moment, at 10:00 last night, and this morning (afternoon).
Cách dùng: Dùng để diễn tả hành động đã xảy ra cùng lúc. Nhưng hành động thứ nhất đã xảy ra sớm hơn và đã đang tiếp tục xảy ra thì hành động thứ hai xảy ra.
CHỦ TỪ + WERE/WAS + ÐỘNG TỪ THÊM -ING
While + thì quá khứ tiếp diễn (past progressive)
5. Thì Hiện Tại Hoàn Thành (Present Perfect):
S + have/ has + Past participle + O
S + have/ has + NOT+ Past participle + O
have/ has +S+ Past participle + O
Từ nhận biết: already, not...yet, just, ever, never, since, for, recently, before...
Cách dùng:Thì hiện tại hoàn thành diễn tả hành động đã xảy ra hoặc chưa bao giờ xảy ra ở 1 thời gian không xác định trong quá khứ. 
Thì hiện tại hoàn thành cũng diễn tả sự lặp đi lặp lại của 1 hành động trong quá khứ.
Thì hiện tại hoàn thành cũng được dùng với since và for.
Since + thời gian bắt đầu (1995, I was young, this morning etc.) Khi người nói dùng since, người nghe phải tính thời gian là bao lâu.
For + khoảng thời gian (từ lúc đầu tới bây giờ) Khi người nói dùng for, người nói phải tính thời gian là bao lâu.
6. Thì Hiện Tại Hoàn Thành Tiếp Diễn (Present Perfect Continuous):
S + have/ has + been + V_ing + O
S + have/ has + been + NOT + V_ing + O
have/ has +S + been + V_ing + O
Từ nhận biết: all day, all week, since, for, for a long time, almost every day this week, recently, lately, in the past week, in recent years, up until now, and so far.
Cách dùng: Thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn nhấn mạnh khoảng thời gian của 1 hành động đã xảy ra trong quá khứ và tiếp tục tới hiện tại (có thể tới tương lai).
7. Quá Khứ Hoàn Thành (Past Perfect):
S + had + Past Participle + O
S + had + NOT+ Past Participle + O
had + S+ Past Participle + O
Từ nhận biết: after, before, as soon as, by the time, when, already, just, since, for....
Cách dùng: Thì quá khứ hoàn thành diễn tả 1 hành động đã xảy ra và kết thúc trong quá khứ trước 1 hành động khác cũng xảy ra và kết thúc trong quá khứ.
8. Quá Khứ Hoàn Thành Tiếp Diễn (Pas Perfect Continuous):
S + had + been + V_ing + O
S + had + been + NOT+ V_ing + O
had + been + S + V_ing + O
Từ nhận biết: until then, by the time, prior to that time, before, after.
Cách dùng: Thì quá khứ hoàn thành tiếp diễn nhấn mạnh khoảng thời gian của 1 hành động đã đang xảy ra trong quá khứ và kết thúc trước 1 hành động khác xảy ra và cũng kết thúc trong quá khứ
9. Tương Lai Đơn (Simple Future):
S + shall/will + V(infinitive) + O
S + shall/will + NOT+ V(infinitive) + O
shall/will + S + V(infinitive) + O?
Cách dùng:Khi ta đoán (predict, guess), dùng will hoặc be going to. 
Khi ta chỉ dự định trước, dùng be going to không được dùng will. 
CHỦ TỪ + AM (IS/ARE) GOING TO + ÐỘNG TỪ (ở hiện tại: simple form)
Khi ta diễn tả sự tình nguyện hoặc sự sẵn sàng, dùng will không được dùng be going to.
CHỦ TỪ + WILL + ÐỘNG TỪ (ở hiện tại: simple form)
10. Tương Lai Tiếp Diễn (Future Continuous):
S + shall/will + be + V_ing+ O
S + shall/will + NOT+ be + V_ing+ O
shall/will +S+ be + V_ing+ O
Từ nhận biết: in the future, next year, next week, next time, and soon.
Cách dùng:Thì tương lai tiếp diễn diễn tả hành động sẽ xảy ra ở 1 thời điểm nào đó trong tương lai. 
CHỦ TỪ + WILL + BE + ÐỘNG TỪ THÊM -ING hoặc
CHỦ TỪ + BE GOING TO + BE + ÐỘNG TỪ THÊM -ING
11. Tương Lai Hoàn Thành (Future Perfect):
S + shall/will + have + Past Participle
S + shall/will + NOT+ be + V_ing+ O
shall/will + NOT+ be + V_ing+ O
Từ nhận biết: by the time and prior to the time (có nghĩa là before)
Cách dùng: Thì tương lai hoàn thành diễn tả 1 hành động trong tương lai sẽ kết thúc trước 1 hành động khác trong tương lai. 
CHỦ TỪ + WILL + HAVE + QUÁ KHỨ PHÂN TỪ (PAST PARTICIPLE)
12. Tương Lai Hoàn Thành Tiếp Diễn (Future Perfect Continuous):
S + shall/will + have been + V_ing + O
S + shall/will + NOT+ have been + V_ing + O
shall/will + S+ have been + V_ing + O
Cách dùng:Thì tương lai hoàn thành tiếp diễn nhấn mạnh khoảng thời gian của 1 hành động sẽ đang xảy ra trong tương lai và sẽ kết thúc trước 1 hành động khác trong tương lai.